Pháp, đối tác thứ yếu
của Việt Nam, quốc gia đang vạch con đường riêng của mình
Minh Anh - RFI
Đăng ngày: 02/09/2025 - 14:57
Hôm nay, 02/09/2025, Việt Nam tổ chức rầm rộ lễ duyệt
binh mừng 80 năm ngày tuyên ngôn độc lập, thoát khỏi sự đô hộ thực dân Pháp.
Nhưng bất chấp sự hòa giải cũng như là những thỏa thuận tăng cường hợp tác được
ký kết, cho tới nay, Pháp vẫn chỉ là một đối tác thứ yếu của Việt Nam.
HÌNH :
Chủ tịch Việt Nam Lương Cường (phải) tiếp tổng
thống Pháp Emmanuel Macron tại Phủ Chủ tịch, Hà Nội, ngày 26/05/2025. AP -
Nhac Nguyen
Ngày 02/09/1945, trên quảng trường Ba Đình,
chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Cộng hòa Dân chủ
Việt Nam. Nhiều thập niên sau khi Chiến tranh Việt Nam chấm dứt, với nhiều nỗ lực
hòa giải, bỏ qua một quá khứ chung đau thương, Việt Nam và Pháp đã nối lại bang
giao, nâng mối quan hệ đối tác lên mức cao nhất vào năm 2024.
Tháng 5/2025, quan hệ song phương đánh dấu một
trang mới với chuyến thăm chính thức cấp Nhà nước đến Hà Nội của tổng thống
Pháp Emmanuel Macron. Đôi bên ký kết nhiều hợp đồng trị giá nhiều tỷ đô la. Tổng
thống Macron còn giới thiệu nước Pháp như một « người bạn an toàn và
đáng tin cậy », một hướng đi thứ ba thay thế trước cuộc cạnh tranh Mỹ
- Trung.
Pháp : « Con đường thứ ba » hạn
hẹp
Nhưng thực tế không như Pháp mong đợi. Trao đổi
mậu dịch giữa hai nước, tuy đã tăng 60% trong giai đoạn 2015 – 2024, vẫn còn rất
hạn chế, chỉ ở mức 8,5 tỷ euro. Năm 2024, Pháp chỉ là đối tác thương mại hàng
thứ 24 và là đối tác châu Âu thứ tư của Việt Nam, đứng sau Hà Lan, Đức và Ý.
Paris không được hưởng một ưu đãi đặc biệt
nào từ Hà Nội so với các đối thủ cạnh tranh châu Á khác, kể cả so với châu Âu.
Trả lời AFP, giáo sư sử học đương đại, Pierre Journoud, đại học Paul-Valéry tại
Montpellier, đánh giá, « con đường thứ ba » của Paris là rất hạn
chế. Pháp « không chắc có đủ phương tiện vật chất để tạo đầy đủ uy tín »
và do vậy, « chỉ cung cấp một sự đóng góp khiêm tốn » cho vị
thế địa chính trị của Hà Nội.
Hơn nữa, Việt Nam, một trong những nền kinh tế
năng động nhất của Đông Nam Á, với mức tăng trưởng kinh tế là 7% (2024), chủ trương
một nền ngoại giao linh động, được gọi là « ngoại giao cây tre »,
nhằm duy trì các mối quan hệ hữu hảo với nhiều nước lớn, như Hoa Kỳ, Trung Quốc.
Bà Juliette Loesch, nhà nghiên cứu, cộng tác
viên với Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (IFRI) nhận định rằng, « việc hợp
tác với Pháp có thể phục vụ cho các lợi ích chiến lược của Việt Nam ít nhất chỉ
trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng và khía cạnh an ninh cũng như là chủ quyền
lãnh thổ ở Biển Đông ».
« Bánh mì » : Chút ảnh hưởng
còn lại của Pháp
Ảnh hưởng suy yếu của Pháp tại Việt Nam thể
hiện rất rõ trên bình diện văn hóa. Ngày nay, chưa tới 1% trong số 100 triệu
dân Việt Nam còn nói tiếng Pháp. Tỷ lệ này không ngừng suy giảm cùng với sự biến
mất dần của những thế hệ đi trước. Hãng tin Anh Reuters đưa ra một con số khá
phũ phàng : Năm 2025, chỉ có 400 học sinh cấp ba thi tú tài tiếng Pháp so
với con số 358 ngàn học sinh tiếng Anh và hơn 4.400 chọn tiếng Hoa.
Qua trao đổi với AFP, nhiều người dân tại Hà
Nội cho rằng « nước Pháp đã là một câu chuyện trong quá khứ ». Dù có
những bất đồng, tranh chấp về lãnh thổ, nhiều người dân Hà Nội khi được hỏi đã
cho rằng, nếu phải chọn, họ sẽ chọn tiếng Hoa hơn là tiếng Pháp như một ngoại
ngữ thứ hai vì « cảm thấy gần gũi hơn » và cũng vì « Trung
Quốc là một nước láng giềng ».
Dẫu sao Paris vẫn còn một điều an ủi :
Người dân Việt Nam thừa nhận các mặt tích cực của « nét đẹp văn
hóa » Pháp trong ẩm thực và các công trình kiến trúc « rất
mỹ thuật ». Thế nên, cả AFP và Reuters đều có bài nói về « Bánh
mì », vốn có nguồn gốc từ tiếng Pháp, nay là một trong những món ăn
bình dân phổ biến nhất tại Việt Nam !
------------------------------
Các nội dung liên quan
Đến
thăm Việt Nam, tổng thống Macron tìm cách bù đắp đầu tư chậm trễ của Pháp
No comments:
Post a Comment