Ishaan Tharoor | DCVOnline
Posted on May
5, 2017 by editor — 0
Comments
Quên chuyện Anh bỏ phiếu Brexit đi. Hãy quên luôn
chiến thắng tháng 11 của Tổng thống Trump. Nếu Marine Le Pen bằng cách nào đó
đánh bại Emmanuel Macron trong cuộc bỏ phiếu Tổng thống Pháp vào Chủ nhật tới
thì đây có thể là cú sốc bầu cử lớn nhất ở phương Tây cho đến thế kỷ này.
Nguồn: Aurelien Meunier / Getty
Chiến thắng của người lãnh đạo cực hữu của Pháp sẽ
cho thấy một quốc gia hàng đầu của châu Âu chọn một Tổng thống kiên định chống
lại toàn cầu hoá và hội nhập, thân thiện với Nga độc tài và gắn bó với một đảng,
Mặt trận Quốc gia, đang đắm ngập trong lịch sử chủ nghĩa phát xít mới, chủ
nghĩa cực đoan và lòng tin mù quáng. Nó có thể tiên định sự tan rã của Liên
minh châu Âu, gây ra sự hỗn loạn kinh tế mới và đóng cái đinh sau cùng xuống
quan tài của một trật tự tự do đã suy nhược.
Gerard Araud, đại sứ của Pháp tại Washington, nói
trong một cuộc trò chuyện với “Thế giới Ngày nay” hồi đầu năm, một chiến thắng
của Le Pen,
“có nghĩa là sự sụp đổ của Liên minh chấu Âu, bởi vì E.U. Mà không có nước
Pháp thì không có ý nghĩa gì cả. Và nó có nghĩa là sự sụp đổ của đồng Euro và một
cuộc khủng hoảng tài chính, sẽ gây ra hậu quả trên khắp thế giới.”
Nó vẫn là một kết quả không chắc. Những cuộc thăm dò
đặt Macron trước Le Pen khoảng 20 điểm vài ngày trước khi bầu cử. Hầu hết giới
quan sát nghĩ rằng ông là người chiến thắng trong một cuộc tranh luận nẩy lửa
đêm thứ Tư. Nhưng những người ủng hộ Macron – và bất cứ ai muốn bảo toàn dự án
châu Âu – đều có lý do để cảm thấy bồn chồn.
Những bản tin hiện nay cho thấy có nhiều cử tri thuộc
mọi quan điểm chính trị ở Pháp bất bình và có thể sẽ không bỏ phiếu. Những cử
tri đó đã từ bỏ các đảng bảo thủ và trung tả của Pháp trong đợt thủy triều của
sự bất bình của công chúng. Những người ủng hộ ông Macron đã thấy phong trào độc
lập của ông – được biết đến với khẩu hiệu “En Marche” hay “Tiến lên” – như một
cơ hội để trẻ trung hóa quốc gia với “chủ nghĩa trung lập cực đoan” mới. Những
người phê bình ông, chính yếu là Le Pen, nhưng cũng có một số thuộc cánh tả cho
rằng Macron là một thành viên của giới tài chính ưu tú xa rời thực tế, chịu ơn của
giáo điều tân tự do chán nản.
Một video của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama ủng
hộ Macron cũng không thể giúp gì được.
Như đã thấy, sự ủng hộ rỏ rệt của Obama đối với khối
muốn nước Anh ở lại với Liên minh châu Âu năm ngoái cũng như lời cảnh cáo rằng
nước Anh sẽ phải gồng gánh về mặt kinh tế nếu rời khỏi E.U, được một số người
coi như là một lời đe doạ – đã không ngăn được phe bỏ EU giành được chiến thắng.
Và nó còn củng cố thêm cho sự so sánh vô ích Macron là Hillary Clinton và Le
Pen là Trump; ngụ ý Macron là người muốn giữ lại một hiện trạng không được ưa
chuộng.
Ngay cả nếu thất bại, Le Pen dự kiến sẽ giành được hàng triệu phiếu nhiều hơn cha của bà,
Jean-Marie Le Pen, khi ông bất ngò lọt vào vòng 2 trong kỳ bầu cử Tổng thống
năm 2002. Năm đó, cử tri Pháp thành lập một “Mặt trận Cộng hòa” gồm cả hai đảng
bảo thủ và cánh trung tải để chống lại ứng viên có một quá khứ phát xít.
Marine Le pen has outperformed her father. Nguồn: The Washington Post
Nhưng tình hình năm 2017 lại khác. Le Pen con đã mất
nhiều năm để đưa Mặt trận Quốc gia vào dòng chính. Hơn nữa, cử tri đã sẵn sàng
cho một sự thay đổi triệt để.
Dominique Moïsi, một nhà khoa học chính trị người
Pháp, đã nói với đồng nghiệp của tôi, James McAuley,
“Không có điều gì gây ngạc nhiên lần này. Năm 2002,
mọi người thực sự bị sốc với thực tế là một người như Jean-Marie Le Pen lại thực
sự có thể chiếm được quyền lực. Lần này, mọi người đều mong đợi điều đó.”
McAuley, phóng viên của tờ Washington Post ở Paris,
đã nói chuyện với những người biểu tình cánh tả ở thủ đô của Pháp vào ngày Lao
động Quốc tế, 1/5/2017.
Hamid Djodi, 57 tuổi, đứng ở Công trường Cộng hoà,
nói,
“Trong nhiều năm, cánh hữu và cánh tả đã chia tách Cộng
hòa Pháp bằng những tranh chấp của họ, và bây giờ chằng còn gì. Năm 2002, chúng
tôi tin tưởng vào nó, vào ý tưởng về một ‘Mặt trận Cộng hoà’. Nhưng bây giờ chúng
tôi không tin nữa – Bây giờ chỉ có một người theo tư bản chủ nghĩa chống lại một
kẻ phát xít.”
Sự vỡ mộng này thấy rõ ràng nhất trong những tu từ của
ứng viên cánh tả Jean-Luc Mélenchon, người đã giành được gần 20% số phiếu bầu
vòng 1. Trong khi tố cáo Le Pen, ông đã từ chối ủng hộ Macron, người đã phục vụ
một giai đoạn ngắn trong chính phủ xã hội chủ nghĩa của Tổng thống François
Hollande và thực hiện những đồi mới bị phe tả chỉ trích. Một cuộc thăm dò tuần
này cho thấy khoảng 65 phần trăm cử tri của Mélenchon sẽ không bỏ phiếu cho ứng
cử viên trung lập, họ thà vứt lá phiếu hoặc không đi bầu.
Tỷ lệ không đi bầu ở vòng 2 dự đoán sẽ cao nhất
trong lịch sử nước Pháp. Trong khi đó, một tỷ lệ đáng kể cử tri cánh phải của
Pháp có thể sẽ chọn Le Pen.
Nhưng ngay cả khi Le Pen có một cơ hội nhỏ để giành
chiến thắng, trận chiến của bà ấy sẽ chỉ bắt đầu vào ngày hôm sau cuộc bầu cử.
Dựa trên những cuộc đối thoại với các chính trị gia
cao cấp và các cố vấn cho các đảng chính của Pháp, gồm cả Mặt trận Quốc gia,
Nicholas Vinocur của Politico Europe hình dung 100 ngày đầu tiên của Le Pen sẽ
như thế nào. Nó sẽ bắt đầu với khả năng xảy ra bạo loạn tại một số ngoại ô bị bỏ
rơi, cũng như sự hỗn loạn trong thị trường và tiềm năng khủng hoảng ngân hàng.
Và sau đó mọi thứ thực sự có thể trở nên điên cuồng.
Le Pen, trong một nỗ lực để thu hút nhiều cử tri
khác quan điểm chính trị, sẽ đưa vào nội các của bà một số quan chức từ các phe
cánh bảo thủ khác nhau. Nhưng điều đó không thể giúp bà trong những cuộc bầu cử
quốc hội của Pháp vào tháng Sáu. Mặt trận Quốc gia chỉ có một ghế trong Quốc hội,
và các đảng chính của Pháp đã thề sẽ ngăn cản một Tổng thống Le Pen bằng sức mạnh
ở Quốc hội. Triển vọng “chung sống” – khi tổng thống và thủ tướng, những người
đứng đầu chính phủ, đại diện cho hai đảng khác nhau – lại càng là điều có thể xẩy
ra hơn.
Vinocur viết, Le Pen có thể bị “cho đứng chầu rìa
chính phủ bằng việc ký các nghị định hành pháp” về các vấn đề từ nhập cư đến tiến
trình rút khỏi Liên minh châu Âu. Vinocur lại nói,
“Nhưng các sắc lệnh Tổng thống đó sẽ phải đối đầu với
những thách thức pháp lý từ các tòa án cấp dưới. 100 ngày đầu của Le Pen phần lớn
sẽ bị kẹt trong những tranh chấp pháp lý, áp đặt ý hành pháp bất cúa khi nào có
thể làm được.”
(Chúng ta đã và đang thấy điều này ở đâu vậy?)
Theo Vinocur, viễn cảnh thảm khốc hơn có thể thấy là
Le Pen giải tán Quốc hội hoặc ngay cả sẽ trích dẫn một điều trong hiến pháp,
cho phép Tổng thống toàn quyền kiểm soát vào thời điểm mà quốc gia được coi là
rơi vào tình trạng sống còn. Nhưng điều đó, Macron và những người khác ở châu
Âu có thể biện luận là những gì Le Pen đã và đang thể hiện.
*
Ishaan Tharoor viết về các vấn đề đối ngoại cho The
Washington Post. Trước đây ông từng là biên tập viên thâm niên của TIME, làm việc
ở Hồng Kông và sau đó là New York.
© 2017 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ
DCVOnline.net
*
Nguồn: If Le Pen beats Macron, the
once-unthinkable will be all too real. Ishaan Tharoor, The Washington Post.
May 5, 2017.
--------------------
TIN
BẦU CỬ PHÁP TRÊN RFI NGÀY 5-5-2017
No comments:
Post a Comment