Thursday, January 29, 2015

Freedom House: Các lý tưởng Dân chủ bị đe doạ trên khắp thế giới (VOA)





VOA
29.01.2015

Tổ chức nhân quyền quốc tế Freedom House nói năm 2014 chứng kiến một sự sa sút toàn diện về các quyền chính trị và dân sự trên khắp thế giới. Tổ chức này kết luận rằng các lý tưởng dân chủ đang lâm vào nguy cơ lớn nhất từ 25 năm nay. Tổ chức xếp Syria vào hạng chót và dẫn chứng tình hình bạo động ở Ukraine.

Thông tín viên VOA Sharon Behn nhìn vào hậu quả của tình trạng gia tăng các tập tục phản dân chủ.

Tổ chức nhân quyền quốc tế Freedom House nói rằng năm 2014 được đánh dấu bởi một sự bùng nổ bạo động khủng bố và các chiến thuật tàn bạo, khiến cho năm này trở thành một năm “cực kỳ đen tối.”

Trong bản phúc trình thường niên công bố hôm thứ ba, tổ chức này nêu ra rằng tình trạng sa sút trong các lý tưởng dân chủ lan ra khắp thế giới, với Syria bị cho điểm thấp nhất từ hơn 1 thập niên. Syria đã rơi vào một cuộc nội chiến và bạo lực khủng bố trong nhiều năm.
Tunisia là một trường hợp ngoại lệ và trở thành quốc gia Ả Rập đầu tiên đạt được vị thế “tự do” của tổ chức này trong 4 thập niên.

Ông Arch Puddington, phó chủ tịch về nghiên cứu của Freedom House, nói với đài VOA rằng nguyên nhân đưa đến những sa sút đáng kể nhất về các quyền tự do là chủ nghĩa khủng bố.
Ông nói: “Một trong các diễn biến đáng buồn nhất là tình trạng gia tăng khủng bố. Chúng ta chưa bao giờ thấy trước đây, chưa bao giờ thấy tác động của khủng bố đối với dân chủ lại quan trọng như trong năm 2014.”

Ông Puddington nói các vụ tấn công khủng bố đã dẫn tới tình trạng hàng ngàn người bị bứng ra khỏi nhà cửa của mình, phụ nữ bị bắt cóc hay bị giam giữ như phần thưởng chiến tranh và những vụ thảm sát các khối tôn giáo thiểu số ở châu Phi, Trung Đông và Nam Á.
Tình trạng thiếu quản trị dân chủ, theo Freedom House, đã tạo ra môi trường cho khủng bố phát triển.

Freedom House nói khoảng 2,6 tỷ người, tức là khoảng 1/3 dân số thế giới, sống trong các tình trạng “không được tự do,” phải chịu đựng áp bức chính trị, bạo lực bừa bãi, bạo lực giới tính, nhà nước theo dõi, và các hạn chế đi lại cá nhân, bày tỏ ý kiến và thông tin liên lạc.
Bản phúc trình nêu ra sự can dự của Nga vào tình hình bạo động ở miền đông Ukraine, việc Nga sáp nhập Crimea, và những vụ tấn công vào báo chí như những thí dụ của điều mà tổ chức gọi là thái độ khinh thường của Moscow đối với các tiêu chuẩn dân chủ.

Các thí dụ khác gồm sự kiện Ai Cập đi ngược lại với những tiến bộ dân chủ của Mùa xuân Ả Rập, qua việc trấn át truyền thông, các tổ chức nhân quyền và giới bất đồng chính trị. Thổ Nhĩ Kỳ cũng chứng kiến một chiến dịch hung hãn chống lại chủ nghĩa đa nguyên, cũng như Trung Quốc.

Ông Thomas Hughes, giám đốc điều hành Article 19, một tổ chức nhân quyền của Anh Quốc, nói thêm rằng những thay đổi của Hoa Kỳ và các đồng minh Tây phương khác cũng đã có những hệ quả tiêu cực.

“Chiều hướng khác thực sự đáng lo ngại là tại những nước ở châu Âu và Bắc Mỹ, nơi chúng ta từng thấy những nhà bảo vệ nhân quyền quốc tế truyền thống vững mạnh, vì vụ vi phạm quanh các vấn đề như theo dõi tập thể, vi phạm quanh các vấn đề có liên quan đến nhân quyền, sự kiện này đặt ra một tiền lệ rất tiêu cực.”

Nhuung những người ở cấp quần chúng tại Ukraine, Hong Kong và Brazil đang đứng lên, theo Freedom House và ông Hughes.

Ông Hughes cho rằng công tác mới đây của Liên Hiệp Quốc hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững sẽ giúp các nước về những vấn đề như nhân quyền và tự do phát biểu.

“Không có những tiêu chuẩn đó và không có sự hỗ trợ của xã hội dân sự quần chúng thì ta không thể buộc các chính phủ, các nhà lập pháp và những người môi giới quyền lực khác phải chịu trách nhiệm.”

Sai lầm lớn nhất mà các nền dân chủ có thể mắc phải, theo Freedom House, là chấp nhận đề nghị cho rằng họ bất lực trước những nhà độc tài mà các hành vi doạ nạt tạo thành cơ sở cho trao đổi chính trị. Người dân bình thường, theo tổ chức này, đã chứng tỏ sự sẵn sàng thách thức những nhà cai trị như thế.

----------------------------

Kính Hòa, phóng viên RFA
29-1-2015

Từ trái qua: Bà Tamara Wittes, Ông James Mann, Bà Jill Doughty (dẫn chương trình), Ông Arch Puddington tại Buổi ra mắt báo cáo của Freedom House về tình trạng dân chủ và tự do trên thế giới năm 2014, được tổ chức ở Washington DC, ngày 28/1/2015.

Ngày 28/1/2015 tại Thủ đô Washington, tổ chức Freedom House cho ra mắt báo cáo về tình trạng dân chủ và tự do trên thế giới năm 2014 cùng với việc cảnh báo những thách thức cho dân chủ và tự do trên thế giới vào năm 2015.

Mở đầu buổi ra mắt, ông Mark Lagon, người đứng đầu Freedom House giới thiệu ông Arch Puddington trình bày về báo cáo tình trạng dân chủ và tự do trên thế giới vào năm qua. Ông Puddington là một nhà nghiên cứu tại Freedom House, và có nhiều bài viết về các vấn đề quốc tế, các tổ chức lao động, cũng như về chiến tranh lạnh.

Xa rời dân chủ và sự trở lại của bàn tay sắt

Báo cáo của Freedom House về dân chủ và tự do năm 2014 đưa ra một bức tranh không mấy sáng sủa, theo như đề tự của báo cáo rằng năm 2014 là một năm xa rời dân chủ cùng sự trở lại của việc cai trị bằng bàn tay sắt.

Báo cáo bắt đầu bằng việc kể ra những hoạt động khủng bố lan tràn ở châu Phi và Trung đông trong thời gian qua gây ảnh hưởng đến tự do của hàng chục triệu người. Bên cạnh đó báo cáo cũng chỉ ra rằng các chế độ độc đoán trong khoảng vài chục năm gần đây có cố gắng giữ nguyên trạng tình hình dân chủ tự do ở xứ họ, tuy nhiên trong năm vừa qua các chế độ ấy đã bỏ luôn tình trạng dân chủ ngụy tạo của họ. Đó là các quốc gia như Nga, Trung Quốc, Venezuela. Có các quốc gia mà trong quá khứ đã đi đến một mức độ dân chủ nào đó như Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ thì trong năm 2014 lại đang tụt lùi. Đặc biệt có một quốc gia thành viên của cộng đồng châu Âu là Hungary đang có khuynh hướng tiến đến sự độc tài của một đảng chính trị chiếm đại đa số.

Các kiểm duyệt tự do báo chí, tự do Internet cũng gia tăng trong năm qua, báo cáo cho biết như vậy và nêu tên các quốc gia tăng cường kiểm duyệt trong năm qua là Trung Quốc, Thái Lan, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên cũng có những điểm sáng về dân chủ tự do trong năm qua, đó là các quốc gia Tunisia, Indonesia, Ấn độ, nơi có những cuộc bầu cử công bằng.

Báo cáo của Freedom House về tình trạng dân chủ và tự do trên thế giới năm 2014. RFA PHOTO.

VN là một quốc gia không có tự do

Báo cáo cũng có nêu trường hợp của Việt Nam, mặc dù sự đàn áp dân chủ tự do ở Việt Nam không gây những chú ý lớn trên thế giới, thậm chí là trong năm qua, Việt Nam còn được các quốc gia dân chủ phương Tây quan tâm vì bị Trung Quốc dùng sức mạnh lấn át ở biển Đông. Nhưng báo cáo nêu rõ là cũng giống như Trung Quốc, Việt Nam duy trì chế độ độc đảng, bắt giữ những người bất đồng chính kiến, cấm các tổ chức nhân quyền hoạt động. Việt Nam được xếp loại không có tự do trong bảng phân loại gồm ba hạng là Tự do, Tự do một phần, và Không có tự do.

Cuộc chiến trên mạng xã hội. Vai trò dân chủ hóa của truyền thông mở:
Sau phần trình bày báo cáo năm 2014 là cuộc thảo luận của các nhà nghiên cứu là ông Puddington, ông James Mann, một tác giả về Trung Quốc, và bà Tamara Wittes, chuyên gia về Trung Đông.
Các chuyên gia cũng trả lời các câu hỏi của khán giả và giới báo chí.

Trả lời ban Việt ngữ đài RFA về vai trò của mạng xã hội trong việc dân chủ hóa xã hội, bà Tamara đưa ra ví dụ về Tunisia và nhận định của bà về vai trò của mạng xã hội hiện nay, đặc biệt bà có đề cập đến sự nhúng tay của các chính quyền độc đoán vào mạng xã hội:

“Tôi cho là vai trò của truyền thông xã hội trong cuộc cách mạng mùa xuân Ả Rập bị hiểu sai. Truyền thông xã hội không có vai trò trung tâm trong cuộc đấu tranh của đám đông. Nó có giá trị quan trọng đối với những nhà hoạt động trước cuộc cách mạng, để tổ chức, nhưng tập hợp đám đông để xuống đường thì chưa chắc.
Nó quan trọng trong việc mang hình ảnh cuộc đấu tranh ra thế giới. Ví dụ như là thế giới sẽ không biết gì về những diễn biến ở Tunisia hồi tháng 12 năm 2010 nếu không có Youtube hay Tweeter. Tức là nó quan trọng sau đó chứ không phải là nó tạo nên mùa xuân Ả Rập.
Tôi nghĩ là việc trao đổi ý tưởng, tập hợp người ta lại bằng những giá trị chung là một bước quan trọng. Nhưng ngược lại cơ quan công quyền cũng dùng mạng xã hội để theo dõi và đàn áp những nhà đấu tranh. Tôi cho là đang có một cuộc chiến tranh giữa nhà cầm quyền và xã hội dân sự trên phương tiện mạng xã hội.

Ông James Mann trả lời câu hỏi về lý do mà nhiều nhà cầm quyền độc tài không tiến hành cải cách dân chủ vì họ cho rằng các quốc gia của họ cần phát triển kinh tế trước rồi dân chủ sẽ là bước tiếp theo:

“Người ta lấy lý do thế thôi, còn chuyện nói rằng dân chủ đến sau kinh tế thì cũng đồng nghĩa là chả bao giờ.

Nói với RFA về việc bắt bớ các bloggers trong thời gian qua ở Việt Nam ông James Mann nói tiếp:
“Một lần nữa chuyện bắt bớ các bloggers cho thấy là Việt Nam không phải là một xã hội mở. Tôi nghĩ là Việt Nam theo chân Trung Quốc trong mô hình kiểm soát internet rất khéo léo. Tôi thấy điều đó rất đáng tiếc, vì trong một tương lai dài hạn thì thông tin và tự do thông tin là rất quan trọng, ví dụ như là nếu các viên chức nhà nước nhũng lạm, thì truyền thông rộng mở sẽ làm cho các nhà lãnh đạo để ý đến mà thay đổi. Đương nhiên là các nhà lãnh đạo ở bất cứ nước nào, ở bất cứ chính phủ nào đều chỉ phản ứng khi bị một sức ép, một sức ép từ bên dưới. Không có sức ép đó thì họ luôn có khynh hướng coi vấn đề là không quan trọng.

Kính Hòa tường trình.

-------------------------------

Việt Nam tiếp tục bị đánh giá là 'không có tự do' trong phúc trình về Tự do trên thế giới 2015 vừa được tổ chức Freedom House công bố hôm nay
Trà Mi-VOA   28.01.2015








No comments: