Michael Forsythe và Jane Perlez
The
New York Times – 8/3/2016
Hoàng
Thuyên lược dịch
09/03/2016
09/03/2016
.
Quân Đội Trung Quốc tuần tra trên đảo Phú Lâm thuộc
quần đảo Hoàng Sa. Ảnh chụp hồi Tháng Giêng, 2016. Nguồn ảnh: Reuters
Khi hàng không mẫu hạm John C. Stennis và bốn chiến
hạm khác của Hoa Kỳ tiến vào vùng Biển Đông hồi tuần rồi theo dự định thao dượt
thường nhật, thông điệp gửi ra rất rõ: Hoa Kỳ là lực lượng quân sự nổi trội
trong vùng và dự tính giữ nguyên trạng. Nhưng số lượng chiến hạm Trung Quốc bám
sát tàu chiến Hoa Kỳ đông hơn năm ngoái. Viên chức Trung Quốc nói với truyền
thông nhà nước là các chiến hạm có mặt đó để “theo dõi, nhận diện, bám sát và đẩy
lui” các chiến hạm và máy bay nước ngoài, tùy theo chúng đến sát cạnh “đảo của
chúng ta” như thế nào. Cuộc chạm trán không gây ra sự cố này, là vụ đụng đầu mới
nhất giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc vì Hoàng Sa và Trường Sa.
Kể từ khi nắm quyền cách đây ba năm về trước, Chủ tịch
nước Tập Cận Bình đã dùng các đảo này để bành trướng sự hiện diện của quân đội
Trung Quốc trong vùng, từng bước một dựng lên và trang bị các căn cứ xa cách đất
liền, bất chấp sự phản đối của các nước láng giềng và Washington.
Hàng không mẫu hạm John C. Stennis. Ảnh: Dakota
Rayburn/ U.S. Navy
Tầm vóc của nỗ lực tốn kém hàng tỉ đô la này đã gây
căng thẳng trong vùng và củng cố các tuyên nhận chủ quyền của Trung Quốc trên
trọn Biển Đông, nơi có một số tuyến đường giao thương nhộn nhịp nhất thế giới.
Việc gia tăng quân sự cũng thách thức nguyên trạng quân sự trong vùng Tây Thái
Bình Dương từ sau thế chiến thứ hai, giúp Trung Quốc thực hiện được mục tiêu
thiết lập vùng trái độn an ninh cách xa bờ biển – một giấc mơ của các chiến lược
gia Trung Quốc từ thời chiến tranh Hàn Quốc.
“Trung Quốc muốn một bể nước,” theo lời của ông Marc
Lanteigne, một nghiên cứu gia của Viện Ngoại Giao Quốc Tế của Na Uy, chuyên chú
về chính sách ngoại giao của Trung Quốc, so sánh thế mạnh của Hoa Kỳ trong vùng
biển Caribbean. “Trung Quốc muốn có vùng biển của họ, để họ có các hoạt động
quân sự và cảnh sát mà không phải lo lắng về sự có mặt của các lực lượng hải
quân Hoa Kỳ, Phi, Việt Nam hay Ấn Độ.”
Việc gia tăng quân sự tiến hành từng bước một nhưng
khá là nhanh chóng nếu xét đến tình huống giằng co giữa Trung Quốc và các nước
láng giềng trong nhiều thập niên qua. Vét cát để xây các đảo nhân tạo bên trên
các bãi đá san hô trong vùng Trường Sa bắt đầu vào đầu năm 2014 nhưng tăng tốc
độ hồi năm ngoái, và các đảo này bây giờ có cảng nước sâu và đường phi đạo dài
thích hợp cho các tàu chiến và chiến đấu cơ.
Rồi tiếp đó các giàn phóng hỏa tiễn phòng không xuất
hiện tại Hoàng Sa. Ảnh vệ tinh hiện nay cho thấy dường như có các giàn rađa mạnh,
có tiềm năng nới rộng vùng sát thủ của loại hỏa tiễn đặt trên lục địa Trung Quốc
nhằm triệt hạ hàng không mẫu hạm.
Các công sự này không phải là mối đe dọa đối với
quân đội Hoa Kỳ, vì có thể bị tiêu hủy dễ dàng nếu xảy ra đụng độ.
Nhưng viên chức Hoa Kỳ ngày càng lo âu là việc gia
tăng quân sự, nếu không cản lại, sẽ giúp Trung Quốc kiểm soát một vùng biển rộng
lớn và có ưu thế quân sự vượt trội so với các quốc gia láng giềng đang tranh chấp
biển đảo. Điều đó thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang trong vùng và gia tăng rủi
ro xung đột.
Ảnh vệ tinh cho thấy các đảo nhân tạo do Trung Quốc
xây dựng trong vùng biển tranh chấp tại Biển Đông, phía tây Palawan,
Philippines năm 2015. Ảnh: Ritchie B. Tongo
Mặc dầu giới chức Washington nói rằng Trung Quốc
chưa thể có khả năng để đẩy lui quân đội Hoa Kỳ ra khỏi Biển Đông, các phân
tích gia cho rằng việc gia tăng quân sự sẽ gây khó khăn cho Hải Quân Hoa Kỳ
nhanh chóng bảo vệ đồng minh với quân đội yếu hơn như Phi chẳng hạn. Việc triển
khai chiến đấu cơ, hỏa tiễn chống phi cơ và rađa mạnh đặc biệt có thể làm Hải
Quân Trung Quốc bạo hơn trong khi làm Hoa Kỳ khựng lại.
Khi điều trần trước Ủy Ban Quân Đội của Thượng Viện
Quốc Hội Hoa Kỳ, Đề đốc Harry B. Harris Jr, tư lệnh Bộ Chỉ Huy Thái Bình Dương
cảnh bảo rằng các hành vi của Trung Quốc đang làm “thay đổi tình cảnh hoạt động
trong vùng Biển Đông.”
Một viên chức tình báo cao cấp của chính quyền
Obama, ông James R. Clapper cho biết vào đầu năm tới Trung Quốc “sẽ có nhiều khả
năng để biểu dương sức mạnh quân sự trong vùng.” Mặc dầu Trung Quốc chưa xây cất
xong, họ có thể triển khai chiến đấu cơ, hỏa tiễn phòng không, hỏa tiễn phòng
thủ bờ biển cũng như các chiến hạm lớn và các tàu tuần tra cảnh sát biển đến
các đảo nhân tạo của Trường Sa.
Ông Clapper cũng xác nhận là giàn rađa quân sự được
gắn trên Đá Châu Viên (Cuarteron Reef) cách đảo Hải Nam 600 dậm, đây là đảo cực
nam trong nhóm 7 đảo nhân tạo. Trên lý thuyết giàn rađa này có thể giúp tăng khả
năng của loại hoả tiễn diệt hàng không mẫu hạm, DF-21D, tấn công mục tiêu xa
hơn và gây khó khăn cho Hải Quân Hoa Kỳ có biện pháp đối phó.
No comments:
Post a Comment