Châu
Âu tái vũ trang, đau đầu vì tiền
Anh
Vũ -
RFI
Đăng
ngày: 07/03/2025 - 15:04 - Sửa đổi ngày: 07/03/2025 - 18:12
Tổng
thống Pháp Emmanuel Macron báo động về mối đe dọa Nga kêu gọi gia tăng chi tiêu
quân sự, thượng đỉnh Bruxelles thông qua tái vũ trang châu Âu, tiếp tục hậu thuẫn
cho Ukraina là những chủ đề lớn được các báo Pháp hôm nay 07/03/2025 tập trung
khai thác nhiều.
HÌNH
:
Tên
lửa hành trình Taurus trưng bày tại Triển lãm Hàng không Vũ trụ Quốc tế ILA,
sân bay Schoenefeld, Berlin, Đức, ngày 05/06/2024. REUTERS - Axel Schmidt
Le
Monde chạy tựa chính, trích phát biểu của tổng thống «Macron : Mối
đe dọa Nga ở đây ». Tựa chính của La Croix « Nước
Nga đe dọa chúng ta như thế nào », Libération thì ghi nhận :
« Nhóm 27 nước (EU) sẵn sàng rút gươm », trong khi đó
Le Figaro đi vào trọng tâm của vấn đề : « Chủ trương tái vũ trang
của Pháp, đau đầu vì tài chính ».
Với
bài xã luận mang tiêu đề : « Sự thức tỉnh đau đớn với các nước
châu Âu », Le Monde ghi nhận trong bài phát biểu trên truyền hình hôm
05/03, Emmanuel Macron đã khẳng định nước Pháp cần chuẩn bị tăng cường đáng kể
khả năng phòng thủ cho chính mình cũng như cho cả lục địa già, khi Putin và
Trump đang xích lại gần nhau.
Le
Monde nhận thấy, những tuần qua, tổng thống Pháp rất năng nổ trên trường quốc tế.
Ông đã tuyên bố sẵn sàng mở cuộc tranh luận chiến lược về việc bảo vệ các đồng
minh trên lục địa châu Âu bằng khả năng răn đe hạt nhân của Pháp. Ông Macron
đang cố gắng khẳng định vai trò lãnh đạo của Pháp trong bối cảnh tương lai của
châu Âu đang bị đe dọa sau thái độ quay ngoắt của Donald Trump.
Nhưng
cốt lõi của vấn đề vẫn là tiền, nhất là vào lúc nước Pháp cũng như cả châu Âu
đang trong khó khăn phải tìm cách cắt giảm chi tiêu ngân sách.
Vấn
đề « đầu tiên - tiền đâu »
Với
châu Âu tái vũ trang, tự chủ quốc phòng rõ ràng là cấp bách nhưng vấn đề
« tiền đâu » mới là tiên quyết. Nhật báo Le Figaro trong
bài : « Các nước châu Âu sẵn sàng gia tăng tái vũ trang và thảo luận
về mở rộng răn đe hạt nhân Pháp » ghi nhận, tại hội nghị thượng đỉnh đặc
biệt ở Bruxelles, các lãnh đạo châu Âu đã thông qua kế hoạch của Ủy Ban Châu Âu
nhằm tài trợ cho chi tiêu quân sự.
Xã
luận tờ báo nhấn mạnh : « Mặc dù tính cấp thiết của việc tái vũ
trang toàn diện ở châu Âu không còn là vấn đề gây tranh cãi nữa… nhưng việc
này vẫn đòi hỏi những khoản đầu tư khổng lồ. Kế hoạch trị giá 800 tỷ euro
mà bà Ursula von der Leyen đưa ra không dự báo một cơn mưa euro từ trên trời
rơi xuống: Thực tế là chúng ta sẽ phải vay rất nhiều để đáp ứng nhu cầu ».
Ngân
sách : Pháp cũng không khá hơn
Chính
phủ Pháp đang cố gắng tìm kiếm nguồn tiền từ mọi hướng mọi cách, nhưng
tình hình có vẻ như không có gì sáng sủa. Cùng chung mối quan tâm,
nhật báo Công Giáo La Croix đặt câu hỏi : « Nỗ lực quốc phòng, tìm
tiền ở đâu ? ». Bài viết đưa ra nhiều số liệu để cho thấy,
tài chính công của Pháp đang gặp khó khăn để có thể cấp thêm ngân sách
cho quốc phòng.
Ngân
sách quốc phòng của Pháp dự kiến là 51 tỷ euro vào năm 2025 và 67 tỷ euro vào
năm 2030, nhưng tổng thống Emmanuel Macron muốn tăng lên 3 đến 3,5% GDP, tương
đương khoảng 90 tỷ euro. Liên Âu đã nới lỏng một số quy định ngân sách liên
quan đến chi tiêu quốc phòng, nhưng vì Pháp đang trong tình trạng thâm hụt
nghiêm trọng (5,4% GDP vào năm 2025), việc tăng thuế gần như không khả thi,
trong khi cắt giảm chi tiêu ngân sách đang còn gặp nhiều khó khăn. Ngân sách của
Pháp cho năm 2025 đã phải chật vật mới được thông qua, giờ tính chuyện chi thêm
thì quả là quá khó cho chính phủ. Trong khi đó Les Echos cho biết, theo một
thăm dò dư luận do viện Elabe thực hiện theo yêu cầu của tờ báo thì đa số người
dân Pháp ( trên 60%) không sẵn sàng dành ưu tiên tăng ngân sách quốc phòng bằng
mọi giá cho dù phần đông vẫn ủng hộ nỗ lực xây dựng một nền quốc phòng chung của
châu Âu.
Mối
đe dọa Nga không phải giờ mới có
Về
chủ đề mối đe dọa từ Nga, La Croix có bài : « Với Paris, chiến tuyến
với Nga đang xích gần ». Theo tờ báo , dưới cái nhìn của chính
quyền Pháp, Matxcơva sẽ có thể xâm lược các nước châu Âu khác sau khi đạt mục
tiêu tại Ukraina. Cuộc đối đầu với châu Âu hiện tại đã bắt đầu theo nhiều cách
khác ngoài quân sự. Nhưng ngày mai sẽ ra sao mới là điều quan trọng.
La
Croix lưu ý, tổng thống Emmanuel Macron cảnh báo rằng Nga hiện là mối đe dọa
"sống còn " đối với Pháp và châu Âu, không chỉ qua cuộc chiến ở
Ukraina mà còn qua các hành động tấn công mạng, can thiệp vào bầu cử, và sử dụng
chiến tranh thông tin. Ông cảnh báo nếu không chặn lại, Nga có thể tiếp tục tiến
vào Moldova và Rumani, thậm chí xa hơn.
Tờ báo
trích dẫn nhận định của nhiều chuyên gia cho rằng mặc dù quân đội Nga gặp khó
khăn ở Ukraina, nhưng nguy cơ họ mở rộng chiến tranh sang các nước láng giềng
là có thật, do mục tiêu của Putin là hồi sinh một đế chế "Nga hùng cường"
và xóa đi thất bại trong Chiến tranh Lạnh, đẩy lùi NATO và phá hoại Liên minh
châu Âu. Chính sách ôn hòa sẽ chỉ làm tăng cường sự hung hãn của Nga, và các quốc
gia châu Âu cần hành động để bảo vệ chủ quyền Ukraina và tạo ra một sức mạnh
răn đe đáng tin cậy.
Hậu
quả nhãn tiền khi Hoa Kỳ rút hỗ trợ Ukraina
Việc
Washington đình chỉ hỗ trợ quân sự cho Kiev và các hệ lụy ngay lập tức đối với
cuộc chiến của Ukraina cũng là đề tài của nhiều tờ báo. Vẫn trên Le
Figaro có bài : « Việc đóng băng viện trợ quân sự của Hoa Kỳ có thể
gây khó khăn cho quân đội Ukraina ngay từ mùa hè »
Theo bài
báo, quyết định của Donald Trump Mỹ đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraina, gồm
3,85 tỷ đô la, ngừng cung cấp vũ khí và thông tin tình báo, không khiến quân đội
Ukraine sụp đổ ngay lập tức, nhưng có thể gây khó khăn nghiêm trọng cho họ từ
mùa hè. Ukraina cần có khoảng sáu tháng để thích nghi và hy vọng trông cậy vào
sự hỗ trợ của châu Âu nhằm bù đắp những tổn thất này, theo các chuyên gia .
Vẫn
theo Le Figaro, mặc dù Kiev đã giảm sự phụ thuộc vào Mỹ kể từ khi xung đột bắt
đầu năm 2022, nhưng một số trang thiết bị quan trọng vẫn rất khó thay thế.
Ukraina đã tăng cường sản xuất đạn dược và drone, vốn trở thành yếu tố then chốt
trên chiến trường. Tuy nhiên, việc mất các hệ thống phòng không của Mỹ như
Patriot có thể khiến cơ sở hạ tầng của Ukraina dễ bị tấn công bởi các cuộc
không kích của Nga. Ngoài ra, vũ khí tầm xa như tên lửa Atacms gần như không thể
thay thế.
Việc
Mỹ ngừng chia sẻ thông tin tình báo càng làm tình hình trở nên phức tạp, khiến
Ukraina gặp khó khăn hơn trong việc phòng thủ trước các cuộc tấn công của Nga
và xác định mục tiêu tấn công.
Cũng
về chủ đề này, báo Libération có bài giải thích rõ hơn với tựa đề :
« Tình báo : Không có Washington Kiev lâm vào thế khó ». Về
bản chất của hợp tác tình báo giữa Hoa Kỳ và Ukraina, Libération dẫn lời chuyên
gia về lĩnh vực tình báo Jonathan Guiffard, thuộc viện nghiên cứu địa chính trị
Pháp cho biết : « Đây là sự hợp tác rất quan trọng bắt đầu
sau khi Crimée bị chiếm năm 2014 và mang tầm mức hoàn toàn khác với cuộc xâm lược
Ukraina vào năm 2022. Chính điều này đã giúp Ukraina không sụp đổ chỉ trong ba
ngày khi chiến tranh nổ ra, sau đó giành lại quyền kiểm soát và thể hiện khả
năng tấn công ». Cụ thể, tình báo Mỹ chia sẻ các hình ảnh vệ tinh,
cung cấp hệ thống chặn thông tin liên lạc và dữ liệu mạng, cũng như các hoạt động
đào tạo. Thông tin tình báo Mỹ cung cấp dữ liệu chung về chiến lược quân sự của
Nga và tọa độ mục tiêu để Kiev có thể tấn công các mục tiêu tầm xa của kẻ thù.
Như
vậy quyết định trên của Washington gây hậu quả quân sự như thế nào cho
Kiev ?
Theo
Libération, những hậu quả của việc cắt nguồn thông tin tình báo đến nhanh hơn
nhiều so với việc ngừng cung cấp vũ khí đạn dược. Không có tin tình báo, chiến
trường trở nên mù mờ do thiếu thông tin vệ tinh, quân đội Ukraina sẽ không còn
có thể lập kế hoạch tấn công sâu, đặc biệt là vào các mục tiêu chiến lược khác.
Họ cũng sẽ không thể phát hiện bất kỳ hành động nào đến từ xa, như các cuộc
không kích. Ukraina cũng có thể lo ngại Matxcơva sẽ tận dụng tình hình tình báo
của đối phương suy yếu để di chuyển vũ khí đến gần tiền tuyến hơn và đạt được
những đột phá mới. Câu hỏi đặt ra là các nước châu Âu có thể bù đắp vào sự thiếu
hụt của tình báo Mỹ. Các chuyên gia được Libération trích dẫn đều có chung câu
trả lời là « Không ». Bao nhiều năm nay châu Âu vẫn ủy thác, dựa
vào khả năng tình báo Mỹ, giờ mới ý thức được sự chậm trễ, muốn bắt kịp thì phải
mất cả chục năm nữa.
Donald
Trump-Vladimir Putin, mối quan hệ nguy hiểm ?
Liên
quan đến quan hệ Nga Mỹ và cụ thể là giữa tổng thống hai nước, Les Echos
có bài : « Putin ngày càng chi phối mạnh Trump ».
Bài báo nhận thấy, từ khi nhậm chức,
Donald Trump đã thay đổi hoàn toàn chính sách đối ngoại của Mỹ, coi Vladimir
Putin là đối tác chính để chấm dứt chiến tranh Ukraina. Điều này thể hiện sự thực
dụng chính trị (realpolitik), nhưng cũng có tình cảm ngưỡng mộ của Trump dành
cho nhà lãnh đạo Nga từ lâu nay. Putin nhận thức rõ ảnh hưởng của mình đối với
Trump và đã khai thác điều này một cách hiệu quả. Trong những ngày gần đây, Mỹ
đã đưa ra hàng loạt nhượng bộ đáng kể với Nga, bao gồm việc phản đối một nghị
quyết của Liên Hợp Quốc lên án cuộc xâm lược Ukraina, cắt viện trợ quân sự cho
Kiev, ngừng cung cấp thông tin tình báo và đình chỉ các hoạt động tấn công mạng
nhằm vào Matxcơva. Thậm chí, chính quyền Trump còn dự tính xem xét nới lỏng các
lệnh trừng phạt đối với Nga.
Chiến
lược của Trump là thúc đẩy một nền hòa bình, với mục tiêu tách Nga khỏi liên
minh với Trung Quốc, quốc gia mà ông coi là đối thủ địa chính trị thực sự. Điều
này đồng nghĩa với việc Mỹ sẵn sàng từ bỏ Ukraina và châu Âu, chấp nhận yêu cầu
của Matxcơva đòi Ukraina phải nhượng lãnh thổ, không gia nhập NATO và
không được Mỹ bảo đảm an ninh.
----------------------------
Các
nội dung liên quan
LIÊN
ÂU - AN NINH
Tăng
cường khả năng quân sự và yểm trợ Ukraina, trọng tâm thượng đỉnh Liên Âu
HOA
KỲ - NATO
Mỹ
: Tổng thống Trump lại dọa sẽ không bảo vệ các đồng minh NATO
PHÂN
TÍCH
Tái
vũ trang : Những cái bẫy Liên Âu cần tránh
No comments:
Post a Comment