Ba
luật sư bào chữa trong vụ Tịnh thất Bồng lai sang Mỹ : Các đồng nghiệp "vừa
mừng vừa lo”
RFA
2023.06.21
Một số luật
sư và người bất đồng chính kiến ở trong nước cho rằng, việc ba luật sư trong
nhóm bào chữa cho những người trong Tịnh thất Bồng lai sang Hoa Kỳ là một sự
thiệt thòi cho phong trào dân chủ trong nước, trong khi có một số người khác lại
có ý kiến trái ngược.
Ba luật sư
Đặng Đình Mạnh, Nguyễn Văn Miếng, và Đào Kim Lân thuộc nhóm luật sư bảo vệ cho Tịnh thất Bồng lai (sau đổi tên là Thiền
am Bên bờ vũ trụ) trong vụ án “lợi dụng quyền tự do dân chủ” đến Mỹ trong tháng
6, theo nguồn tin của RFA.
Năm luật sư của Tịnh
thất Bồng lai (từ trái sang): Ngô Hoàng Anh, Đào Kim Lân, Đặng Đình Mạnh, Nguyễn
Văn Miếng, và Trịnh Vĩnh Phúc (Fb Manh Dang)
Vào đầu tháng hai năm nay, cả năm luật sư bị
Công an tỉnh Long An triệu tập nhiều lần để làm việc về tin báo tội phạm của Cục
an ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an).
Bộ Công an cho rằng một số luật sư trợ giúp
pháp lý cho Tịnh thất Bồng Lai có dấu hiệu vi phạm Điều 331 của Bộ luật Hình sự
khi công bố các tình tiết, bình luận cũng như các khiếu nại của họ về vụ án lên
mạng xã hội Youtube và Facebook.
Sau khi ba trong số năm luật sư từ chối đến
làm việc theo giấy triệu tập, ngày 11/6/2023, Công an Long An đăng thông báo
truy tìm họ.
Vào ngày 19/6, hai luật sư Đặng Đình Mạnh và
Nguyễn Văn Miếng xác nhận đã đến bờ đông của nước Mỹ ba ngày trước đó, trong
khi luật sư Đào Kim Lân nói với VOA rằng ông đang ở một nơi "rất an
toàn" và đang sắp xếp chuẩn bị bước vào một cuộc sống mới.
Tin về việc ba luật sư đến bến bờ tự do loan
ra khiến nhiều người trong và ngoài nước bày tỏ cảm xúc lẫn lộn trên mạng xã hội
Facebook.
Luật sư Ngô
Anh Tuấn của Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, viết trên
trang Facebook cá nhân về tâm trạng của ông sau khi nghe tin:
"Tôi mừng cho cá nhân những người bạn
của mình nhưng tôi lo cho những người ở lại.”
Luật sư Ngô Anh Tuấn, người cũng từng tham gia
bào chữa trong nhiều vụ án chính trị, bày tỏ sự băn khoăn về việc nhiều người
hoạt động rời khỏi đất nước.
“Tổng trên cả nước, những luật sư dám đứng
ra bảo vệ thân chủ trong các vụ án có màu sắc chính trị, đếm đi đếm lại không
quá hai bàn tay, nay bị bớt đi gần một nửa. Số lượng giảm, chất lượng chưa biết
giảm đi bao nhiêu nhưng tinh thần người trong cuộc là giảm đi rõ rệt.
Liệu rằng làn sóng ra đi sẽ chấm dứt hay tiếp tục
có những người sẽ ra đi? Liệu rằng những tiếng nói phản biện vẫn sẽ còn tồn tại
hay sẽ tắt dần theo thời gian?”
Luật sư Mạnh và luật sư Miếng tham gia bào chữa
cho người hoạt động trong nhiều vụ án chính trị, bao gồm vụ Đồng Tâm, Dương Nội,
Hội Anh em Dân chủ, Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam… Riêng luật sư Mạnh, trong hơn
15 năm qua, ông đã tham gia bảo vệ trong ít nhất 37 vụ và thay mặt hơn 50 thân
chủ, trong đó có nhiều người là người bảo vệ nhân quyền, nhà báo độc lập và người
hoạt động dân chủ...
Một luật sư
trẻ của Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, nói trong điều kiện ẩn
danh vì lý do an ninh:
“Trước hết, cá nhân tôi xin chúc mừng ba vị
đồng nghiệp đã đến với thế giới tự do, tôi tin rằng khi tới Hoa Kỳ ba
vị đồng nghiệp của tôi không phải lo lắng về an nguy của bản thân cũng như gia
đình nữa."
Người này cũng cho rằng, Đặng Đình Mạnh và
Nguyễn Văn Miếng là hai luật sư tiêu biểu trong số ít những luật sư dũng cảm hiếm
hoi dám tham gia bào chữa trong vụ án chính trị.
“Sự ra đi của hai vị luật sư này để lại khoảng
trống rất lớn đối với các vụ án chính trị bởi vì theo tôi biết hiện nay giới luật
sư rất e dè và muốn né tránh không tham gia án chính trị vì họ phải
chịu áp lực tinh thần, áp lực từ cơ quan điều tra, áp lực xã hội rất lớn.”
Đánh giá về phong trào đấu tranh ở Việt Nam hiện
nay, người này cho rằng vì thiếu vắng luật sư
“vì dân” nên có khả năng luật sư “chỉ định” hoặc
luật sư “nhà nước” sẽ được cơ quan tiến hành tố tụng mời tham gia các vụ án
chính trị để trang điểm cho nền tư pháp.
“Theo quan điểm của tôi, những luật sư này
nếu họ tham gia sẽ không độc lập và họ đóng vai trò dường như là con chim
mồi cho chính quyền chứ không vì thân chủ như những luật sư chân chính,”
người này nói.
Cùng một nhận định như trên, một luật gia từ
thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, rất đáng tiếc nếu ba luật sư nêu trên không trở
về nước để tiếp tục hành nghề bởi ở Việt Nam số luật sư tham gia các vụ án
chính trị đã không nhiều nay lại càng ít đi.
Một số người còn bi quan hơn về nền tư pháp của
Việt Nam sau khi ba luật sư bị buộc phải rời đất nước để tránh sự truy bức của
chế độ.
Từ Nha Trang, nhà
báo Võ Văn Tạo nói “Các luật sư vụ Tịnh
thất Bồng Lai bỏ nước ra đi báo hiệu công lý không còn chốn dung thân”
trong khi luật sư Phạm Công Út viết trên Facebook của mình: “Có lẽ tôi không còn bạn bè nữa,
vì tụi nó đã trở thành các ‘cựu luật sư’ và sống cuộc đời lưu vong cả rồi.
Liệu sẽ còn ai để bảo vệ cho quyền con người ở quanh tôi?”
Không
ảnh hưởng tới nền tư pháp, phong trào nhân quyền ở Việt Nam
Một luật gia ẩn danh khác ở Hà Nội lại cho
rằng sự ra đi của ba luật sư không có tác động gì đáng kể tới tình hình ở Việt
Nam. Ông giải thích trong tin nhắn gửi tới RFA trong chiều 21/6:
"Bởi lẽ, mọi sự đào thoát chưa bao giờ
là một bước tiến hay tạo ra tác động gì cả, mà đó chỉ đơn giản là sự đảm bảo
an toàn cho những người ra đi.”
Theo ông, sự ra đi của họ có thể có một tác dụng
duy nhất, đó là làm người ta chú ý đến thực tế tại Việt Nam để biết thêm một
minh chứng về vị thế yếu của luật sư trong nền tư pháp ở đất nước độc đảng.
Luật sư Ngô
Anh Tuấn, người cũng chịu nhiều o ép trong một số vụ
án, cho rằng Nhà nước Việt Nam cần thay đổi cách ứng xử đối với giới luật sư:
“Nhiều lần tôi tự hỏi, thay vì dồn ép những
người bất đồng chính kiến tới mức họ phải đưa ra những lựa chọn cực đoan thì tại
sao chính quyền không lắng nghe, đối thoại với họ để tháo gỡ mâu thuẫn, tận dụng
tri thức của họ để góp phần xây dựng đất nước dân chủ, tiến bộ hơn? Tôi tự hỏi
rồi cũng tự trả lời.”
Phóng viên gọi điện thoại cho Công an tỉnh
Long An trong văn bản "Thông báo truy tìm" các luật sư, thì người cầm
máy nói cảm ơn, tiếp nhận thông tin và hứa chuyển cho người có trách nhiệm,
trong khi đó điều tra viên Huỳnh Hưng phụ trách vụ việc không nghe máy.
Ông Phil
Robertson, Phó Giám đốc Phân ban Châu Á của tổ chức Theo
dõi Nhân quyền trong cùng ngày bình luận qua tin nhắn về thông tin của các luật
sư:
"Bằng việc đưa ra các cáo buộc hình sự không có
thật đối với ba luật sư nhân quyền này, Việt Nam cho thấy hệ thống tư
pháp ít có khả năng mang lại công lý thực sự cho người dân trong nước như
thế nào.
Khi các luật sư có nhiệm vụ bào chữa cho các nhà hoạt
động trước tòa ngại lên tiếng, điều đó cho thấy rằng không ai được an toàn trước
một hệ thống tòa án chỉ lắng nghe một tiếng nói - đó là tiếng nói của Đảng
Cộng sản cầm quyền và các quan chức chính phủ mà nó kiểm soát.”
Gần đây, nhiều người hoạt động đã rời Việt Nam
để đi định cư ở nước ngoài theo dạng tị nạn. Trước đó gia đình nhà hoạt động nổi
tiếng Nguyễn Anh Tuấn sang Canada, gia đình Phạm Thanh Nghiên-Huỳnh Anh Tú đến
Houston (Texas) vào giữa tháng tư vừa qua.
No comments:
Post a Comment