Stephen Sackur - BBC
9 tháng 3 2015
Philippines là một trong những nền
kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực châu Á - nhưng không có đủ công ăn
việc làm cho tất cả mọi người. Vì vậy, mỗi năm chính phủ lại đào tạo hàng ngàn
người dân các kỹ năng cần thiết để có được việc làm ở nước ngoài.
Tôi đến Trường đào tạo người giúp việc do nhà nước quản
lý tại Manila khi họ đang tập thể dục buổi sáng.
Một đội quân những người làm việc dọn vệ sinh mặc đồng phục
đang cầm chổi lông gà lông vịt quét dọn mọi ngóc ngách trong phòng khách.
Trong bếp, các đầu bếp tập sự đang chăm chú chuẩn bị món
salad.
Trường này cho ta cảm giác như trong một bộ phim truyền
hình nhiều tập, mỗi phòng đều được trang trí tỉ mỉ để tạo dựng thực tế của một
cơ ngơi rộng lớn. Dưới cầu thang là một lớp học đầy những chiếc bàn học kiểu
cũ. Ở đây, tôi được nói cho biết là những người học làm nghề giúp việc gia đình
sẽ được dạy các bài học về vệ sinh, tính tôn trọng và tài chính cá nhân.
Chính phủ Philippines mở trường đào tạo hàng chục ngàn
người giúp việc, tài xế, thợ cơ khí và người làm vườn mỗi năm, với mục đích rõ
ràng là để đưa họ đi phục vụ lâu dài ở nước ngoài.
Đối với nhà nước Philippines thì như vậy cả hai bên cùng
được lợi. Những người sống xa quê hương vì mục đích kinh tế - mà hiện có khoảng
10 triệu người - gửi ngoại tệ về nhà và đây là huyết mạch của nền kinh tế
Philippines.
Và làn sóng di cư của lực lượng lao động rất đặc biệt này
có tác dụng như một chiếc van an toàn tại một đất nước đang gặp khó khăn trong
việc cung cấp công ăn việc làm trong nước cho số dân đang tăng hơn hai triệu mỗi
năm.
"Chúng tôi rất tự hào về những gì chúng tôi đang
làm," Maria, một trong những người giúp việc tập sự, nói với tôi.
"Chúng tôi là anh hùng dân tộc." Đó là một cụm
từ được dùng lần đầu tiên trong một chiến dịch tuyên truyền của chính phủ, và
khoảng 20 phụ nữ trẻ đang xúm quanh tôi - tất cả đều mặc đồng phục rất chỉnh tề
và quá lịch sự - tất cả đều vô cùng mong muốn đó là sự thật.
"Bỏ lại gia đình của mình không phải là một việc dễ
dàng," tôi gợi ý.
"Chúng tôi không có sự lựa chọn nào khác,"
Evelyn, một cô gái cao không quá 1.5m, đáp.
"Tôi có một con nhỏ ở nhà, nhưng chẳng có cách nào để
nuôi cháu cả. Tiền thu nhập tôi kiếm được ở Kuwait cũng có nghĩa là mẹ tôi sẽ
có thể nuôi dưỡng cháu."
Nhiều người khác trong số các học viên gật đầu đồng tình
– có vẻ như hầu hết những người này đang phải đối mặt với viễn cảnh chia ly với
con cái họ trong ít nhất ba năm, và có thể lâu hơn. Thực tế của họ sẽ là việc
phục vụ kéo dài tại một nền văn hóa xa lạ.
Không khí trong trường đào tạo thật ảm đạm. Một nửa số phụ
nữ trẻ đứng trước mặt tôi đang thút thít khóc.
Cùng với số tiền người lao động ở nước ngoài, thì còn có
một hiện tượng mới đang giúp duy trì sự tồn tại của nền kinh tế Philippines. Nó
được biết đến với cái tên BPO (Business Process Outsourcing) - bạn có thể gọi
nó là sự nổi lên của nền kinh tế dựa vào các trung tâm trả lời điện thoại.
Ngày càng có nhiều công ty phương Tây chuyển các hoạt động
văn phòng chi phí thấp của họ về Philippines.
"Chúng tôi đã vượt qua Ấn Độ," Dyne Tubbs, người
quản lý các trung tâm trả lời điện thoại của Transcom, tự hào nói khi chúng tôi
đi thăm đội quân các nhân viên trả lời điện thoại người Philippines của cô xử
lý các cuộc gọi thay mặt cho một công ty chuyển phát bưu kiện của Anh. Nửa đêm ở
Manila, tức 4 giờ chiều giờ London, và các cú điện thoại liên tiếp như thế cho
tới lúc bình minh.
"Các công ty Anh thích chúng tôi bởi vì tiếng Anh của
chúng tôi không bị pha giọng địa phương. Các sinh viên sáng láng tốt nghiệp từ
các trường đại học của chúng tôi phải cạnh tranh với nhau để được làm việc ở
đây. Chúng tôi chỉ nhận những thanh niên thông minh nhất. Và sau khi chúng tôi
hoàn thành việc đào tạo họ thì thậm chí họ còn biết cách đùa mỉa mai kiểu Anh nữa,"
Tubbs nói.
Một phần ba dân số Philippiné là dưới 15 tuổi. Đất nước
này có thể đã tìm được một khu vực độc đáo trong nền kinh tế toàn cầu, nhưng tỉ
lệ tăng trưởng kinh tế hiện tại, mặc dù khá ấn tượng, sẽ không duy trì được cho
số dân được dự đoán là sẽ tăng gấp đôi, từ 100 lên 200 triệu người trong vòng
30 năm tới.
Đó là lý do tại sao Jane Judilla có thể đang nắm giữ chiếc
chìa khóa cho nền kinh tế Philippines trong tương lai.
Jane không phải là một doanh nhân hay một chính trị gia,
cô là nhân viên về sức khỏe sinh sản, người dành thời gian trong ngày của mình
tới một số khu ổ chuột tồi tàn nhất Manila.
Nhờ một điều luật được chính phủ thông qua hồi năm ngoái,
nay cô được phép đem tới cho những người Philippines nghèo khó nhất nào muốn nhận
miễn phí bao cao su, thuốc ngừa thai, và thậm chí cả dịch vụ triệt sản.
Giáo Hội Công Giáo, mà 90% người Philippines là tín đồ
trung thành, đã kịch liệt phản đối sáng kiến này nhưng họ đã thất bại.
Judilla giới thiệu tôi với Sheralyn Gonzales, một phụ nữ
khoảng 30 tuổi mặt búng ra sữa có 10 người con và lại đang có bầu. Tôi hỏi Gonzales
liệu cô có thấy vui không.
"Tôi sẽ rất vui sau khi sinh em bé tôi có thể được
triệt sản," cô nói. "Con lớn của tôi đã bỏ học, và chúng tôi gần như
không đủ khả năng tài chính cho việc học hành của các cháu khác. Tôi nói với
các con tôi là có hai con thôi, sau đó hãy sử dụng biện pháp tránh thai."
Nếu thế hệ con cái của Gonzales nghe theo lời khuyên của
cô thì tương lai của đất nước họ sẽ có hứa hẹn. Nếu không, hàng chục triệu
thanh niên Philippines có thể thấy chính mình bị giam cầm trong sự nghèo đói,
và tiếp tục phụ thuộc vào lao động nước ngoài như là một biện pháp giải thoát.
No comments:
Post a Comment