Một
giáo dân đến Mỹ tị nạn sau ‘trao đổi’ trong chuyến thăm VN của ông Biden
20/01/2024
Ông
Huỳnh Ngọc Trường, nhà hoạt động vì quyền đất đai và là giáo dân Cồn Dầu ở Đà
Nẵng, vừa rời Việt Nam đến Mỹ định cư sau nỗ lực ngoại giao giữa Washington và
Hà Nội trong chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden.
https://gdb.voanews.com/01000000-c0a8-0242-dbd4-08dc194fd26f_cx0_cy28_cw0_w650_r1_s.jpeg
Nhà
hoạt động Huỳnh Ngọc Trường và gia đình đến sân bay quốc tế Dulles ở Virginia
ngày 18/1/2024.
Ông
chia sẻ cảm xúc với VOA hôm 19/1, một ngày sau khi ông và gia đình có tất cả
sáu người đặt chân đến thành phố Raleigh, bang North Carolina:
“Trốn
chạy khỏi chế độ độc tài và đến một đất nước tự do, tôi rất bỡ ngỡ và xúc động
khi chính phủ Mỹ quá tốt với những người tị nạn như chúng tôi. Họ lo nhà cửa,
các thứ…tôi xin cảm ơn chính phủ Mỹ”.
Ông
Trường cho biết rằng sau chuyến thăm Hà Nội của ông Biden vào tháng 9, ông vẫn
chưa được công an Đà Nẵng cho xuất cảnh ngay vì “trường hợp này khó đi”, ông
thuật lời một quan chức an ninh nói với ông.
“Họ
không thể để dễ dàng cho tôi rời khỏi Việt Nam và họ đã làm việc với tôi rất
nhiều lần”, vẫn lời ông Trường.
“Tôi
bị cấm xuất cảnh vào năm 2019 mãi cho đến cuối 2023. Sau khi được Tổng thống
Biden qua Việt Nam nâng cấp quan hệ và tôi được được vào diện “trao đổi” thì họ
mới bằng lòng cấp hộ chiếu để tôi xuất cảnh”.
Ông
Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch tổ chức phi chính phủ BPSOS ở Mỹ, nói với VOA rằng
tổ chức của ông đã vận động cho ông Trường xin tị nạn tại Mỹ sau khi ông Trường
và các giáo dân Cồn Dầu sang Thái Lan tham dự Hội nghị Tự do Tôn giáo và Niềm
tin Đông Nam Á năm 2019 và khi họ quay về đã bị công an xuất nhập cảnh thẩm
vấn, câu lưu…
“Anh
Trường bị công an đe dọa, đánh đập, bắt bớ… nên chúng tôi vận động để đưa anh
Trường đi tị nạn tại Hoa Kỳ”, ông Thắng nói. “Đơn xin tị nạn đã được chấp thuận
khá lâu rồi nhưng công an cứ giữ mãi hộ chiếu… Mãi cho đến sau khi Tổng thống
Biden đến thì lệnh giữ hộ chiếu mới được gỡ bỏ, anh Trường mới có được hộ
chiếu”.
Trong
phản hồi bằng email hôm 19/1, Bộ Ngoại giao Mỹ không xác nhận cũng không bác bỏ
việc ông Trường đến Mỹ tị nạn chính trị sau nỗ lực ngoại giao của chính quyền
Tổng thống Biden. Bộ này nói rằng: “Vì lý do bảo mật và quyền riêng tư, chúng
tôi không thể cung cấp thông tin cụ thể về các trường hợp được đề cập”.
Bộ
Ngoại giao Việt Nam, Bộ Công an Việt Nam và Công an Đà Nẵng chưa phản hồi ngay
khi VOA đề nghị họ đưa ra bình luận.
Hôm
19/9/2023, hãng tin Reuters dẫn lời các quan chức Mỹ tiết lộ rằng hai nhà hoạt
động Việt Nam mà chính quyền Mỹ tin là đã bị chính quyền cộng sản ở nước này
bắt giữ sai trái sẽ tái định cư tại Hoa Kỳ theo một “thỏa thuận” được đàm phán
trước chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Biden từ ngày 10/9/2023.
Khi
ấy, hãng tin Reuters không nêu tên các nhà hoạt động, nhưng nói rằng một trong
hai người này là một luật sư nhân quyền vận động đòi quy trách nhiệm về nạn bạo
hành của công an, còn người kia là một giáo dân Công giáo bị cưỡng chế ra khỏi
nhà.
Tại
Hoa Kỳ, hai gia đình này dự kiến sẽ được tái định cư theo chương trình tị nạn
“Ưu tiên số 1” hay “Priority One”, vẫn theo Reuters. Hai nhà hoạt động vừa kể
dù chưa bị cầm tù nhưng bị cấm rời khỏi Việt Nam.
Như
VOA đã đưa tin hồi tháng 9/2023, khi Tổng thống Biden đến Hà Nội nâng cấp quan
hệ ngoại giao lên tầm Đối tác Chiến lược Toàn diện với Việt Nam, nhà hoạt động
tự do tôn giáo Nguyễn Bắc Truyển và nhà hoạt động môi trường Mai Phan Lợi đã
được ra tù trước thời hạn, ông Truyển sau đó được cho sang Đức tị nạn. Đến
tháng 10/2023, luật sư nhân quyền Võ An Đôn và gia đình cũng đến Mỹ tị nạn
chính trị.
Các
nhà hoạt động cho VOA biết rằng ông Trường là người thứ tư và cũng là người
cuối cùng trong “thỏa thuận” này giữa Mỹ và Việt Nam trong chuyến công du của
ông Biden.
Trong
một email phản hồi cho VOA trước đây khi được hỏi liệu có một “thỏa thuận” như
vậy, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Chúng tôi kêu gọi chính phủ Việt
Nam đảm bảo tất cả người Việt Nam có thể được hưởng các quyền con người cơ bản
mà không sợ bị bắt giữ hay đàn áp”.
“Trong
chuyến thăm Việt Nam gần đây, Tổng thống Biden đã nêu lên tầm quan trọng của
việc tôn trọng nhân quyền là ưu tiên hàng đầu của cả Chính quyền ngài và người
dân Mỹ”, người phát ngôn Hoa Kỳ nói. “Và chúng tôi sẽ tiếp tục đối thoại thẳng
thắn về chủ đề này”.
Theo
tổ chức BPSOS, năm 2010, chính quyền Đà Nẵng đưa lực lượng công an và cảnh sát
cơ động tấn công cả giáo xứ Cồn Dầu khi họ đang đưa đám một giáo dân cao tuổi
mới qua đời. Sự việc này khiến 100 giáo dân bị thương tích; 62 giáo dân bị bắt
và tra tấn; 6 giáo dân bị xử án tù và gần 150 giáo dân phải chạy sang Thái Lan
và Malaysia lánh nạn.
“Chính
quyền Đà Nẵng đã thu hồi toàn bộ đất đai của chúng tôi, lấy danh nghĩa là ‘làm
đô thị sinh thái’, nhưng thực chất là phân lô bán nền”, ông Trường chia sẻ sự
bất mãn của ông về vụ giáo dân Cồn Dầu mất đất từ 14 năm về trước. “Trong nhiều
năm qua, chúng tôi thấy việc thu hồi đất này quá bất công nên chúng tôi đứng
lên đấu tranh để đòi quyền lợi đất đai, cũng như quyền tự do tôn giáo”.
Vào
cuối tháng 12/2023, trang An ninh TV của Bộ Công an cho rằng tổ chức BPSOS đã
“lợi dụng” sự việc ở giáo xứ Cồn Dầu, với các vụ việc phức tạp, khiếu kiện kéo
dài gắn với yếu tố dân tộc, tôn giáo “để chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam”.
Trước
đó, trong nhiều dịp khác nhau, chính quyền Đà Nẵng và Việt Nam nói rằng không
có chuyện đàn áp người dân Cồn Dầu và tuy có một số đề về đất đai ở đó song
cuối cùng đều đã được giải quyết ổn thỏa.
No comments:
Post a Comment