Phòng
thủ Châu Âu: “Tự chủ chiến lược”, nhưng khó cắt đứt với Mỹ
Thanh Phương - RFI
Đăng
ngày: 07/03/2025 - 14:24
Trong
cuộc họp thượng đỉnh tại Bruxelles hôm qua, 06/03/2025, lãnh đạo 27 nước thành
viên Liên Hiệp Châu Âu đã thông qua kế hoạch tăng cường khả năng phòng thủ cho
khối này, dự trù huy động tổng cộng 800 tỷ euro. Nếu như một số nước chủ trương
châu Âu phải “tự chủ về chiến lược”, thì một số nước khác vẫn trông chờ vào sự
bảo vệ quân sự của Mỹ.
HÌNH
:
Quân
đội Litva tham gia cuộc tập trận quân sự Brave Griffin 24/II giữa Litva và Ba
Lan gần Suwalki Gap gần biên giới Ba Lan tại làng Dirmiskes, Litva, ngày
26/04/2024. AP - Mindaugas Kulbis
Trong
bối cảnh tổng thống Mỹ Donald Trump đang ép Ukraina chấp nhận hòa bình với Nga
và tỏ vẻ xem thường các đồng minh châu Âu, cuộc họp thượng đỉnh hôm qua chính
là dịp để các lãnh đạo Liên Âu thể hiện sự đoàn kết và quyết tâm tự đảm trách về
an ninh cho mình, trong khi vẫn sát cánh cùng Ukraina.
Sau
chiến thắng của ứng cử viên đảng Dân chủ-Thiên Chúa giáo Friedrich Merz trong
cuộc bầu cử Quốc Hội Đức ngày 23/02, trong những ngày gần đây, Berlin và Paris
đã thể hiện quyết tâm đó. Vị thủ tướng tương lai của Đức ngày 04/03 đã tuyên bố
sẽ đầu tư 100 tỷ euro mỗi năm vào quốc phòng. Ông cũng bắt đầu tỏ vẻ xa lánh
Washington khi nói rằng nước Mỹ của Donald Trump "rất thờ ơ với số
phận của châu Âu". Đối với ông, châu Âu phải "dần dần trở
nên độc lập". Về phần mình, tổng thống Emmanuel Macron đã có bài
phát biểu long trọng với quốc dân vào ngày 05/03 để chuẩn bị tinh thần cho người
dân Pháp bước vào “ thời kỳ mới” này.
Không
chỉ bật đèn xanh cho kế hoạch của do chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der
Leyen đề xuất, mang tên “Tái vũ trang châu Âu”, trong cuộc họp thượng
đỉnh hôm qua, các lãnh đạo Liên Âu còn thông qua một danh sách các lĩnh vực cần
ưu tiên đầu tư để tăng cường kho vũ khí: hệ thống phòng không, tên lửa, pháo
binh, drone. Đó là những bước tiến khó mà tưởng tượng được chỉ cách đây 6
tháng, trước khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thời kỳ mà các nước châu Âu
nghĩ rằng có thể mãi mãi trông chờ vào sự bảo vệ của đồng minh Hoa Kỳ. Như nhận
xét của nhật báo Pháp Le Monde, bây giờ, ngay cả những nước chi tiêu dè xẻn nhất
như Đan Mạch hay Phần Lan cũng ủng hộ việc đầu tư nhiều hơn cho phòng thủ châu
Âu
Việc
tăng cường năng lực phòng thủ của châu Âu cũng phải phục vụ cho nỗ lực chiến
tranh của Ukraina. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen muốn một phần
trong số tiền cho các nước thành viên vay sẽ được dùng để mua vũ khí chuyển
giao cho Kiev. Vào lúc Hoa Kỳ đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraina, các nhà
lãnh đạo châu Âu cam kết tiếp tục hỗ trợ Kiev.
Tuy
nhiên, theo tờ Le Monde, "tự chủ chiến lược" cho
châu Âu, như chủ trương từ nhiều năm qua của tổng thống Pháp Emmanuel Macron, vẫn
là một khái niệm khó chấp nhận đối với các nước Đông Âu, tức là những nước nằm ở
tuyến đầu trước mối đe dọa của Nga. Những nước này đồng ý là phải đầu tư nhiều
hơn nữa cho quốc phòng, nhưng lại không muốn cắt đứt quan hệ với Hoa Kỳ, nước vẫn
bảo đảm an ninh cho họ kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc và kể từ khi họ gia
nhập khối NATO.
Thủ
tướng Ba Lan Donald Tusk từng nhận xét: "Không còn nghi ngờ gì nữa,
cuộc chiến ở Ukraina, cách tiếp cận mới của chính quyền Hoa Kỳ đối với châu Âu
và cuộc chạy đua vũ trang do Nga phát động đang đặt ra những thách thức mới cho
chúng ta. Ngày nay, Hoa Kỳ là đối tác khó tính và khắt khe hơn. Nhưng bằng cách
tăng cường năng lực phòng thủ, chúng ta thực sự có thể cải thiện quan hệ xuyên
Đại Tây Dương."
Trong
khi tổng thống Macron muốn củng cố ngành công nghiệp châu Âu, các quốc gia nói
trên muốn tiếp tục mua vũ khí từ Hoa Kỳ để đảm bảo duy trì sự hiện diện của Mỹ ở
châu Âu, do họ rất sợ viễn cảnh quân đội Mỹ rút khỏi châu lục này.
Theo
Le Monde, ngay cả một số nước ở Tây Âu cũng bám víu vào mối quan hệ xuyên Đại
Tây Dương, như nước Ý của thủ tướng cực hữu Giorgia Meloni, vốn có tư tưởng gần
gũi với Donald Trump. Cho tới nay bà Meloni vẫn tỏ thái độ thận trọng, cố giữ sự
cân bằng giữa một bên là các đối tác châu Âu và bên kia là Hoa Kỳ. Với hy vọng
đảm nhận vai trò trung gian, nữ thủ tướng Ý đã đề xuất một hội nghị thượng đỉnh
giữa Hoa Kỳ và Liên Hiệp Châu Âu để thảo luận về những bất đồng liên quan đến
các vấn đề an ninh và Ukraina.
-------------------------
Các
nội dung liên quan
PHÁP
- LIÊN ÂU - QUỐC PHÒNG
Pháp
kêu gọi Liên Âu ồ ạt đầu tư chung cho « tự chủ quốc phòng »
LIÊN
ÂU - QUỐC PHÒNG
Chủ
tịch Ủy Ban Châu Âu muốn giảm quy định ngân sách để thúc đẩy công nghiệp quốc
phòng
No comments:
Post a Comment