Chiến
dịch chống lạm phát của FED phát huy hiệu quả
Lương Thái Sỹ -
Saigon Nhỏ
13 tháng
7, 2023
https://saigonnhonews.com/thoi-su/hoa-ky/chien-dich-chong-lam-phat-cua-fed-phat-huy-hieu-qua/
Lạm phát
đã hạ nhiệt đáng kể, chỉ còn 3% trong Tháng Sáu, thấp nhất trong hơn hai năm
qua, giúp người Mỹ thoát khỏi giai đoạn tăng giá đau đớn và tạo điều kiện để Quỹ
Dự trữ Liên bang (Fed) ngừng tăng lãi suất sau một đợt tăng lãi suất nữa dự kiến
trong tháng này.
Những
tín hiệu tích cực
Ngày 12
Tháng Bảy, Bộ Lao động Hoa Kỳ cho biết chỉ số giá tiêu dùng chỉ tăng 3% trong
Tháng Sáu so với 4% của Tháng Năm, tăng chậm hơn nhiều so với tỷ lệ lạm phát
cao nhất 9.1% trong Tháng Sáu 2022 (khi giá xăng trung bình đạt kỷ lục $5 một
gallon) và trở lại mức lạm phát gần 3% vào Tháng Ba, 2021 (tháng thấp nhất).
Bill
Adams, nhà kinh tế trưởng tại Comerica Bank, nhận xét: “Sau một đợt lạm phát
cao kéo dài làm xói mòn sức mua của người tiêu dùng, cơn sốt đang dịu trở lại”.
Tháng trước, người tiêu dùng đã trả ít hơn để mua xe hơi cũ và vé máy bay. Tiền
thuê nhà tăng chậm nhất kể từ đầu năm 2022. Giá bảo hiểm xe hơi và dịch vụ giải
trí tăng. Cổ phiếu tăng, và lãi suất trái phiếu giảm.
Các nhà đầu
tư đã hoan nghênh những tiến triển này và chứng minh Fed đang đạt được tiến bộ
trong chiến dịch đẩy lùi lạm phát. Các quan chức Fed dự tính tăng lãi suất lên
mức cao nhất trong 22 năm tại cuộc họp ngày 25 và 26 Tháng Bảy vì hoạt động
kinh tế vẫn không như dự đoán. Tuy nhiên, báo cáo lạm phát mới đặt ra câu hỏi
liệu Fed có tăng lãi suất nữa không. David Wilcox, nhà kinh tế cấp cao tại
Bloomberg Economics và Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, nhận xét: “Tôi đoán là họ
rất quan tâm đến một đợt tăng lãi suất khác vào Tháng Bảy và họ sẽ làm như thế.
Tác động của đợt tăng này sẽ củng cố lập luận đây là lần cuối cùng của chiến dịch
tăng lãi suất”.
Nền kinh tế
Hoa Kỳ vẫn ổn định trong năm nay bất chấp Fed tăng lãi suất và những dự đoán
tiêu cực về suy thoái kinh tế. Hoạt động tuyển dụng chậm lại trong Tháng Sáu
nhưng vẫn mạnh và tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong lịch sử. Theo ước tính gần
đây của Fed Atlanta, sản lượng kinh tế của Hoa Kỳ tăng 2.3% trong Quý 2. Lạm
phát có tiếp tục giảm không sẽ phụ thuộc vào sức mua yếu của nền kinh tế và áp
lực giảm giá trong những tháng tới. Fed cố tìm cách giữ lạm phát ở mức 2% theo
thời gian (đo bằng chỉ số giá chi tiêu cá nhân (personal-consumption
expenditures price index – thước đo phổ biến của Fed).
Báo cáo
Tháng Sáu có thể khiến các nhà hoạch định chính sách của Fed thấy thoải mái
hơn, vì giá cơ bản, ngoại trừ các loại năng lượng và thực phẩm dễ biến động,
đang có mức tăng hàng tháng nhỏ nhất trong hơn hai năm qua. Chỉ số giá tiêu
dùng (CPI) cơ bản đã tăng 4.8% trong Tháng Sáu so với năm trước đó, tăng chậm
nhất kể từ Tháng Mười 2021 và giảm từ mức 5.3% trong Tháng Năm. Fed tập trung
vào lạm phát cơ bản vì xem đây là yếu tố dự báo tốt nhất về lạm phát trong
tương lai. Cuộc họp tháng trước là lần tạm dừng đầu tiên của Fed sau 10 lần
tăng liên tiếp kể từ Tháng Ba 2022, lúc lãi suất gần bằng không.
Vẫn
còn những lực cản
Giá tiêu
dùng tính chung đã tăng 0.2% (điều chỉnh theo mùa) trong Tháng Sáu so với 0.1%
của Tháng Năm. Giá tiêu dùng cốt lõi tăng 0.2%, chỉ cao hơn một chút so với
Tháng Hai, 2021 khi lạm phát bắt đầu tăng. Theo tính toán của Wall
Street Journal, một thước đo lạm phát hẹp hơn (không gồm hàng hóa, nhà ở và
năng lượng) về cơ bản không thay đổi trong Tháng Sáu so với tháng trước.
“Nhìn
chung, giá cả đang tăng với tốc độ chậm hơn, vì vậy hy vọng mọi thứ sẽ không tồi
tệ hơn đối với người tiêu dùng Mỹ. Nhưng điều đó không có nghĩa là sẽ còn tốt
hơn nữa” – Leo Feler, nhà kinh tế trưởng tại công ty nghiên cứu Numerator nhận
định.
Tuy nhiên,
dù lạm phát thấp hơn nhiều so với một năm trước, nhưng nó vẫn tiếp tục gây thiệt
hại cho nhiều người tiêu dùng. Ali Salim, 34 tuổi, kiến trúc sư giải pháp tại một
công ty công nghệ cho biết giá thuê nhà và xăng tăng khiến anh phải siết chặt
chi tiêu. “Chủ nhà của tôi đã tăng tiền thuê 24% vào năm ngoái cho căn hộ một
phòng ngủ ở ngoại ô Seattle, sau đó tăng thêm 10% trong năm nay. Vì vậy tôi quyết
định chuyển đến một căn hộ nhỏ hơn, ít tiện nghi hơn nhưng cách nơi làm việc 13
km. Phải lái xe xa hơn và tốn nhiều xăng hơn một chút lại là một vấn đề nhức nhối
khác!” – anh tâm sự.
Theo công
ty cung cấp dữ liệu năng lượng và phân tích OPIS, tiểu bang Washington hiện có
giá xăng cao nhất toàn quốc với giá trung bình $4.96 một gallon xăng không chì
thông thường, cao hơn nhiều so với trung bình toàn quốc $3.54 một gallon.
Giá cả nói
chung tăng ít kể từ cuối Tháng Năm khi lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt. Một số
doanh nghiệp rất ngại tăng giá vì người tiêu dùng ngày càng nhạy cảm với lạm
phát trong khi một số nhận thấy sức cầu vững chắc cho phép họ duy trì tỷ suất lợi
nhuận. Báo cáo của Fed dự báo tăng giá trong tương lai vẫn ổn định hoặc thấp
hơn. Nửa cuối năm 2023 lạm phát có thể không chậm lại nhiều cho đến đầu năm
2024, thậm chí lạm phát có thể tăng trở lại.
Liệu lạm
phát có tiếp tục giảm nữa không phụ thuộc vào việc liệu những biến động liên
quan đến đại dịch có còn không. Ví dụ, giá xe hơi đã tăng mạnh vào năm 2021 và
2022 dù nay đang giảm. Các nhà phân tích lưu ý: giá xe cao hơn sẽ đẩy phí bảo
hiểm xe hơi tăng lên vào đầu năm tới. Một số nhà kinh tế lo ngại thị trường lao
động mạnh sẽ thúc đẩy lạm phát cao ngay cả sau khi các biến động do đại dịch
gây ra đã hoàn toàn biến mất. Tiền lương có thể tiếp tục tăng nhanh thúc đẩy
tăng mạnh nhu cầu đối với hàng hóa, dịch vụ và thúc đẩy lương tăng nữa. Nếu người
tiêu dùng cảm thấy yên tâm về công việc, họ có thể vẫn chi tiêu nhiều, khiến việc
giảm lạm phát khó hơn.
==================================================
.
Mỹ:
Lạm phát giảm – Biden vui, Cộng hòa buồn
Bình Phương -
Saigon Nhỏ
12 tháng
7, 2023
https://saigonnhonews.com/thoi-su/hoa-ky/my-lam-phat-giam-biden-vui-cong-hoa-buon/
Báo cáo
hôm thứ Tư 12 tháng Bảy 2023 cho thấy giá tiêu dùng ở Mỹ trong tháng Sáu đã giảm
đáng kể mà không gây ra tình trạng mất việc hàng loạt như cảnh báo của nhiều
nhà kinh tế. Nhưng lạm phát cũng làm sâu sắc thêm sự bất đồng quan điểm giữa đảng
Cộng hòa và chính quyền Joe Biden của đảng Dân chủ về nền kinh tế của đất nước.
Báo cáo chỉ
số giá tiêu dùng hàng tháng (CPI) của Bộ Lao động cho biết, giá hàng hóa tháng
Sáu 2023 chỉ tăng 3% so với một năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ tháng Ba 2021
– tức là từ những tháng đầu nhiệm kỳ tổng thống của Joe Biden. Tháng
Sáu năm 2022, giá tiêu dùng tăng mạnh nhất, tới 9.1% – mức tăng cao nhất
trong bốn mươi năm qua.
Giá xăng dầu,
hàng tạp hóa và xe hơi đã qua sử dụng đều giảm, kéo chỉ số lạm phát tháng Sáu
xuống thấp. Mặc dù các nhà kinh tế cảnh báo các biện pháp chống lạm phát của
Ngân hàng Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ gây ra tình trạng sa thải nhân viên, tỷ lệ
thất nghiệp trong tháng Sáu vẫn ổn định ở mức 3.6% lực lượng lao động.
Nhóm cố vấn
kinh tế của Tổng thống Biden nhanh chóng lấy báo cáo lạm phát làm bằng chứng để
khẳng định các chính sách của họ đang mang lại kết quả. Ông Biden đã nhanh
chóng kể công; Tòa Bạch Ốc dẫn lời ông cho biết: “Việc làm duy trì tốt và
chi phí thấp hơn: Đó là hoạt động của Bidenomics.” [Bidenomics = chính sách
kinh tế của Biden]. Thứ Năm tuần trước, trong chuyến thăm cử tri ở tiểu bang
South Carolina, ông Biden đã lập luận rằng ngay cả các tiểu bang do đảng Cộng
hòa lãnh đạo thì số công ăn việc làm cũng gia tăng nhờ các biện pháp kinh tế mà
ông đã thông qua Quốc hội bất chấp sự phản đối gay gắt của đảng Cộng hòa.
Nhưng các
nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa không đồng ý như vậy. Trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa
kỳ năm ngoái, đảng Cộng hòa đã đổ lỗi cho chính quyền Biden gây ra lạm phát,
chi phí xăng dầu, hàng tạp hóa, các tiện ích đều tăng cao là do gói cứu trợ đại
dịch COVID trị giá $1.900 tỷ mà chính quyền ban hành. Lập luận đó của đảng Cộng
hòa được
đông đảo cử tri tán thành, dẫn tới thắng lợi của đảng này giành lại đa số
trong Hạ viện.
Về phía
chính quyền, ông Biden từ lâu vẫn phủ nhận rằng khoản tiền cứu trợ COVID $1.900
đã góp phần gây ra lạm phát. Ông nói, lạm
phát là hiện tượng toàn cầu, do chuỗi cung ứng hàng hóa bị phá vỡ vì đại dịch
và cuộc xâm lược Ukraine của Nga.
Khảo sát ý
kiến cho thấy về vấn đề lạm phát có 54% cử tri đổ lỗi chính quyền Biden theo lập
luận của Cộng hòa, trong khi 46% cho rằng giá cả tăng cao là do các yếu tố nằm
ngoài tầm kiểm soát của chính phủ Mỹ.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/07/GettyImages-1497959192.jpg
Theo
tính toán của chính phủ Mỹ, tháng Sáu năm ngoái tiền lương một giờ làm việc mua
được 5.5 gallon xăng, còn hiện nay mua được 8 gallon do giá xăng đã giảm 27%
còn tiền lương trung bình tăng 5%. Ảnh Michael M. Santiago/Getty Images)
Lần này,
các nhà lãnh đạo Cộng hòa cũng giở lại bài cũ: tố cáo chính quyền Biden “ảo
tưởng” về lạm phát, gây khó khăn cho cuộc sống của người Mỹ. Văn phòng của
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng hòa – California) ra tuyên bố rằng “Bidenomics
tiếp tục khiến tất cả người Mỹ phải trả giá” vì giá cả cao hơn kể từ khi
ông Biden nhậm chức. Tuyên bố kêu gọi tổng thống “tham gia các nỗ lực của đảng
Cộng hòa Hạ viện nhằm tăng sản lượng năng lượng của Mỹ [tức gia tăng khai
thác dầu khí] để giảm chi phí cho các gia đình làm việc chăm chỉ trên khắp đất
nước.”
Để củng cố
cho lập luận của mình, chính quyền Biden của đảng Dân chủ và Hạ viện của đảng Cộng
hòa áp dụng hai cách tính toán khác nhau về chỉ số giá tiêu dùng. Trong khi
chính quyền đo lường mức tăng giá hàng hóa theo từng tháng, từng năm như cách của
các nhà kinh tế học thì đảng Cộng hòa tập trung vào mức tăng giá tính từ đầu
nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden. Văn phòng của lãnh đạo thiểu số Thượng viện
Mitch McConnell (Cộng hòa-Kentucky) đưa ra bảng phân tích mức tăng giá trong
toàn bộ nhiệm kỳ của Biden để khẳng định lạm phát vẫn là một vấn đề gây lo ngại
khi giá vé máy bay tăng 39%, giá đồ nội thất tăng 18,8% và xăng tăng 52% so với
ngày ông Biden nhậm chức, 20 tháng Giêng 2021.
Đáp lại
cách tính mà đảng Dân chủ cho rằng đã lỗi thời này, chính quyền Biden đo lường
giá xăng với tiền lương: Một giờ làm việc thì mua được bao nhiêu xăng. Cách đây
một năm, vào lúc lạm phát lên đến đỉnh điểm, một giờ làm việc có thể mua được
5.5 gallon xăng, còn hiện nay mua được hơn 8 gallon do giá xăng giảm 27% so với
một năm trước và tiền lương trung bình cũng tăng khoảng 5%.
Khi cuộc bầu
cử tổng thống năm 2024 đến gần, chính quyền Biden và đảng Dân chủ đã tập trung
quảng bá thành tích kinh tế, chỉ ra mối liên hệ giữa các chính sách của chính
phủ với hành động của các doanh nghiệp: các công ty đã thực hiện nhiều dự án
xây dựng mới và gia tăng đầu tư, tạo ra hàng triệu công việc làm mới.
Theo một
cuộc khảo sát hồi tháng Sáu của AP-NORC, hiện chỉ có 34% cử tri tán thành vai
trò lãnh đạo kinh tế của ông Biden. Tuy vậy, lạm phát giảm có thể có tác động
quan trọng đối với suy nghĩ của cử tri Mỹ về giá cả và chính trị trong mùa bầu
cử năm tới.
---------------
Đọc
thêm:
·
Lạm
phát đang nguội và điều sẽ xảy ra?
·
Lạm
phát nhưng kinh tế tăng trưởng – Tại sao?
No comments:
Post a Comment