Nhiều
điểm liên quan đến nhân quyền ở Việt Nam
Posted
on Sunday, January 25, 2015 @ 15:15:06 EST
Hôm
nay, Ban Điều Hợp của Hội Nghị XHDS và Diễn Đàn Người Dân ASEAN (ASEAN Civil
Society Conferenc and ASEAN People's Forum, ACSC/APF) năm 2015 công bố bản
Tuyên Bố Chung của cộng đồng các tổ chức XHDS toàn vùng Đông Nam Á. Trong suốt
10 năm qua, đây là lần đầu tiên nhiều tổ chức XHDS ở Việt Nam thực sự có tiếng
nói trong tiến trình soạn thảo và thông qua bản Tuyên Bố Chung này.
Trong
hai ngày 23 và 24 tháng 1 ở Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia, đại diện của các
phái đoàn XHDS của 10 nước ASEAN cùng với một số tổ chức khu vực đã làm việc
liên tục để hoàn tất bản tuyên bố chung để nộp vào buổi họp của các bộ trưởng
ASEAN tới đây.
Tính đại
diện của phái đoàn do Việt Nam gởi đi đã trở thành một đề tài gay gắt trong suốt
2 ngày. Họ bao gồm một số tổ chức trực thuộc Mặt Trận Tổ Quốc. Trong 9 năm trước,
kể từ ngày có Hội Nghị XHDS và Diễn Đàn Người Dân ASEAN, họ luôn tự nhận là tiếng
nói của XHDS ở Việt Nam.
Trước sự
bất ngờ của phái đoàn Việt Nam, một thành viên của Hiệp Hội Giáo Dân Cồn Dầu đã
có mặt, đại diện cho 5 tổ chức XHDS ở Việt Nam. Cô Nhung đã lên tiếng phản bác
tính đại diện của phái đoàn tự nhận là đại diện XHDS Việt Nam:
Các
người tham dự chụp hình lưu niệm, Kuala Lumpur, Malaysia, 24/01/2015
"Việt Nam có một nhà nước độc đảng. Đảng
Cộng Sản kiểm soát chính phủ và khống chế sự phát triển của XHDS và tiếng nói bất
đồng chính kiến... Một phần công cụ đàn áp của họ là mạng lưới chính thức của
những 'tổ chức phi chính phủ do chính phủ tổ chức' đặt dưới Mặt Trận Tổ Quốc."
Cô chỉ
ra cho mọi người thấy rằng các thành phần trong phái đoàn Việt Nam đều thuộc mạng
lưới này.
Phái
đoàn Việt Nam đi dự các diễn đàn XHDS ASEAN, và cả quốc tế, luôn luôn nằm dưới
sự kiểm soát của các đảng viên gộc của Đảng Cộng Sản. Người trưởng đoàn là
thành viên của Trung Ương Đảng.
Hiện tượng
chính quyền độc tài dùng các 'tổ chức phi chính phủ do chính phủ tổ chức', tiếng
Anh gọi là GONGO (government-organized NGO), không là điều mới lạ. Trước đây hiện
tượng này đã từng xẩy ra ở Miến Điện nhưng đã bị các tổ chức XHDS Miến Điện thực
thụ lột mặt nạ ngay từ đầu nên trở thành vô hiệu.
Năm
nay, các GONGO Việt Nam bị vô hiệu hoá. Họ liên tục tìm cách tháo gỡ những phần
liên quan đến tình trạng vi phạm nhân quyền ở Việt Nam ra khỏi Tuyên Bố Chung
nhưng đều thất bại -- tuyệt đại đa số các phái đoàn quốc gia và khu vực bỏ phiếu
bác bỏ các đề nghị của phái đoàn GONGO Việt Nam.
Phái
đoàn Việt Nam đã phát biểu lớn tiếng và gay gắt đòi loại bỏ cụm từ "hệ thống
đa đảng, đa nguyên" trong Tuyên Bố Chung. Khi bỏ phiếu, tuyệt đại đa số
trong Ban Điều Hợp đã bác bỏ yêu cầu của phái đoàn Việt Nam.
Tương tự,
phái đoàn Việt Nam đòi hỏi phải xoá bỏ mọi nhắc nhở đến người Montagnard (dân tộc
Tây Nguyên), Hmong và Khmer Krom trong phần nói về đàn áp các sắc dân bản địa.
Lập luận của họ rằng không hề có sự đàn áp nào đối với các dân tộc bản địa này
đã bị phản bác mạnh mẽ bởi nhiều người hiện diện, nhất là các thành phần đã từng
hợp tác với Toán Trợ Giúp Pháp Lý của BPSOS ở Thái Lan, nơi có hàng trăm người
Montagnard, Hmong và Khmer Krom từ Việt Nam đến lánh nạn.
Trước
buổi họp, ngày 6 tháng 1 đã có 19 tổ chức XHDS ở Việt Nam gửi bản kiến nghị
chung đến Ban Điều Hợp của ACSC/APF 2015, khẳng định:
"Các tổ chức mà chính phủ
Việt Nam giao nhiệm vụ tham gia Cộng đồng các tổ chức XHDS ASEAN như VUFO,
GREENID, VPDF và CRSCH…, tất cả đều được chính phủ thành lập và tài trợ. Nhân sự
lãnh đạo của các tổ chức ấy là cán bộ công chức của đảng CS được cử sang. Mục
tiêu và hoạt động của họ phải theo sự chỉ đạo của chính phủ hoặc cơ quan đảng
CS. Về bản chất, họ không phải là các tổ chức XHDS độc lập mà chỉ là các cơ
quan ngoại vi hay là cánh tay nối dài của đảng CS nhằm kiểm soát người dân, kiểm
soát sinh hoạt xã hội và thực hiện nhiệm vụ đối ngoại cho đảng CS."
Kiến
nghị này yêu cầu, "Quý Ban tạo kiều
kiện để chúng tôi có thể tham gia hoặc trực tiếp hoặc qua Skype vào kỳ họp mặt
sắp tới."
Ngay
trước buổi họp, phái đoàn của BPSOS đến từ Thái Lan nhắc nhở Ban Điều Hợp về
yêu cầu này. Ban Điều Hợp cho biết là họ không có phương tiện kỹ thuật để thực
hiện: nếu chấp thuận cho các tổ chức ở Việt Nam thì cũng phải đáp ứng yêu cầu
tương tự của không biết bao nhiêu tổ chức ở các quốc gia khác có khi muốn tham
gia trực tuyến chỉ để tiết kiệm chi phí di chuyển.
Tuy
nhiên, Ban Điều Hợp đồng ý để BPSOS mở đường dây Skype cho một số tổ chức XHDS ở
Việt Nam tham dự; đó là những tổ chức đã gửi email yêu cầu được tham dự. Ban Điều
Hợp cũng đồng ý để Cô Nhung đọc bản lên tiếng chung của 5 tổ chức XHDS, được gấp
rút soạn thảo tại chỗ. Bản Kiến Nghị của 19 tổ chức XHDS được phân phối cùng với
bản lên tiếng chung này đến các thành viên của buổi họp và cho báo chí tại buổi
họp báo cuối ngày 24 tháng 1.
Kết quả của sự lên tiếng ồ ạt của các tổ chức
XHDS thực thụ ở Việt Nam đã dẫn đến kết quả là Bản Tuyên Bố chung của XHDS
ASEAN năm nay có rất nhiều điều khoản liên quan đến Việt Nam, như yêu cầu hệ thống
chính trị đa đảng và đa nguyên; ngưng chính sách cưỡng chế đất đai của các dân
tộc bản địa, của dân oan, của các cộng đồng tôn giáo; tôn trọng quyền lập nghiệp
đoàn tự do và độc lập; bảo vệ công nhân bị xuất khẩu lao động, các cô dâu lấy
chồng ngoại quốc, và những người làm ô sin; ngưng các dự án khai thác khoáng sản
tàn phá môi sinh; xoá bỏ các điều luật mang tính áp bức như "phá hoại
chính sách đoàn kết dân tộc", "tuyên truyền chống nhà nước",
"lợi dụng quyền tự do dân chủ..."; tôn trọng quyền tư hữu đất đai; chống
tra tấn và bạo hành bởi công an; ngưng chính sách kiểm soát hoạt động tôn giáo;
và nhiều nữa.
BPSOS
cũng đề nghị là từ nay Ban Điều Hợp chuyển thông tin về ACSC/APF trực tiếp cho
các tổ chức XHDS ở Việt Nam, và đã cung cấp một danh dách các tổ chức có phương
tiện truyền thông xã hội như trang mạng, trang blog, trang facebook...
Từ năm
2009 BPSOS và Liên Minh Bài Trừ Nô Lệ Mới Ở Á Châu (CAMSA) đã tham gia các hội
nghị ACSC/APF trong tư cách tổ chức XHDS khu vực. BPSOS đã có văn phòng pháp lý
ở Phi Luật Tân và Hồng Kông từ đầu thập nhiên 1990, và tiếp đó là văn phòng
pháp lý ở Thái Lan. CAMSA bắt đầu hoạt động ở Malaysia từ năm 2008 và phối hợp
với các tổ chức bạn ở khắp vùng Đông Nam Á.
Tài liệu liên quan:
(1)
Tuyên Bố Chung (tiếng Anh): http://aseanpeople.org/reclaiming-the-asean-community/
(2) Bản
lên tiếng của 5 tổ chức XHDS tại buổi họp ngày 23 tháng 1, 2015 (tiếng Anh): https://democraticvoicevn.files.wordpress.com/2014/08/vn-cso-statement-for-apf-acsc.pdf
(3) Bản
lên tiếng của 19 tổ chức XHDS gởi đi từ Việt Nam ngày 6 tháng 1, 2015 (tiếng Việt):
http://www.vietnamhumanrightsdefenders.net/2015/01/06/kien-nghi-cua-cac-chuc-xhds-doc-lap-vn-gui-hoi-nghi-xhds-asean-2015-kuala-lumpur/
No comments:
Post a Comment