Quốc
hội Việt Nam : Hai mươi lăm năm từ rã băng đến nhận dạng tiếng nói
21-6-2023
https://thuymyrfi.blogspot.com/2023/06/mai-ba-kiem-quoc-hoi-viet-nam-hai-muoi.html
MẤT 25 NĂM, QUỐC HỘI CẢI TIẾN NGHIỆP VỤ “RÃ BĂNG PHIÊN CHẤT VẤN” THÀNH
“NHẬN DẠNG TIẾNG NÓI CHUYỂN RA VĂN BẢN”
Tôi được
cử đi tường thuật Quốc hội (QH) từ kỳ họp 7 khóa 8 (tháng 6&7/1990) dưới sự
chủ trì của Chủ tịch QH Lê Quang Đạo (không là Ủy viên Bộ Chính trị).
Đây là kỳ họp đầu tiên QH cho phép các báo địa phương, báo ngành và đoàn
thể đi dự! Từ kỳ họp 6 khóa 8 trở về trước chỉ có: Thông tấn xã Việt Nam, Nhân
Dân, Quân đội Nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Tiền
Phong, Đại Đoàn Kết độc quyền tường thuật. Báo địa phương cứ cóp và dán các bài
báo này.
Các báo trên viết theo “bài báo mẫu”:
“Sáng ngày… trong không khí tưng bừng của ngày hội lớn,
Quốc hội đã long trọng khai mạc kỳ họp…, đến dự có đồng chí Tổng bí thư… ủy
viên Ban chấp hành Trung ương, ủy viên Bộ Chính trị; đồng chí chủ tich nước… ủy
viên Ban chấp hành Trung ương, ủy viên Bộ Chính trị; Đ/c Thủ tướng… ủy viên Ban
chấp hành Trung ương, ủy viên Bộ Chính trị; đồng chí chủ tịch Quốc hội…ủy viên
Ban chấp hành Trung ương, ủy viên Bộ Chính trị... Chủ tịch đoàn kỳ họp gồm có
các đồng chí…”. Nhưng nội dung cuộc họp ngắn gọn, không cụ thể, chi
tiết.
Kỳ họp 6 khóa 8 tạo cạnh tranh thông tin giữa các báo phía Nam. Tôi ghi sổ
tay, vừa ghi âm cassette mini, gạch đít các câu nói hay vào phút thứ mấy kể từ
đầu phiên họp. Khi viết bài, tôi quay ngược băng đúng phút đó để nghe chính xác
câu nói. Các phóng viên ỷ lại thu âm, ra hành lang hút thuốc, về tòa soạn nghe
lại cuộc họp dài 4 tiếng, bị Ban biên tập hối nộp bài, càng viết không ra chữ!
Nhiều báo trích dẫn câu nói hay không chính xác, đại biểu bực mình đòi
đính chính. Văn phòng QH khóa 9 (Ông Vũ Mão làm chánh, TS Nguyễn Sĩ Dũng làm
phó) thuê 30 sinh viên “rã băng” (tai nghe earphone, tay gõ phím) lời thoại
trong phiên chất vấn. Các sinh viên Hà Nội khó nghe giọng Trung và Nam thường mở
ngoặc (không nghe rõ). “Rã băng” ra câu cụt, câu què, mà còn chậm (đầu giờ chiều
có văn bản phiên chất vấn buổi sáng, đầu giờ sáng hôm sau có văn bản phiên chất
vấn buổi chiều), không giúp phóng viên viết nhanh, mà chỉ để đối chiếu lời
trích đúng hay sai.
Năm 2021, tôi nghỉ hưu 10 năm, quên chuyện QH. Tình cờ Đỗ Hiệp gọi ra
quán gặp Phạm Tấn Anh Vũ (nguyên phóng viên báo Doanh nhân Sài Gòn và Sài Gòn
Tiếp Thị), mới biết Anh Vũ là thành viên trong nhóm tác giả viết “phần mềm nhận
dạng tiếng nói thành chữ viết”, được ứng dụng trong phiên chất vấn của QH. Độc
chiêu nhất, phần mềm nhận dạng được tiếng nói của ba. miền chuyển thành văn bản
có độ chính xác: miền Bắc 99%, miền Trung 85%-90%, miền Nam 90%.
Nhóm tác giả đã tìm ra các bộ phát âm chuẩn của cả ba miền và phải mất 8
năm nghiên cứu, mới viết xong phần mềm nhận dạng địa danh, tên người và ngày
tháng được chuyển hóa dưới dạng viết hoa và con số. Đã nhất là phần mềm nhận dạng
giọng nói thành văn bản có thể chuyển thành dấu (chấm, phết, hỏi, hai chấm, chấm
than…) tùy theo ngữ điệu và ngắt câu của người nói.
Tính bảo mật dữ liệu cao khi cơ sở dữ liệu được ghi tại chính đơn vị tổ
chức cuộc họp đó. Phần mềm có thể nhận dạng giọng nói trong môi trường nhiễu
âm, tiếng ồn với khoảng cách tối đa 6 mét. Tính năng chuyển giọng nói thành văn
bản theo thời gian thực, khi ứng dụng ở các cuộc họp kéo dài cả ngày là bước “đại
nhảy vọt” của nhóm tác giả. Nhóm tác giả đã ứng dụng phần mềm trong điện thoại.
Thầy giáo, sinh viên, học sinh, nhà báo, nhà văn, luật sư, điều tra viên, hội đồng
xét xử… đều có lợi khi sử dụng.
Chủ tọa phiên chất vấn QH và thư ký kỳ họp khỏi mất công ghi lời thoại vừa
thiếu sót, vừa thiếu chính xác! Họ chỉ ngó vào màn hình, lời thoại biến thành
câu chữ, giúp chủ tọa điều hành phiên chất vấn chính xác, hiệu quả và chất lượng.
Các nhà báo tường thuật cũng khỏe re, cứ ngồi cantine uống bia hơi và tám đã miệng,
rồi cuối giờ trưa và chiều, đến Văn phòng Quốc hội lấy văn bản về tha hồ cào
bàn phím!
Sinh viên “rã băng” kỳ họp 11, khóa 10.
MAI BÁ KIẾM 21.06.2023
Publié par Thụy My RFI à 15:52
No comments:
Post a Comment