SỬ GIA và ĐẠI BIỂU DƯƠNG TRUNG QUỐC

Sử gia và dân biểu Dương Trung Quốc
Tưởng Năng Tiến
21/05/2009 10:00 sáng
http://www.talawas.org/?p=4704
Lúc bé, tôi vẫn thường xem phim cọp. Lý do, giản dị, chỉ vì tôi rất ít khi có tiền mua vé. Lỡ có, tôi lại muốn dùng tiền để mua những thứ khác: bắp nuớng, đậu phụng rang, cà rem, bánh kẹo… để nhai lai rai trong lúc coi phim.
Nhưng làm thế nào để vào cửa cọp mới được chứ? Ít nhất cũng có hai cách. Thứ nhất là đứng xớ rớ truớc cửa rạp, thấy một ông hay một bà trông có vẻ bảnh bao và dễ tính là mình xà ngay đến:
- Thưa chú, thưa dì, thưa cô, thưa bác… con muốn coi cái phim này hết sức nhưng không có tiền, làm ơn dắt con vô luôn nha?
Nếu họ gật đầu là kể như… khỏe. Theo lệ, mỗi nguời lớn đi xem phim có quyền dắt theo một trẻ em - miễn phí.
Lối thứ hai rắc rối hơn một chút, kém đàng hoàng hơn một tí, và cần một ít vốn đầu tư. Mấy đứa phải hùn hạp đủ tiền cho một thằng hay một con nào đó mua vé (hạng nhi đồng) vào cửa. Rồi nó sẽ len lén mở cửa bên hông rạp, cho cả lũ vào luôn!
Có lần vì giông bão, nên dù là ngày chủ nhật, rạp chiếu bóng cũng chỉ có mấy ngoe mua vé vào xem. Lũ nhi đồng chúng tôi quên chi tiết đó, vẫn tiếp tục rủ nhau vào cửa cọp. Không những thế, nhiều đứa còn “mời” cả anh chị và bố mẹ “đi” luôn. Dân trong xóm tôi đều nghèo, đều rất ham… vui; do đó, gặp ngày mưa buồn bã và rảnh rỗi - rạp hát lại gần nhà - nên mọi nguời đều vui vẻ… vô luôn!
Chủ rạp kinh ngạc khi thấy vé không bán được bao nhiêu mà bên trong rộn rã tiếng cười đùa vỗ tay của trẻ con, rôm rả tiếng bàn tán nói cười của nguời lớn. Không cần phải thông minh lắm nguời ta cũng tìm được lý do, không lâu, sau đó.
Thế là bất ngờ, sau một lời xin lỗi ngắn ngủi qua hệ thống phát thanh, đèn bật sáng lên, chủ nhân cùng nhân viên ào vào soát vé. Lần lượt từng mạng một, không phân biệt già trẻ lớn bé, không sót một mạng nào, cả xóm bị “mời” ra khỏi rạp bằng những lời lẽ - tất nhiên - hoàn toàn không nhã nhặn.
Ðã có lúc vui miệng, tôi kể cho mấy đứa con bé nhỏ của mình nghe về cái kỷ niệm ấu thơ (không mấy êm đềm) này. Chúng đều tỏ vẻ ái ngại và vô cùng thất vọng về thái độ hơi thiếu đàng hoàng của tôi:
- It’s not fun. Như vậy đâu có vui bố.
- And it’s not fair, either! Cũng không công bằng mấy bố à.
- Ờ thì bố cũng thấy là không vui gì cho lắm và có hơi kỳ kỳ một chút.
- Kỳ một chút sao được. It’s cheating, như vậy là ăn gian, đó bố!
Tôi miễn cưỡng đồng ý với tụi nó mà bụng dạ (nói thiệt) có hơi buồn. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình đã gian lận gì nhiều trong chuyện xem phim mà vào bằng cửa cọp. Cũng như tất cả những nguời dân lớn nhỏ khác của cả xóm mình, tôi chỉ có tội nghèo mà ham… vui, và hơi láu cá chút đỉnh, thế thôi.
Láu cá (rõ ràng) không phải là một đức tính, dù nhìn theo quan niệm đạo đức của bất cứ ai. Bởi vậy, càng già tôi càng đàng hoàng thấy… rõ! Những nguời tử tế, biết phục thiện, và đàng hoàng tử tế như tôi - tiếc thay - hơi ít.

Tạp chí Khởi Hành số 34, phát hành tháng 8 năm 99, từ California, có bài viết “Khi chính trị chi phối văn hoá”, của Trần Anh Tuấn, về những nguời… rất không đàng hoàng như thế. Những kẻ mà đến lúc chết vẫn còn (vô cùng) láu cá!
Một phần của bài viết, ông Trần Anh Tuấn dùng để điểm cuốn Lịch sử và văn hoá Việt Nam - Những gương mặt trí thức, tập Một, do Dương Trung Quốc, Nguyễn Quang Ân và Tạ Ngọc Liễn sưu tầm và biên tập, Nhà xuất bản Văn Hoá Thông Tin Hà Nội xuất bản năm 1998. Nội dung cuốn sách được ông Trần Anh Tuấn ghi nhận như sau:
“Với hơn 700 trang, các tác giả đã chọn ra 71 nhân vật mà họ vinh danh là những trí thức Việt Nam tiêu biểu trải qua 770 năm lịch sử, với 9 thời đại và thời kỳ (Trần, Hồ, Lê, Trịnh, Nguyễn, Tây Sơn, Nguyễn, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, và Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa V.N.)”.
“Nhưng nhìn vào danh sách là chúng ta thấy ngay sự ăn gian của những người làm sách: trong suốt 720 năm (1225 - 1945) họ chỉ chấm có 38 nhân vật tức 53%. Ðó là Trần Thái Tông, Lê Văn Hưu, Trần Quốc Tuấn, Trần Nhân Tông, Chu Văn An, Tuệ Tĩnh, Hồ Nguyên Trừng, Nguyễn Trãi, Triệu Thái, Lê Thánh Tông, Lê Sĩ Liên, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phùng Khắc Khoan, Lê Hữu Trác, Nguyễn Thiếp, Lê Qúi Ðôn, Lê Thì Sĩ, Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ích, Trần Văn Kỷ, Võ Trường Toản, Phan Huy Chú, Vũ Phạm Khải, Nguyễn Ðình Chiểu, Phạm Thuật Duật, Nguyễn Hữu Huân, Nguyễn Truờng Tộ, Nguyễn Quang Bích, Lương Văn Can, Nguyễn Phạm Tuân, Phan Bội Châu, Nguyễn Thượng Hiền, Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Phan Văn Trường, Nguyễn Văn Vĩnh, Nguyễn An Ninh, và Phạm Tuấn Tài.”
“Trong 50 năm sau cùng (1945 - 1995), họ đưa ra một số lượng khổng lồ là 33 nguời, tức 47%. Trong số 33 tên, chỉ trừ giáo sư Hoàng Xuân Hãn sống ở Pháp, còn lại 32 tên không ai khác hơn là những đảng viên cao cấp của Ðảng Cộng sản Việt Nam và những nguời phục vụ chế độ cộng sản. Ðó là Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Truờng Chinh, Nguyễn Hữu Thọ, Huỳnh Tấn Phát, Nguyễn Khánh Toàn, Ðặng Thái Mai, Trần Huy Liệu, Phạm Huy Thông, Tôn Thất Tùng, Hồ Ðắc Di, Phạm Ngọc Thạch, Trần Ðại Nghĩa, Nguyễn Văn Huyên, Tạ Quang Bửu, Trần Văn Giáp, Tôn Quang Phiệt, Hải Triều, Ngụy Như Kon Tum, Dương Ðức Hiền, Ðặng Văn Ngữ, Hoài Thanh, Nam Trân, Nguyễn Khắc Viện, Lê Văn Thiêm, Từ Chi, Nguyễn Ðổng Chi, Cao Xuân Hy, Trần Ðức Thảo, Hoàng Thúc Trâm, Ðào Duy Anh, và Hoàng Xuân Hãn.”

Cứ theo như lời của ông Trần Anh Tuấn thì “nhìn vào danh sách là chúng ta thấy ngay sự ăn gian của những người làm sách”. Là kẻ hậu sinh, tôi không hề dám có nghĩ tranh luận hay bút chiến với một nguời cầm bút vào hàng truởng thượng - và nặng ký - như ông Trần Anh Tuấn; tuy nhiên, vì đã lỡ biện minh cho chuyện vào cửa cọp của chính mình, tôi tự thấy có bổn phận phải lên tiếng để bênh vực cho một số những nguời vừa được vinh danh là “trí thức Việt Nam tiêu biểu” - trong nửa thế kỷ qua.

Theo tôi thì qúi ông Ðào Duy Anh, Trần Ðức Thảo, Hoàng Xuân Hãn… đều dư sức dắt theo ba trự lóc nhóc cỡ như Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Trường Chinh… đi vào lịch sử mà khỏi cần mua vé. Như đã thưa, tuy không bằng luật nhưng theo lệ (ít nhất cũng là lệ ở những thành phố thân miền Nam, khi tôi còn bé) mỗi nguời đi xem phim có quyền dắt theo một nhi đồng - miễn phí. Hồi nhỏ tụi tôi vẫn đi xem phim ké theo kiểu đó mà. Ðiều này đâu có gì là gian lận mà ông Tuấn phải phàn nàn và nặng lời dữ vậy?

Giữa chuyện ham vui (của lũ bé con chúng tôi, ngày truớc) và chuyện ham danh (của những ông lãnh tụ cộng sản Việt Nam, bây giờ) có một điểm này chung: túng làm liều. Ðiểm chung đó, với ít nhiều chủ quan, tôi tin tưởng là thông cảm và chia sẻ được.

Nếu không, nghĩa là nếu ông Trần Anh Tuấn không đồng ý, tôi xin đề nghị chúng ta nên nhìn vấn đề theo cách khác - dựa vào hình ảnh, kinh nghiệm phổ cập hơn với phần lớn mọi người, và cũng vẫn với phong thái nhẹ nhàng tương tự. Hãy tưởng tượng đến cảnh quá giang.
Chiếc bè chở những “gương mặt trí thức Việt Nam tiêu biểu” của nửa thế kỷ qua đi vào lịch sử mà chỉ có vài ba ông cỡ như Ðào Duy Anh, Trần Ðức Thảo và Hoàng Xuân Hãn… thì ngó bộ hơi neo đơn và cũng (có phần) phí phạm. Nó còn rộng chỗ nên quí ông Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Trường Chinh… xin được quá giang - vậy thôi.
Nguời ta mượn lời để diễn ý. Ðặng ý thì bỏ lời. Thiên hạ mượn bè để qua sông. Miễn sao họ qua lọt thì thôi. Câu nệ quá tôi sợ… mất lòng và, chắc chắn, cũng sẽ mất vui!
Tôi chỉ tận tình chia sẻ nỗi bất bất bình của ông Trần Anh Tuấn về việc những vị sử quan đương đại - Dương Trung Quốc, Nguyễn Quang Ân, và Tạ Ngọc Liễn - theo chỉ thị, đã mở cửa hông cho thêm cả đống ông nữa (tổng cộng lên đến 33 mạng) ào ạt nhào luôn vào lịch sử.
Cũng như đi coi phim cọp, đi quá giang - dù là bằng thúng, bằng mủng, bằng bè, bằng ghe tam bản, bằng thuyền ba lá, bằng ca nô, bằng tầu, hay bằng thủy phi cơ… chăng nữa - nên tránh chuyện đàn đúm, kéo bè, kết đảng đông đảo quá. Xô đẩy, giành giật, chen lấn là cảnh (luôn luôn) rất khó coi và dễ gây hiểu lầm là một vụ thủy tặc hay không tặc. Ðó là chưa kể chuyện quá tải, rất không an toàn. Chìm xuồng, cả lũ, như chơi.

Nửa thế kỷ qua dân Việt dở sống dở chết. Giữa lúc muôn họ lầm than, nhân tâm ly tán, nhân tài như lá mùa thu, tuấn kiệt như sao buổi sớm; danh nhân, trí thức, kẻ sĩ… ở đâu mà hăm hở chen lấn đi vào lịch sử đông dữ vậy - hả Trời? Chợ chưa họp mà kẻ cắp đã đến đủ mặt như thế (kể) cũng kỳ.

Mới đây ông Nguyễn Chính còn khám phá ra vụ này, ngó bộ, còn kỳ dữ nữa về chuyện khai thác bauxite ở Việt Nam: “Quốc hội chưa họp, nghĩa là chưa ai có ý kiến gì, ông dân biểu Dương Trung Quốc đã phát ngôn trên báo Tuổi Trẻ rằng “Nhưng Bộ Chính trị đã quyết rồi thì bây giờ ta chỉ bàn làm sao cho tốt, cho an toàn thôi” khiến nhiều cử tri rất ngỡ ngàng.”

Tôi thì không ngỡ ngàng gì cho lắm vì đã được họp tập trước về việc “Đảng chỉ tay, Quốc hội vỗ tay, dân trắng tay” tự lâu rồi. Chỉ hơi ngờ ngợ vì cái tên của ông Dương Trung Quốc nghe (có vẻ) quen quen. Té ra, ông chính là một trong ba nhân vật đã sưu tầm và biên tập cuốn Lịch sử và văn hoá Việt Nam - Những gương mặt trí thức (tập I) do Nhà xuất bản Văn Hoá Thông Tin Hà Nội xuất bản năm 1998.

Tưởng sao chớ “đi ra, đi vô cũng cái thằng cha khi nẫy” chớ ai! Muời năm trước ông Dương Trung Quốc tô vẽ cho nhiều kẻ bất hảo trở thành “Những guơng mặt trí thức” của lịch sử và văn hoá Việt Nam. Bây giờ thì ông mở đường để con những người này mang đất nước ra băm xẻ, cho bằng thích.

Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!

Tưởng Năng Tiến

--------------------------

Phản hồi :
9 phản hồi (bài “Sử gia và dân biểu Dương Trung Quốc”)

Nguyễn Hoài Phương nói:
21/05/2009 lúc 6:40 chiều
Bác Tưởng Năng Tiến ơi!
Ông Dương Trung Quốc, sự thậtCũng chỉ là nghị gậtNhư những nghị gật khác,Mà thôiVà điều ấy chẳng làm ai quan tâm
Ông hay được lên ti vi, lên báoVà có hẳn một BlogÔng biết tự đánh bóng và được đánh bóng rất nhiềuNên trông rất trơn tru,Nhẵn thínVà điều ấy cũng chẳng làm ai quan tâm
Trời đã sinh ông ra là đảng viên (đảng CSVN)Là đoàn viên, đội viên, thành viên, nhân viênVân vânVà những điều ấy cũng chẳng làm ai quan tâm
Nhưng sao trời còn sinh ông ra là nhà sử họcLại còn bắt ông viết sáchNhững điều ấy chỉ làm buồn cho lịch sửVà, chúng ta, người đọc
Có phải thế không, bác?

Phùng Tường Vân nói:
21/05/2009 lúc 6:39 chiều
Thưa ông vietdieu
Đọc phản hồi 21/05/2009 lúc 12:23 chiều của ông, tôi chỉ xin thưa lại hai điều:
1/ Câu chuyện thời thơ ấu của tác giả bài viết, chuyện đi coi cọp phim, không phải là một chuyện ngụ ngôn.
2/ Cái tác phẩm “phải gió” được nhắc đến có cái tên là Lịch sử và văn hoá Việt Nam - Những gương mặt trí thức, như vậy nội dung thực chất của nó là một cuốn lịch sử danh nhân văn hoá Việt Nam, chính vì vậy nó mới nên nông nỗi, xin mời ông đọc kỹ lại bài viết.

luanle nói:
21/05/2009 lúc 5:39 chiều
Theo tôi hiểu thì anh Tưởng đang nói về lịch sử văn hoá chứ không nói về lịch sử dân tộc. Mà đã là văn hoá thì có liên hệ đến Chân Thiện Mỹ, cụ thể là những nhà trí thức VN đã có công đóng góp các tác phẩm Chân Thiện Mỹ vào lịch sử văn hoá Việt như các vua Trần, Nguyễn Trãi, Chu Văn An, Lê Hữu Trác, Nguyễn Du, Nguyễn Đình Chiểu,…
Nếu xét theo tiêu chuẩn Chân Thiện Mỹ thì, theo ý tôi, muốn đưa các đảng viên cao cấp của Ðảng Cộng sản Việt Nam như Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Trường Chinh,… vào lịch sử văn hoá Việt có lẽ hơi sớm, nếu không nói là hơi khó. Những người này theo ý tôi nên xếp họ vào nhóm Võ chứ không phải vào nhóm Văn, bởi vì tôi xét đi xét lại hoài theo tiêu chuẩn Chân Thiện Mỹ thì không thấy có người nào trong Đảng Cộng sản hội đủ điều kiện. Tôi chỉ mong rằng kiến thức tôi bị eo hẹp.

Vũ Quang Khải nói:
21/05/2009 lúc 3:13 chiều
À quên, cuốn sách này chỉ là cuốn 1. Sắp tới, trong cuốn 2, cuốn 3… chắc là sẽ có cả tên ông Dương Trung Quốc. Trí thức đến thế mà ông Dương Trung Quốc cứ nhường chỗ cho những kẻ khác “đi vào lịch sử” ào ào, còn ông cứ đứng soát vé hoài, thì cũng tội nghiệp cho ông!

Vũ Quang Khải nói:
21/05/2009 lúc 3:12 chiều
Ông vietdieu nói rằng ông Tưởng Năng Tiến “đánh tráo khái niệm”! Thế nhưng chính ông mới là thủ phạm đánh tráo khái niệm ở đây.
Này nhé, cái tên cuốn sách là “Lịch sử và văn hoá Việt Nam - Những gương mặt trí thức”. Nhớ kỹ đấy nhé! NHỮNG GƯƠNG MẶT TRÍ THỨC! Chứ không phải là “những bản mặt lịch sử” hay “những khuôn mặt chính trị” hay “những bộ mặt lãnh đạo” đâu nhé!
Ông vietdieu viết: “… các tên tuổi cỡ như Hoàng Xuân Hãn, Đào Duy Anh và ông Hồ hay ông Giáp thì nói trắng ra chả biết ai chèo lái cho ai, chả biết ai cần cho ai hơn để đi vào lịch sử.”
Sao lại đánh tráo chuyện NHỮNG GƯƠNG MẶT TRÍ THỨC thành chuyện “đi vào lịch sử”?
Ông vietdieu lại còn nói thêm: “Thử hỏi rằng Hán vương ngày trước có làm cái gì, ngoài chuyện chém rắn khởi nghĩa ra thì tài có bằng Hàn, Trương, Tiêu không, thế mà cũng lưu danh sử sách đấy.”
Đấy, lại đánh tráo chuyện NHỮNG GƯƠNG MẶT TRÍ THỨC thành chuyện “lưu danh sử sách”!
Tạm bỏ qua chuyện đánh tráo khái niệm của ông vietdieu. Xét riêng về chuyện “đi vào lịch sử”, tôi đoán có lẽ ông muốn nói chuyện chém rắn của Hán vương mà cũng “lưu danh sử sách” thì chuyện chém người còn hay hơn, đáng “đi vào lịch sử” hơn. Thế nhưng, thật là ô nhục cho kẻ trí thức nào chìa tay ra để bọn chém người dắt tay cho quá giang “đi vào lịch sử”.

Phạm Minh Ngọc nói:
21/05/2009 lúc 2:46 chiều
Nguyên Trường nói về sử gia DTQ như sau: “Đọc bài của ông Dương Trung Quốc thấy câu trích: ‘Đối với các nước dân chủ, nước Việt Nam sẵn sàng thực thi chính sách mở cửa và hợp tác trong mọi lĩnh vực: nước Việt Nam dành sự tiếp nhận thuận lợi cho đầu tư của các nhà tư bản, nhà kỹ thuật nước ngoài trong tất cả các ngành kỹ nghệ của mình…‘, lòng cứ bâng khuâng tự hỏi không hiểu ông Hồ có bị người ta xuyên tạc như đã từng xuyên tạc Lenin để rồi chẳng biết đâu là thật đâu là giả nữa hay không?
Tiện đây xin được hỏi: Các nước dân chủ mà ông Hồ nói tới bên trên là những nước nào? Tôi xin mạn phép trả lời theo ý mình như sau: trong Di chúc, ông Hồ từng viết: “Nước ta sẽ có vinh dự là một nước nhỏ mà đã anh dũng đánh thắng hai đế quốc to là Pháp và Mỹ…”. Vậy thì Mỹ, Pháp không phải là nước dân chủ rồi! Các nước Úc, Nhật, Thái Lan, Hàn Quốc, Đài Loan… hồi ông Hồ còn sống cũng đều bị coi là tay sai của đế quốc Mỹ cả. Như vậy là chỉ còn có Liên Xô, Trung Quốc, Bắc Hàn, Cuba… là được coi là những nước dân chủ mà thôi. Nhưng các nước này lại không có các “nhà tư bản”! Kết luận: đây là câu nói thiếu lô gích.
Còn việc làm thì sao? Xin thưa, từ năm 1954 cho đến năm 1969 ở miền Bắc Việt Nam tất cả những người sản xuất tư nhân đều bị coi là thành phần bóc lột, đều bị coi là đối tượng bị cải tạo cả thì làm gì có chuyện “nước Việt Nam dành sự tiếp nhận thuận lợi cho đầu tư của các nhà tư bản, nhà kỹ thuật nước ngoài”.
Trên thực tế trong suốt thời gian đó và mãi sau này cũng không có nhà tư bản nước ngoài nào vào đầu tư, chuyện đó chỉ xảy ra vào đầu thập kỉ 1990 mà thôi. Như vậy là lời nói không đi đôi với việc làm!
Một câu nói đã thiếu lô gích lại chẳng ăn nhập gì với việc làm như thế thì trích dẫn để làm gì? Lẽ nào ông Tổng thư kí Hội Sử học Việt Nam không biết câu nói của Khổng Tử: “Trước đây ta đối với người, nghe lời nói mà tin việc làm. Nay ta đối với người, nghe lời nói mà phải xem việc làm”? Hay là ông Tổng thư kí Hội Sử học Việt Nam cố tình giả ngây giả ngô, cố tình giả vờ bị lừa để tiếp tục lừa thiên hạ theo lối bán hàng đa cấp?”
Tóm lại: Rởm!

Trần Văn Tích nói:
21/05/2009 lúc 2:36 chiều
Xin tác giả vietdieu vui lòng xem lại đầu đề cuốn sách do ông Dương Trung Quốc và hai cộng tác viên biên soạn. Sách nhằm giới thiệu những gương mặt trí thức Việt Nam. Vậy 32 gương mặt được giới thiệu có xứng đáng là trí thức không? Đó mới là vấn đề. Hitler cũng có tên trong các từ điển phổ thông, không cần gì dẫn Bách khoa toàn thư [mà Bách khoa toàn thư nào? phải chăng trên thế giới chỉ có một bộ bách khoa toàn thư? (chắc là tiếng Việt, có ông Dương Trung Quốc góp phần biên soạn?)]
Tôi thì thấy có điều ngồ ngộ sau đây: trong số 32 “trí thức” được liệt kê danh tính, không có ông Võ Nguyên Giáp.

vietdieu nói:
21/05/2009 lúc 12:23 chiều
Đọc bài của ông Tưởng Năng Tiến mà tôi không nín được cười vì ông thật ngây thơ quá. Câu truyện ngụ ngôn của ông lấy làm minh họa ở phần mào đầu chả có gì đúng với những gì ông nói ở dưới, có chăng là một thứ đánh tráo khái niệm. Câu chuyện của một cậu bé hồi nhỏ thèm coi phim nhưng không có tiền phải coi cọp, coi một mình không đủ “sướng” hay sao phải rủ cả hàng xóm láng giềng đi. Chắc ông kể cho trẻ con nghe bằng giọng đắc thắng lắm nên chúng nó mới nói như thế là không vui, không fair và là cheating là đúng rồi, như thế còn gọi là ăn cắp. Song ông nói các tên tuổi dẫn nhau vào sử sách như vậy là sai bét, các tên tuổi cỡ như Hoàng Xuân Hãn, Đào Duy Anh và ông Hồ hay ông Giáp thì nói trắng ra chả biết ai chèo lái cho ai, chả biết ai cần cho ai hơn để đi vào lịch sử. Chuyện hồi nhỏ là chuyện lậu vé, dẫn chui người khác vào, còn chuyện các danh nhân là chuyện khác. Hẳn là để có được một tên tuổi lưu danh sử sách thì cũng cần phải có người khác phò trợ nhưng đó là sự tác động qua lại lẫn nhau mà thôi. Thử hỏi rằng Hán vương ngày trước có làm cái gì, ngoài chuyện chém rắn khởi nghĩa ra thì tài có bằng Hàn, Trương, Tiêu không, thế mà cũng lưu danh sử sách đấy. Thế một mình Trương Lương liệu có đủ chèo lái để cho mấy tên tuổi nữa lềnh phềnh lên không? Bây giờ ông Hồ, ông Giáp có tên trong Tự điển bách khoa toàn thư đấy, sao không ai kêu phải bỏ họ ra mà cho ông Hãn ông Thảo hay ông Đào Duy Anh lên thay? Đấy mới là ăn gian thật.

Phùng Tường Vân nói:
21/05/2009 lúc 12:21 chiều
“Theo tôi thì quí ông Đào Duy Anh, Trần Đức Thảo, Hoàng Xuân Hãn… đều dư sức dắt theo 3 trự lóc nhóc cỡ như Hồ Chí Minh, Lê Duẩn,Trường Chinh… đi vào lịch sử mà khỏi cần mua vé…”
Tuy là món ông cho xào lại mà dzô vẫn “đã” quá, ông Tưởng!

Hồ Vĩnh Trực nói:
21/05/2009 lúc 11:57 sáng
Chào tác giả Tưởng Năng Tiến,
Bài viết kể lại câu chuyện thời thơ ấu tinh nghịch của ông làm tôi cũng vui lây. Sự việc được thuật lại đúng bản chất sự thật nó đã diễn ra vẫn đọng mãi trong lòng người. Nhất là với những nhà nghiên cứu lịch sử, điều này lại càng đòi hỏi khắt khe hơn.