Wednesday, December 29, 2010

NAM THỦY BẮC ĐIỀU : CUỘC TRƯỜNG CHINH ĐƯA NƯỚC VỀ BẮC KINH (RFI)

Thy My  -  RFI
Thứ Tư 29 Tháng Mười Hai 2010

Bài điu tra công phu ca đc phái viên ca nht báo cánh t Libération Trnh Châu, thuc tnh H Nam, Trung Quc đã phân tích và mô t t m v Nam Thy Bc Điu, mt d án khng l nhm đưa nước v Bc Kinh, vn đang thiếu nước sinh hot nghiêm trng.

Đó là xây dng mt h thng gm ba kênh đào và ng dn đi xuyên t đông sang tây, có chiu dài hàng ngàn cây s, đưa hàng chc triu mét khi nước t nhng dòng sông ln min Nam v th đô. Hàng ngàn k sư được huy đng, gn 200.000 dân s b di di, và d án Nam Thy Bc Điu s tiêu tn trên 50 t euro, gp đôi so vi đp Tam Hip, đp thy đin ln nht thế gii. 

Mc tiêu ca d án vĩ đi trên là giúp cho th đô Bc Kinh vi 17 triu dân có th tiếp tc phát trin. Mt k sư trưởng ca d án cho biết, nếu không có Nam Thy Bc Điu, rt có th phi di đô v Tây An hoc mt nơi nào khác, vì quá thiếu nước. Nhưng B Chính tr vi 7/9 thành viên thường trc vn là k sư, không sn sàng di th đô hoc đu hàng trước vn đ « nh nht » này. Theo mt chuyên gia đã nghiên cu v d án t năm 1979, thì trong vài năm na dân s ca Bc Kinh s vượt quá 25 triu người. Kế hoch chính thc ca nhà nước là vào năm 2050, dân s th đô s là 34 triu. Chiến lược được la chn đ hin đi hóa Trung Quc là tăng tc đô th hóa, và như vy d án Nam Thy Bc Điu có giá tr sng còn, vì Bc Kinh đang thiếu trm trng nước dùng. 

Libération cho biết mt đường hm dài 4km, có đường kính 11m đ sâu 30m dưới lòng sông Hoàng Hà đã gn như sp hoàn tt. T đây nước s được dn v phương Bc đến Bc Kinh, qua mt con kênh có b rng khong hai chc mét. Còn hàng chc triu mét khi nước khác cũng s được ly t mt chi lưu ca sông Trường Giang, t mt h cha ca đp Đan Giang Khu, đang được m rng ra rt nhiu. Mt kênh đào khác phía Đông, d kiến s hoàn thành vào năm 2013, được tiến hành song song vi kênh Đi Vn Hà, được Ngô vương Phù Sai cho đào t thi Xuân Thu cách đây 1.400 năm, tng gây ngc nhiên cho Marco Polo.

Còn kênh phía Tây d kiến đưa nước t cao nguyên Tây Tng v, qua mt lot các ng dn và đường hm đi xuyên dưới các dãy núi, phc tp cho đến ni nhiu chuyên gia nghi ng tính hin thc ca chúng. T báo nói thêm, Ch tch H Cm Đào vn là k sư thy lc, là người ch trì d án khng l này. Còn Sinohydro, công ty nơi nhân vt s mt Trung Quc bt đu khi nghip, là đơn v ch công ca công trình mang tính s thi trên. 

Đ bin minh, báo chí chính thc đã vin dn li Mao Trch Đông năm 1952 : « Nước quá di dào phương Nam, và phương Bc thì thiếu, ti sao không dn nước t Nam qua Bc ? ». Năm đi hn 1972, Th tướng Chu Ân Lai cũng đã nghĩ đến, nhưng không có phương tin ln tin bc. Ch đến năm 2002, Hi đng Nhà nước mi dành ngân sách cho hàng ngàn k sư nghiên cu v d án. 

Nhưng nhà ly khai Đi Tình, cũng là nhà sinh thái hc thì nhn đnh, ý mun chng t kh năng thách thc thiên nhiên bng mi giá ca đng Cng sn, là c mt s ngo mn. Theo bà thì Bc Kinh ch vic gii hn dân s th đô mc 6 triu, và bà cho rng d án Nam Thy Bc Điu là không th thc hin được do nguy cơ đng đt. 

Theo Libération, d án vĩ đi trên đây cũng là li thú nhn tht bi ca chính quyn Bc Kinh trong vic đu tranh chng nn sa mc hóa. Ti Long Bo Sơn, ch cách th đô 80km v hướng đông bc, nhng cn cát mi ngày li tri dài thêm, có cn cát cao đến 50m, khiến người ta ng rng đang sa mc Sahara. Nhng người dân quê làm dch v cho thuê nga hoc lc đà Mông C đ ci, hay cho thuê xe đa hình đi qua cn cát. Cnh quan ging như trên mt trăng ca Long Bo Sơn đã được dùng làm bi cnh cho nhiu b phim màn nh ln cũng như truyn hình Trung Quc, đ quay nhng cnh các đo quân Trung Hoa đang chiến đu đy lùi quân Mông C. 

Nhưng ngày nay, không phi Thành Cát Tư Hãn mà là bão cát đang đe da Bc Kinh, và mt phn ba lãnh th Trung Quc. Ch riêng ti Long Bo Sơn, vùng đt xanh tươi vi nhiu khu rng và h nước, nơi các vì vua thích đến săn bn trước đây, hàng năm đã phi hng chu đến 90.000 tn cát t sa mc Gobi. Còn khu t tr Tân Cương vn là nơi cư ng ca các dân tc thiu s theo đo Hi thì nay hu như hoang vng, nhưng Bc Kinh tiếp tc đưa dân đến đnh cư, vì mc đích kinh tế cũng như chính tr. 

Libération cũng cho biết thêm v mt d án còn vĩ cung hơn, đó là vic đưa mt lượng ln nước bin v Ni Mông, đ lp đy 1.300 h nước đã b khô cn trong mười năm gn đây do các nhà máy đin chy than, và các nhà máy hóa cht. Nhng chiếc bơm khng l có th đưa nước bin lên đ cao 1.170m, đưa hàng triu mét khi nước đến Mông C, mt phn trong s đó s được kh mn và bán li cho các doanh nghip đa phương vn đang thiếu nước. D án này tr giá 14 t euro, và nếu mi s din ra tt đp, s được kéo dài đến Tân Cương đ lp mt phn các sa mc, các h mui La B Bc, làm du nh đi khí hu khc nghit ca vùng này. 
.
.
.

No comments: