Vận
tải biển: IMO thỏa thuận giảm 20% khí thải trước 2030, giới môi trường lên án
chậm trễ
Trọng Thành - RFI
Đăng ngày: 08/07/2023 - 14:58
Tổ chức
Hàng hải Quốc tế (IMO/OMI), sau 5 ngày họp tại Luân Đôn, hôm qua 07/07/2023, đã
thông qua một thỏa thuận hướng đến từ bỏ năng lượng hóa thạch. Trong lúc thỏa
thuận được một số quốc gia hoan nghênh như một bước tiến ‘‘quan trọng’’, nhiều
tổ chức bảo vệ môi trường nói đến một thất bại, bởi thỏa thuận này không cho
phép ngành vận tải biển góp phần vào việc thực hiện mục tiêu giữ nhiệt độ Trái
đất không tăng quá 1,5°C của Hiệp định Khí hậu Paris.
Ảnh minh họa: Cảng hàng hóa Liên Vân, trinh Sơn
Đông, Trung Quốc. VCG via Getty Images - VCG
Thỏa thuận, được hơn 170 thành viên của Tổ chức Hàng
hải Quốc tế thông qua, đặt mục tiêu không phát thải trước năm 2050, cắt giảm ít
nhất 70% (so với mức phát thải 2008) vào năm 2040, và 20% vào năm 2030. Mức
phát thải bằng không vào năm 2050 là điều được nhiều người coi là một tiến bộ
vượt bậc so với mục tiêu chỉ là 50%, được IMO đưa ra hồi 2018.
Tại trụ sở của IMO, đại diện của nước Đức, Dieter Janecek, nói đến ‘‘một
ngày quan trọng với khí hậu’’. Quốc vụ khanh Pháp phụ trách về Hàng hải, Hervé
Berville, ca ngợi ‘‘một bước tiến quan trọng hướng đến trung hòa về khí thải’’,
một giai đoạn quan trọng trước khi hướng đến ‘‘các biện pháp mang tính cưỡng chế’’,
buộc các công ty tàu biển cắt giảm mạnh lượng khí thải.
Hai cái mốc 2030 và 2040, và các biện pháp cưỡng chế là tiêu điểm của các
bất đồng. Ba mươi hai quốc đảo Thái Bình Dương, một khu vực bị biến đổi khí hậu
đe dọa hàng đầu, cùng với Hoa Kỳ, Anh Quốc và Canada, đặt mục tiêu cắt giảm đến
96% khí thải vào năm 2040, và 37% vào năm 2030, dựa trên khuyến cáo của Nhóm
chuyên gia liên chính phủ của Liên Hiệp Quốc về khí hậu (GIEC). Liên Âu đề ra
các mục tiêu 83% và 29%. Theo AFP, các tổ chức môi trường đặt mục tiêu cắt giảm
50% vào năm 20230, và trung hòa về khí thải vào năm 2040. Tuy nhiên, các nước
xuất khẩu lớn như Trung Quốc, Brazil, Achentina, phản đối các mục tiêu này, vì
‘‘những lý do kinh tế’’.
Các quốc gia xuất khẩu lớn nói trên cũng phản đối dự án đánh thuế cac-bon
với vận tải biển, được tổng thống Pháp đề xuất tại hội nghị vì một thỏa thuận
tài chính toàn cầu mới ở Paris, được khoảng 70 nước ủng hộ. Dù sao, dự án đánh
thuế cac-bon không bị gạt hẳn ra ngoài, mà vẫn được duy trì như giải pháp cần
được xem xét và có thể được thông qua trước cuối năm 2025, và có thể có hiệu lực
từ năm 2027. Paris hy vọng thuế cac-bon sẽ được thông qua tại Hội nghị Liên Hiệp
Quốc về đại dương lần thứ ba, tổ chức năm 2025 tại Pháp.
Mục tiêu cắt giảm khí thải không đủ mạnh và việc thiếu vắng các biện pháp
mang tính cưỡng chế gây thất vọng với giới bảo vệ môi trường. Ông Daniele
Rao thuộc Carbon Market Watch nhận định đây là ‘‘một thất bại lịch sử’’. Harjeet
Singh, một phụ trách của mạng lưới Climate Action Network International nói đến
một thỏa thuận không tương thích với các đòi hỏi cấp bách hiện nay. Tổ chức
Greenpeace tố cáo một thỏa thuận ‘‘quá yếu’’ trong một lĩnh vực ‘‘từ rất lâu
nay hoạt động bên ngoài các giám sát’’. Tổ chức bảo vệ đại dương Ocean
Campaigns khẳng định : ‘‘các đại diện của xã hội dân sự hết sức lo ngại’’.
Gần 90% hàng hóa thế giới vận tại qua đường biển. Ngành vận tải biển hiện
tại chiếm khoảng 3% lượng khí thải toàn cầu. Theo một số ước tính, với xu thế
hiện nay, nếu không có các biện pháp can thiệp, vận tải hàng hải có thể chiếm đến
17% khí thải toàn cầu vào năm 2050. Theo một nghiên cứu của Đại học College
London, để giã từ năng lượng hóa thạch, ngành vận tải biển cần đến khoản đầu tư
khoảng 100 tỉ đô la/năm.
No comments:
Post a Comment