Sunday, July 9, 2023

THẾ GIỚI HÔM NAY : 08/07/2023 (The Economist)

 



THẾ GIỚI HÔM NAY : 08/07/2023

The Economist

Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch

07/07/2023

https://nghiencuuquocte.org/2023/07/07/the-gioi-hom-nay-08-07-2023/

 

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết liên minh đang “theo dõi chặt chẽ” nơi ở của thủ lĩnh Wagner Yevgeny Prigozhin và đội quân của ông ta. Ông xác nhận Prigozhin đã “di chuyển thường xuyên.” Trước đó, tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nói ông Prigozhin đang ở St Petersburg chứ không phải Belarus. Ông Prigozhin đã không xuất hiện trước công chúng kể từ cuộc nổi dậy chống lại giới lãnh đạo Nga hôm 24 tháng 6. Ông chấp nhận cho dừng hành quân để đổi lấy lệnh ân xá cho binh lính của mình và lưu vong đến Belarus.

 

Meta khai trương mạng Threads, đối thủ cạnh tranh của Twitter, tại hơn 100 quốc gia. Có khoảng 10 triệu người dùng đăng ký ngay trong bảy giờ đầu tiên công bố. Song Threads vẫn chưa ra mắt ở EU vì Meta lo ngại ứng dụng này có thể vi phạm các quy định riêng tư của EU. Trong một bài đăng trên Threads, CEO Mark Zuckerberg đã giới thiệu mạng xã hội mới như một giải pháp thay thế “thân thiện” cho Twitter.

 

Thị trường lao động Mỹ cho thấy những dấu hiệu chống chịu tốt trước lãi suất tăng. Số công việc mới trong tháng 5 đạt 9,8 triệu, giảm từ 10,3 triệu của tháng trước, theo dữ liệu mới của bộ lao động. Số người bị sa thải vẫn ổn định ở mức 1,6 triệu. Ngoài ra có bốn triệu người Mỹ nghỉ việc, tăng 250.000 so với tháng 4, cho thấy họ tự tin có thể tìm được công việc tốt hơn ở nơi khác. Số liệu việc làm cho tháng 6 sẽ được công bố vào thứ Sáu.

 

Một tòa án Thụy Điển đã bỏ tù bốn năm rưỡi một người đàn ông người Kurd có liên hệ với nhóm ly khai vũ trang PKK. Đây là lần đầu tiên luật chống khủng bố sửa đổi của Thụy Điển được dùng trong một vụ án liên quan đến PKK; sau khi được viết lại để thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ cho phép Thụy Điển gia nhập NATO. Thổ Nhĩ Kỳ phản đối vì cho rằng nước này cung cấp nơi trú ẩn cho các phần tử khủng bố PKK.

 

Bộ trưởng tài chính Mỹ Janet Yellen bắt đầu chuyến công du Trung Quốc vào thứ Năm để xoa dịu căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Đây là chuyến thăm thứ hai của một quan chức cấp cao Washington trong vài tháng qua, và diễn ra chỉ vài ngày sau khi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu hai kim loại quan trọng trong sản xuất vi mạch. Một quan chức cấp cao của bộ tài chính cảnh báo khó có thể tạo ra “những bước đột phá đáng kể.”

 

Cơ quan lập pháp Hồng Kông đã bỏ phiếu cắt giảm số ghế bầu trực tiếp trong các cuộc bầu cử cấp quận, một bước tiến tới xóa bỏ tàn dư cuối cùng của tự do dân chủ. Với động thái này, giờ chỉ có 88 trên 470 ghế là được bầu bởi công chúng; số còn lại được chỉ định bởi lãnh đạo thành phố hoặc các ủy ban chính phủ. Trong cuộc bầu cử địa phương gần đây nhất vào năm 2019, các đảng ủng hộ dân chủ đã thắng áp đảo.

 

Hà Lan sẽ trả lại 478 tạo tác có giá trị mà nước này cướp của Sri Lanka và Indonesia trong thời kỳ thuộc địa, bao gồm cả “kho báu Lombok” (đá quý và đồ trang sức) bị đánh cắp từ một cung điện hoàng gia của Bali. Đây là lần đầu tiên Hà Lan trao trả cổ vật cho các thuộc địa châu Á cũ. “Người đàn ông Java,” một hóa thạch người, sẽ không được trả lại, dù đích thân chính phủ Indonesia đã yêu cầu hồi hương vào năm 2022.

 

TIÊU ĐIỂM

 

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen thăm Trung Quốc

Đã hơn bốn năm kể từ lần cuối cùng quan chức kinh tế hàng đầu của Mỹ đến thăm Trung Quốc. Tuần này bộ trưởng tài chính Janet Yellen sẽ bù đắp cho khoảng thời gian đó bằng chuyến đi Bắc Kinh kéo dài từ thứ Năm đến Chủ nhật. Nhưng một vài ngày họp cấp cao không thể bao quát hết, chứ chưa nói đến giải quyết, tất cả các vấn đề đang làm xấu đi mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Song dù sao thì đối thoại vẫn là điều tốt.

Được xem là thành viên nội các Joe Biden thân thiện nhất với Trung Quốc, bà Yellen là người thích hợp để nối lại quan hệ. Bà nhiều khả năng sẽ nói với các đối tác Trung Quốc của mình, bao gồm phó thủ tướng phụ trách kinh tế Hà Lập Phong, rằng Mỹ vẫn muốn có quan hệ thương mại sâu sắc. Nhưng giới chức Trung Quốc biết rõ phe diều hâu an ninh đang thống trị Washington, và những con bồ câu như bà Yellen ngày càng hiếm.

 

Những dấu hiệu trái ngược từ thị trường việc làm Mỹ

Thị trường việc làm Mỹ có lẽ là biến số quan trọng nhất của kinh tế toàn cầu ngày nay. Nếu tuyển dụng vẫn vững chắc, Cục Dự trữ Liên bang có thể sẽ tiếp tục tăng lãi suất, bất chấp nguy cơ gây ra hỗn loạn tài chính. Nhưng nếu thất nghiệp tăng lên, Fed sẽ ngừng thắt chặt để giải thoát cho tăng trưởng.

 

Nhưng trước mắt mọi thứ không quá rõ ràng: thị trường việc làm có thể vẫn đủ mạnh để Fed một lần nữa tăng lãi suất, nhưng cũng tiềm ẩn những dấu hiệu cho thấy Fed đang đi quá xa. Một loạt dữ liệu được công bố vào thứ Sáu dự kiến cho thấy số việc làm mới trong tháng 6 đã giảm so với các tháng trước, dù vẫn vượt trội tiêu chuẩn lịch sử. Đồng thời, thất nghiệp có thể đã tăng lên. Nhưng tăng trưởng tiền lương nhanh vẫn có thể dẫn tới lạm phát cao. Trong môi trường hiện tại, thật khó cho Fed để có thể cân bằng các chính sách phù hợp.

 

Những dấu hiệu tốt của kinh tế Đài Loan

Hầu hết chất bán dẫn trên thế giới, có trong mọi thứ từ điện thoại thông minh cho đến vũ khí tiên tiến của Mỹ, được sản xuất tại Đài Loan. Hòn đảo này cũng xuất khẩu máy tính cá nhân và các linh kiện điện tử khác. Hiện nhu cầu công nghệ trên toàn cầu suy giảm, phần lớn do lạm phát, đang tạo áp lực cho nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu của nước này. Xuất khẩu đã giảm so với cùng kỳ năm ngoái trong 9 tháng liên tiếp, khiến Đài Loan rơi vào suy thoái. Vào thứ Sáu, bộ tài chính sẽ công bố số liệu thương mại mới nhất.

 

Ngân hàng Singapore DBS ước tính xuất khẩu của Đài Loan đã giảm 13,1% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 6 – một bước cải thiện nhẹ từ 14,1% của tháng 5. Và giới phân tích cũng mong đợi kinh tế Đài Loan nhìn chung có cải thiện hơn, phần nào nhờ làn sóng AI đang giúp thúc đẩy xuất khẩu. Và việc chấm dứt phong toả trong đại dịch đã thổi bùng sức sống mới cho các nhà hàng, cửa hàng và các dịch vụ khác của hòn đảo. Thất nghiệp xuống mức thấp nhất trong 22 năm vào tháng 4, và tăng trưởng kinh tế có thể trở lại vùng dương vào quý 3, theo DBS.







No comments: