27/05/2011
Sự trỗi dậy của các công ty dotcom của Nga đang cho thấy nền kinh tế Nga nay không chỉ dựa vào dầu lửa và khí đốt.
“Cơn địa chấn” Yandex
Ngày 24.05.2011, sàn giao dịch chứng khoán New York đã chứng kiến một cơn địa chấn khi công ty tìm kiếm trực tuyến Yandex, một phiên bản Google của Nga, đã kiếm được 1,3 tỷ USD trong lần đầu tiên phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO). Nhờ đó, Yandex đã trở thành công ty dotcom có giá trị IPO lớn nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ kể từ khi Google thực hiện IPO vào năm 2004 đến nay.
Theo Reuters, Yandex đã bán ra tổng cộng 52,2 triệu cổ phiếu, bao gồm 15,4 triệu cổ phiếu phát hành mới và 36,8 triệu cổ phiếu hiện hữu, tương đương 16,2% vốn chủ sở hữu là 321,2 triệu cổ phiếu của Yandex. Với kết quả IPO đó, Yandex đã nhanh chóng đạt được giá trị thị trường lên đến 8 tỷ USD, tức giá trị của nó đã tăng khoảng 500 lần so với năm 2000, khi một nhóm các nhà đầu tư tư nhân do Baring Vostok Capital Partners dẫn đầu đã đầu tư 5 triệu USD để sở hữu 36% cổ phần của Yandex. Chưa dừng lại ở đó, ngay trong ngày giao dịch đầu tiên, giá cổ phiếu của Yandex đã nhanh chóng tăng 55%, đạt 38,84 USD mỗi cổ phiếu, khi thị trường đóng cửa. Theo đó, giá trị vốn hoá của Yandex đã nhanh chóng nhảy vọt lên thành 13,2 tỷ USD chỉ sau một ngày thực hiện IPO.
Được sáng lập bởi nhà toán học Arkady Volozh và nhà địa vật lý học Ilya Segalovich vào năm 1997 tại Nga, Yandex đã nhanh chóng trở thành công cụ tìm kiếm có thị phần lớn nhất tại nước Nga. Năm 2010, Yandex chiếm thị phần hơn 64%, bỏ xa con số 20% của Google, trên thị trường Nga. Không chỉ tăng trưởng mạnh mẽ về mặt thị phần, Yandex cũng đạt được hiệu quả kinh doanh nhanh chóng bởi định hướng chiến lược tập trung phát triển kinh doanh dựa vào quảng cáo. Nếu như Yandex lỗ đến 2 triệu USD trong khi doanh thu chỉ đạt 72.000 USD vào năm 2000 thì công ty này đã nhanh chóng có lãi vào năm 2003. Năm 2010, doanh thu của Yandex đã tăng 43%, đạt 445 triệu USD, so với năm 2009, giúp lợi nhuận tăng đến 90% đạt 135 triệu USD. Trong quý đầu năm nay, lợi nhuận trước thuế của Yandex đạt 37 triệu USD, tạo ra lợi nhuận sau thuế là 29 triệu USD, tăng 62% so với cùng kỳ năm trước.
Nga đâu chỉ có dầu lửa và khí đốt
Đồng sáng lập và cũng là giám đốc điều hành của Yandex là Arkady Volozh được Reuters dẫn trích cho rằng thành công của Yandex là biểu tượng của một nước Nga mới – đổi khác từ một đất nước mà nền kinh tế chỉ tập trung vào năng lượng – và tự hào rằng: “một công ty công nghệ toàn cầu khai sinh tại Nga”. Một bình luận trên tạp chí Forbes cũng nhận định rằng Nga không muốn chỉ là một quốc gia dẫn đầu thế giới về sản lượng khí đốt.
Quả thực, Nga đang là nền kinh tế có thị trường thương mại điện tử tăng trưởng mạnh mẽ. Theo Forbes, một nghiên cứu tiến hành bởi công ty tư vấn J’son and Partner của Nga cho thấy Nga đã trở thành thị trường quảng cáo trực tuyến tăng trưởng nhanh nhất trong nhóm các nền kinh tế đang lên BRIC với mức tăng trưởng 42% vào năm 2010, trong khi Trung Quốc chỉ tăng 35% còn Ấn Độ và Brazil cùng tăng 30%. Theo New York Times, Stephanie Chang, một nhà phân tích về tư vấn IPO cho doanh nghiệp thuộc Renaissance Capital, dự báo rằng giá trị thị trường quảng cáo trực tuyến của Nga sẽ tăng từ 840 triệu USD năm 2010 lên thành 2,3 tỷ USD vào năm 2013. New York Times cũng dẫn trích một báo cáo của tập đoàn tư vấn Boston (BCG) cho biết thị trường internet của Nga lớn thứ hai tại châu Âu, chỉ xếp sau Đức. Báo cáo cũng dự báo thương mại trực tuyến sẽ chiếm đến 3,7% GDP của nước Nga vào năm 2015, tăng gần gâp đôi so với tỷ lệ 1,9% của năm 2009.
Với tiềm năng to lớn đó, không riêng gì Yandex mà nhiều công ty dotcom khác của Nga cũng đang ăn nên làm ra. Cuối năm ngoái, nhà cung cấp email lớn nhất của Nga là Mail.ru cũng đã thực hiện IPO được 912 triệu USD trên thị trường chứng khoán London. Theo The Telegraph, các công ty dotcom của Nga đã biết khai thác hiệu quả sự am hiểu người dùng địa phương để dành được chiến thắng trước các đại gia dotcom của Mỹ ở thị trường nội địa. Nhờ đó, các công ty dotcom của Nga đã ngày càng khẳng định được vị thế của mình để vươn mình trỗi dậy.
Ngô Minh Trí (tổng hợp) – đăng trên Sài Gòn Tiếp Thị 27.05.2011
.
.
.
No comments:
Post a Comment