Khối
dân chủ thế giới chung tay ‘siết chết’ AI Trung Quốc
Mai Vũ Phạm -
Saigon Nhỏ
3 tháng 7,
2023
Điều
kiện đầu tiên để có thể xây dựng được hệ thống máy tính với công nghệ
Artificial Intelligence (AI), trí thông minh nhân tạo, là phần cứng mạnh, trong
đó có bộ xử lý đồ họa (Graphics Processing Unit – GPU). Các bộ xử lý đồ họa
đóng vai trò tối quan trọng trong chiến lược xây dựng và phát triển công nghệ
AI, phân tích dữ liệu, và sức mạnh tính toán.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/03/GettyImages-1248323896.jpg
Ảnh:
CFOTO/Future Publishing via Getty Images
Trong thập
niên vừa qua, Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn luôn theo đuổi giấc mộng thống trị
AI, bằng những khoản đầu tư tài chính và nhân lực khổng lồ. Mới đây, cơ quan quản lý không gian mạng Trung
Quốc (CAC) đã đưa ra
một chính sách dự thảo về trí tuệ nhân tạo tổng quát, quy định các công ty công
nghệ phải đảm bảo rằng nội dung do AI tạo ra phù hợp với các giá trị chính trị
của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/03/GettyImages-1248374388.jpg
Người
dùng Baidu vào trang chủ của ERNIE BOT ở Thượng Hải sau khi ứng dụng được coi
là “ChatGPT của Trung Quốc” chính thức ra mắt hôm thứ Năm 16/03/2023. Ernie Bot
do Baidu soạn thảo, được coi là một mô hình ngôn ngữ lớn có khả năng hoạt động
trong nhiều lĩnh vực: sáng tạo văn nghệ, sáng tạo quảng cáo, tính toán, hiểu tiếng
Trung Quốc v.v… Ảnh CFOTO/Future Publishing via Getty Images
Nhiều
chính quyền địa phương đã đầu tư đáng kể vào AI thông qua các quỹ đầu tư do nhà
nước Trung Quốc cung cấp. Bắc Kinh, Hàng Châu, và Thâm Quyến đều có các phòng
thí nghiệm nghiên cứu AI, đồng tài trợ với các trường đại học và công ty công
nghệ, phối hợp với các bộ quốc gia.
Hoa
Kỳ
Ý thức được
tham vọng này của Bắc Kinh, Biden đã bày tỏ một thái độ cứng rắn với Trung Quốc.
Trọng tâm chiến lược của chính quyền Biden nhằm đối phó hiệu quả với Trung Quốc
trong thời đại công nghệ không phải là bom đạn, mà là công nghệ thông tin, bao
gồm AI và chất bán dẫn (semiconductors).
Chính quyền
Biden đã liên tiếp ban hành các sắc lệnh khiến Trung Quốc gặp khó trong việc
thu mua các con chip hiện đại nhất cho hệ thống AI. Tháng Mười năm ngoái, chính
quyền Biden đã tung một đòn giáng vào công nghệ AI của Trung Quốc, khi quy định
các công ty công nghệ Hoa Kỳ không được phép bán chip cao cấp, thiết bị sản xuất
chip, và một số sản phẩm công nghệ khác cho Trung Quốc, trừ khi có giấy phép đặc
biệt.
Theo báo
cáo mới nhất của Financial Times vào ngày 28 Tháng Sáu năm 2023, chính
quyền Biden đang cân nhắc các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với chip
chuyên xây dựng hệ thống AI, nhằm hạn chế khả năng Trung Quốc ứng dụng AI vào
quân sự. Chính quyền Biden cũng đang chuẩn bị ban hành một sắc lệnh mới, nhằm tạo
ra một cơ chế hạn chế khả năng đầu tư của các công ty Mỹ ở Trung Quốc.
Quan trọng
hơn nữa, chính quyền Biden hiểu rõ nếu chỉ có mỗi Hoa Kỳ “đơn phương độc mã” đấu
với Trung Quốc trong cuộc chiến AI về lâu dài sẽ không dễ dàng. Bởi thế, cuối Tháng Một năm 2023, đội ngũ Biden đã đạt được thỏa thuận
với với hai đồng minh hàng đầu là Nhật Bản và Hà Lan, tham gia cùng Hoa Kỳ vào
việc áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chất bán dẫn mới đối với Trung Quốc.
Tóm lại, chính quyền Biden đã thành công thỏa thuận với Nhật Bản và Hà Lan, cấm
các công ty sản xuất thiết bị bán dẫn của hai nước này bán cho Trung Quốc các
loại thiết bị mà Hoa Kỳ đang cấm bán.
Hà
Lan
Hôm nay, Hà Lan đã tuyên bố sẽ áp đặt các hạn chế thương
mại mới đối với Trung Quốc. Các giới hạn xuất khẩu mới này của Hà Lan sẽ có hiệu
lực vào Tháng Chín, yêu cầu nhà sản xuất Hà Lan ASML – nhà cung cấp chất bán dẫn
hàng đầu thế giới – phải xin giấy phép xuất khẩu của chính phủ để vận chuyển
các vi mạch và thiết bị sản xuất chất bán dẫn tiên phong của mình, vốn chưa phổ
biến rộng rãi trên toàn cầu.
Trong một
tuyên bố, Bộ trưởng Thương mại Hà Lan, Liesje Schreinemacher, mô tả chính sách này có tầm ảnh hưởng
đến an ninh quốc gia. Các con chip, được sản xuất bằng tia cực tím, là cải tiến
mới nhất trong làn sóng ứng dụng quân sự tiên tiến mới, với việc Washington
ngày càng cảnh giác rằng Trung Quốc có thể sử dụng công nghệ này để tăng cường
khả năng chiến tranh.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/01/GettyImages-1246084082.jpg
Ảnh:
Jonathan Raa/NurPhoto via Getty Images
Chính quyền
Hà Lan đã đưa ra chính sách đối đầu này, trong bối cảnh Hoa Kỳ ngày càng gia
tăng nỗ lực hạn chế các thiết bị viễn thông của Trung Quốc trong sự lo ngại về
hoạt động gián điệp ngày càng tăng, và nhằm ngăn chặn tham vọng thống trị thế
giới của Bắc Kinh.
Trong khi
đó, trong hơn ba giờ đàm phán tại Brussels, 27 nhà lãnh đạo của khối thương mại
lớn nhất thế giới, Liên minh châu Âu, đã thảo luận về các cách giảm sự phụ
thuộc tài chính của khối này vào Trung Quốc. Chủ tịch Hội đồng Châu Âu, Charles
Michel, cho biết các nhà lãnh đạo đã nhất trí phải kiên quyết với Bắc Kinh
trong việc bảo vệ nền dân chủ và nhân quyền.
Nhật
Bản
Sau khi đạt được thỏa thuận với Hoa Kỳ,
chính quyền Nhật Bản đã tuyên bố từ Tháng Bảy sẽ áp đặt các hạn chế xuất khẩu mới
của nước này tới Trung Quốc. Cũng giống như Hà Lan, chính quyền Nhật Bản đã
không nêu đích danh đến Trung Quốc trong các thông báo kiểm soát xuất khẩu đối
với 23 loại thiết bị và vật liệu liên quan đến chip của nước này. Thay vào đó,
Tokyo cho biết hạn chế xuất khẩu thuộc Đạo luật Ngoại hối và Ngoại thương,
không cho phép xuất khẩu một loạt thiết bị và vật liệu công nghệ cao cần thiết
cho sản xuất chip đối với những quốc gia không có tên trong danh sách 42 thị
trường “thân thiện.” Trung Quốc không nằm trong danh sách này.
Một nhà đầu
tư sản xuất chip giấu tên cho biết: “Cảm giác của tôi là danh sách này nhằm
mục đích loại bỏ tất cả các nguồn mua sắm đến từ Nhật Bản, nơi mà các công ty
Trung Quốc có thể tìm đến để thay thế Hoa Kỳ. Các hạn chế có thể “tàn phá”
ngành công nghiệp sản xuất chip của Trung Quốc, vốn đang gặp khó khăn do các lệnh
trừng phạt của Hoa Kỳ.”
Theo dữ liệu
thương mại của Liên Hiệp Quốc, Nhật Bản là nước xuất khẩu thiết bị sản xuất chất
bán đứng đầu sang Trung Quốc vào năm 2022. Chính vì thế, nhà cầm quyền Bắc Kinh
đã bày tỏ sự tức giận về quyết định của chính phủ Nhật Bản trong việc thực hiện
các biện pháp hạn chế và gây áp lực ngoại giao lên Tokyo để đình chỉ quy định mới
này. Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc, Wang Wentao, đã nói với Bộ trưởng Thương mại Nhật
Bản, Yasutoshi Nishimura, rằng nước này phải dừng các biện pháp kiềm chế vì
chính sách này thể hiện “việc làm sai trái” vi phạm các quy tắc thương mại
quốc tế.
Đức
Đức là quốc
gia dẫn đầu thế giới trong việc sản xuất các thành phần quan trọng cấu thành
nên thiết bị sản xuất chất bán dẫn. Hôm Thứ Năm, ngày 29 Tháng Sáu, tạp chí
kinh tế Bloomberg cho biết chính phủ Đức đang xem xét kế hoạch cấm xuất khẩu
các hóa chất được sử dụng để sản xuất chất bán dẫn cho Trung Quốc. Bloomberg
cho biết kế hoạch của Đức đang ở giai đoạn thảo luận ban đầu.
Tuy nhiên,
phát ngôn viên của Văn phòng Thủ tướng Đức, Olaf Scholz, cho biết “hiện không theo đuổi bất
kỳ kế hoạch nào về lệnh cấm xuất khẩu hóa chất chip sang Trung Quốc,” nhưng
cho biết thêm rằng các cuộc đàm phán với các đối tác nước ngoài là bí mật, và
không giải thích chi tiết.
Người phát
ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Mao Ning, khi trả lời câu hỏi hôm thứ Sáu về khả
năng hạn chế của Đức, cho biết việc một số quốc gia áp đặt các biện pháp kiểm
soát xuất khẩu đối với Trung Quốc dưới danh nghĩa giảm sự phụ thuộc là “không
mang tính xây dựng.”
Đức ngày
càng cảnh giác với Trung Quốc với tư cách là đối thủ chiến lược, cũng như đối
tác thương mại lớn nhất của mình và đang đánh giá lại quan hệ song phương.
Tháng Ba vừa qua, Bộ trưởng Kinh tế Đức, Robert Habeck, đã gợi ý rằng nước này
có thể áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với Trung Quốc để giữ lợi thế và đang
soạn thảo một tài liệu chiến lược về Trung Quốc sẽ được công bố trong năm nay.
AI
của Trung Quốc bị siết chết
Không có
gì phải bàn cãi, sự phát triển AI của Trung Quốc đang gặp rất nhiều khó khăn
sau hàng loạt các biện pháp thương mại của Hoa Kỳ, Nhật Bản, và Hà Lan. Tuy
nhiên, để có được hiệu quả lâu dài, Hoa Kỳ cần mời gọi sự tham gia của Đức và
Hàn Quốc – là quốc gia dẫn đầu trong lĩnh vực sản xuất chip.
Nếu cả Đức
và Hàn Quốc sớm tham gia thỏa thuận do Hoa Kỳ dẫn đầu trong cuộc chiến thống trị
trí tuệ nhân tạo, thì công nghệ AI của Trung Quốc sẽ điêu đứng trong một khoảng
thời gian. Quả thực, những chính sách không khoan nhượng của Hoa Kỳ và thỏa thuận
với các đồng minh đang bóp nghẹt công nghệ AI của Trung Quốc: bóp nghẹt với
ý định siết chết.
No comments:
Post a Comment