VOA Tiếng Việt
07.03.2016
Trong một bài viết thể hiện
quan điểm riêng, được trang web Irish Examiner đăng tải hôm 7/3, tác giả
Brahma Chellaney lấy Trung Quốc và Việt Nam làm dẫn chứng để cho rằng chủ nghĩa
tư bản kết hợp với chủ nghĩa cộng sản là nguy cơ thực sự cho dân chủ tự do nói
chung, còn nói riêng trong trường hợp Cuba, việc nước này đang mở cửa không nhất
thiết đồng nghĩa họ có động thái tiến đến dân chủ.
Vào lúc Tổng thống Mỹ sắp có
chuyến thăm lịch sử đến Cuba, nhiều người hy vọng sự dịch chuyển dần dần sang
chủ nghĩa tư bản trong 5 năm qua dưới quyền của ông Raul Castro cuối cùng sẽ
đưa Cuba đến với dân chủ.
Nhưng trên thực tế, tự do hóa
kinh tế gần như không có gì bảo đảm đó là con đường đi đến dân chủ. Tác giả
Chellaney nêu ra Trung Quốc, nhà nước chuyên quyền lớn nhất và lâu năm nhất thế
giới, như là một minh chứng rõ ràng. Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn nắm độc
quyền quyền lực cho dù các cải cách vì kinh tế thị trường đã làm cho nền kinh tế
phát triển tăng vọt.
Giáo sư Nghiên cứu chiến lược
Brahma Chellaney tại Trung tâm Nghiên cứu Chính sách đặt tại New Delhi cho rằng
những người cộng sản Trung Quốc giờ đây không còn bám rễ vào hệ tư tưởng của họ.
Đảng Cộng sản do một nhóm đầu sỏ làm đại diện đã duy trì quyền hành bằng cách
áp dụng 3 biện pháp khác nhau – trấn áp, cơ cấu tổ chức, ưu đãi tài chính – để
ngăn chặn sự đối lập có tổ chức xuất hiện.
Trên hết, các đại diện đảng cộng
sản dốc hết tâm sức vào việc giữ vững quyền lực chính trị bằng cách triệt tiêu
những đòi hỏi của dân chúng về thay đổi, và nỗ lực này của đảng được hỗ trợ bởi
sự thịnh vượng kinh tế mà chủ nghĩa tư bản mang lại.
Bên cạnh việc cung cấp đủ lợi
ích vật chất để thỏa mãn dân chúng, chủ nghĩa tư bản củng cố cho năng lực của
nhà nước cộng sản để họ gia tăng đàn áp trong nước và kiểm soát thông tin.
Câu chuyện cũng tương tự ở Việt Nam và Lào. Cả hai nước đều phi tập trung hóa việc quản lý
kinh tế và khuyến khích doanh nghiệp tư nhân vào cuối những năm 1980, và giờ
đây nằm trong số các nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á. Việt Nam thậm
chí còn là 1 trong 12 thành viên sáng lập Hiệp định thương mại Đối tác Xuyên
Thái Bình Dương. Nhưng nhà nước một đảng này vẫn cố thủ và tiếp tục trấn áp
chính trị đáng kể.
Không có dấu hiệu mọi việc sẽ sớm
thay đổi. Ở Việt Nam, Thủ tướng có đầu óc cải cách Nguyễn Tấn Dũng đã thất bại
trong cuộc đua đến chức tổng bí thư đảng cộng sản. Đại hội 12 của Đảng Cộng sản
Việt Nam đã tái bầu Tổng bí thư đương nhiệm Nguyễn Phú Trọng.
Giáo sư Brahma Chellaney nhận định
rằng dường như dân chủ và chủ nghĩa cộng sản có tính triệt tiêu lẫn nhau, nhưng
chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa cộng sản dường như lại không như vậy, và điều đó
có thể rất nguy hiểm.
Theo giáo sư, trên thực tế, cuộc hôn nhân giữa chủ nghĩa tư bản và chủ
nghĩa cộng sản do Trung Quốc chủ xướng đã sản sinh ra một hình mẫu chính trị mới
mang lại sự thách thưc trực tiếp đầu tiên cho tự do dân chủ kể từ thời chủ
nghĩa phát xít: đó là chủ nghĩa tư bản chuyên quyền.
Chỉ trong vòng một thế hệ,
Trung Quốc đã trỗi dậy ngoạn mục thành một cường quốc toàn cầu. Do đó, nước này
đã thuyết phục các chế độ chuyên quyền khắp nơi rằng chủ nghĩa tư bản chuyên
quyền – hay theo cách gọi của các lãnh đạo Trung Quốc là “chủ nghĩa xã hội mang
màu sắc Trung Quốc” – là con đường nhanh nhất và êm ái nhất đi đến thịnh vượng
và ổn định, ưu việt hơn nhiều so với nền chính trị bầu cử nhiều rắc rối. Điều
này có thế giúp lý giải vì sao sự lan truyền dân chủ trên thế giới đã bị đình
trệ lại trong vài năm gần đây.
Trở lại với Cuba, Giáo sư
Chellaney một lần nữa nhắc lại sẽ là sai lầm khi cho rằng việc nước này mở cửa
kinh tế và được thúc đẩy nhờ chính sách hòa hoãn của Tổng thống Obama sẽ mở ra
một kỷ nguyên chính trị mới ở Cuba.
Giáo sư Brahma Chellaney cũng
là tác giả của 9 cuốn sách về châu Á và một số vấn đề chiến lược của thế giới.
No comments:
Post a Comment