28/10/2017
Tôi mới nhận được
DVD bộ phim tài liệu 10 tập The Vietnam War 2017 dài 18 tiếng do người bạn gửi
tặng, nhà đạo diễn Ken Burns và Lynn Novick đã bỏ ra 10 năm để thực hiện, đã phỏng
vấn 79 nhân chứng. Tiền chi phí ước lượng 30 triệu, hãng phim Burns’ Florentine
Films và WETA-TV tại Hoa Thịnh Đốn sàn xuất. Cách đây hơn 30 năm, giữa
thập niên 80 tôi đã được coi phim tài liệu Vietnam, a
Television History dài 13 tập, 13 tiếng của PBS thực hiện 1983. Phim
này tôi xem ở Việt Nam, họ dịch là Việt Nam Thiên Sử Truyền Hình, diễn tả lại lịch
sử Việt nam từ 1945 tới 1975 do các phóng viên, ký giả Pháp, Mỹ, Anh hợp tác thực
hiện, vì phim khuynh tả có lợi cho họ nên được chiến trên TV.
The Vietnam War
dài hơn phim 1983 kể trên 5 tiếng, tài liệu phong phú hơn, hình ảnh, mầu sắc đẹp
hơn, nhạc đệm tuyệt hơn, bản Chiều về trên cánh đồng xanh … không lời thoang
thoảng trong toàn bộ cưốn phim gợi lại nỗi nhớ quê hương. Sử thường được viết bằng
giấy mực theo lối biên niên, The Vietnam War cũng là biên niên sử được diễn tả
bằng hình ảnh, kể lại lịch sử theo thứ tự thời gian.
Xem xong bộ phim
10 tập, 18 tiếng dài thườn thượt, tự nhiên một nỗi buồn mênh mang khó tả tràn
ngập tâm tư khiên tôi quên cả thực tại, tưởng như đang sống lại trong quá khứ của
một thời chinh chiến xa xăm. Tôi bỗng nhớ lại cả một đất nước, một giang sơn
nay đã vang bóng một thời.
Xin sơ lược từng
tập một, sau đó là phần nhận xét về mỗi tập
Tập Một Déjà Vu” (1858 – 1961)
Tiếng Pháp, nghĩa là chuyện đã qua, từ Thực dân Pháp
vào VN tới Kennedy đắc cử Tổng thống.
Sau một thế kỷ Pháp đô hộ, Việt Nam được độc lập
nhưng đất nước chia đôi.
Phim kể lại người Pháp xâm lăng Việt Nam và đô hộ nước
ta khoảng 100 năm từ 1856 tới 1954. Năm 1946 thực dân Pháp theo chân quân Anh
trở lại Việt Nam để chiếm thuộc địa cũ. Hồ Chí Minh lãnh đạo kháng chiến, tiểu
sử HCM, hang Pắc Bó…
Thực dân tàn ác, đốt nhà dân, hãm hiếp phụ nữ, Việt
Minh bạo ngược không kém, giết tù binh lính Quốc gia dã man, chôn sống địch để
tiết kiệm đạn. Việt Minh chủ trương thà giết lầm còn hơn bỏ sót (it’s better to
kill even those who might be innocent than to let a guilty person go…). Dân Việt
thuở đó sống trong cảnh một cổ hai chòng, mấy tầng áp bức. Năm 1949, 50 Trung Cộng
chiếm lục địa, viện trợ cho VM nhiều vũ khí chống Pháp. Người Mỹ đổ bộ vào Triều
Tiên chống CS xâm lăng giữa năm 1950, họ nói chúng ta chiến đấu tại Triều Tiên
(Cao Ly) là chiến đấu cho chúng ta, đồng thời Mỹ cũng bắt đầu giúp Pháp chống
VM, một phong trào CS.
Phó Tổng thống Nixon giải thich tại sao ta phải giúp
Pháp, tính tới 1953 quân đội Liên hiệp Pháp bị thương vong khoảng 100,000 người,
họ tàn ác ném bom lửa thiêu đốt làng xóm, sau này về nước họ bị dân chúng ném
đá, dân Pháp gọi là sale guerre, cuộc chiến tranh bẩn thỉu. Tháng 7-1953 chiến
tranh Triều Tiên chấm dứt, Tướng Navarre được cử sang làm Tư lệnh Đông Dương
tháng 5-1953, từ cuối 1953 ông cho thiết lập căn cứ Điện Biên Phủ để ngăn chận
tiếp tế của VM từ Lào. Sau chiến tranh Triều Tiên Mỹ và Trung Cộng quay ra giúp
đồng minh của họ tại ĐBP, người Mỹ bắt đầu nói đến thuyết Domino, mất Đông
dương sẽ kéo theo sự sụp đổ của Á châu. ĐBP thất thủ ngày 7-5-1954, Pháp có
8,000 người tử thương.
Hiệp định Geneve chia đôi đất nước được ký kết ngày
20-7-1954 giữa Pháp và Việt Minh, từ 50,000 tới 90,000 bộ đội VM sẽ tập kết ra
Bắc, 130,00 quân Pháp sẽ vào Nam. Tổng tuyển cử sẽ được tổ chức hai năm sau, ai
cũng biết Hồ Chí Minh sẽ thắng, di cư bỏ miền Bắc vào Nam phần nhiều Thiên chúa
giáo.
Tại miền Nam, chính phủ mở chiến dịch đánh Bình
Xuyên (4-1955), Thủ tướng Ngô Đình Diệm tổ chức Trưng cầu dân ý lên làm Tổng thống
với số phiếu đắc cử gần tuyệt đối (98%). Ngoài Bắc cuộc cải cách ruộng đất đấu
tố dã man của Việt Minh diễn ra ác liệt, trong khi tại miền Nam
chính phủ hà khắc bắt giam hàng chục ngàn người không xét xử, nhiều người bị giết.
Năm 1959 Lê Duẩn thành nhân vật quan trọng của CSVN tiến hành chiến tranh du
kích. Theo lời kể của một nhân chứng Việt Cộng nằm vùng Lê Quan Công, VC thiếu
vũ khí phải dùng mã tấu, dao giết địch.
Tại Mỹ tháng 11-1960 Kennedy đắc cử Tổng thống, cuối
năm 1960 VC thành lập Mặt trận giải phóng miền Nam.
Nhận
xét về tập Môt.
Nói về quá khứ vì nó giống như chuyện sẽ diễn ra,
chiến tranh do CS mang lại Đông nam Á đã có từ đầu thập niên 50. Nhà đạo diễn
đã không nhấn mạnh một vài thời điểm quan trọng: Cuối tháng 10-1949 và đầu năm
1950 Trung Cộng chiếm được Hoa Lục, thay đổi cả khúc quành lịch sử của Á châu.
Tại miền Bắc, Việt Minh được Trung Cộng giúp thành lập nhiều sư đoàn chính qui
từ 1950-1951, nó báo hiệu sự kết thúc chế độ Thực dân Pháp tại Đông dương và mở
ra một kỷ nguyên thách thức mới cho người Mỹ. Nếu Mao không chiếm được nước Tầu,
không giúp Việt Minh thì bác Hồ, chú Đồng, chú Giáp, đồng chí Khu.. đã chết bờ
chết bụi từ hồi đó.
Hoa Kỳ đã bỏ lỡ cơ hội cứu Trung Hoa dân quốc năm
1948, 49.. để rồi sau đó họ phải đối mặt với nhiều cuộc chiến đẫm máu. Họ nói
tháng 4-1954, chính phủ Mỹ có dự định kế hoạch cứu nguy ĐBP nhưng bất thành, họ
chỉ nói sơ qua. Sự kiện này vô cùng quan trọng, người Mỹ lại bỏ lỡ cơ hội oanh
tạc cứu nguy ĐBP tháng 4-1954 bằng 100 B-29 để rồi VM lớn mạnh và Mỹ phải đương
đầu với cuộc chiến đẫm máu 1965, 66, 67…
Họ nói năm 1954 có từ 50 cho tới 90 ngàn Việt Minh sẽ
tập kết ra Bắc là con số quá lớn, tổng cộng số bộ đội tập kết chỉ có bốn ngàn
thôi (4,000), chưa được 1/10 con số họ nói. Về Tổng tuyển cử họ nói chính phủ
Diệm không thực hiện như đã ghi trong Hiệp định Geneve, hoàn toàn sai. Tổng tuyển
cử không có ghí trong Hiệp định ký ngày 20-7 mà ghi ngày hôm sau 21-7 trong bản
Tuyên bố cuối cùng của ba bề bốn bên, nó chỉ là lời nói miệng với nhau (oral
statements) và không có chữ ký (unsigned document) của bất cứ phái đoàn nào, nó
thiếu căn bản pháp lý, chỉ là nói chơi cho vui thôi. Nó không có điều lệ gì chỉ
trần sì có câu:
“Hội nghị tuyên bố, giải pháp cho những vấn đề chính
trị ở Việt Nam dựa trên cơ sở tôn trọng độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ
sẽ cho phép người dân Việt Nam được hưởng nền tự do cơ bản thông qua kết quả tổng
tuyển cử tự do sẽ được tổ chức tháng 7-1956”
Nay CSVN cho biết năm 1956 Trung Cộng, Nga không muốn
có Tổng tuyển cử ở VN, đàn anh CS muốn ai ở đâu ở đó (Wikipedia tiếng Việt: Hiệp
định Genève, 1954). Nói chung Tổng tuyển cử chỉ là nói cho vui thôi.
Họ nói nếu có Tổng tuyển cử thi Hồ Chí Minh sẽ thắng,
hoàn toàn sai, ông Đoàn Thêm kể lại trong Những ngày chưa quên quyển Thượng những
năm đầu thập niên 50 khi cựu hoàng Bảo đại về chấp chính tại hậu phương người
dân ùn ùn bỏ già Hồ về với cựu hoàng. Tại các tỉnh thành có ngày ba ngàn người
trở về, trong đó có cả ông nhạc sĩ làm bản nhạc Chiều về trên cánh đồng xanh..
được làm nhạc đệm cho toàn phim. Rất nhiều người theo kháng chiến bỏ về với
chính phủ Quốc gia, nhiều người sau thành lãnh đạo như Tổng thống, Bộ trưởng,
Tướng lãnh…Ngoài ra năm 1954, người miền Bắc ùn ùn di cư vào Nam gần một triệu
lánh nạn CS, đây là biến cố lớn họ chỉ nói sơ vài câu.
Họ khen Hồ Chí Minh là người yêu nước, nhưng yêu nước
tại sao phải giết hàng ngàn vạn người Quốc gia chống thực dân, ông Bùi tín kể lại
những cựu đảng viên Quốc dân đảng sau năm 1954 bị đấu tố, thủ tiêu ám sát rất
nhiều. Nhà đạo diễn cũng thừa biết HCM được xếp hạng cao trong danh sách bạo
chúa của nhân loại nhưng khen xã giao Bác vài câu cho vui thôi thì có mất gì một
câu nói.
Họ chê ông Ngô Đình Diệm năm 1955 tổ chức bầu cử
gian lận tự đưa mình lên ngôi Tổng thống, thực ra giai đoạn này ông Diệm có
công thống nhất miền Nam, đánh Bình Xuyên, Hòa Hảo. Ông có uy tín lớn đã được
toàn dân tin tưởng, ủng hộ.
Tôi cảm thấy ghê tởm khi nghe một cựu VC nằm vùng kể
lại anh ta đã dùng mã tấu chém giết bọn Ngụy, tội ác của bọn sát nhân man rợ đã
được lột trần.
Tập Hai Riding The Tiger (1961-1963)
Cưỡi cọp, không bị cọp xơi nhưng rất khó leo lên, VC
nổi dậy tại miền nam VN, TT Kennedy vất vả với cuộc chiến can thiệp
TT Kennedy chủ trương chỉ gửi cố vấn huấn luyện mà
không gửi quân tác chiến vì sợ sa lầy. Chương trình ấp chiến lược của TT Ngô
Đình Diệm bị dân oán giận, chính phủ nhốt dân trong làng, xóm. Bảo Ninh, bộ đội,
nhà văn nói (trả lời phỏng vấn) Pháp đi, Mỹ nhẩy vào, nó cũng chỉ là quân xâm
lược.
Bà Dương Văn Mai (con một công chức cao cấp từ Hà Nội
di cư vào Nam, năm 1964 lấy chồng Mỹ, làm việc cho Mỹ, được giao phỏng vấn tù
binh VC) trả lời phỏng vấn nói Việt Nam Cộng Hòa dân chủ hơn miền Bắc
Nói về trận Ấp Bắc, VNCH có 80 người bị giết, VC bắn
hạ 5 trực thăng, đây là thất bại lớn của Mỹ-VNCH. TT Kennedy cho rải
chất độc mầu da cam trên các khu rừng, họ bị VC tố cáo là hủy diệt môi trường.
Vụ Phật Giáo sẩy ra từ giữa năm 1963, người Mỹ đề
nghị ông Diệm và Nhu hòa giải với Phật giáo nhưng họ từ chối. Cabot Lodge được
gửi tới Sài Gòn làm Đại sứ, ông Diệm căng thẳng với Mỹ trong vụ Phật giáo.
Người Mỹ không đồng ý việc ông Nhu thực sự cầm đầu
chính phủ. Tối 21-8-1963 ông Diệm và Nhu cho lệnh chiếm các chùa chiền, bắt
giam các nhà sư chống đối. Trong tuần này TT Kennedy và các viên chức cao cấp
đi nghỉ mát, không có mặt tại tòa Bạch ốc, quyền hành nằm trong tay Roger
Hilsman, phụ tá Bộ trưởng ngoại giao đặc trách Viễn đông sự vụ, ông này chủ
trương lật đổ ông Diệm.
Ngày đảo chính 1-11-1963 diễn ra, anh em ông Diệm
Nhu trốn vào nhà thờ trong Chợ lớn, hôm sau ra hàng để được đi ngoại quốc,
nhưng cả hai bị giết trong thiết vận xa.
TT Kennedy tỏ ra buồn rầu vì có bạo động đổ máu, ông
không muốn đảo chính nhưng một số viên chức phụ tá cho rằng nếu còn ông Diệm,
cuộc chống Cộng tại VN sẽ bị khủng hoảng. Ba tuần sau ngày đảo chính, TT
Kennedy bị ám sát tại Dallas ngày 22-11, Phó TT Johnson lên thay.
Nhận
xét về Tập Hai
Bảo Ninh, cựu bộ đội, nhà văn cấp tiến nói Mỹ cũng
là xâm lược. Người miền Bắc dù tiến bộ, phản tỉnh nhưng cũng đã bị tuyên truyền
nhồi sọ khó gột rửa. Mỹ vào miền Nam không cai trị tỉnh nào, quận nào, không lấy
lúa gạo, đánh thuế dân mà họ còn viện trợ cho cả tỷ đô la kinh tế sao gọi là
xâm lược. Như năm 1975, quân đội CSBV ồ ạt tiến chiếm miền Nam, vơ vét của cải
vật chất, chiếm nhà dân như ông Bùi tín nói thì mới gọi là xâm lăng.
Phim không mấy thiện cảm với ông Diệm. Sau 1954, người
dân miền Nam đủ các thành phần, tôn giáo đều tin tưởng ông Diệm đã thống nhất
miền Nam . Qua hai tập Một và Hai chúng ta thấy họ không khen thành quả tốt đẹp
của ông thập niên 50 mà chê bai nhiều. Mặc dù ông Diệm có khuyết điểm trong việc
giải quyết vụ Phật giáo nhưng đã có công thống nhất và xây dựng miền Nam vững mạnh
một thời.
Dưới thời Kennedy (1961-1963) cuộc chiến do CS gây
nên tại miền nam VN chưa mở rộng, chỉ trong phạm vi du kích cấp tiểu đoàn trở
xuống. Sở dĩ như vậy vì Thủ tướng Nga Khrushchev chủ trương sống chung hòa bình
với Mỹ, ông không viện trợ nhiều cho Hà Nội. Thời gian này, Lê Duẩn chưa thực sự
nắm toàn quyền tại miền Bắc, còn đang củng cố địa vị, chưa dám đánh lớn.
Đoạn phim nói về đảo chính giống như trong hồi ký In
Retrospect tại chương 3 do McNamara kể lại, có thể họ dựa theo cuốn sách này.
Theo đó, TT Kennedy và McNamara lưỡng lự chưa muốn đảo chính, nhưng Roger
Hilsman, Cabot Lodge rất muốn thay ông Diệm và họ đã tiến hành nhân khi Kennedy
và các viên chức cao cấp đi nghỉ mát (vacation)
McNamara cũng cho biết ngày 2-10-1963, Tướng Taylor
và McNamara thuyết trình cho TT Kennedy nghe tại tòa Bạch ốc, khuyên
rút từ từ 1,000 cố vấn Mỹ vì tình hình đã ổn định
Chiều hôm ấy Kennedy triệu tập Hội đồng an ninh quốc
gia để thảo kế hoạch rút quân tới 1965 bắt đầu bằng 1,000 người cuối 1963.
Kennedy đồng ý, sau phiên họp, tòa Bạch ốc đã chính thức thông báo: Bộ trưởng
quốc phòng McNamara và Tướng Maxwell Taylor tường trình cuối năm nay chương
trình của Mỹ huấn luyện cho người VN tiến triển tốt đẹp và 1,000 quân nhân Mỹ
công tác tại đây sẽ được hồi hương.
Ba tuần sau cuộc đảo chính 1-11-1963, TT Kennedy bị
ám sát chết ngày 22-11-1963 tại Dallas, có giả thuyết cho rằng Kennedy bị các
nhà tư bản vũ khí thanh toán vì ông ta cho rút quân về nước không tham chiến
khiến họ mất kiếm ăn, sự thực chưa có tiết lộ nào về cái chết của TT Kennedy.
Tập Ba The River Styx (tháng 1-1964 tới
tháng 12-1965).
Theo thần thoại Hy Lạp Sông Styx nghĩa là địa ngục,
thần chết, đây là giai đoạn máu lửa. Miền nam VN gần sụp đổ, TT Johnson bắt đầu
oanh tạc BV, đưa quân vào miền nam.
Johnson ra nhiều luật về nhân quyền, bình đẳng, ông
chủ trương một chương trình xã hội vĩ đại.
Tại BV, người dân nô nức đi bộ đội, tại miền nam VN,
các chính phủ liên tiêp nhau chỉ là bù nhìn của Mỹ. Ông Hồ tại miền Bắc đi dép
râu, chống gậy thăm làng xóm, HCM vẫn là người được nhân dân yêu quí. Hai ông
anh lớn một ông (Nga) thì muốn thoát khỏi cuộc chiến, ông kia (Tầu) muốn làm
cách mạng thế giới.
Năm 1963, Hồ Chí Minh mất quyền vào tay Lê Duẩn, ông
này cho bắt giam cải tạo… trừng trị những người chủ trương xét lại (chủ hòa) chống
kế hoạch giải phóng miền Nam của Duẩn, bắt giam hàng trăm người.
TT Johnson sợ Trung Cộng vào tham chiến như tại Triều
tiên nên chỉ áp dụng chiến tranh giới hạn (limited war) không dám làm mạnh. Tại
vịnh BV, hải quân địch tấn công tầu Maddox, máy bay Mỹ đánh trả, lần đầu tiên Mỹ
ném bom BV tại Hòn Gay. Ngày 7-8-1964, Quốc hội chấp thuận ký Nghị quyết Vịnh
BV , tỷ lệ ủng hộ Johnson qua thăm dò từ 42 lên 72 %. Năm 1964 BV gửi quân
chính qui vào Nam, ngày 1-11, VC pháo kích phi trường Biên hòa phá hủy 5 máy
bay phản lực, giết 5 người Mỹ, làm bị thương nhiều người khác. Johnson cứng rắn,
kỳ bầu cử Tổng Thống ngày 3- 11 ông thắng lớn.
Phỏng vấn trung úy TQLC Trần Ngọc Toàn, ông cho biết
khi trực thăng Mỹ tới bốc một số xác chết lính Mỹ, họ không lầy xác lính Việt.
Bình Giả là một trận Mỹ và VNCH thua lớn, có khoảng 200 lính VNCH bị giết, đây
là một cột mốc lịch sử. Mỹ không đưa quân vào Sài Gòn thì miền Nam có thể mất.
BV tiếp tục tăng cường xâm nhập. VC pháo kích phi trường trực thăng Pleiku, giết
8 lính Mỹ và làm hàng trăm người bị thương
Tháng 2-1965, Johnson oanh tạc BV mạnh hơn từ vĩ tuyến
20 trở lên (Rolling Thunder), tháng sau ông quyết định gửi quân tác chiến sang
VNCH. Ngày 8-3-65, Thủ tướng Phan Huy Quát nói ông Bùi Diễm cho tổ chức tiếp
đón lính Mỹ đổ bộ vào Đà Nẵng.
Tại Mỹ, hai tuần sau khi TQLC Mỹ vào Đà Nẵng, bắt đầu
có chống đối tại các trường Đại học, tại Washington có biểu tình 25,000 người.
Chiến tranh leo thang, Hà Nội đưa thêm quân xâm nhập, Mỹ oanh tạc BV, người chết,
một số nhà thương, trường học trúng bom, nhiều ký giả Mỹ tới VN, tổng cộng có
khoảng 200 người bị thiệt mạng. BV đưa thêm 5,000 quân chính qui, quân đội VNCH
yếu hơn, Mỹ phải vào cứu nguy.
TT Johnson gửi 50,000 quân cho Tướng Westmoreland,
ông này xin thêm 50,000 người cho tới cuối 1965. Những trận đụng độ giữa Mỹ và
BV thường ở trong rừng, địch đông hơn nhưng lính Mỹ có máy bay, pháo binh yểm
trợ nên BV thua, tổn thất nặng. Tại Chu prong BV có 634 người bị giết, hai bên
đánh nhau mấy ngày đêm, Mỹ chết 72 người. Tại trận Ia Drang, BV chết gấp 10 lần
đối phương, đây là chiến thắng của Mỹ. Chúng đổi chiến thuật, bám sát Mỹ để họ
không dám pháo yểm trợ, CS có lợi thế là họ lựa chọn chiến trường.
Thượng nghị sĩ Hollings tới Sài Gòn, Tướng
Westmoreland nói chúng tôi giết địch theo tỷ lệ mười đổi một (We were killing
people in the rate ot ten to one), khi ấy ông TNS Hollings cảnh báo Tướng
Westmoreland hãy coi chừng, người Mỹ không cần biết anh giết được mười tên địch
mà họ chỉ quan tâm một người lính (Mỹ) bị giết thôi (Westy, the American people
don’t care about the ten, they care about the one). Westmoreland nói sẽ thắng
trong ba năm và xin thêm 200 ngàn quân, số lính tác chiến chỉ chiếm 20%, còn lại
là yểm trợ.
Phím chấm dứt bằng một bản nhạc đệm thật hay.
Nhận
xét về tập ba
Họ nói các chính phủ Sài Gòn chỉ là bù nhìn của Mỹ.
Trật lất! tưởng vậy mà không phải vậy. Cuối năm 1964, Đại sứ Taylor
(đi Mỹ) được chỉ thị của chính phủ thông báo cho chính phủ VNCH mong muốn chính
trị Sài Gòn ổn định để Hoa Kỳ có thể leo thang chiến tranh. Khi trở về Sài Gòn,
Taylor mời các Tướng trẻ VNCH lại dinh ăn tối nói cần một sự ổn định chính trị
tại miền nam. Mấy tuần sau ông mời các Tướng trẻ Thiệu, Kỳ, Chánh Thi…lại tư
dinh khiển trách về việc họ giải tán Thượng Hội Đồng khiến các Tướng bất mãn gửi
văn thư xin Quốc Trưởng Phan Khắc Sửu và Thủ Tướng Hương đề nghị trục xuất Đại
sứ Mỹ về nước khiến tình hình Mỹ-VNCH căng thẳng, sau Thủ tướng Hương dàn xếp
hai bên mới yên. (VNCH 1963-1967, Những Năm Xáo Trộn, Lâm Vĩnh Thế trang 97,
98).
Theo lời kể Tiến sĩ Kissinger trong White House
Years chương XXI, Đại sứ Martin than phiền (năm 1972) với Tiến sĩ là TT Thiệu
không có cảm tình với Đại sứ Mỹ, mỗi lần Martin xin vào gặp Thiệu rất
khó khăn, ông ta hẹn lần hẹn lượt.
TS Kissinger sang Sài Gòn từ 18-22 tháng 10-1972 gặp
ông Thiệu để bàn về việc ký kết Hiệp định Paris . Trong phiên họp (không có ông
Thiêu) phía VNCH phản đối bản sơ thảo vì CSBV vẫn còn được đóng quân, ông Hoàng
Đức Nhã tranh cãi căng thẳng với Kissinger và sau đó đề nghị TT Thiệu không tiếp
TS Kissinger tối 21-10 như đã dự trù vì ông ta phản bội đồng minh, Kissinger tức
giận cãi với ông Nhã.
“Tôi là đặc phái viên của TT Hoa Kỳ, các ông không
thể coi tôi như trẻ con được, tôi muốn được gặp TT Thiệu tối nay”
Nhưng ông HĐ Nhã vẫn không cho Kissinger vào gặp ông
Thiệu… (Larry Berman: No Peace No Honor), ông Tiến Sĩ phải về lại Mỹ….
Trong phim có nói năm 1963, Lê Duẩn thâu tóm quyền lực,
cho bắt giam hằng trăm đảng viên chống đối. Không đúng vì giai đoạn này tuy Lê
Duẩn có nhiều quyền hơn nhưng chưa dám lộng hành như vậy, thực ra từ 1965 trở
đi khi họ Hồ đau yếu, Duẩn mới nắm toàn quyền. Lê Đức Thọ và Trần Quốc
Hoàn (Bộ Công an) đã cho bắt giam lâu năm 300 đảng viên quan trọng từ 1967-1973
vì tội tổ chức chống đảng, chống nhà nước. Trong số 300 đảng viên bị giam này
có 30 người là đảng viên cao cấp, vụ này thể hiện tranh chấp quyền lực trong đảng,
phe diều hâu gồm Lê Duẩn, Nguyễn Chí Thanh, phe bồ câu gồm Trường Chinh, Giáp,
HCM trung lập sau ủng hộ Duẩn (Wikipedia tiếng Việt, Vụ Án Xét Lại Chống Đảng).
Theo lời McNamara, Tướng Westmoreland, Tướng Ngô
Quang Trưởng… nếu Mỹ không đưa quân vào giữa năm 1965, miền Nam có thể mất vì
quân chính qui BV đã chiếm được nhiều quận của VNCH.
Những cảnh lính TQLC Mỹ chiến đấu gian khổ trong rừng
với Cộng quân đã khiến tôi vô cùng xúc động, tôi tri ơn các chiến sĩ đồng minh
đã hy sinh xương máu để bảo vệ tự do cho miền nam VN.
Giai đoạn này Lê Duẩn và tập đoàn hiếu chiến gặp nhiều
thuận lợi, trước hết năm 1964 Thủ tướng Nga Khrushchev ôn hòa bị lật đổ,
Brezhnev hiếu chiến lên thay giúp CSVN dồi dào về quân sự, tại miền nam TT Diệm
bị đảo chính, Hồ Chí Minh đau ốm nên đã mặc cho Lê Duẩn làm trời làm đất. Hà Nội
đưa nhiều trung đoàn chính qui vào Nam trong khi TT Johnson leo thang chiến
tranh tăng quân hơn 100 ngàn người mỗi năm.
TNS Hollings nói với Tướng Westmoreland tại Sài Gòn:
dân Mỹ không cần biết ta giết được nhiều địch, mà chỉ quan tâm thiệt hại của ta
dù là rất ít (.. American people don’t care about the ten, they care about the
one). Người Mỹ quí trọng sinh mạng con người quá nên cũng khó mà tiến hành chiến
tranh được, thế mới thấy TT Johnson sai lầm vì không Việt Nam hóa chiến tranh
ngay từ hồi đó, vả lại trong khi phong trào phản chiến ngày càng mạnh, ông lại
áp dụng chiến tranh giới hạn, limited war chậm như rùa nên cuối cùng đã thất bại.
Trong khi CSBV khuyến khích cán binh giết cho nhiều lính Mỹ dù phải hy sinh 10
hay trên 10 người để giết một tên Mỹ.
Tập Bốn Resolve (tháng 1-1966 tới tháng
6-1967)
Giải quyết. Lính Mỹ nhận thấy cuộc chiến VN khác với
cuộc chiến của cha ông họ trong khi phản chiến tăng dần.
Các nước Úc, Tân Tây Lan, Đại Hàn, Phi Luật tân,
Thái Lan gửi quân tham chiến nhưng Anh, Pháp, Canada từ chối, năm 1966 có 2,344
người Mỹ tử trận tại VN, hiện có 200 ngàn quân còn đang đưa thêm sang. Kinh
nghiệm Thế chiến thứ hai không áp dụng được ở VN.
Ông Phan Quang Tuệ trả lời phỏng vấn chê ông Nguyễn
Cao Kỳ (Thủ tương) trình độ kém, ông Trần Ngọc Châu, dân biểu chỉ trích NC Kỳ
dân ăn chơi.
Mới đầu người Mỹ ủng hộ cuộc chiến bảo vệ quyền lợi
Mỹ (tỷ lệ cao) sau họ nghi ngờ nó không bảo vệ quyền lợi Mỹ. tháng 12-1965, TT
Johnson cho ngưng ném bom 37 ngày để tỏ thiện chí nhưng địch vẫn đánh, cuộc chiến
đầy chia rẽ, chính khách bàn ra, dân chống đối. Ngoài Bắc những kẻ chủ hòa khi
thấy chiến tranh tàn phá khốc liệt bị kết án xét lại, năm 1967 cho tới 1973 Lê
Đức Thọ, Trấn Quốc Hoàn cho bắt giam 300 đảng viên (30 đảng viên là cao cấp) vì
tội chống đảng nên CSVN cứ tiến đánh. .
Năm 1966 áp dụng chiến thuật tìm diệt địch (search
and destroy), đây là cuộc chiến không giới tuyến, áp dụng chính sách đếm xác. Trước
đó BV tiếp vận bằng tầu thủy sau bằng đường Miên, Lào. Mỹ đã ném 3 triệu tấn
bom xuống đường Lào, nhiều hơn số bom ném xuống Nhật, Đức hồi Đệ nhị thế chiến
một triệu tấn. Mỹ cho máy bay phun chất hóa học da cam xuống rừng cây. Hàng
ngày VC chết vì bệnh tật, tai nạn, rắn cắn, bom đạn.. nhiều người trốn về Bắc
sau bị đưa trở lại
Tại Mỹ có biểu tình lớn, số thanh niên tình nguyện
không đủ nên phải bắt quân dịch, thập niên 1960 mới đầu chống chiến tranh vì
lương tâm, đạo đức sau chuyển qua phong trào quyền lợi riêng (shift from moral
movement to a self-interest movement) do những người không muốn đánh trận.
Tháng 5-1966, người da đen chỉ có 12% dân số nhưng tỷ lệ tử thương lại cao hơn
nên họ biểu tình. Đa số dân Mỹ vẫn ủng hộ cuộc chiến. Bà Dương Văn Mai, con một
công chức cao cấp từ Hà Nội di cư vào Nam, năm 1964 lấy chồng Mỹ, làm việc cho
Mỹ, được giao phỏng vấn tù binh VC. Bà cho biết mới đầu tưởng họ là bọn đầu
trâu mặt ngựa, sau thấy họ cũng có lý tưởng thống nhất đất nước, giải phóng dân
tộc.
Lính Mỹ được lệnh giúp dân, bắt điện, đào giếng, nói
chung chiến tranh chỉ là đánh nhỏ, lính Mỹ vào làng khám nhà thấy các bao gạo
cho là để giúp VC đem đổ đi hết vì lầm là của địch, đốt nhà tình nghi. Một ông
VC nhận xét thấy người lính Mỹ cũng đùm bọc nhau, khóc thương nhau, họ cũng có
tình thương như người VN. Tháng 5-1966, Phật giao biểu tình chống Nguyễn Cao Kỳ
tại Đà Nẵng, Huế, sau họ chống chiến tranh, chống Mỹ. Cuộc nổi dậy bị dẹp, quân
đội VNCH đánh VC nhưng cũng đánh lẫn nhau. Người lính Mỹ luyện tập rất gian khổ,
TT Johnson nói ai cũng mưốn hòa bình để đưa quân về nước.
VC chết nhiều lắm nhưng chúng thay thế đủ nhờ xâm nhập
và tuyển quân tại địa phương. Tham mưu trưởng liên quân đề nghị TT Johnson cho
đánh qua Miên Lào nhưng ông sợ Trung Cộng vào tham chiến. Bảo Ninh (cựu bộ đội)
phát biểu ý kiến nói Mỹ oanh tạc các vị trí BV, kho dầu khiến người chết, nhá cửa
tan nát.
Mùa hè 1966, Trung úy Alverez (gốc Mỹ La Tinh) phi
công đầu tiên bị bắn rơi, tù binh Mỹ tại Hà Nội mới đầu được đối xử tử tế sau bị
hành hạ đánh đập, trả thù. Ngày 6 tháng 7, CSVN cho dẫn 51 tù binh đi phố để
dân la ó chửi bới. BV vận động quốc tế để xử tù binh như phạm nhân chiến tranh
nhưng khắp nơi, kể cả phản chiến đều chống đối khiến họ phải hủy bỏ.
Mỹ oanh tạc tiếp tục, tù binh bị bắt nhiều hơn, tại
miền Bắc, trẻ con cũng được dậy bắt phi công, họ hạ thổ các kho dầu, khi cầu cống
bị oanh tạc, họ huy động dân công làm cầu dã chiến, họ phải chiếm miền Nam dù
thiệt hại, tổn thất nhân mạng bao nhiêu. Bộ trưởng quốc phòng McNamara tuyên bố
12 tháng qua đã có kết quả, CS không thể cắt VNCH làm đôi được, ta đã gây nhiều
thiệt hại cho địch.
Bác sĩ Benjamin Spock nói không thể thắng cuộc chiến
VN, Johnson kéo dài cuộc chiến, lính chết để ông không bị mất mặt. Ngày
4-4-1967 phong trào phản chiến lên cao. Mục sư Luther King hô hào chấm dứt chiến
tranh, stop bombing, stop war…. chính phủ nhận định phong trào phản
chiến là do CS Nga xúi dục. Tướng Westmoreland được gọi về Mỹ, ông nói ta sẽ thắng
nếu chính phủ cho thêm 200 ngàn quân đánh qua Miên Lào, sẽ dẹp chúng trong hai
năm. TT Johnson hỏi ông Tướng nếu ta tăng thêm mấy sư đoàn địch có thăng thêm
quân không?
McNamara đề nghị thôi ném bom, rút quân.
Họ nói tổng kết cuộc chiến có hơn 58 ngàn lính Mỹ,
khoảng 250 ngàn lính VNCH, một triệu một trăm ngàn lính BV, VC bị giết, hai triệu
thường dân chết. Đối với người Việt đó là cuộc chiến giành độc lập đổ máu. Đối
với Mỹ thì đây là thời ký chia rẽ nhất từ thời nội chiến civil war
Cựu bộ đội Bảo Ninh nói cuộc chiến không có ai thắng
thua mà chỉ có tan nát đất nước
Nhận
xét về tập Bốn
Giai đoạn này (từ đầu năm 1966 tới giữa năm 1967) biểu
tình chống chiến tranh mạnh hơn, giữa năm 1965 tỷ lệ ủng hộ chiến tranh cao
trên dưới 60%, dần dần vì cuộc chiến kéo dài tới giữa 1966 xuống còn khoảng 50%
(Wikipedia: Opposition to the US involvement in the Vietnam war.). Sở dĩ như vậy
vì TT Johnson và McNamara áp dụng chiến tranh giới hạn, chỉ cho oanh tạc giới hạn
ngoài Bắc, không cho đánh qua Miên Lào nên địch không bị diệt tận gốc. Johnson
chỉ đánh cho nó sợ để phải vào bàn hội nghị ký Hiệp định ngưng bắn vì dân chống
đối.
Vì sai lầm kéo dài chiến tranh, chết nhiều lính Mỹ
nên phản chiến lên cao, năm 1965 có gần 2,000 người chết, năm sau 6, 350 người
chết, năm 1967 tăng lên 11,353 người ….
Giữa năm 1967 Hà Nội nói sẽ xử tù binh phi công như
những phạm nhân chiến tranh, TT Mỹ tuyên bố sẽ thẳng tay trừng trị thành phố Hà
Nội nếu họ xử tù binh khiến BV sợ quá phải trấn an dư luận Mỹ.
Số người tình nguyện không đủ nên phải bắt lính, chế
độ quân dịch khiên thanh niên chống đối.
Sau này TT Nixon chỉ trích Johnson nói đao to búa lớn
(talk big) nhưng lại hành động yếu (act litle) nên CS Hà Nội không sợ.
TT Johnson cũng sai lầm ở chỗ giao toàn quyền cho
McNamara, một người dân sự không có kinh nghiệm quân sự bị các Tướng lãnh chống
đối.
Tại Mỹ phong trào phản chiến gây khó khăn cho chính
phủ nhưng ngược lại tại Bắc VN, phản chiến bị dẹp ngay trong trứng nước. Những
năm đầu thập niên 60, Lê Duẩn chưa hoàn toàn nắm quyền lực, nhưng từ 1965 trở
đi, phần vỉ Hồ Chí Minh đau yếu, phần vì Lê Đức Thọ đã cài đặt tay chân trong đảng
nên Duẩn nắm hết quyền lực tối cao, đẩy mạnh chiến tranh. BV khuyến khích bộ đội
giết nhiều lính Mỹ, dù phải đổi 10 cán binh hay hơn nữa để giết một tên Mỹ để đấy
mạnh phản chiến. Từ 1967 tới 1973 Thọ và Trần Quốc Hoàn bắt giam lâu năm
nhiều đảng viên quan trọng vì tội theo Chủ nghĩa xét lại (chủ hòa). Vụ án thể
hiện tranh chấp quyền lực nội bộ đảng, một phe là Lê Duẩn, Nguyễn Chí
Thanh, phe kia là Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp. Hồ Chí Minh lúc đầu trung lập
sau ủng hộ Lê Duẩn.
Tổng cộng có 300 đảng viên bị bắt, trong đó có 30
nhân vật cao cấp, có người cho mục đích để hạ uy tín Tướng Giáp. (Wikipedia tiếng
Việt, Vụ Án Xét Lại Chống Đảng).
Tại Mỹ và tại BV đều có biểu hiện chống chiến tranh,
chủ hòa nhưng miền Bắc VN họ dập tắt ngay, còn tại Mỹ không thể dẹp phản
chiến được, tìm cách lấy lòng dân nhưng thất bại.
Họ nói đối với người Việt đây là cuộc chiến giành độc
lập, thực ra đó là lời tuyên truyền của miền Bắc, miền Nam coi đây là cuộc chiến
xâm lược của Hà Nội.
Tập Năm This is what we do (tháng
7-1967 tới tháng 12-1967)
TT Johnson leo thang chiến tranh và hứa với người
dân chiến thắng gần kề.
Mùa hè năm 1967 chính phủ vẫn lạc quan, MACV nói ta
đã giết được 200,000 tên địch, Mỹ có 75,000 người vừa chết và bị thương. Trong
nước kỳ thị chủng tộc, bạo động, 50% dân Mỹ không tin tưởng Johnson. Giữa năm
1967 quân Mỹ tại VN có hơn nửa triệu trong đó chỉ 20% là tác chiến. Tại 4 vùng
chiến thuật VC biết đường lối đi trong trận chiến nhưng Mỹ không biết. BV có AK
tiện hơn, rớt xuống bùn không sao, súng M-16 của Mỹ dễ trục trặc, trở ngại.
Trong một cuộc hành quân tại Cồn Tiên (khu Phi quân
sự) tháng 7-1967, một tiểu đoàn Mỹ Mỹ bị phục kích 59 chết, 190 bị thương , 22
chết bỏ lại xác trong đó một số chết vì súng trở ngại.
Một cán binh BV Lỗ Khắc Tân trả lời phỏng vấn nói đã
tiêu diệt hai đại đội Mỹ trong trận đánh tại gần Khu phi quân sự
Cuối năm 1967 tại miền Nam bầu Tổng thống, ông Phan
Quang Tuệ chê Thiệu, Kỳ và kết án hai người: chúng tôi đã trả giá cho họ, ý nói
họ làm hại đất nước.
Hà Nội mở cuộc Tổng công kích, Tổng nổi dậy Tết Mậu
Thân 1968. Huy Đức nói Lê Duẩn tin tưởng sẽ thắng lớn, ông ta cho in tiền để
đem vào Sài Gòn, may quần áo cảnh phục cho cảnh sát để tiếp thu Sài Gòn, tin tưởng
người dân miền Nam sẽ nổi dậy, con cá đầy trứng trong bụng nó sẽ nở ra. Thời
gian này phe Lê Duẩn cho bắt giam những người chủ hòa gán cho tội chống đảng.
Huy Đức nói hồi Mậu Thân thanh niên hừng hực khí thế lên đường vào Nam nhưng
không ai nghĩ rằng sẽ không có ngày về.
Trước khi xẩy ra cuộc Tổng công kích ông Hồ Chí Minh
đi Tầu, Võ Nguyên Giáp đi Hungary trị bệnh, tính tới nay đã có hơn 20,00 lính Mỹ
chết ở VN .
Cuộc chiến VN là lần đầu tiên xử dụng trực thăng vận.
Năm 1968 là một khúc quành trong cuộc chiến VN, chính phủ Johnson hứa chiến thắng
sắp tới trong khi nước Mỹ chia rẽ, biểu tình đánh lộn.
Nhận
xét về tập Năm
Ông Phan Quang Tuệ lên án hai ông Thiệu, Kỳ làm hại
đất nước nhưng dù có khuyết điểm, họ đã ra sức bảo vệ miền Nam cho người dân,
được sống yên lành, trong đó có ông Tuệ
Từ giữa tới cuối năm 1967, mặc dù chính phủ Johnson
lạc quan tin tưởng, Tướng Westmoreland nói VC đã bị đánh bại, miền Nam đã được
bình định nhưng tỷ lệ ủng hộ cuộc chiến giảm chỉ còn 48 hoặc dưới 48%.
Theo lời Huy Đức, Bí thư Lê Duẩn tưởng chắc ăn như bắp,
đã chuẩn bị sẵn đưa cảnh sát vào tiếp thu Sài Gòn và các thành phố lớn, sự thật
này cho thấy hiểu biết của Duẩn thấp kém như thế nào, người dân miền Nam khiếp
sợ CS như beo cọp lại nổi dậy chiếm thành phố lớn cho họ?
Lê Duẩn đánh giá quá thấp lực lượng Mỹ và VNCH trong
khi VC chỉ có súng cá nhân, không có vũ khí nặng như đại bác, súng cối, xe tăng
… phải đương đầu với đối phương được trang bị tối đa.
Trận Mậu Thân là một khúc quành trong chiến tranh
VN, Mỹ-VNCH đánh thắng một trận lớn nhưng thua cuộc chiến vì tâm lý đã đổi chiều
trong lòng nước Mỹ
Tập Sáu Thing Fall Apart (tháng 1-1968
tới tháng 7-1968)
Tan rã. Xúc động bởi trận Têt Mậu thân, nước Mỹ xáo
trộn, chết người, đất nước như rã từng mảnh
Tướng Westmoraland nói chúng ta thắng, có biến chuyển,
Lê Duẩn hứa với cán binh khi chúng ta tấn công quần chúng sẽ nổi dậy, sau đó
quân ta chiếm các tỉnh thành, Mỹ sẽ phải rút bỏ. Cộng quân lén mang súng trong
các xe hàng, lớn nhỏ vào Sài Gòn, cán binh cải trang thành thường dân. Tướng
Weastmoreland biết chúng sẽ đánh trước Tết, ông tin BV sẽ đánh Khe Sanh, ngày
21-1 chúng pháo Khe Sanh đang bị bao vây, TT Johnson nói ông không muốn Khe
Sanh là một Điện Biên Phủ. Thực ra chúng vờ pháo Khe Sanh để đánh lạc hướng cuộc
Tổng công kích. Theo Huy Đức, nhiều cán binh CS khi rời bỏ mật khu để về giải
phóng thành phố lớn, họ đốt doanh trại vì tin chắc lần này thắng lợi không còn
trở lại bưng.
Địch đánh túa vào Sài Gòn bằng những cuộc tấn công lớn,
VNCH phản công, VC đánh tòa Đại sứ bị bắn hạ gần hết, đây là trận thí quân kinh
hoàng nhất, một cán binh nói có khoảng 600 người được đưa vào, chết một nửa
(300), bị bắt 100. Tại nhiều nơi VC đốt nhà dân để chạy. Nhiều hình ảnh chiến
trận Huế rất sống động, (qua các trận trong thành phố người ta thấy cảnh lính Mỹ
tác chiên nhiều hơn VNCH), thật đau lòng thấy cảnh một thành phố đẹp bị bắn tan
nát.
Quân BV, VC bị vây hãm trong thành phố Huế, chúng mở
đường máu, sau khi trụ được 26 ngày đêm, 6,000 người dân chết tại đây, trong số
135 ngàn dân có 110 ngàn người mất nhà cửa (90%). Họ tàn sát ít nhất là 2,800
người khi rút đi, Hà Nội chối bỏ, một cựu cán binh nói cuộc thảm sát nhằm công
chức, quân nhân VNCH nhưng cũng có thể giết lầm thường dân. Lê Duẩn tin là lính
VNCH tan rã sẽ nhập vào với họ, ông ta tin vào nhân dân nổi dậy.
Võ Nguyên Giáp chống kế hoạch ngay từ đầu, Huy Đức
công nhận có nhiều sĩ quan CS cao cấp ra hàng, các đại đội, đơn vị
tan rã, hơn 58,000 người bị giết, vừa bằng số lính Mỹ chết tại miền Nam, phía
VNCH có gần 5,000 người tử trận. Sau Mậu Thân, Tướng Westmoreland xin thêm
200,000 quân. Các nhà chính khách kinh nghiệm (Wisemen) khuyên Johnson cần rút
bỏ cuộc chiến không thể thắng được, TT Johnson chán nản. 63% dân Mỹ không đồng
ý với chính sách quân sự của Johnson, cuối tháng 3-1968 ông quyết định không ra
tranh cử Tổng thống cuối năm.
Biểu tình chống chiến tranh dữ dội, có sô sát nhau,
chia rẽ chưa từng thấy từ thời nội chiến Civil war, các thành phố lớn London,
Paris, Berlin… biểu tình khiến thế giới như tan rã. Lần đầu tiên CSBV chịu đàm
phán tại Paris , chúng vừa đánh vừa đàm, BV, VC thảm bại, người Mỹ mất 2500 người.
Nhận
xét về tập Sáu
Tập này chiếu nhiều cảnh chiến trận tại Sài Gòn, Huế
trong Cuộc Tổng công kích. Các trận đánh rất ác liệt, hấp dẫn sống động, có lẽ
phim này đầy đủ và linh hoạt lôi cuốn nhất trong các phim tài liệu về Mậu Thân.
Theo lời kể của Huy Đức, Lê Duẩn tin tưởng chắc thắng nhờ quần chúng nổi dậy
cùng các chiến sĩ cách mạng chiếm các thành phố, ông ta đã cho may sẵn cảnh phục
và chuẩn bị đưa cảnh sát vào giữ an ninh khi chiếm được thành phố, điên khùng đến
thế.
Võ Nguyên Giáp từ lâu với cái nhìn chuyên nghiệp về
chiến trận không bao giờ đồng ý với kế hoạch xuẩn động của Duẩn. Trong số
84,000 người được đưa vào trận đánh có hơn 58 ngàn bị giết, gần 10
ngàn bị bắt làm tù binh, chưa tới 20% chạy thoát. Tại Sài Gòn tỷ lệ
tổn thất của VC là 10 đổi một so với VNCH, có khi cao hơn thế vì cán binh VC,
BV vào thành phố y như chim chích vào rừng. Đám này phần nhiều thanh niên còn
nhỏ, không có kinh nghiệm tác chiến bị bắn hạ khắp nơi.
Cựu bộ đội Nguyễn Ngọc công nhận họ có tàn sát tù
binh địch gồm quân nhân công chức vì sợ khi rút ra sẽ bị chỉ điểm, trong số những
người bị giết có nhiều người thường dân chết oan. Ông ta nói lệnh tàn sát không
biết từ đâu tới, như vậy có lệnh từ trên chứ không phải sai lầm của du kích như
xác nhận của các cán bộ VC sau 1975. Trong phim nói có hơn 2,800 người bị VC
sát hại, thực ra con số cao hơn, vào khoảng trên 5,000 người (sau khi các mồ
chôn tập thể do VC để lại đã được khai quật). Từ sau Mậu Thân 68, người dân miền
Nam quá sợ hãi CS, họ bỏ chạy khi nghe tin quân địch tới. Thập niên 80, một cựu
sĩ quan BV nói sở dĩ có cuộc tàn sát tại Huế vì CS thua đau, tức giận trả thù.
Cũng có người cho là người dân không nổi dậy còn bỏ trốn Cộng quân nên họ trả
thù.
Trong phim, họ nói địch lẻn vào Sài Gòn rất đông, sự
thực tại các mục tiêu chính như Bộ Tổng tham mưu, Dinh Độc Lập, Tòa Đại sứ Mỹ,
Bộ Tư lệnh Hải quân … lực lượng địch chỉ một hoặc hai tiểu đội thôi. Tại Bộ Tư
Lệnh Hải quân bến Bạch Đằng, VC chỉ có 10 tên đặc công đột nhập vào đã bị tiêu
diệt ngay mặc dù họ có yếu tố bất ngờ. Các trận đánh cấp tiều đoàn hoặc đông
hơn thế phần nhiều ở ngoại ô.
CS hoàn toàn thất bại về mặt quân sự, số cán binh
đưa vào cuộc Tổng công kích bị giết gần hết, cơ sở nằm vùng bị bại lộ, quần
chúng không nổi dậy mà còn chỉ điểm cho quân đội cảnh sát những nơi Cộng quân ẩn
nấp. Ông Cao Văn Viên nói (Những Ngày Cuối VNCH) sau trận này là cơ hội thuận lợi
nhất cho Mỹ-VNCH để tận diệt VC và CSBV tại miền Nam . Nhưng cơ hội tốt đâu chẳng
thấy chỉ toàn là bất lợi, truyền thông Mỹ đã thổi phồng thắng lợi của đối
phương, hô hào chống chiến tranh để yêu cầu chính phủ rút bỏ Đông Dương.
Hoa Kỳ bị chia rẽ, phân hóa sau trận Tết Mậu Thân,
các nước Tây phương vừa núp dưới cây dù nguyên tử Mỹ vừa chống Mỹ. Người dân
không tin tưởng có thể thắng địch, số ủng hộ tụt giảm nhanh, đây là khúc quành
bi thảm cho số phận Đông Dương khi Mỹ chuẩn bị đàm phán rồi rút bỏ vì phản chiến
lên rất cao.
(còn tiếp)
*
*
11/11/2017
Tập Bẩy The Veneer of Civilization
(tháng 6-1968 tới tháng 5-1969)
Hào nhoáng của nền văn minh. Sau những xáo trộn trong
Đại hội Dân chủ, Richard Nixon thắng tỷ lệ thấp, hứa hẹn hòa bình.
Khê Sanh bị vây hãm 77 ngày, Tướng Abrams thay Tướng
Westmoreland.
Cựu cán binh Huy Đức nói miền Bắc người dân không ai
biết bao nhiêu con em, đồng bào chết trong cuộc chiến, báo chí không hề nói ta
thất bại, chỉ có thắng lợi, cho tới khi chiến tranh chấm dứt gần như không ai
nhận được giấy báo tử..
Bản Ướt mi buồn mênh mang nhè nhẹ nổi lên qua tiếng
hát Khánh Ly
“ngoài hiên mưa rơi rơi, lòng ai như chơi vơi, người
ơi nước mắt hoen mi rồi….đừng khóc trong đêm mưa, đừng than trong câu ca…”
BV gửi thêm quân vào Nam thay thế lính tử trận, con
cái đảng viên được đưa đi du học trốn quân dịch, cảnh các cô các cậu con quan mặc
sang trọng thoải mái ở Liên Xô, hầu hết con cái bần cố nông được đưa ra mặt trận.
Tháng 8-1968, Nixon ứng cử Tổng thống, (năm 1960 ông
thua Kennedy) hứa đoàn kết nước Mỹ, chấm dứt chiến tranh trong danh dự. Mười
lăm ngàn người biểu tình chống chiến tranh tại Chicago , ông Thị trưởng cho
12,000 cảnh sát, quân đội tới chống biểu tình sô sát dữ dội
Tại miền nam VN, chương trình Bình định Phượng Hoàng
triệt hạ các hạ tầng cơ sở VC để BV không dựa vào đó lấy tin. Quân đội VNCH tra
tấn tình nghi, có 20,000 người bị giết oan. Một sĩ quan tình báo Mỹ gốc Nhật
nói miền Nam giết nhiều tình nghi, thăm dò tại miền Nam có 35% bỏ phiếu cho ông
Thiệu, 20% cho Mặt trận giải phóng, 45% cho chế độ chống VC và cả VNCH.
TT Nixon nói không thể chiến thắng. Mười ngày trước
bầu cử, Johnson tuyên bố ngưng oanh tạc, ứng cử viên Humphrey lên điểm, tại Sài
Gòn ngày 2-11, ba ngày trước bầu cử (5-11) Thiệu không tham gia Hòa đàm Paris
khiến Nixon thắng cử. Một đại diện của Nixon ở Sài Gòn xúi ông Thiệu đừng tham
gia Hòa đàm, nếu Nixon thắng cử ông sẽ cứng rắn với CS hơn.
Đời sống kinh tế VN lên cao vì tiền vào VN nhiều,
Phan Quang Tuệ chỉ trích tham nhũng, ông Đại tá Herrington trước 75 là Đại úy
tình báo nói bằng tiếng Việt “Nhà dột từ nóc dột xuống”. Chính phủ tham nhũng,
hàng Mỹ bán ra thị trường một năm 2 tỷ. Nguyễn Ngọc (nhà báo BV) nói về Mậu
Thân có giết oan thường dân và chê chiến tranh dã man. Có 20,000 chiến sĩ cách
mạng chết trên đường mòn Hồ Chí Minh
Nhận
xét về tập Bẩy
Bây giờ chính cán binh Cộng Sản khai ra mới thấy thảm
kịch tại miền Bắc, họ tuyên truyền bịp bợm nói chỉ thắng không hề thua. Trong
toàn bộ cuộc chiến, BV chỉ thắng được trận 1975 khi Mỹ cắt hết viện trợ bức tử
miền Nam . Bộ Thông tin VNCH nói: VC
đánh đâu thua đấy, đánh lớn thua lớn, đánh nhỏ thua nhỏ, càng đánh càng thua….
Khi chiến tranh chấm dứt hầu như không ai tại miền Bắc nhận được giấy báo tử,
đúng thế, 20 năm sau ngày Đại thắng 30-4, họ đã nhìn nhận hơn một triệu cán
binh bị giết trong cuộc chiến, chẳng lẽ gửi hàng triệu giấy báo tử về quê cũ.
Tiếng hát buồn thảm của Khánh ly vẫn nhẹ nhàng nổi
lên…. “Buồn ơi trong đêm thâu ôm ấp dùm
ta nhé, người em thương mưa ngâu hay khóc sầu nhân thế…”
Tiếng ca não nùng như để khóc than cho số phận hẩm
hiu của các thanh niên xấu số
Một phát hiện mới với đầy đủ hình ảnh của các cậu ấm
cô chiêu, tiểu thư, công tử các gia đình đảng viên cao cấp nhởn nhơ bên Liên Xô
trong khi đất nước đang trong lửa đạn tơi bời. Cái hèn của giới lãnh đạo Lê Duẩn,
Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp…là họ đẩy con bần cố nông ra mặt trận để làm mồi
cho B-52 trong khi con cái họ được đưa đi du học sau này thành đại gia, ông to
bà lớn. Họ không nhìn cái gương của các vị Tướng lãnh Tây Phương như De Lattre
có con trai tử trận tại VN, Đô đốc John McCain, Tư lệnh Thái Bình Dương cũng
đưa con là phi công ra trận sau bị bắt làm tù binh.
Nhà làm phim nói Chiến dịch Phượng Hoàng giết lầm
20,000 người. Sĩ quan tình báo Mỹ gốc Nhật nói miền Nam tra tấn bắt giữ nhiều
tình nghi. Người Mỹ thường bôi bác nói xấu đồng minh, tại sao biết Chiến dịch
giết lầm 20,000 tình nghi một con số quá lớn? Quân đội VNCH chỉ bắn kẻ địch
ngoài mặt trận, chuyện ta tấn .. giết oan nếu có thì báo chí đối lập đã loan
tin ầm ĩ rồi. Chính người Mỹ đã giết oan 567 người cả đàn bà, trẻ con trong vụ
Mỹ Lai và nhiều vụ khác mà họ che giấu, và còn bênh vực cho tội trạng của họ,
tôi sẽ bàn trong tập sau.
Nhà làm phim nói lại vụ bầu cử Tổng Thống Mỹ năm
1968, ông Thiệu vì không tham dự hòa đàm (tẩy chay) nên Nixon đắc cử. TT
Johnson tố cáo Nixon chơi bẩn, cho người xúi ông Thiệu không tham gia hòa đàm…
Họ nói là Nixon chỉ thắng với tỷ lệ thấp tức khoảng
500 ngàn phiếu phổ thống, họ là người Mỹ mà không biết luật lệ bầu cử Hoa Kỳ?
Người ta chỉ tính phiếu cử tri đoàn. Cuộc bầu cử ngày 5-11-1968, Nixon được 301
phiếu cử tri đoàn, Humprey được 191 phiếu (Wallace, ucv độc lập 46 phiếu),
Nixon nhiều phiếu ctđ (301) gấp rưỡi số phiếu đối thủ Humprey (191) vậy mà hộ
nói tỷ lệ thấp. Cuộc bầu cử này giống y hệt bầu cử năm 2016, cũng do Tổng thống
ngoại quốc xen vào, cũng đảng Dân chủ đã làm hai nhiệm kỳ. Năm 1968 thì TT Thiệu
và năm 2016 thì TT Putin.
Ngày 2-11, trước bầu cử có 3 ngày mà ông Thiệu giúp
ông Nixon được 110 phiếu ctđ, ai tin nổi không? Con Lừa không bao giờ tự hỏi họ
lấy tư cách gì đòi làm ba nhiệm kỳ? ai bầu cho quí vị làm ba nhiệm kỳ? Ấy là
chưa kể một lô những lỗi lầm đã khiến cử tri mệt mỏi phải thay ngựa giữa dòng.
Phía Con Voi dù thua ít nhiều họ cũng không khiếu nại lèm bèm.
Ông Phan Quang Tuệ là cựu sĩ quan VNCH luôn chê bai
miền Nam tham nhũng thối nát, thối nát có từ thời Tây, rồi sang thời VNCH và thời
CS (sau 75). Thời Tây đỡ hơn thời VNCH, và thời VNCH đỡ hơn thời CS
Cuối cùng một nhà báo BV nói thật về vụ tàn sát đồng
bào vô tội tại Huế có lệnh nhưng không biết từ đâu tới
Họ nói có 20,000 người chết trên đường mòn HCM, làm
sao biết? BV không biết làm thống kê, sự thực con số phải gấp 5 hay gấp 10 lần.
Tập Tám: The History of The World
(tháng 4-1969 tới tháng 5-1970)
Lịch sử Thế giới. TT Nixon rút quân nhưng khi ông
cho đánh qua Miên phản chiến chống đối dữ dội.
Bom ném nhiều hơn Thế chiến Thứ hai, đa số trên đường
mòn Hồ Chí Minh, một phi công nói chúng tôi chiến đấu cho cuộc chiến sai lầm
(on the wrong side). VNCH tham nhũng trong khi Nixon có nhiều dự định lớn hòa
hoãn với Nga-Tầu, khi ông vào Tòa Bạch ốc thì đã có hơn 37,000 lính Mỹ chết tại
VN. Tháng 1-1969, VC tấn công giết nhiều lính Mỹ, Nixon cho oanh tạc biên giới
Việt-Miên, thời Nixon lính Mỹ vẫn chết. Hà Nội đòi loại bỏ chính quyền Sài Gòn,
Mỹ rút khỏi VN, người dân Mỹ hết kiên nhẫn chỉ trích Nixon khiền tình hình trầm
trọng thêm.
Sau phiên họp tại Paris (Kissinger), Nixon đòi phải
thả hết tù binh Mỹ mới rút, VNCH giam 40,000 tù BV, VC và 200,000 thường dân
không xét xử, đánh đập, tra tấn tù binh. Kissinger và Nixon dọn dẹp cuộc chiến,
họ đầu hàng mà không đầu hàng (Kissinger and Nixon clean up the war, they
surrender without surrender). Tướng Lâm Quang Thi nói về lính ma (Mỹ dịch là
ghost soldiers), một hình thức tham nhũng
Lính VNCH tử trận 90 ngàn tính tới giữa năm 1969,
phía Mỹ có phân biệt đối xử với lính đen. Kissinger nói tới tháng 10-1969 nếu
hòa đảm không tiến triển, TT Nixon sẽ làm mạnh. Hồ Chí Minh chết, hai tù binh Mỹ
đau ốm được thả về, họ nói đã bị tra tấn dã man, rút móng tay. Ngày11-12-1969,
TT Nixon không bắt quân dịch nữa. Ngày 15-10-69 biểu tình đòi có hòa bình ngay,
tháng 11-69 Nixon kêu gọi dân Mỹ kiên nhẫn, ủng hộ ông: “nếu ta chia rẽ trong
nước, hòa đàm sẽ không tiến triển”
Bảo Ninh, cựu bộ đội nói chúng tôi chiến đấu để
không còn chiến tranh, lính Mỹ gian khổ nhưng đầy đủ thực phẩm, quân BV đói khổ
phải tìm đồ hộp của Mỹ trên những máy bay rớt.
Họ nói trở lại chuyện Trung úy Calley giết 567 thường
dân Mỹ Lai 20 tháng trước đây ngày 16-3-1968 (thời Johnson), cách đó một dặm một
đại đội khác đã giết 97 người dân, nhiều vụ trước đó được che dấu.
Biểu tình lớn mạnh hơn trước, nhiều thanh niên mang
cờ VC, BV .. ngày 15-11-1969 tại Washington có 500,000 người biểu tình, tại
Pleiku 100 lính Mỹ tuyệt thực dịp Thanksgiving để phản đối chiến tranh. Có
30,000 người Mỹ trốn qua Canada, một phần tư số này xin vào quốc tịch Canada,
trong khi đó 30,000 người Canada tình nguyện xin chiến đấu tại VN.
Tháng 2-1970 tại Paris, Kissinger họp mật đàm với Lê
Đức Thọ, TT Nixon đã rút 115,000 quân khỏi VN, số lính Mỹ tiếp tục giảm, giảm bắt
lính, trong nước có bom tự chế, họ bạo động đốt phá. TT Nixon nói chúng ta là
siêu cường chẳng lẽ phải năm nỉ xin xỏ bọn độc tài sao. Ngày 30-4-1970, ông cho
đánh qua Miên. Lon Nol đảo chính Sihanouk, cuộc hành quân gồm 50,000 VNCH và
30,000 lính Mỹ, Nixon nói là để bảo vệ cho lính Mỹ ở VN.
Phản chiến lên mạnh, các Đại học biểu tình chống
Nixon mở rộng chiến tranh, họ bạo động đốt nhà, lính đàn áp bắn bốn (4) người
chết, làm 9 ngưởi bị thương tại Đại học Kent State, Ohio ngày 4 tháng 5-1970.
Thăm dò cho thấy 58% ý kiến dân cho là bắn chết 4 tên này là đúng. Mấy ngày sau
bốn (4) triệu sinh toàn quốc biểu tình dữ dội.
Một lô thư từ thù ghét được ồ ạt gửi tới gia đình bốn
nạn nhân, họ giận dữ nói ông bà cần biết ơn vì con ông bà bị bắn chết (..
suggesting that they should be grateful their boy was dead) vì nó đã thành một
thằng Cộng Sản (since he’d been just another communist). Đa số người dân nói
lính không có lỗi, mấy tên sinh viên chết là đáng đời. Tại 6 tiểu bang đã phải
kêu gọi Vệ binh Quốc gia, Đại học Jackson State tại Mississippi có hai sinh
viên bị cảnh sát bắn chết, mười hai người bị thương khiến các trường Đại học dấy
lên phong trào chống đối.
Nixon tin là đám đông thầm lặng (great silent
majority) ủng hộ ông. Trong một cuộc biểu tình tại Manhattan , hàng trăm công
nhân xây cất đang làm việc lấy dụng cụ, gậy gộc đập bọn sinh viên tơi bời khiến
70 anh què chân, gẫy tay phải vào nhà thương. TT Nixon gửi thư cho nghiệp đoàn
nói ông rất vui được biết người dân ủng hộ ông để bảo vệ đất nước và thù ghét bọn
phá rối (sinh viên).
Một công nhân trả lời phỏng vấn nói: chúng nó không
tấn công chúng tôi, nhưng chúng khiêu khích, chúng tôi lao động cực khổ sương
gió mưa bão.. để kiếm sống….Một người khác nói chúng nó mang cờ Việt Cộng đi diễn
hành, chúng phải cút khỏi nơi đây những thằng phản quốc.
Chiến dịch đánh sang Miên đã giết 11,349 tên địch, tịch thu được 22,000 vũ khí các loại,
phá hủy 11,688 nhà, kho.. nhưng người
dân chán nản muốn sớm ra khỏi cuộc chiến. Phản chiến lên cao tại Quốc hội,
Nixon giữ thể diện bằng cách rút thêm quân mặc dù số lính Mỹ bị giết đã giảm.
Chia rẽ trong lòng nước Mỹ tăng cao, hàng xóm, trong gia đình bị chia rẽ. Nixon
cũng như Johnson cho là phong trào phản chiến do Hà Nội, Bắc Kinh, Moscow xúi dục.
Bảo Ninh, Phan Quang Tuệ nói cuộc chiến này là cuộc
chiến người Việt giết người Việt.
Nhận
xét về tập Tám
TT Nixon rút quân nhưng cố giữ cho VNCH đứng vững,
ông cho tấn công sang Miên để phá hủy các kho vũ khí, hậu cần làm cho CSBV, VC
suy yếu nhưng bị biểu tình chống đối.
Nhà làm phim nói 200,000 thường dân bị giam cầm
không xét xử, họ lấy tin tức ở đâu, nhà tù nào mà chứa cho đủ 200,000 tại miền
nam VN? Họ nói quân đội VNCH tra tấn tù binh nhưng đây là xứ tụ do, nếu có thì
báo chí Sài Gòn, đảng phái đối lập đã lên tiếng chống đối dữ dội rồi.
Họ nói VNCH không thể chiến đấu không có Mỹ, cũng
đúng thôi vì quân viện của Mỹ thua xa viện trợ vũ khí của Nga-Tầu cho BV. Biểu
tình chống chiến tranh thập niên 70 chỉ là do ích kỷ (self-interest), sợ chết,
trốn lính.. người dân thù ghét bọn này. Tại Manhattan công nhân xây cất đập bọn
biểu tình tơi bời, chuyện này tôi đã được đọc trong White House Years của
Kissinger nhưng nay được nhìn tận mắt thích hơn. Đa số dân Mỹ vẫn ủng hộ chính
phủ, họ thù ghét bọn phá quây, 58% người dân đồng ý với quân đội bắn chết 4 tên
biểu tình phá rối tại Đại học Kent State,
Ohio
Phản chiến lên cao ngoài xã hội và ngay cả tại Quốc
hội, theo lời Kissinger (White House Years Chương VIII, The Agony of Vietnam),
sau khi Nixon vào Tòa Bạch Ốc, đảng Dân chủ mới đầu trung lập sau hùa theo Phản
chiến, họ nắm Quốc hội nên Hành pháp gặp vô vàn khó khăn. Tuy bị truyền thông, phản chiến áp lực nhưng
TT Nixon vẫn được khối đa số thầm lặng ủng hộ chính sách quân sự tại VN. Mặc dù
ông đã cho rút 115,000 quân tháng 2-1970 nhưng vẫn bị chống đối, đánh phá, họ muốn phải rút bỏ Đông dương ngay. Nixon gặp nhiều khó khăn khi đàm phán với BV.
Bảo Ninh (cựu bộ đội) nói lính Mỹ cũng gian khổ
nhưng họ không thể đói, thực phẩm đấy đủ, bộ đội đói khổ, chỉ được cấp muối, gạo,
phải tự kiếm thêm đồ ăn. Cảnh những người bộ đội leo lên trực thăng rớt tìm đồ
hộp, khẩu phần C cho thấy họ khốn khổ chừng
nào, tập đoàn Lê Duẩn đã đầy đọa thanh niên như thế nào. Bảo Ninh nói thân phận
người bộ đội sống nay chết mai, chết rất nhiều. Tập đoàn Lê Duẩn đã đầy hàng
triệu thanh niên vô tội vào cảnh cơ hàn đói khổ, mũi tên hòn đạn trong khi con
cái họ được nhởn nhơ du học tại Nga Sô
Bảo Ninh và Phan Quang Tuệ (cựu sĩ quan VNCH) nói cuộc
chiến này người Việt giết lẫn nhau, nhưng cả hai không dám nói ai là kẻ gây nên
cảnh tương tàn?
Tập Chín: A Disrespectful Loyalty
(tháng 5-1970 tới tháng 3-1973)
Cạn tình hết nghĩa. Miền Nam Việt Nam tự chiến đấu
khi Nixon và Kissinger tìm đường ra cho Hoa Kỳ, tù binh Mỹ trở về.
Cuộc hành quân sang Miên khiến BV không còn xâm nhập,
đưa tiếp liệu vào Nam , chúng vẫn xử dụng đường mòn HCM bên Lào, Nixon muốn
ngăn cản BV. VNCH phải tự chiến đấu một mình từ cuối 1970. Quốc Hội cấm không
cho lính, cố vấn Mỹ được vượt biên giới sang Lào, Mỹ chỉ cung cấp vận chuyển,
VNCH phải tự chiến đấu. Cuộc hành quân sang Lào mới đầu tưởng VC chỉ có 20,000
quân nhưng thực ra có tới 60,000, một nửa số quân (VNCH) 17,000 bị giết, bị
thương, bị bắt.
Bảo Ninh nói đây chỉ là nội chiến, TT Nixon nói VN
hóa chiến tranh thành công
Ngày 17-11-1970 tòa án quân sự xử vụ bắn giết 567
dân làng Mỹ Lai từ 20 tháng trước đây (16-3-1968, thời Johnson) chỉ có trung úy Calley bị kết án chung thân
khổ sai. Người ta cho rằng Calley chỉ là vật tế thần cho cấp lớn, người khác
nói đó là khuyết điểm của lãnh đạo trong một dây chuyền lãnh đạo lên tới vị Tổng
tư lệnh (tức TT Johnson). Có 79% người dân không hài lòng với bản án, TT Nixon
can thiệp, Calley được giảm án còn 20 năm khổ sai. Tư lệnh sư đoàn của Calley
Tướng Samuel Koster đi trên trực thăng thấy toàn cảnh tàn sát mà không ngăn cản,
ông bị ép từ chức.
Người Mỹ (bênh vực Calley) nói kẻ thù, kẻ địch là địch,
họ không hài lòng với bản án. Bộ trưởng lục quân giảm án Calley còn 10 năm, sau
3 năm rưỡi, anh được tạm tha. Vụ xử Calley gây tranh cãi, Tim O’Brien, quân
nhân (tác giả cuốn The Things They Carried) nói: những kẻ đã dí dúng bắn vào đầu
trẻ con, cuối cùng chẳng có ai bị xử tôi, Nothing!
Ba tuần sau vụ án, hội Cựu chiến binh VN chống chiến
tranh (Vietnam Veterans Against The War,
VVAW) biểu tình phản chiến. John Kerry, cựu sĩ quan Hải quân được mời trình bầy
trước Ủy ban ngoại giao Thượng viện, ông phát biểu: Hàng ngàn người được dậy bắn
giết, tàn phá các làng mạc, bắn giết trong vùng oanh kích tự do (Free zone) y
như Thành Cát Tư Hãn, ai là người cuối cùng sẽ chết ở VN. Có 700 cựu chiến binh
đến trước Quốc hội ném trả huy chương.
Một bọn phản chiến đốt xe, đập phá, 12,000 tên bị bắt,
đa số người dân muốn bọn bắt giam bọn phá hoại. Đa số dân Mỹ tin là họ không được
biết hết sự thật về chiến tranh VN.
Ngày 12 tháng 6-1971, đám cưới con gái TT Nixon
Giữa năm 1971, Nixon và Kissinger tìm đường ra khỏi
VN trước cuộc tranh cử năm tới (11-1972). Kissinger họp mật với Lê Đức Thọ đồng
ý BV có thể để lại 10,000 quân nhưng phải trao trả tù binh, Mỹ sẽ rút quân trong
vòng 7 tháng, Thọ đòi Mỹ rút đồng thời với thả tù và phải loại bỏ Thiệu.
Ông thiệu không hay biết gì về mật đàm giữa Mỹ và Hà
Nội. TT Nixon tuyên bố sẽ lập quan hệ với nước Tầu sau hai thập kỷ. Ông Thiệu
buồn vì Mỹ đi với Tầu bỏ Việt nam. Nixon dự định sang Nga tháng 5-1972 để tìm
hòa bình cho VN. Lê Duẩn mở cuộc tấn công năm 1972, họ muốn cho thấy VNCH không
đứng vững để củng cố thế mạnh tại Hòa đàm Paris , cho Nga-Tầu thấy cách mạng vẫn
đáng được ủng hộ.
Ngày 30-3-1972 Hà Nội mở cuộc tấn công miền Nam bằng
14 Sư đoàn làm ba mặt trận: Vùng I, Vùng II, Vùng III. VNCH chiến đấu một mình,
Mỹ đã rút gần hết chỉ còn 60,000 trong đó chỉ có một ít là tác chiến. Kissinger
đề nghị TT Nixon trừng trị BV tối đa, Mỹ mở chiến dịch Linebacker cho oanh tạc
BV dữ dội. VNCH chiến đâu anh dũng bảo vệ An Lộc tại một diện tích chưa được một
dặm vuông. Mỹ đánh giá quân đội VNCH can đảm anh dũng. BV tập trung quân đông đảo
dễ oanh tạc, một loại chiến tranh dễ đánh.
Phan Lục, cán binh CS nói lính mới còn non trẻ chỉ tập
vài tháng, bắn chưa rành đã đưa vào mặt trận, vì chưa co kinh nghiệm nên họ chết
như rạ (chiếu cảnh xác lính BV nằm ngổn ngang). Riêng tại An Lộc Cộng quân bị
giết 10,000 người. BV mất hết xe tăng, pháo binh. Một viên chức Ngũ Giác Đài
(WillBank) nói VNCH giữ được An Lộc, Kontum, chiếm lại Quảng Trị và đánh bại
các sư đoàn thiện chiến của BV, nếu Mỹ tiếp tục giúp, họ có nhiều cơ hội hơn.
Bà Dương Văn Mai nói (trong tương lai) nếu không có
B-52 yểm trợ không biết họ có chiến đấu được không?
Dân Mỹ biểu tình ủng hộ chính phủ oanh tạc BV để bảo
vệ số lính Mỹ còn lại, TT Nixon tiến xa hơn, tiếp tục oanh tạc BV gây tai hại
cho miền Bắc. Ông Phan Quang Tuệ nói em ông là phi công bị chết trận: chú ấy và
thế hệ hy sinh mạng sống cho cái gì (.. as to himself and his generation
sacrifice their lives for what?)
Nixon tiếp tục phong tỏa cảng Hải Phòng, các cố vấn
nhắc ông coi chừng Nga sẽ hủy bỏ họp Thượng đỉnh (tháng 5-72) nhưng Brezhnev vẫn
tiếp tục Thượng đỉnh. Ngày 26-5 Mỹ-Nga ký Hòa ước tài giảm vũ khí nguyên tử, một
Hiệp định đầu tiên từ thời chiến tranh lạnh. Ngày 8-6-1972 Nick Ut, phóng viên VN chụp được
hình cô gái trần truồng bị phỏng, bức hình được giải Pulitzer. TNS McGovern kêu
gọi ngưng ném bom BV, đề nghị Quốc hội cắt ngân khoản chiến tranh, rút bỏ VN
ngay sau khi tù binh được thả (an immediate withdrawal from Vietnam once the POWs
were released)
Chương trình (tranh cử) của McGovern bị sập tiệm,
ông ta cho phụ tá tiếp xúc đại diện Hà Nội
để thương thuyết về tù binh Mỹ không cần đàm phán. Jane Fonda, kẻ phản bội
trong hai tuần lễ
ở Hà Nội mùa hè 1972 đã nói cả chục lần là dân Hà Nội
tố cáo lính Mỹ phạm tội ác chiến tranh, cô hoan hô miền Bắc chống Đế quốc Mỹ!!
TT Nixon đã đem quân về nước, giảm tử vong 98%, đang
cố tìm hòa bình nói:
-Chúng ta không bao giờ bỏ tù binh
-Không để cho CS áp đặt chế độ CS trên 17 triệu dân
miền Nam, không làm nhơ bẩn danh dự Hoa Kỳ.
Kissinger cố gắng ký Hiệp định trước cuộc bầu cử (đầu
tháng 11), Hà Nội không còn đòi Thiệu từ chức, hai bên dự phòng 60 ngày sau khi
Mỹ rút hết sẽ trả tù binh. Kissnger sang Sài Gòn đưa bản dự thảo, Thiệu từ chối
ký vì BV còn đóng quân, Kissinger thất bại về lại Mỹ. Mười hai ngày trước bầu cử
ông ta nói “Hòa bình trong tầm tay”. Ngày bầu cử 7-11-1972, Nixon tái đắc cử với 521 phiếu cử tri đoàn trên tất
cả các tiểu bang trừ Massachusetts và DC, (McGovern được17 phiếu), Nixon được
60% phiếu phổ thông, ông nói sẽ giải quyết vấn đề VN trước khi nhậm chức, để trấn
an Thiệu, Nixon viện trợ cho miền Nam nhiều vũ khí nặng để BV không thể đánh họ
được
Lê Đức Thọ về Hà Nội rồi trở lại Paris , đòi Mỹ lật
đổ Thiệu, đòi thả 30,000 tù VC. Nixon triệu Kissinger về, bỏ đàm phán rồi oanh
tạc BV dữ dội cho miền Nam thấy ông sẽ bảo vệ VNCH dù nếu sẽ ký Hiệp định. Tù
binh Mỹ ở Hà Nội vui mừng vì oanh tạc. Huy Đức nói hồi ấy lên 10 tuổi thấy dưới
sông cá chết, trên bờ trâu bò chết, cây cối trơ trụi, xóm làng sơ sác, người chết….
toàn là cảnh hoang tàn đổ nát.
Trên thế giới (Tây phương) đả đảo Mỹ oanh tạc BV,
báo Mỹ chỉ trích lên án Nixon. BV bắn rơi 15 B-52, chín mươi ba người (93) của
phi hành đoàn mất tích. Nga-Tầu ép Hà Nội ký Hiệp định. Negroponte (phụ tá
Kissinger) mỉa mai Hiệp định nói “chúng ta oanh tạc BV để bắt chúng phải chấp
nhận nhượng bộ của ta”
(We bombed the North Vietnamese into accepting our
concessions).
Nixon ép Thiệu ký, ông làm nhiều cam kết riêng với
Thiệu sẽ oanh tạc BV nếu họ vi phạm. Ngày 22-1-1973 cựu TT Johnson chết tại
Texas , Nixon tuyên bố 28 năm Mỹ can thiệp VN bây giờ là lúc ra đi và tuyên bố
đã ký Hiệp định. Sau 60 ngày ngưng bắn sẽ lấy hết 591 tù binh. Ai tù lâu về trước,
Averez người phi công đầu tiên bị bắn rơi ngày 5-8-1964 về đầu tiên, quân Mỹ
rút khỏi VN.
Những người lính cuối cùng sẽ rời VN, họ có thể để lại
những câu hỏi thật khó trà lời? (But they would leave behind many unanswered
questions?) Miền Nam còn sống còn được
bao lâu? (How long could the South Vietnamese survives? Lời hứa của Hoa Kỳ có
giá trị hay không? (What was the value of American promises?).. Những hy sinh của
Mỹ và biết bao giờ mới lành vêt thương chiến tranh để lại? (…and American
sacrifices and how long would it take for the wounds of war to heal?)
Tính tới ngày 29-3-1973 có 58,126 người Mỹ và hơn 2
triệu người VN đã chết. Ngày 29-3-1973 những người tù binh cuối cùng rời VN
Tổng thống mời các tù binh tới Washington dự tiệc
ngày 24-5-1973.
Còn không tới 200 Thủy quân lục chiến ở lại gác các
Tòa Đại Sứ, Lãnh sự, những cơ sở Mỹ tại Sài Gòn, hàng ngàn người Mỹ khác như
CIA, nhà ngoại giao, nhà thầu.. ở lại. Hai năm sau CSBV sẽ vào tàn phá tất cả
nhưng đối với Mỹ chiến tranh đã chấm dứt, nhưng quan điểm khác nhau không bao
giờ dứt.
Đại Tá Herrington, cựu đại úy tình báo trước 1975 nhận
định: “Có đáng cho chúng ta phải làm như vậy không? Có lẽ chúng ta đã làm một
sai lầm thật lớn……”
Nhận
xét về tập Chín
Tập Một nói về thời Pháp thuộc cho tới 1961, tập Hai
thời Kennedy, tập Ba, Bốn, Năm, Sáu và một nửa tập Bây về thời Johnson. Một nửa
tập Bẩy, tập Tám, tập Chín và một chút tập Mười thời Nixon. Tổng cộng có bốn
(4) tập rưỡi nói về Johnson (1964-68) và gần ba (3) tập về thời Nixon
(1969-1974), chẳng hiểu sao họ cho là thời Johnson quan trọng hơn thời Nixon.
Hành quân sang Miên (29-4 tới 22-7-70) do Mỹ-VNCH thực
hiện đã thành công phá hủy nhiều cơ sở hậu cần BV, VC. Năm sau cuộc hành quân
sang Lào của VNCH tháng 2-1971 phá hủy nhiều căn cứ tiếp liệu địch, cuối cùng
phải rút chạy, tuy nhiên CSBV bị thiệt hại nặng trên 10,000 quân bị giết.
Mười ba (13) tháng sau vụ Mỹ Lai, một người lính viết
thư lên các cấp lớn tố cáo trung úy William Calley đã giết nhiều thường dân. Vụ
xử Calley giữa tháng 11-1970 dưới thời TT Nixon về tội tàn sát 567 thường dân tại
Mỹ Lai 20 tháng trước đây ngày 16-3-1968 (thời Johnson) sau tết Mậu Thân. Cách
đó một dặm một đại đội khác đã giết 97 người dân, nhiều vụ trước đó được che dấu.
Tòa án quân sự xử Calley chung thân khổ sai, sau đó
79% người dân không hài lòng với bản án, người Mỹ bênh vực Calley cho là bản án
quá nặng. Họ phẫn nộ vì xử nặng Calley, các tòa án nhiều tiểu bang Arkansas,
Kansas, Texas, New Jersey, South Carolina xin khoan hồng cho Calley (William
Calley : Wikipedia). Tòa Bạch ốc (Nixon) nhận được hơn 500 điện tín tỷ lệ 100
trên 1 xin khoan hồng. 80% cho là bản án quá đáng, 70% nhận thấy Calley chỉ là vật tế thần cho cấp lớn (others
believed that Calley has been made a scapegoat for the criminal misdeeds of his
superiors). Một bà ở Wyoming nói kẻ địch là kẻ địch, một Bác sĩ ở Ohio nói đó
là đăc tính của chiến tranh.
TT Nixon can thiệp, giảm án Calley xuống còn 20 năm
khổ sai, Bộ trưởng lục quân giảm án còn 10 năm, sau ba năm rưỡi tù, Calley được
thả. Trước tòa anh khai làm theo lệnh của Đại úy Medina nhưng ông này chối phắt
đi. Một số ít nói những người liên hệ vụ án phải xử tù (every one involve
should have gone to jail). Nhiều người cho đây là lỗi lầm có hệ thống của lãnh
đạo (and still others felt a systemic failure of leadership) trong một dẫy cấp
chỉ huy lên tới tận Tổng tư lệnh quân đội (tức TT Johnson) (.. had occurred in
a chain of command that stretched all the way up to the Commander in chief). Họ
chiếu hình Tòa Bạch Ốc ý nói Tổng thống Mỹ (Johnson) phải chịu chia sẻ trách
nhiệm.
Cũng Tết Mậu Thân bức hình Tướng Nguyễn Ngọc Loan bắn
một tên Việt Cộng gian ác ngoài phố thì bị kết án ầm ĩ trên truyền thông Mỹ, họ
la làng vụ xử bắn dã man, tàn ác.. ra điều ta đây nhân đạo, tôn trọng nhân quyền.
Thế nhưng phe ta vào làng lớn bé già trẻ bắn sạch 567 mạng, giết cả đàn bà trẻ
nít thì dấu nhẹm, đến khi bị khui hũ mắm ra thì bà con đều bảo chẳng sao cả,
chiến tranh là thế, chẳng ai có tội cả !!! đúng là trò hề nhân đạo.
Nột điều đáng nói là Tướng Tư lệnh Sư đoàn của
Calley trên trực thăng ngó xuống thấy vậy cũng làm ngơ không can thiệp thì có
khác gì Đức quốc xã không? Thế mà phim còn hô hoán nói chiến dịch Phượng hoàng
VNCH bắn nhầm 20,000 người !
Nhà đạo diễn lên án CSBV tàn sát nhiều ngàn đồng bào
Huế, lên án lính Mỹ giết 567 dân làng Mỹ Lai tàn nhẫn và bây giờ cũng phải tìm
ra một tội ác của VNCH cho nó công bằng: bắn nhầm 20 ngàn người vô tội!! cả ba
bên đều ác cả!. Nhưng vụ tàn sát tại Huế của VC, vụ Mỹ Lai của lính Mỹ thì cả
thế giới đã biết từ năm 1968, 1970…còn VNCH giết nhầm 20 ngàn người thì chẳng
thấy ai nói đến! Tin này do một ông cựu đại úy tình báo Mỹ gốc Nhật Vimcent
Okamoto (giọng khàn khàn) nói ra trong tập Bẩy, cương vị đại úy nhận định của
ông không có gì bảo đảm.
Phan Quang Tuệ, cựu sĩ quan VNCH nói em ông (chết trận)
và những người cùng thế hệ hy sinh cho cái gì? …..sacrifice their lives for
what? Hy sinh để bảo vệ đất nước chứ để làm gì?
Qua phim này chúng ta cũng thấy hình ảnh John Kerry
khi còn trẻ, ông này năm 2004 tranh cử với TT Bush con bị phát hiện là phản chiến,
đã quăng trả huy chương nên Kerry thất cử, không đủ tư cách làm Tổng tư lệnh
quân đội. Nhà đạo diễn nói nhiều về thời Johnson, những trận đánh cấp nhỏ kể đi
kể lại nhưng sang thời Nixon nhiều biến cố lớn như Hòa đàm Ba Lê, hành quân
sang Miên, Lào, trận tấn công 1972… chỉ được đề cập vội vã, sơ lược. Nhất là trận
1972, một trận đánh lớn nhất thế giới từ sau chiến tranh Triều tiên (1950-53) với
lưc lượng tương đương 25 sư đoàn của BV và VNCH, cùng sự yểm trợ của Mỹ gồm 4
Hàng không mẫu hạm, 409 máy bay chiến thuật F-4, F-5, 171 pháo đài bay B-52, một
Tuần dương hạm lớn, bốn Tuần dương hạm nhỏ, 44 Khu trục hạm..
Họ đưa ra những hình ảnh giới hạn cho một cuộc chiến
lớn, một giới chức Ngũ Giác Đài (Willbank) có khen Quân đội VNCH chiến đấu anh
dũng, can đảm, tại An Lộc mặc dù bị vây hãm mấy tháng trời họ vẫn giữ vững vị
trí, nếu My tiếp tục viện trợ miền Nam, họ sẽ có nhiều cơ hội.
BV thiệt hại nặng trong cuộc Tổng tấn công năm 1972,
cán bộ (tuyên truyền) Phan Lục kể lại lính mới chỉ được huấn luyện sơ sài mấy
tháng, bắn súng chưa rành đã được đưa vào Nam , vì thiếu kinh nghiệm nên họ chết
như rạ. Hình ảnh thảm thương các cán binh trẻ năm la liệt cho thấy họ nhẫn tâm
như thế nào. Phan Lục cũng nói những thanh niên còn trong trắng, chưa biết yêu
là gì đã phải lên đường vào Nam .
McGovern (Dân Chủ) tuyên bố sẽ bỏ VN ngay sau khi
vào Tòa Bạch Ốc, thật là may mắn cho VNCH, ông ta thất bại nhục nhã. Nixon đại
thắng ngày 7-11-72 với 96% phiếu cử tri đoàn, 60% phiếu phổ thông, trong lịch sử
Mỹ chỉ có vài trường hợp như vậy, ông đã đem quân về nước, hòa hoãn với Nga-Tầu,
sắp đem lại hòa bình.
Hình ảnh Jane Fonda bên khẩu súng phòng không cho thấy
nhà làm phim không đứng về phía kẻ phản bội. Hòa đàm Paris bế tắc, trận oanh tạc
Linebacker trong cuộc tấn công Mùa hè đỏ
lửa và trận oanh tạc Giáng sinh 1972 được thể hiện không đầy đủ lắm. Diễn tiến hòa đàm cũng vậy. Khi
lính Mỹ về nước gần hết họ đã tiên đoán miền Nam không thể đứng vững, How long
could the South Vietnamese survives? Lời hứa của TT Nixon không được bảo đảm
ngay cả nếu ông còn tại chức vì Hoa Kỳ đã tìm đường ra mà không trở lại.
Diễn tiến từ ngày ký Hiệp định tới thả tù thể hiện
niềm hân hoan sung sướng của người dân Mỹ. Cảnh TT Nixon tiếp đón tù binh Mỹ
cho thấy họ quý trọng mạng sống chiến binh là nhường nào.
Đại Tá Herrington, người đã tham dự cuộc chiến phát
biểu có lẽ đây là một sai lầm rất lớn của chúng ta.
Ngược dòng thời gian, năm 1964 Quốc hội chấp thuận
ban hành Nghị quyết vịnh Bắc Việt ngày 7-8-1964 với số phiếu ủng hộ tối đa,
thăm dò cho thấy trên 70% người dân ủng hộ cuộc chiến, những năm giữa thập niên
60, tỷ lệ người dân Mỹ ủng hộ cuộc chiến cao trên 60%. Họ đã thấy mối nguy CS
giống như Hoa Lục năm 1949 và Triều Tiên 1950-1953. TT Johnson không muốn tham
chiến tại VN, ông sợ nó sẽ làm hỏng chương trình Xã hội vĩ đại Great Society của
ông. Johnson miễn cưỡng phải đưa quân vào VN quyết không để mất Đông dương như
Truman đã để mất Trung Hoa năm 1949.
Nhưng người dân chỉ muốn chống CS với cái giá vừa phải,
chứ không phải trên nửa triệu như Johnson đã làm, cùng với số lính bị thiệt mạng
tăng cao khiến họ phản ứng dữ dội.
Năm 1969, Nixon vào Tòa Bạch Ốc, là người chống Cộng
diều hâu từ thời còn là phó Tổng thống 1954, ông không muốn rút bỏ VN, nhưng
trước sự chống đối dữ dội của phong trào phản chiến nên đành phải thu quân về.
Đưa quân vào VN, rút quân khỏi Việt Nam cũng là do ý
muốn của người dân Mỹ. Dù Lập pháp hay Hành pháp họ cũng đều phải thỏa mãn ý muốn
của cử tri, họ chỉ là con đẻ của cử tri.
Tập Mười: The Weight of Memory (từ
tháng 3-1973 tới về sau)
Đè nặng trên tâm khảm; Sài Gòn thất thủ và chiến
tranh chấm dứt, Mỹ và hai bên Nam , Bắc Việt Nam tìm đường hòa giải.
Người dân Mỹ nhìn chính quyền Nixon tan rã (slowly
come apart) nào hăm dọa, danh sách kẻ thù nghịch, Watergate, trò ma mãnh …
(black mail, enemy list, Watergate, dirty tricks…) để chia rẽ Dân chủ, phó Tổng
thống bị ép từ chức
Tướng Lâm Quang Thi nói: Nó để lại 145,000 quân, sau
khi ký Hiệp định Paris VC tấn công liền.
Ông Thiệu chỉ huy lực lượng lớn thứ 5 trên thế giới
BV mở xa lộ đông Trường Sơn, hàng ngày 200 xe vận tại
chở vũ khí, đạn dược vào Nam, dặt ông dẫn dầu.
Tại Mỹ Watergate ngày một lộ rõ. Tháng 6 năm 1973 Quốc
Hội ra luật cắt ngân khoản chiến tranh Đông Dương. Từ sau 1974, người Mỹ chỉ
chú trọng chuyện đất nước họ, ngày 27-7-1974 Ủy ban tư pháp Hạ viện đề nghị đàn
hặc TT Nixon vì lạm dụng quyền hành. Ngày 9-8-1974, thay vì phải đối mặt với
đàn hặc, lần đầu tiên một Tổng thống Hoa Kỳ từ chức, được tin này TT Thiệu tại
Sài Gòn đóng cửa không tiếp ai. Khi Ford mới vào Tòa Bạch ốc, Quốc hội đã cắt một
nửa viện trợ cho VNCH. Tình hình miền Nam ngày càng tồi tệ, Công giáo, Phật
giáo biểu tình dữ dội chống Thiệu tham nhũng tại Sài Gòn, mỗi tháng có 20,000
người đào ngũ, máy bay chiến đấu, xe tăng, quân dụng…thiếu cơ phận thay thế,
nhiên liệu, đạn dược bị cắt giảm…Từ lâu rồi đại bác tại vùng Cao Nguyên chỉ được
bắn bốn phát mỗi ngày, một người lính chỉ được bắn 85 viên một tháng, Tướng Lâm
QuangThi nói miền Nam thua là cái chắc.
Bộ chính trị BV họp nghiên cứu kế hoạch, họ cho là
năm 1976 mới chiếm được miền Nam . Tháng 12 năm 1974, BV đánh Phước Long thăm
dò Mỹ, ba tuần sau họ chiếm được thị xã, Mỹ làm ngơ. Ford lo chuyện thất nghiệp,
lạm phát. Ngày 9-3-1975, BV đánh Ban Mê Thuột, các trận đánh năm 1964, 68, 72 họ
thất bại. Lê Duẩn dùng Võ Nguyên Giáp làm tư lệnh.
Tại miền Nam, Thiệu cho rút khỏi Cao Nguyên để chiếm
lại Ban Mê Thuột, Tướng Phạm Duy Tất nói ông Thiệu ra lệnh không hợp thời,
400,000 người chạy loạn. Huế mất, Đà Nẵng quân VNCH tan rã, ngày 29-3 CSBV vào
Đà Nẵng, dân quân chạy ra biển, Đà nẵng hỗn loạn, tan rã, cảnh di tản Đà Nẵng…hàng
ngàn người chết đuối, trúng đạn địch. Cán binh BV nói một ngày đánh thắng bằng
20 năm, Cộng quân tiến gần tới Sài Gòn. Cuối tháng 3-1975 có 18 sư đoàn BV và 5
sư đoàn trừ bị tấn công 6 sư đoàn VNCH, địch tiến về Sài Gòn, lúc này vẫn còn
5,000 người Mỹ tại đây.
Đại sứ Martin trấn an TT Thiệu, CSBV tấn công Xuân Lộc.
Tướng Lê Minh Đảo trả lời phỏng vấn nói sẽ giữ vững phòng tuyến Xuân Lộc dù địch
mạnh tới đâu. Ngày 10-4 TT Ford đưa ra Quốc hội xin viện trợ khẩn cấp 722 triệu,
không có ai vỗ tay, họ nói bây giờ đã quá trễ, 722 triệu sẽ không cứu vãn được.
Tòa Đại sứ đưa ra bốn kế hoạch rút chạy: Đường biển, tại Sài Gòn, phi cơ dân sự,
quân sự, trực thăng. Ngày 21 Xuân Lộc phải rút sau 12 ngày đổ máu, Thiệu từ chức.
Phan Quang Tuệ di tản tại phi trường Tân Sơn Nhất,
ông nói đó là một sự nhục nhã. Ford đọc diễn văn trước các sinh viên tại một
trường đại học nói “Chúng ta không thể chiến đấu một cuộc chiến đã chấm dứt”
CSBV tấn công Sài Gòn từ năm phía. Cảnh Đại sứ Mỹ di tản, hai trực thăng nhỏ ở
trên nóc, một trực thăng lớn ở dưới sân. Dương Văn Minh tuyên thệ nhậm chức Tổng
thống, tối 29-4 BV pháo Tân Sơn Nhất .
Bing Crosby hát bản White Christmas, tín hiệu di tản,
TQLC đốt hàng đống hồ sơ tại Tòa Đại sứ, đốt tiền đô la. Giám đốc CIA Thomas
Polgar đánh điện về Washington , chúng ta thất bại, hy vọng ta không có một VN
thứ hai. Hơn năm mươi trực thăng bay đầy trời Sài Gòn, tại hạm đội nhiều trực
thăng bị đấy xuống biển lấy chỗ, một sự phí phạm, chỉ người Mỹ mới được đi,
hàng ngàn người VN bị bỏ lại. Lúc 7 giờ 30 sáng 30-4, máy bay cuối cùng chở những
người lính TQLC còn sót lại.
Bảo Ninh nói nếu Dương Văn Minh không kêu gọi đấu
hàng thì cuộc chiến sẽ kinh khủng, họ chết, tôi cũng chết. người bạn tôi ở Sài
Gòn chửi Dương Văn Minh đầu hàng dâng nước cho CS, ngay cả bạn tôi ở Mỹ cũng
nguyền rủa DVM, họ quên rằng nếu ông ấy không kêu hàng thi tôi chết các ông
cũng chết, ông sẽ không sang Mỹ được.
Xe tăng húc vào cổng dinh Độc Lập, một sĩ quan Cảnh
sát tự tử trước tượng TQLC. Bảo Ninh nói
6 năm trôi qua, tôi còn sống trở về nhà.
Tại Sài Gòn không có trả thù nhưng tại miền quê hàng ngàn người bị giết
vì tư thù cá nhân, Sĩ quân, viên chức chính quyền đi tù cải tạo. Cựu cán binh
Nguyễn Ngọc nói chưa bao giờ dân tộc bị chia rẽ như bây giờ.
Chính quyền CS cải tạo công thương nghiệp tại miền
nam khiến kinh tế tồi tệ, lạm phát kinh khủng, năm 1975, 76 nền kinh tế thê thảm.
Năm 1978 CSVN đánh sang Miên, tổng cộng VC mất
50,000 người tại đây. Tới 1979 Trung Cộng đưa 85,000 quân qua đánh VN. Năm 1978 bắt đấu
có vượt biên, hàng trăm ngàn người chết thảm giữa biển khơi, khoảng 400,000 người
vào Mỹ.
Ngày 13-11-1982, bức tường tưởng niệm cựu chiến binh
VN được dựng lên tại Hoa Thịnh Đốn để tưởng niệm các chiến sĩ bỏ mình trong cuộc
chiến. Nhiều cựu chiến binh đã trở lại VN mặc dù chưa có bang giao, họ đi thăm
những nơi đã chiến đấu, bắt tay kẻ địch (VC), trồng cây, xây trường, để chiến
tranh lại phía sau lưng .
Lê Duẩn chết năm 1986, người kế vị thực hiện đổi mới,
họ giúp Mỹ tìm người mất tích (MIA), VC cũng gặp lính Mỹ, họ quên quá khứ, khoảng
300,000 VC bị mất tích. Chiến tranh VN một thiên anh hùng ca, một bi kịch to lớn,
người ta đặt vấn đề lấy chiến tranh để giải quyết công lý có được không? Chiến
tranh chỉ là bất đắc dĩ, hơn bốn thập niên đã qua nhưng tại Hoa Kỳ chia rẽ vì
cuộc chiến vẫn chưa được hàn gắn giữa những người Mỹ
Phim kết thúc bằng những lời nhận định triết lý về
chiến tranh, cuộc chiến VN là một thảm kịch mênh mông và không lấy gì đền bù lại
được (The Vietnam war was a tragedy immeasurable and irredeemable)
Nhận
xét về tập Mười.
Họ nói là Mỹ và nam VN (tức VNCH cũ) và Cộng Sản VN
tìm đường hòa giải (Americans and Vietnamese from all sides search for
reconciliation). Thực ra chỉ có Mỹ và CS Hà Nội hòa giải với nhau, không phải
CSVN hay Quốc gia VN hòa giải nhau. Bắc
Việt muốn hòa giải với những người dân VNCH cũ nhưng những người này có gì đâu
để hòa giải, Bắc Việt chiếm đóng đất nước của họ chứ họ có làm gì đâu mà cần
hòa giải. Đối với đa số người người Việt hiện còn ở trong nước, CSBV chỉ là kẻ
chiếm đóng đất nước họ, chiếm nhà cửa, tài sản của họ, người Việt QG Hải ngoại phần lớn không chấp nhận chế độ CS.
Từ tập Ba tới các tập Bốn, Năm, Sáu và một nửa tập Bẩy
Thời Johnson đem quân sang VN được kể chi tiết tỉ mỉ, nhưng sang thời Nixon, rất
nhiều biến cố chính trị, quân sự lớn như
các cuộc hành quân sang Miên, Lào 1970, 71, trận Mùa hè đỏ lửa 1972, trận oanh
tạc Linebacker và Linebacker II (Giáng sinh 72), Hòa đàm Paris, Watergate, các
trận tấn công 1975…. họ kể sơ sài vội vã cho chóng kết thúc phim, có thể không
còn nhiều thì giờ.
Đoạn nói về vụ Watergate họ dùng những lời lời lẽ nặng
nề nhất để giành cho Nixon nào black mail, enemy list, Watergate, dirty
tricks…Ngày 7-11-1972, Nixon tái đắc cử với 96% số phiếu Cử tri đoàn (521/17), hơn đối thủ 18 triệu
phiếu phiếu phổ thông.. trong lịch sử tranh cử chỉ có vài lần đại thắng như vậy.
Người dân nhớ ơn ông vì đã hòa được khối CS, đem quân về, mang lại hòa
bình….nhưng chưa đầy hai năm sau, người ta tàn nhẫn lật đổ ông. Ngay cả những kẻ
chửi bới, xỉ vả, truất phế TT Nixon đều chịu ơn ông mà chính họ không biết cũng
như không cần biết. Nhờ Nixon hòa hoãn với được với Nga, bắt tay Trung Cộng năm
1972 mà Hoa Kỳ đã yên hưởng thái bình cho tới tận ngày hôm nay đã gần một nửa
thế kỷ trôi qua, họ không còn phải lo ngay ngáy cái hiểm họa CS gây chiến khắp
nơi trên thế giới.
Cũng là người Mỹ với nhau họ còn vắt chanh bỏ vỏ, ăn
cháo đá bát như thế thì các nước khác còn hy vọng gì?
Cuốn phim nói ông Thiệu chỉ huy một lực lượng quân sự
đứng thứ năm trên thế giới để che dấu cái yếu kém của Mỹ, không bao giờ trong
cuộc chiến VN quân viện của Hoa Kỳ có thể bằng viện trợ quân sự CS Nga, Tầu cho
BV. Toàn bộ cuộc chiến 1960-75, Hà Nội đã nhận được 2 triệu 362 ngàn tấn vũ
khí, quân dụng…của Nga-Trung Cộng
Nhà làm phim công nhận Quốc hội Mỹ cắt giảm quân viện
cho VNCH khiến họ không đủ hỏa lực cầm cự mà phải rút chạy về Sài Gòn. Bảo Ninh
nói nếu Dương Văn Minh không tuyên bố đầu hàng thì cuộc chiến sẽ kinh khủng, sự
thực khi DVM kêu gọi ngừng bắn vì Cộng quân đã vào tới Ngã tư Bẩy Hiền, năm (5)
tuyến phòng thủ quanh Sài Gòn đều đã bị đánh tan. Nếu DVM không đầu hàng cuộc
chiến cũng sẽ tàn lụi rất nhanh sau đó vì cạn kiệt tiếp liệu. Đa số những người
chửi bới kết án DVM đầu hàng địch thực ra chỉ nói cho vui thôi, chính bản thân
họ lúc ấy cũng cao chạy xa bay cả rồi, hoặc ra biển hay đã trốn về nhà.
Cựu cán binh Nguyễn Ngọc nói chưa bao giờ dân tộc bị
chia rẽ như bây giờ, ông đã biết thừa ra rồi lại giả vờ không biết. Các ông vào
chiếm nhà người ta, đuổi nhà dân, vơ vét tài sản chiếm đất đai, cai trị người
dân hà khắc … thì sao họ không căm ghét hận thù kẻ ăn cướp được?
Họ cũng đề cập những năm sau 1975, chính sách cải tạo
Công thương nghiệp miền Nam của Lê Duẩn, Đỗ Mười.. đã đem một lý thuyết kinh tế
mọi rợ, bán khai áp dụng vào một xã hội văn minh khiến nền kinh tế thê thảm mà người dân tưởng
như sắp ăn đói mặc rách tới nơi. Cuộc chiến giữa các chế độ CS từ 1978, 79 với
Khmer đỏ, Trung cộng.. kéo dài một chục năm sau đó gây thêm biết bao tang tóc
do Lê Duẩn mang lại. Cho tới khi Duẩn chết năm 1986 mới hết chiến tranh, chính
quyền sau đó thực hiện đổi mới dần dần theo kinh tế tự do
Ông Phan Quang Tuệ (cựu sĩ quan VNCH) di tản tại phi
trường Tân Sơn Nhất phát biểu cảm tưởng nhục nhã khi bỏ đi Mỹ xin việc, tha
hương….. Ông đi được thì cũng mừng cho ông thoát khỏi tay CS, việc gì phải phát
biểu đạo đức giả như thế, hàng ngàn người bỏ nước trốn, ngay cả cấp lớn cũng ra
đi vì tuyệt vọng, đâu phải riêng ông mà phải phân bua?
Phần kết luận nhà làm phim cho thấy việc bỏ rơi đồng
minh là chả có gì đáng thương tiếc cả. Gerald
Ford, một ông Tổng thống bù nhìn không do dân bầu, khi người dân Đông
Dương đang trong cảnh máu chảy thịt thì ông đi nghỉ mát đánh golf đã bị phóng
viên chỉ trích. Khi Cộng quân vào Sài Gòn ông còn hân hoan nói đối với Mỹ chiến
tranh đã dứt, chúng ta không chiến đấu cho một cuộc chiến đã chấm dứt.. người
Việt QG nghĩ nếu TT Nixon không bị từ chức thì may ra còn tý hy vọng, chứ cái
ông bù nhìn này thì chán chết.
Cuốn phim kết thúc họ gọi là đè nặng nên trí nhớ,
tâm tư đối với người Mỹ, họ nói cuộc chiến VN là sai lầm, đưa quân vào là do ý
muốn người dân qua thăm dò, rút quân bỏ Đông Dương cũng do ý muốn của dân. Người
Việt QG, người miền Nam cũ xem xong thấy buồn vô tả, họ đã đổ bao xương máu một
phần tư thế kỷ để bảo vệ non sông một cách vô ích.
Kết
Luận
Nhiều nhân vật Mỹ trong phim nói chúng ta có đáng phải
làm như thế không? Họ than van Cuộc chiến tranh VN là sai lầm lớn không gì bù đắp
lại được, nào phải hy sinh trên 58,000 quân, tốn kém nhiều trăm tỷ, gây chia rẽ
trầm trọng trong lòng nước Mỹ…
McNamara nói (In retrospect) đáng lý ta phải rút bỏ
VN từ năm 1963, 64.. tác giả Walter Isaacson nói (Kissinger A Biography) nói
đúng lý ra phải bỏ VN từ 1969…. những người này nói vậy sau khi TT Nixon đã hòa được với
Nga, Tầu năm 1972
Tháng 2-1972 Nixon sang Tầu về, cuối tháng 3 năm đó
Lê Duẩn cho mở cuộc tấn công dữ dội bằng lực lượng lớn nhất thế giới kể từ sau
Chiến tranh Triều Tiên (14 sư đoàn và 26 trung đoàn độc lập). Nixon sẽ họp Thượng
đỉnh với Nga như đã dự trù tại Moscow tháng 5-1972, ông bèn cho Hải quân, Không
quân oanh tạc BV dữ dội. Ông cho biết sở dĩ phải đánh thật mạnh vì muốn cho Nga
nể (Kissinger: White House Years) họ mới tiếp đón lịch sự, nếu không Nga sẽ coi
thường cho là Mỹ hèn yếu và sẽ không thèm tiếp.
Vậy nếu Mỹ rút bỏ VN và Đông Dương từ 1963, 64 hay
1969 thì Nga, Tầu có thèm nói chuyện hòa giải với Mỹ không? Họ sẽ cho là Mỹ hèn
yếu, sau đó sẽ giật giây quấy động khắp nơi trên thế giới. Người Mỹ nói họ tốn
kém hằng trăm tỷ này nọ, họ tưởng Nga, Tầu chỉ dùng nước bọt xúi VC đánh Mỹ là
xong. Năm 2006 Hà Nội đã công bố suốt hai mươi năm chiến tranh VN, Nga, Tầu,
các nước XHCN đã giúp Hà Nội 2 triệu 326 ngàn tấn vũ khí, trang bị (BBC
Vietnammese). Nga, Tầu giúp CSVN bao giờ
cũng nhiều hơn Mỹ giúp VNCH vì họ không phải đưa ra Quốc hội như Mỹ. CS quốc tế
chi tiền cho cuộc chiến rất nhiều nhưng không la làng như Mỹ, họ yên lặng không
khoe khoang.
Các nhà sử gia, chính khách Mỹ nói cuộc chiến này
sai lầm là nói cho vui thôi, cho kẹo cũng không dám rút bỏ Đông Dương từ 1964,
1969.. họ chỉ bỏ VN sau khi đã hòa hoàn được với CS quốc tế năm 1972
Không thấy họ định nghĩa cuộc chiến VN là gì, do ai
gây nên…..không thấy chính khách, sử gia Mỹ nào trong phim có đề cập ý nghĩa,
lý do cuộc chiến. Họ có phỏng vấn một số chiến binh hai bên Nam , Bắc nhiều người
nói đây là cuộc chiến người Việt giết người Việt. Nhà đạo diễn tránh nói ai gây
ra cuộc chiến tranh, hoặc mục đích của cuộc chiến về phía Mỹ. Cả ba phía Mỹ,
VNCH, CSVN không thấy ai nói đây là cuộc chiến xâm lược, vì một nước này đem
quân đánh một nước khác, trên thực tế CSVN đem quân đánh chiến miền Nam, một nước
có chính phủ, Quốc hội và Hiến pháp. Miền Nam chỉ tự vệ không thể bị chê trách
vi phạm Hiệp định hay càn quét căn cứ cách mạng…. Người Mỹ đem quân sang giúp
miền Nam và bảo vệ Đông Nam Á cho chính Hoa Kỳ.
Nhà báo Huy Đức viết trên Facebook:
“Hà Nội sẽ không muốn phổ biến bộ phim này” mặc dù bộ
phim đã “quy gần như mọi tội lỗi cho Washington, đánh giá cao chiến binh của miền
Bắc và có lúc, tỏ thái độ xem thường lãnh đạo Việt Nam Cộng Hòa”.
Nghe cũng buồn cười, Huy Đức nói cho bớt tủi, họ xúc
phạm tới Quân đội nhân dân anh hùng nhiều hơn khen.
Trong tập Tám, theo lời Bảo Ninh bộ đội tại chiến
trường miền Nam chỉ được phát gạo và muối, phải tự kiếm đồ ăn. Hình ảnh mấy người
cán binh nấu cơm và mấy anh khác leo lên chiếc trực thăng Mỹ rớt để kiếm đồ hộp,
khẩu phần C đã khiến khán giả không cầm được nước mắt. Đạo quân chết đói khốn
khổ như thế thì đánh ai? cái nhu cầu tối thiểu của con người, cái ăn vào mồm mà
không có thì thử hỏi giá trị của chiến sĩ nằm ở chỗ nào?
Huy Đức kể lại trước trận Tổng công kích Mậu thân,
Lê Duẩn đã cho in tiền, may sẵn đồng phục cảnh sát để chuẩn bị vào tiếp thu Sài
Gòn mà ông ta tin chắc là thắng lợi vì có quần chúng nổi dậy. Các cán binh khi
rời mật khu đã cho đốt láng trại vì tin chắc lần này thắng lợi không trở về nữa..
Nhưng cuối cùng hàng trăm tiểu đoàn bị bắn hạ gần hết, hơn 10% bị tóm, 20% chạy
thoát. Từ vua đến quân ngu đần, điên khùng như thế mà được đánh giá cao ở chỗ
nào? Huy Đức công nhận có nhiều sĩ quan CS cao cấp ra hàng, các đại đội, đơn vị
tan rã
Sinh mạng của chiến binh CS rẻ như bèo, người Mỹ tỏ
ra khinh bỉ nói các trận đánh trong rừng (thời Johnson) với tỷ lệ mười BV đổi một
lính Mỹ. Hà Nội hạ giá thấp con người, làm ô nhục cho cả dân tộc Việt.
Phan Lục nói trong trận tấn công năm 1972, cán binh
miền Bắc chết như rạ vì còn non trẻ không có kinh nghiệm, chỉ được huấn luyện
sơ sài mấy tháng, bắn còn chưa rành. Họ đưa hình ảnh cán binh nằm la liệt, nhiều
người vị thành niên chưa biết yêu đương là gì, Lê Duẩn cho bắt cả lính 16, 17
tuổi vì thiếu quân.
Chính Huy Đức nói không ai biết có bao nhiều con em
đã bị chết trận, tin tức nói ta luôn thắng, không ai nhận được giấy báo tử. Vậy
mà mấy ông cán binh còn khoe tiêu diệt quân Ngụy, người Việt giết người Việt
còn khoe khoáng chiến thắng cái nỗi gì?
Họ có xem thường VNCH thật, họ nói các ông lớn tham
nhũng nhưng miền Nam phồn thịnh mới có tham nhũng, hồi ấy miền Bắc đói khổ lấy
gì mà tham nhũng.
Hình ảnh các cô các cậu con cái đảng viên cao cấp nhởn
nhơ du học Liên Xô trong khi con nhà bần cố nông bị đưa vào tử địa cho thấy sự giả dối của lãnh đạo CS như thế nào.
Phía CS nói đây là cuộc chiến thống nhất đất nước
nhưng nếu miền Bắc giầu có phong phú hơn miền Nam, ruộng nương cò bay thẳng
cánh thì họ có chịu thống nhất với miền Nam không? Họ chấp nhận tổn thất tối đa
để chiếm miền Nam vì quá nghèo, đói khổ
Đúng như Bảo Ninh thường nói chỉ có tan nát, đất nước
hoang tàn. Miền Nam là nạn nhân của chiến tranh, bị tán nát vì bom đạn và cuối
cùng mất nước vào tay CS
Trọng
Đạt
No comments:
Post a Comment