Mossad: những thành
công và thất bại chấn động trong lịch sử
Taouba Khelifi
BBC
News Ả Rập
20
tháng 9 năm 2024
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c4g9xy0z4l3o
Khaled
Meshal, Yahya Ayyash và một nhân viên an ninh Israel đeo mặt nạ
Một
bước đi táo bạo, máy nhắn tin và các thiết bị liên lạc khác mà Hezbollah sử dụng
đã bị biến thành thiết bị nổ di động. Được coi là phương tiện an toàn để né
công nghệ giám sát tiên tiến của Israel, các máy nhắn tin đã phát nổ trong tay
người dùng, giết chết hàng chục người và làm bị thương hàng ngàn người khác.
Chính
phủ Lebanon đã cáo buộc Israel thực hiện vụ tấn công, gọi đây là "hành vi
bạo lực tội ác", trong khi Hezbolla thề sẽ "trả thù đích đáng".
Israel
chưa phản hồi cáo buộc này, nhưng một vài cơ quan truyền thông của nước này đưa
tin rằng nội các Israel đã ra lệnh cho các bộ trưởng không đưa ra tuyên bố công
khai nào về sự kiện này.
Israel
thường theo dõi các hoạt động của Hezbolla rất chặt chẽ. Điều này cho thấy loạt tấn công có khả năng là
một phần trong cuộc xung đột đang tiếp diễn giữa hai bên.
Nếu
Israel nhận trách nhiệm, đây sẽ là một chiến dịch bất ngờ và có sức ảnh hưởng
nhất của nước này, gợi nhớ lại các chiến dịch khác trong quá khứ được cho là do
Israel thực hiện, và đặc biệt là cơ quan tình báo Mossad.
Đám
tang của Hussein Amhaz, một thành viên Hezbollah thiệt mạng trong vụ nổ
máy nhắn tin
Thành
công của Mossad
Mossad
được ghi nhận với hàng loạt chiến dịch thành công.
Dưới
đây là một số chiến dịch đáng chú ý nhất.
Adolf
Eichmann
trong phiên tòa ở Israel. (Getty Images)
Truy
lùng sĩ quan Đức Quốc xã Adolf Eichmann
Cuộc
bắt cóc sĩ quan Đức Quốc xã Adolf Eichmann tại Argentina vào năm 1960 là một
trong những phi vụ tình báo thành công gây tiếng vang nhất của Mossad.
Eichmann,
kiến trúc sư trưởng của chương trình diệt chủng Holocaust, chịu trách nhiệm về
hoạt động đàn áp người Do Thái ở các trại tập trung của Đức Quốc xã trong Thế
chiến II, trong đó khoảng sáu triệu người Do Thái đã bị giết.
Sau
khi lẩn trốn bằng cách di chuyển qua một số nước, Eichmann cuối cùng định cư ở
Argentina.
Một
nhóm gồm 14 điệp viên Mossad đã lần ra hành tung của Eichmann, bắt cóc ông ta
và đưa về Israel, nơi ông ta bị xét xử và cuối cùng bị hành hình.
Chiến
dịch Entebbe
Các
con tin trên chiếc máy bay Entebbe được trả tự do sau một tuần bị cầm giữ
Chiến
dịch Entebbe ở Uganda được coi là một trong những chiến dịch quân sự thành công
nhất của Israel.
Mossad
cung cấp thông tin tình báo, trong khi quân đội Israel tiến hành chiến dịch.
Lực
lượng biệt kích Israel đã giải cứu thành công 100 con tin từ một chiếc máy bay
bay từ Tel Aviv tới Paris quá cảnh ở Athens.
Chiếc
máy bay này chở khoảng 250 hành khách, trong đó có 103 người Israel.
Nhưng
kẻ không tặc - hai trong số đó là thành viên của Mặt trận Bình dân Giải phóng
Palestine và hai đồng phạm người Đức - đã buộc máy bay chuyển hướng tới Uganda.
Sự
kiện này dẫn đến cái chết của ba con tin, những kẻ không tặc, một số lính
Uganda và Yonatan Netanyahu, anh trai của Thủ tướng Israel đương nhiệm Benjamin
Netanyahu.
Chiến
dịch Anh em
Một
điệp viên Mossad đứng cạnh một chiếc xe Land Rover chở đầy người Do Thái
Ethiopia được đưa lậu từ Sudan
Trong
một vụ đánh lừa phi thường, vào đầu những năm 1980, Mossad – theo chỉ thị của
Thủ tướng Menachem Begin – đã đưa lậu hơn 7.000 người Do Thái Ethiopia đến
Israel thông qua Sudan, sử dụng vỏ bọc là một khu nghỉ dưỡng lặn giả.
Sudan
là một quốc gia thù địch thuộc Liên đoàn Ả Rập, vì vậy chiến dịch này được thực
hiện hoàn toàn bí mật. Một nhóm điệp viên Mossad đã lập một khu nghỉ dưỡng trên
bờ biển Biển Đỏ của Sudan để làm căn cứ.
Vào
ban ngày, họ cải trang thành nhân viên khách sạn và vào ban đêm, họ đưa lậu người
Do Thái, những người đã bí mật đi bộ từ nước láng giềng Ethiopia, ra khỏi Sudan
bằng đường hàng không và đường biển.
Hoạt
động này diễn ra trong ít nhất năm năm và khi bị phát hiện, các điệp viên
Mossad đã trốn thoát.
Trả
đũa vụ bắt cóc tại Thế vận hội Munich
Các
thành viên đoàn thể thao Israel diễu hành tại sân vận động Olympic Munich để tưởng
niệm những người đồng hương bị các chiến binh Palestine giết hại
Năm
1972, nhóm chiến binh Palestine Black September (Tháng Chín Đen) đã giết hai
thành viên đoàn thể thao Israel tại Thế vận hội Munich và bắt giữ chín người
khác.
Các
con tin sau đó đã bị giết trong một nỗ lực giải cứu bất thành của cảnh sát Tây
Đức.
Mười
một thành viên của đoàn thể thao Olympic Israel năm 1972 đã bị giết sau khi các
tay súng Palestine xông vào khu liên hợp
Sau
đó, Mossad nhắm vào một số thành viên của Tổ chức Giải phóng Palestine, trong
đó có Mahmoud Hamshari.
Ông
này đã bị giết bởi một thiết bị nổ được cài trong điện thoại tại căn hộ ở
Paris.
Hamshari
bị mất một chân trong vụ nổ và cuối cùng chết vì vết thương quá nặng.
Yahya
Ayyash và vụ nổ điện thoại
Hình
ảnh của Yahya Ayyash xuất hiện trên các áp phích như một biểu tượng cho lý tưởng
của người Palestine
Trong
một chiến dịch tương tự vào năm 1996, Yahya Ayyash, một chuyên gia chế tạo bom
chủ chốt của Hamas, đã bị ám sát sau khi chiếc điện thoại di động Motorola
Alpha chứa 50 gram thuốc nổ nổ tung.
Ayyash,
một nhà lãnh đạo quân sự hàng đầu của Hamas, nổi tiếng với chuyên môn chế tạo
bom và chỉ đạo các cuộc tấn công phức tạp nhằm vào các mục tiêu của Israel.
Điều
này khiến ông ta trở thành đối tượng chính của các cơ quan an ninh Israel, là một
trong những người bị Israel truy nã gắt gao nhất.
Vào
cuối năm 2019, Israel đã dỡ bỏ kiểm duyệt một số chi tiết nhất định của vụ ám
sát và Kênh truyền hình 13 của Israel đã phát sóng bản ghi âm cuộc gọi điện thoại
cuối cùng của Ayyash với cha mình.
Các
vụ ám sát Hamshari và Ayyash cho thấy lịch sử lâu dài và phức tạp của việc sử dụng
công nghệ tiên tiến để giết người có chủ đích.
Mahmoud
al-Mabhouh bị siết cổ đến chết
Mahmoud
al-Mabhouh bị cho giật điện và sau đó bị siết cổ
Năm
2010, Mahmoud al-Mabhouh, một nhà lãnh đạo quân sự cấp cao của Hamas, đã bị ám
sát tại một khách sạn ở Dubai.
Ban
đầu, có vẻ như đó là một cái chết tự nhiên, nhưng cảnh sát Dubai cuối cùng đã
có thể xác định được nhóm ám sát sau khi xem xét đoạn phim từ video giám sát.
Cảnh
sát tiết lộ rằng al-Mabhouh đã bị giết bằng điện giật và sau đó bị siết cổ.
Vụ
án này bị nghi ngờ do Mossad thực hiện, gây ra sự phẫn nộ ngoại giao từ Các Tiểu
vương quốc Ả Rập Thống nhất.
Tuy
nhiên, các nhà ngoại giao Israel tuyên bố rằng không có bằng chứng nào cho thấy
Mossad liên quan tới vụ thủ tiêu.
Dù
thế, họ cũng không phủ nhận, điều này phù hợp với chính sách duy trì "sự
mơ hồ" của Israel về những vấn đề như vậy.
Những
nỗ lực ám sát bất thành
Mặc
dù đã thực hiện nhiều chiến dịch thành công, Mossad cũng có những thất bại lớn.
Khaled
Meshal - lãnh đạo chính trị Hamas
Khaled
Meshaal từng là lãnh đạo chính trị của Hamas từ năm 1996 đến năm 2017
Một
trong những hoạt động dẫn đến cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng là nỗ lực
ám sát Khaled Meshaal tại Jordan bằng chất độc vào năm 1997. Meshaal là người đứng
đầu bộ chính trị Hamas.
Nhiệm
vụ đã thất bại khi các điệp viên Israel bị bắt, buộc Israel phải cung cấp thuốc
giải độc để cứu mạng Meshaal.
Người
đứng đầu Mossad khi đó, Danny Yatom, đã bay đến Jordan để điều trị cho Meshaal.
Vụ
ám sát này đã khiến mối quan hệ giữa Jordan và Israel trở nên căng thẳng.
Mahmoud
al-Zahar, thủ lĩnh Hamas
Mahmoud
al-Zahar là một trong những thủ lĩnh Hamas bị Mossad truy nã gắt gao nhất
Năm
2003, Israel đã tiến hành một cuộc không kích nhằm vào nhà của thủ lĩnh Hamas
Mahmoud al-Zahar ở thành phố Gaza.
Mặc
dù al-Zahar sống sót sau cuộc tấn công, nhưng vợ và con trai ông ta là Khaled
cùng với một số người khác đã thiệt mạng.
Vụ
đánh bom đã phá hủy hoàn toàn nơi ở của al-Zahar, cho thấy hậu quả nghiêm trọng
của các hoạt động quân sự ở những khu vực đông dân cư.
Vụ
bê bối Lavon
Tổng thống
Ai Cập Gamal Abdel Nasser tuyên bố quốc hữu hóa Kênh đào Suez
Năm
1954, chính quyền Ai Cập đã phá tan một hoạt động gián điệp của Israel được gọi
là Chiến dịch Susannah.
Đây
là kế hoạch đặt bom tại các tòa nhà của Mỹ và Anh tại Ai Cập để gây sức ép buộc
Anh duy trì lực lượng đồn trú tại Kênh đào Suez.
Vụ
việc được biến đến với tên gọi Vụ bê bối Lavon, được đặt theo tên Bộ trưởng Quốc
phòng Israel khi đó là Pinhas Lavon.
Ông
Lavon được cho là đã tham gia vào việc lên kế hoạch cho chiến dịch này.
Mossad
cũng được coi là đã phải chịu một số thất bại tình báo thảm khốc.
Chiến
tranh Yom Kippur
Quân
đội Israel băng qua Kênh đào Suez vào tháng 10/1973 trong Chiến tranh Ả Rập-Israel
năm 1973
Vào
ngày 6/10 năm 1973, Ai Cập và Syria phát động một cuộc tấn công bất ngờ vào
Israel để giành lại Bán đảo Sinai và Cao nguyên Golan.
Cuộc
tấn công diễn ra vào lễ Yom Kippur, ngày lễ chuộc tội của người Do Thái, đã khiến
Israel bất ngờ.
Ai
Cập và Syria tấn công Israel trên hai mặt trận.
Lực
lượng Ai Cập đã vượt qua Kênh đào Suez, chỉ chịu chút ít thương vong như dự kiến,
trong khi lực lượng Syria tấn công các vị trí của Israel và tiến vào Cao nguyên
Golan.
Liên
Xô cung cấp nhu yếu phẩm cho Syria và Ai Cập, còn Mỹ cung cấp một tuyến tiếp tế
khẩn cấp cho Israel.
Israel
sau đó đẩy lùi quân Ai Cập và Syria.
Chiến
tranh kết thúc vào ngày 25/10 - bốn ngày sau khi Liên Hợp Quốc ra nghị quyết
kêu gọi chấm dứt giao tranh.
Cuộc
tấn công ngày 7/10/2023
Gần
50 năm sau, Israel lại bị bất ngờ trước một cuộc tấn công đột xuất,
lần này do Hamas phát động, nhằm vào các thị trấn của Israel gần biên
giới Gaza vào ngày 7/10/2023.
Việc
Mossad không dự báo được cuộc tấn công được coi là một thất bại lớn, phản ánh sự
yếu kém trong chính sách răn đe của Israel đối với Hamas, theo các nhà phân
tích.
Cuộc
tấn công ngày 7/10 đã khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng, chủ yếu là thường
dân, chính quyền Israel cho biết.
Khoảng
251 người khác đã bị bắt và đưa tới Dải Gaza làm con tin.
Để
đáp trả cuộc tấn công của Hamas, Israel đã phát động một cuộc chiến tranh ở Dải
Gaza, cho đến nay đã khiến hơn 40.000 người thiệt mạng, phần lớn là thường dân,
theo Bộ Y tế Gaza.
No comments:
Post a Comment