Luật
sư Ngô Anh Tuấn: Tự do, dân chủ không tự nhiên mà có được!
RFA
2022.11.03
Hôm 1/11/2022, một ngày trước khi diễn ra Đối
thoại Nhân quyền Việt-Mỹ lần thứ 26, đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Đại
sứ Quán Hoa Kỳ tại Hà Nội và Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP.HCM tổ chức gặp gỡ
người nhà của một số người bất đồng chính kiến đang bị giam giữ. Luật sư Ngô
Anh Tuấn có mặt trong buổi gặp gỡ. Ông có cuộc trao đổi với RFA về sự kiện này.
Giới chức ngoại
giao Việt Nam - Hoa Kỳ trong một lần đối thoại ở Hà Nội trước đây. Ảnh minh họa.
AFP
RFA: Thưa luật sư, xin ông
cho biết những điều ông đề xuất, góp ý với phía Hoa Kỳ liên quan nhân quyền Việt
Nam trong buổi gặp gỡ?
Ngô Anh Tuấn: Cuộc
gặp này được thực hiện trước buổi đối thoại Nhân quyền Việt - Mỹ được tiến hành
sau đó một ngày. Tôi không thể nhắc nguyên văn nội dung nhưng những nội dung
chính thì tôi nhớ khá là rõ. Thứ nhất, cần phải đối thoại với những người bất đồng
chính kiến để tận dụng trí tuệ, tài năng của họ giúp ích cho quốc gia. Điều này
ngay từ khi xây dựng nên Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã từng làm và được nhiều người cho đây là chính sách đúng đắn nhưng hiện
nay người ta không làm.
Thứ hai, cần thay đổi, sửa đổi tiến tới xoá bỏ
các điều luật hà khắc trong Bộ luật Hình sự hiện hành liên quan tới quyền tự do
ngôn luận của người dân vì một số điều khoản trái với quy định của Hiến pháp Việt
Nam năm 2013 cũng như trái với các Điều ước quốc tế về Nhân quyền mà Việt Nam
đã ký kết.
Thứ ba, cần chấm dứt ngay việc sử dụng Sở
Thông tin và Truyền thông giám định về mặt khách quan của tội phạm, giám định
tư tưởng con người, quy chụp và quy kết hành vi có dấu hiệu tội phạm của một
con người thay cho Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát hay Toà án. Một khi chưa bãi
bỏ được quy định nêu trên, cần phải triệu tập những người giám định tới toà để
làm rõ nội dung mà họ giám định và tranh luận, đối đáp với luật sư bào chữa,
tránh tình trạng trốn tránh như hiện tại.
Trong những phiên tòa mà tôi tham gia, tôi
chưa bao giờ thấy sự xuất hiện của các giám định viên tư pháp. Mà theo quy định
của pháp luật, tất cả những chứng cứ chứng minh, buộc tội bị cáo cần phải được
làm rõ tại phiên tòa. Những điều đó chưa bao giờ được thực hiện mà chỉ “chạy
loanh quanh sự thật”.
.
RFA: Thưa luật sư, có luật
sư nào nêu những ý kiến tương tự như vậy nữa không? Luật sư kỳ vọng họ sẽ thực
hiện những góp ý của mình như thế nào?
Ngô Anh Tuấn: Tôi
không biết là họ mời bao nhiêu luật sư vì tôi không hỏi, nhưng khi đến thì tôi
chỉ thấy có một luật sư là tôi thôi.
Tôi không kỳ vọng họ thực hiện ngay được những
góp ý của tôi vì nó hơi quá sức với một chương trình mang tính chất đối thoại
như vậy, kể cả điều dễ dàng nhất trong đề xuất đầu tiên của tôi là vấn đề thiện
chí. Có những cái khác nhỏ hơn thì họ có thể thực hiện được trong thời điểm hiện
nay.
.
RFA: Thưa luật sư, giả sử họ chỉ thực hiện một góp ý của
luật sư trong ba góp ý của luật sư vào lúc này, điều nào được luật sư ưu tiên ạ?
Ngô Anh Tuấn: Cái
nào chúng tôi cũng mong muốn cả, nhưng cái mà tôi nghĩ cái mà họ có thể làm được
và làm một cách khoa học hơn để thay đổi được là điều thứ ba đấy. Có nghĩa người
ta đang giám định về tư tưởng. Tôi nghĩ các cơ quan điều tra, viện kiểm sát và
tòa án họ cũng thấy đây là điều không hay. Về mặt pháp lý hay mặt thực tế
nó cũng có vấn đề. Nếu họ cứ cáo buộc thì có rất nhiều thứ để họ cáo buộc một
cách dễ dàng; hoặc họ giám định theo cái kiểu khác. Không thể giám định về mặt
tư tưởng rồi kết luận luôn mặt khách quan của tội phạm thì coi như họ kết tội
trước khi cơ quan điều tra, viện kiểm sát hay tòa án kết luận hành vi nào đó có
tội. Điều này nó trái với mọi nguyên tắc pháp lý của cả Việt Nam và quốc tế.
Các luật sư cũng nhắc đi nhắc lại với họ và
tôi nghĩ bản thân những người đi điều tra, truy tố, xét xử cũng muốn thay đổi,
nhưng quy định pháp lý không thay đổi thì họ cũng không làm được.
họ cũng muốn thay đổi, nhưng quy định pháp lý
không thay đổi thì họ cũng không làm được.
.
RFA: Là một luật sư thường
gặp những điều không vui, thậm chí trái luật từ cơ quan công quyền, nhưng không
thấy luật sư nêu điều này trong những điều cần góp ý? Xin ông cho biết lý do ạ?
Ngô Anh Tuấn: Tôi
nghĩ chuyện đàn áp luật sư thì chưa đến mức như thế nhưng việc không tôn trọng
luật sư là điều có thực. Nhưng theo tôi, các thân chủ của chúng tôi còn quan trọng
hơn cả chúng tôi nữa. Những quyền lợi của họ còn cao hơn quyền lợi của chúng
tôi. Những khó khăn thì chúng tôi vẫn có thể đấu tranh và dù chúng tôi có là những
người yếu thế, nhưng so với những thân chủ của chúng tôi thì họ còn yếu thế hơn
nhiều. Cho nên, tôi đặt quyền lợi của chúng tôi đứng sau quyền lợi của thân chủ.
Thân chủ của chúng tôi và những người dân đứng ngoài kia còn yếu thế hơn chúng
tôi nhiều nữa cho nên tôi không đặt nặng quyền lợi riêng của cá nhân hay của luật
sư chúng tôi lên.
Thực tế, để lên tiếng cho quyền lợi luật sư
thì Liên đoàn luật sư hay Đoàn luật sư các tỉnh lên tiếng thì nó phù hợp hơn.
Cá nhân tôi chọn lên tiếng cho quyền lợi người dân, vì theo tôi, quyền lợi người
dân đứng trước quyền lợi luật sư chúng tôi.
.
RFA: Luật sư từng nói
tự do, dân chủ không tự nhiên mà có được, không phải chờ ai mang đến mà mỗi một
chúng ta phải tự tạo ra nó, tạo cơ hội cho những người xung quanh. Xin luật sư
giải thích rõ hơn ạ.
Ngô Anh Tuấn: Tôi
nghĩ, đa số những trí thức đều đủ kiến thức để nhận ra điều đó, nhưng có thể họ
nghĩ đó là việc của người khác chứ không phải của mình. Họ cũng biết để đất nước
tốt lên thì cần sự chung tay của nhiều người, nhưng thiếu bàn tay của họ chắc
cũng không sao. Thôi thì “ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”. Thôi thì những
người trước đã đưa cánh tay của họ lên rồi thì mình cứ đứng đằng sau, khi nào gần
thành công thì mình đưa cánh tay mình lên cũng được. Họ cứ nghĩ việc đó là việc
của người khác chứ không phải việc của mình.
Họ nghĩ để đất nước tốt lên thì cần phải có
nhiều người lên tiếng nhưng chắc họ nghĩ người đó không phải là mình. Tôi nghĩ
như thế.
Chính trị nó chẳng có gì là cao siêu cả. Nó ảnh
hưởng đến tất cả mọi người, từ gia đình, người thân của mình. Chẳng hạn những
quyết định hành chính không đúng gây khó khăn cho người dân, trong đó có mình.
Những điều rất gần gũi như đất đai, lương bổng là chính trị đó. Mọi người đều
lên tiếng trước những bất công, sai trái là đã góp phần làm xã hội tốt đẹp hơn
rồi. Cá nhân mỗi người đều làm được nhưng họ tự từ bỏ quyền của mình thôi. Nếu
ai cũng nghĩ người bên cạnh sẽ nói thì xã hội cứ đứng im.
.
RFA: Luật sư có hy vọng
nhân quyền Việt Nam có tiến triển sau mỗi vòng đối thoại nhân quyền giữa Việt
Nam và Mỹ hay không?
Ngô Anh Tuấn:
Trong buổi gặp gỡ này, khi một vị hỏi tôi, liệu rằng họ có thể giúp gì được
không? Tôi thẳng thắn hỏi họ và họ nói họ cũng hơi bất ngờ có thể các vị không
vui nhưng tôi vẫn nói.
Tôi nói rằng, tôi nói câu này có thể khiến quý
vị không vui nhưng tôi vẫn cứ nói, tôi hỏi ngược lại ông ấy rằng, liệu rằng các
vị có giúp được thật không mà hỏi? Tôi cũng tham dự buổi gặp gỡ tương tự với đại
diện EU trước hôm đối thoại với Việt Nam nhưng nghe chừng không có kết quả khả
quan sau đó!
Quan chức cấp cao của Cục Dân chủ, Nhân quyền
và Lao động Erin Barclay rất nhiệt tình. Bà cho biết, phía chính phủ Hoa Kỳ
cũng có suy nghĩ giống như tôi. Phía bà sẽ rất nỗ lực, từ những việc nhỏ và hy
vọng cùng với Việt Nam sẽ có những biến chuyển, thay đổi theo hướng tốt hơn.
Tôi nghĩ rằng trong lần đối thoại tới sẽ có nhiều điều vui để nói.
.
RFA: Cảm ơn Luật sư đã
dành thời gian cho RFA.
.
Tin, bài liên quan
Thời Sự
·
Liên
Đoàn Quốc tế Nhân quyền kêu gọi giới trẻ Việt Nam tiếp tục đấu tranh vì quyền
con người
·
Việt
Nam “làm đủ trò” trước phiên bỏ phiếu của Hội đồng Nhân quyền LHQ
·
Việt
Nam có xứng đáng là thành viên Hội đồng Nhân quyền LHQ?
·
Những
quan ngại về dự luật Phòng vệ Dân sự
·
Hơn
chục tỉnh/thành lập lực lượng trấn áp biểu tình
No comments:
Post a Comment