An
ninh mạng ở 63 tỉnh, thành: Gia tăng đàn áp?
RFA
2024.08.23
Bộ trưởng
Công an Lương Tam Quang mới đây nói trước Quốc hội Việt Nam rằng Bộ này đã bố trí lực
lượng an ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao ở công an 63 tỉnh,
thành. Mục đích là để tăng cường chống tội phạm công nghệ cao. Tuy nhiên, một số
nhà hoạt động nhân quyền trong và ngoài nước bày tỏ quan ngại đây là động thái
tăng cường đàn áp tự do bày tỏ ý kiến của người dân trên mạng.
Ảnh
minh họa. (AFP PHOTO)
Lo
ngại bất ổn trong xã hội
Trong
viên chất vấn sáng 22/8 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tân Bộ trưởng Công an
cho biết Bộ này đang đẩy mạnh việc thực hiện các biện pháp để chống tội phạm
công nghệ cao. Các biện pháp được áp dụng là tuyên truyền nâng cao nhận thức
người dân và triển khai lực lượng an ninh mạng ở tất cả 63 tỉnh thành trên cả
nước.
Ông
Trần Anh Quân, một người trẻ hoạt
động xã hội ở Sài Gòn, hôm 23/8/2024 khi trao đổi với RFA nhận định:
“Trên
thực tế thì bộ công an đã thành lập phòng an ninh mạng ở các tỉnh thành từ nhiều
năm nay với phòng PA05. Việc đàn áp quyền tự do ngôn luận bằng lực lượng an
ninh mạng thì là điều chắc chắn rồi. Vì hiện nay kinh tế khó khăn mà tham nhũng
hoành hành, người dân đang rất bức xúc. Công an phải tìm mọi cách triệt tiêu
quyền tự do ngôn luận chứ nếu để người dân thoải mái chia sẻ tin thật với nhau
thì rất nguy hiểm cho chế độ độc tài.”
Thời
gian gian gần đây, kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn do nhu cầu tiêu dùng
trên toàn cầu giảm và ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2023 đạt 5,05%, thấp
hơn so với mục tiêu được Chính phủ đề ra là 6,5%, chủ yếu vẫn dựa vào xuất khẩu
từ khối doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI).
Các
vụ án tham nhũng lớn thuộc Ban chỉ đạo Trung ương Phòng/Chống Tham nhũng theo
dõi, chỉ đạo đã được đưa ra xét xử thời gian qua cũng khiến dư luận chú ý khi
kéo theo nhiều quan chức cấp cao phải vào tù hoặc mất chức như các vụ án của Tập
đoàn Vạn Thịnh Phát, vụ bộ xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á… Hai phó thủ
tướng của Việt Nam là Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam đã bị mất chức do những sai
phạm trong quản lý thời COVID, trong khi Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng phải
từ chức vì những sai phạm trong thời gian này.
Trong
khi đó, theo truyền thông Nhà nước, một chủ tài khoản Facebook tại Thành phố Hồ
Chí Minh, tên viết tắt N.T.M.H., vào ngày 11/10/2022 đã bị Công an làm việc tại cơ quan do đăng thông tin liên quan
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài gòn (SCB) - thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, kêu
gọi rút tiền tại SCB nhưng cơ quan công an cho là ‘tạo tâm lý bất an đối với những
người gửi tiền, tác động xấu đến tình hình an ninh, trật tự’.
Luật
sư Nhân quyền Nguyễn Văn
Đài - một cựu tù nhân
lương tâm hiện đang sinh sống ở Đức - cho biết về việc tài khoản mạng xã hội của
ông bị xóa hay chặn:
“Chỉ
riêng từ tháng 6/2024 đến nay, tôi đã bị xóa đến 10 kênh YouTube. Mỗi lần tôi lập
kênh YouTube mới là tôi lập hai đến ba kênh để dự phòng, nhưng sau đó họ xóa
liên tục, đến bây giờ phải mượn một kênh của bạn bè để sử dụng. Còn trên
Facebook ngày nào cũng bị chặn các video hay bài viết, họ nói là theo yêu cầu của
Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam, vì những video hay bài viết này không được
xuất hiện ở Việt Nam, chuyện đó xảy ra gần như hàng ngày.”
Cục
An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an
cho biết, thời gian qua đã yêu cầu Google gỡ bỏ, vô hiệu hóa 6.300 video bị cho
là có nội dung không phù hợp ở Việt Nam. A05 cũng đề nghị Facebook gỡ bỏ gần
550 bài viết, tài khoản cá nhân và fanpage có nội dung mà cơ quan này cho là xấu,
độc.
Theo
Luật sư Nhân quyền Nguyễn Văn Đài, Chính quyền Việt Nam rất sợ tự do ngôn luận
với mục đích là để thay đổi đất nước, chuyển đổi từ một thể chế độc tài độc đảng
sang một chế độ dân chủ. Ông nêu dẫn chứng về những cuộc biểu tình ở Bangladesh
thời gian gần đây dẫn đến việc Thủ tướng nước này phải từ chức và chạy trốn
sang nước ngoài và cho rằng Bộ Công an Việt Nam cũng lo ngại về ảnh hưởng dây
chuyền.
“Một
trong những yếu tố dẫn đến cuộc cách mạng màu ở Bangladesh là những bất công do
chính quyền gây ra. Để thực hiện được điều đó các sinh viên cũng như giới trẻ
Bangladesh đã liên kết với nhau một cách rất mạnh mẽ thông qua những ứng dụng ở
trên mạng xã hội. Điều này làm cho chính quyền cộng sản Việt Nam rất lo sợ, do
vậy họ buộc phải triển khai những cơ quan an ninh mạng ở các tỉnh thành, để có
thể theo dõi trực tiếp từ địa phương. Sau đó họ sẽ đưa ra những chính sách để
đàn áp.”
Điểm
số về tự do của Việt Nam năm 2023 là 19/100, thuộc nhóm "không có tự
do". Freedom House.
Lực
lượng an ninh mạng hiệu quả đến mức độ nào?
Luật
An ninh mạng của Việt Nam đi vào hiệu lực từ đầu năm 2019 và được Chính phủ khẳng
định là để đảm bảo môi trường mạng an toàn hơn cho người dùng. Các nhà hoạt động
xã hội và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế đã chỉ ra rằng Luật này đã không
phát huy được tính hiệu quả bảo vệ an toàn mạng mà thường được dùng để đàn áp
các tiếng nói mà Chính phủ cho là bất đồng quan điểm với Đảng và Nhà nước.
Trước
đó, vào ngày 8/1/2018 Bộ Quốc phòng cũng công bố quyết định thành lập Bộ tư lệnh
tác chiến không gian mạng với nhiệm vụ được nói là bảo vệ chủ quyền quốc gia
trên không gian mạng và công nghệ thông tin trong toàn quân. Lực lượng này còn
được gọi là lực lượng 47 với 10,000 người. Theo Tổ chức phóng viên không biên
giới RSF, Lực lượng này chống lại những tiếng nói dân chủ và những người bị cho
là chống đối chính phủ. Lực lượng 47 đã sử dụng các công nghệ kỹ thuật số để đe
dọa, giám sát hoặc kiểm duyệt các nhà báo và do đó làm giảm nghiêm trọng quyền
tự do thông tin trên Internet.
Đại
biểu Quốc hội Nguyễn Anh
Trí thuộc
đoàn Hà Nội, tại phiên chất vấn hôm 22/8/2024 đã nhận định tội phạm trên
không gian mạng đang ngày càng trở nên phức tạp.
“Đông
đảo cử tri cho rằng Chính phủ cần tổ chức một lực lượng chống tội phạm trên
không gian mạng nhiều hơn, bài bản, đầy đủ hơn để đủ sức ngăn chặn tội phạm
này.” - ông Nguyễn Anh Trí chất vấn tại Quốc hội.
Theo số liệu của Bộ Công an, số tiền người dân bị các đối
tượng lừa đảo chiếm đoạt trên mạng trong năm 2023 tăng gấp rưỡi so với năm
2022, tức là tăng từ 8.000 lên 10.000 tỷ đồng và các vụ án đã bị khởi tố vì tội
lừa đảo trên không gian mạng lên đến 1.500 vụ.
Ông
Trần Anh Quân cho nhận định về vấn đề này:
“Dù
lực lượng an ninh mạng được thành lập bấy lâu nay nhưng tội phạm trên mạng vẫn
càng ngày càng tăng cao chứ không thấy giảm. Người dân vẫn thường xuyên bị lừa
khi bấm vào các link lạ rồi bị mất toàn bộ tài sản, hoặc dính vào các đường dây
cờ bạc trên mạng.”
Theo
ông Quân, dù lực lượng an ninh mạng được thành lập bấy lâu nay nhưng tội phạm
trên mạng vẫn càng ngày càng tăng cao chứ không thấy giảm. Người dân vẫn thường
xuyên bị lừa khi bấm vào các link lạ rồi bị mất toàn bộ tài sản, hoặc dính vào
các đường dây cờ bạc trên mạng.
Ngay
cả người được cho là có bề dày thành tích công tác đấu tranh phòng chống tội phạm
mạng - Cựu trung tướng Phan Văn Vĩnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Bộ Công an, vẫn bị kết án 9 năm tù hồi năm 2018 vì bảo kê đường dây đánh
bạc qua mạng.
Đàn
áp trên mạng sẽ gia tăng trong thời gian tới?
Luật
sư Nhân quyền Nguyễn Văn Đài, người từng bị kết án tù tại Việt Nam vì dám đấu
tranh cho nhân quyền, hiện phải tỵ nạn chính trị tại Đức, bày tỏ lo ngại về
tình trạng đàn áp mạng sẽ gia tăng trong thời gian tới:
“Bây
giờ họ triển khai mạnh mẽ và bài bản trên toàn quốc thì điều này sẽ gây khó
khăn rất nhiều cho những hoạt động, đặc biệt là người dân ở các địa phương, khi
họ muốn bày tỏ quan điểm trên mạng xã hội. Với chính sách đàn áp như vậy thì sẽ
càng ngày càng khó khăn hơn cho người dân ở trong nước, khi họ muốn lên án phê
bình, hay bày tỏ những bức xúc trong cuộc sống, chứ không phải là chống đối chế
độ.”
Theo
Báo cáo về Tự do trên thế giới 2023 có tên gọi tạm dịch
là “50 năm đấu tranh cho dân chủ”, của Tổ chức nhân quyền Freedom House, các
quyền tự do ngôn luận, tự do tôn giáo và các hoạt động xã hội dân sự tại Việt
Nam bị hạn chế chặt chẽ. Chính quyền ngày càng kìm hãm việc người dân sử dụng mạng
xã hội và Internet để lên tiếng và chia sẻ thông tin. Cụ thể năm 2023, điểm số tự do của Việt Nam là 19/100, bằng với
năm 2022. Do đó, Việt Nam vẫn tiếp tục bị đánh giá là “không có tự do”, cùng với
67 quốc gia và vùng lãnh thổ được xếp loại khác.
Nhà
hoạt động xã hội Trần Anh Quân cho rằng, phát biểu của ông Lương Tam Quang về
việc triển khai lực lượng an ninh mạng trên 63 tỉnh thành, “cũng là lời tuyên
chiến với quyền tự do ngôn luận của người dân.”
---------------------------------
Tin,
bài liên quan
Thời
Sự
Nghị
định 72 có thể ngăn cản Amazon mở rộng thị phần lưu trữ dữ liệu tại Việt Nam?
Lộ
bí mật thông tin cá nhân: lỗ hổng ở đâu?
'Bộ
quy tắc ứng xử trên không gian mạng' có thể thay đổi hành vi ứng xử người dùng?
Cách
nào để ứng phó biện pháp đàn áp tự do Internet tại Việt Nam?
Nhận
thức của giới trẻ Việt Nam sau đợt xuống đường ngày 10/6/2018
No comments:
Post a Comment