Chính
Sách Nông Nghiệp Chung Châu Âu: Cội nguồn khủng hoảng nông nghiệp Pháp
Anh Vũ - RFI
Đăng ngày: 26/01/2024 - 14:44Sửa đổi
ngày: 26/01/2024 - 14:46
Khủng hoảng trong giới nông nghiệp Pháp đang
lên đến cao trào. Những ngày qua, nông dân khắp nơi đã xuống đường, phong tỏa
các trục lộ một số thành phố để bày tỏ phẫn nộ về nỗi khổ của họ trước những những
khó khăn chồng chất, làm ra cái ăn cho xã hội mà bản thân không đủ sống. Cuộc đấu
tranh của nông dân Pháp không còn là vấn đề nội bộ, mà phản ánh những bất cập của
chính sách nông nghiệp chung Liên Hiệp Châu Âu.
https://s.rfi.fr/media/display/1ba8aaec-b9fa-11ee-8513-005056a97e36/w:980/p:16x9/000_34GH9DV.webp
Nông dân Pháp chiếm đóng xa lộ A62 gần thành
phố Agen, miền tây nam Pháp ngày 23/01/2024. AFP - CHRISTOPHE ARCHAMBAULT
Làm việc nhiều hơn, nhưng thu nhập giảm, bị áp lực bởi
hàng loạt tiêu chí, cạnh tranh không
lành mạnh, tiếp cận nguồn nước khó khăn... Đó là phần nào tình cảnh của nông
dân ở Pháp cũng như ở nhiều nước khác trong Liên Hiệp Châu Âu và cũng là những
nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng nông nghiệp từ nhiều tháng nay ở các nước
từ Hà Lan, Bỉ, Đức, đến Rumani, Tây Ban Nha và Pháp.
Dù hoàn cảnh và nỗi khổ của nông dân Châu Âu mỗi nước một
khác, nhưng giới quan sát nhận thấy trong các nguyên nhân của cuộc khủng hoảng
này có điểm chung là Chính Sách Nông Nghiệp Chung (PAC) và những tiêu chí bảo vệ
môi trường của Châu Âu.
Ngay từ đầu, phát triển nông nghiệp luôn là vấn đề được
Liên Âu rất coi trọng. Chính Sách Nông Nghiệp Chung là một trong những sách lược
quan trọng và lâu đời nhất của Liên Âu, đã được triển khai từ năm 1962 để bảo đảm
an ninh lương thực cho cả khối. Cho đến nay, chi phí cho chính sách này vẫn chiếm
1/3 ngân sách của toàn Liên Âu. Chẳng hạn như trong năm 2023, ngân sách dành
cho PAC là 53,7 tỷ euro. Các nhà nông Pháp được hưởng 9 tỷ euro mỗi năm từ ngân
sách này (chiếm 22% thu nhập của các nhà nông Pháp), theo số liệu của Ủy Ban
Châu Âu.
Năm 2021, một PAC mới được soạn thảo và đã có hiệu lực từ
ngày 01/01/2023. Điểm mới là chính sách gắn sự hỗ trợ thu nhập cho nhà nông với
trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái bằng cách áp đặt những chuẩn mực nông
nghiệp khắt khe hơn.
Trên nguyên tắc, Chính Sách Nông Nghiệp Chung mới nhằm đảm
bảo phát triển một nền nông nghiệp bền vững, công bằng hơn, xanh hơn và hướng tới
năng suất cao hơn. Nhưng thực tế, những mục tiêu đó đều không có được. Người
nông dân các nước bị áp đặt phải làm nông nghiệp theo một mô hình mới, trong
khi họ luôn bị các áp lực về thị trường, bị các tập đoàn chế biến nông phẩm
không chế về giá cả, bị tác động từ các cuộc khủng hoảng địa chính trị. Hệ quả
là thu nhập của họ ngày càng thấp.
Ông Hervé Guyomard, giám đốc nghiên cứu tại INRAE (Viện
nghiên cứu quốc gia về nông nghiệp, thực phẩm và môi trường) cho rằng PAC mới về
cơ bản không có nhiều thay đổi, nhất là trong vấn đề phân bổ trợ cấp cho các
nhà nông, vấn đề thường gây nhiều tranh cãi trong Liên Hiệp.
Thực chất thì nông dân các nước không đặt vấn đề hay yêu
sách về chính sách phân bổ trợ cấp nông nghiệp, mà họ quan tâm chủ yếu đến vấn
đề tôn trọng các chuẩn mực mới về môi trường.
Theo nhiều chuyên gia, để đạt được mục tiêu của Chính
Sách Nông Nghiệp Chung về bảo vệ môi trường, cần phải soạn thảo thêm rất nhiều
tài liệu, chi tiết hóa các tác động của những biện pháp trong mỗi phạm vi, loại
hình khai thác nông nghiệp khác nhau và áp dụng cho từng quốc gia thành viên
khác nhau.
Liên Âu bị chỉ trích gay gắt về mảng nông nghiệp trong Thỏa
thuận xanh (Green deal), vẫn được gọi là « chiến lược từ trang trại đến bàn ăn
», và chiến lược bảo vệ đa dạng sinh học.
Cả hai chiến lược này đều đóng vai trò quan trọng đối với
lĩnh vực nông nghiệp, với quy định về giảm sử dụng phân hóa học và thuốc trừ
sâu diệt cỏ cũng như tăng quy mô dành cho làm nông nghiệp sạch.
Đối với nông dân, chính sách này không chỉ làm thay đổi
mô hình làm nông nghiệp, mà còn là những ràng buộc, áp lực gây khó khăn cho
công việc và làm cho cuộc sống của họ ngày càng khó khăn.
Ủy Ban Châu Âu đã nhận thấy những bất cập của Chính Sách
Nông Nghiệp Chung, nên từ cuối năm ngoái đã mở các cuộc đối thoại giữa giới
nông gia với các định chế của Liên Âu.
Những phẫn nộ chính đáng của nông dân các nước, đặc biệt ở
Pháp bùng lên vào lúc cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu đang đến gần (dự kiến vào
tháng 6 tới). Dù đang nỗ lực xoa dịu cuộc khủng hoảng hiện nay, chính phủ Pháp
không thể vượt khỏi khuôn khổ chính sách chung của Liên Âu.
No comments:
Post a Comment