Trung Quốc sẽ phản ứng như thế nào?
BBC phỏng vấn Dương Danh Dy
Cập nhật: 08:41 GMT - thứ ba, 10 tháng 8, 2010
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2010/08/100810_china_viet_us.shtml
Hạm đội 7 của hải quân Hoa Kỳ vừa loan báo các hoạt động hợp tác với hải quân Việt Nam, kéo dài trong một tuần bắt đầu từ 08/08.
Các hoạt động dồn dập giữa Việt Nam và Mỹ trong vùng Biển Đông, theo giới phân tích, chắc chắc sẽ gây phản ứng mạnh mẽ từ phía Trung Quốc.
Nhà nghiên cứu Dương Danh Dy từ Hà Nội bình luận với BBC về thái độ của Trung Quốc trước các hoạt động gần đây tại Biển Đông.
Ông Dương Danh Dy: Theo tôi được biết, bắt đầu từ tháng 3/2010, Trung Quốc đã thông báo cho Mỹ biết rằng Biển Đông là "lợi ích cốt lõi" của Trung Quốc.
Tuy nhiên tới tháng Bảy, người phát ngôn Tần Cương của Trung Quốc mới giải thích rõ ràng rằng "lợi ích cốt lõi là chủ quyền, an ninh, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích phát triển quốc gia của Trung Quốc".
Trước kia chỉ có Đài Loan, Tây Tạng, Tân Cương, nay thì lần đầu tiên Biển Đông được liệt vào dạng này.
Nói "lợi ích cốt lõi" có nghĩa là khi lợi ích này bị xâm phạm thì Trung Quốc sẽ dùng vũ lực để bảo vệ. Chúng ta có thể thấy gần đây Trung Quốc đã và đang có sự chuẩn bị dư luận ráo riết ở trong và ngoài nước cho công việc này.
BBC: Thưa ông, trước các hoạt động hiện đang diễn ra giữa hải quân Việt Nam và Mỹ, ông nghĩ Trung Quốc sẽ phản ứng theo hướng nào ạ?
Ông Dương Danh Dy: Một điều có người không để ý, là Việt Nam và Hoa Kỳ đang kỷ niệm 15 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao. Vì thế, các hoạt động trao đổi dồn dập không có gì là bất thường.
Phía Trung Quốc thì tôi nghĩ cái làm họ tức giận nhất là tuyên bố của bà Hillary Clinton mới đây tại hội nghị ARF, rằng Biển Đông liên quan lợi ích quốc gia của Mỹ.
Trung Quốc đã phản ứng, phê phán tuyên bố đó rất mạnh.
Chúng ta không nên xem thường thái độ của phái diều hâu ở Trung Quốc. Chỉ trong mấy ngày đầu tháng Tám này, các mạng chính thức của Trung Quốc như mạng Hoàn Cầu, hay Phượng Hoàng, tức trang mạng đặt ở Hong Kong nhưng cũng chịu sự quản lý của chính quyền Trung Quốc, đều có rất nhiều bài nội dung hiếu chiến.
Chẳng hạn như 'Giải quyết vấn đề Biển Đông, hạt nhân là ở Việt Nam', rồi 'Biển Đông: tài nguyên phong phú, vị trí trọng yếu, Việt Nam đang điên cuồng tranh cướp với Trung Quốc', 'Việt Nam tăng cường cướp đoạt các đảo ở Trường Sa'...
Mạng Hoàn Cầu hôm 06/08 còn có bài viết 'Cuộc đại chiến ở Biển Đông sẽ là cuộc chiến tranh đầu tiên của Trung Quốc ở thế kỷ 21'. Có thể nói các mạng Trung Quốc hầu như ngày nào cũng có các bài về chủ đề này.
BBC: Vậy thưa ông, Việt Nam cần phải làm gì lúc này?
Ông Dương Danh Dy: Tôi nghĩ việc Hoa Kỳ có quan điểm rõ ràng về cam kết ở Biển Đông là điều rất đáng hoan nghênh.
Còn về phía Trung Quốc, tôi nghĩ họ cũng đang gặp nhiều vấn đề nội bộ, thiên tai nhân họa... mà theo quan sát của tôi thì cứ khi nào trong nội bộ đất nước họ có vấn đề thì thường họ hướng vấn đề ra bên ngoài để làm dịu bớt nhiệt ở bên trong.
Tất nhiên trong tình hình này thì Việt Nam phải có sách lược và tôi tin là những người lãnh đạo của Việt Nam có đủ bình tĩnh sáng suốt, tỉnh táo để đối phó.
Trước hết phải có sự chuẩn bị tư tưởng cho người dân trong nước. Việt Nam muốn chung sống hòa bình, làm láng giềng tốt của Trung Quốc, nhưng vẫn phải luôn luôn cảnh giác trước chính sách bành trướng - bá quyền của Bắc Kinh.
Việt Nam cần tăng cường quan hệ với các nước Asean, các cường quốc như Mỹ, Nga, Ấn Độ, các nước cùng cảnh ngộ như Nam Hàn...
Chiến tranh ở Biển Đông sẽ chẳng có lợi cho ai cả, nên tốt nhất là kiềm chế, giữ hòa bình.
Nếu như Trung Quốc buộc Việt Nam thì đành phải chấp nhận, nhưng nếu có thì cuộc chiến tranh lần này sẽ không giống cuộc chiến biên giới năm 1979 vì nhân dân Việt Nam sẽ không cam chịu như cuộc chiến 1979 nữa.
.
Phản ứng về chuyến thăm của tàu chiến Mỹ
Hạm đội 7 Hoa Kỳ hợp tác với hải quân VN
.
.
.
BBC phỏng vấn Carl Thayer
Cập nhật: 15:06 GMT - thứ hai, 9 tháng 8, 2010
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2010/08/100809_carlthayer_ussgeorgewashington.shtml
Một nhóm quan chức quốc phòng Việt Nam hôm 08/08 đã thăm hàng không mẫu hạm USS George Washington của Hoa Kỳ, đậu ở ngoài khơi Đà Nẵng.
Cử chỉ này được cho là thể hiện quan hệ ấm lên giữa Việt Nam và Mỹ.
Đồng thời, một số nhà bình luận coi chuyến thăm của chiến hạm George Washington là dấu hiệu của Mỹ gửi ra rằng Trung Quốc không phải là cường quốc duy nhất tại khu vực, sau những căng thẳng gần đây ở biển Đông.
Nhận định về sự kiện này, giáo sư Carl Thayer từ Học viện Quốc phòng Úc cho biết:
GS Carl Thayer: Trung Quốc chắc chắn sẽ bày tỏ quan ngại, nhưng đây thực ra là màn thứ ba của một hồi kịch dài.
Năm ngoái, các quan chức quân sự Việt Nam đã tham quan tàu sân bay John Stennis ở Biển Đông. Tại Mỹ, phó đại sứ Việt Nam đã thăm hàng không mẫu hạm mới nhất của Mỹ là George H.W. Bush.
Và giờ đây, chúng ta chứng kiến chuyến thăm của tàu George Washington, vốn là chiến hạm đóng thường trực tại Thái Bình Dương, và tôi cho rằng kết nối các sự kiện này với nhau thì chắc là Trung Quốc sẽ tức giận.
BBC: Liệu chuyến thăm này có phải là dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ sẽ theo đuổi cam kết mà bà Clinton tuyên bố ở Hà Nội vào tháng Bảy, là sẽ ưu tiên giải quyết tranh chấp biển Đông?
GS Carl Thayer: Chuyện này còn đi xa hơn thế.
Chính quyền của Tổng thống Obama muốn phản ứng trước quan điểm trong khu vực là Trung Quốc đi lên có nghĩa là sự lãnh đạo của Hoa Kỳ đã chấm dứt hoặc đang đi xuống.
Thế nên những hành động này - hay sự xuất hiện của ba tàu ngầm hạt nhân loại Ohio ở Busan, Hàn Quốc, vịnh Subic ở Philippines và Diego Garcia ở Ấn Độ Dương - là những biện pháp, trong đó có hải quân, mà Hoa Kỳ muốn chứng tỏ rằng đó là một kết luận hấp tấp khi cho rằng vai trò lãnh đạo của họ đang đi xuống.
BBC: Vậy theo ông chiến lược của Việt Nam muốn Hoa Kỳ tham gia vào giải quyết xung đột ở biển Đông có tác dụng đến đâu?
GS Carl Thayer: Tôi thấy là tại diễn đàn an ninh khu vực Asean vừa qua, Việt Nam - vốn trước đây thấy khó tìm kiếm đồng thuận trong Asean - chứng kiến 10 quốc gia đã bày tỏ quan ngại, cùng với Mỹ và VN.
Theo tôi, việc Hoa Kỳ đưa ra tuyên bố thẳng thừng rằng họ không chấp nhận cơ sở mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền tại biển Đông, rằng chuyện này phải dựa trên luật pháp quốc tế, chắc là được các nước liên quan hoan nghênh, trong đó có Philippines, Malaysia và Việt Nam, vốn cũng nhận chủ quyền.
Đó là vì Trung Quốc chỉ nói họ có chủ quyền không thể chối cãi dựa trên lịch sử, mà không dựa vào công ước về luật biển của Liên Hiệp Quốc.
BBC: Việt Nam có nên lo lắng rằng chuyến thăm có thể khiến Trung Quốc có những động thái hung hăng hơn ở biển Đông?
GS Carl Thayer: Tôi nghĩ toàn khu vực phải bày tỏ quan ngại về mô hình các hoạt động hải quân ngày càng gia tăng của Trung Quốc, mà chúng ta đã chứng kiến một số hoạt động mạnh tại biển Đông trong thời gian qua.
Các nước trong khu vực không muốn thấy họ bị kéo quá xa trong việc tận dụng sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, tôi nghĩ sẽ không có khả năng có đụng độ quân sự ở mức nghiêm trọng giữa hai siêu cường này.
BBC: Theo ông, VN nên chuẩn bị những gì, nếu tính đến tiềm lực không mạnh và không đủ khả năng để mua các loại vũ khí, công nghệ hiện đại?
GS Carl Thayer: Việt Nam có thể không có khả năng mua được những loại vũ khí tối tân, nhưng việc họ có các động thái mua sáu tàu ngầm hạng kilo, rồi đặt mua thêm chiến đấu cơ Sukhoi Su-30MK2 của Nga…vv.. cho thấy Việt Nam đang có các biện pháp tự cứu mình. Họ đang mua các thiết bị để bảo vệ tài sản của mình, và đây là điều quan trọng.
Một điều nữa là VN vẫn còn sáu tháng nữa để nắm chức chủ tịch Asean, và sẽ chủ trì các phiên họp quan trọng, đặc biệt vào tháng Mười năm nay có hội nghị đầu tiên của các bộ trưởng Quốc phòng Asean với các đối tác và thượng đỉnh Asean với các đối tác lớn.
Thế nên thay vì biến chuyện này thành chuyện giữa Trung Quốc - Việt Nam, hay chuyện giữa Hoa Kỳ - Việt Nam - Trung Quốc, người ta nên biến chuyện này thành đa phương, với nhiều bên tham gia trong khu vực.
Vì thế, dạng tranh chấp Biển Đông, nói ví von, là đang được đưa ra tòa cấp cao hơn, lên cấp lãnh đạo, để giải quyết. Do vậy, Việt Nam có thể tìm cách tránh khó khăn này bằng cách đưa vấn đề chỉ từ cấp song phương như hiện nay lên cấp đa phương là tốt nhất.
.
.
.
No comments:
Post a Comment