07.10.2016
‘Nguyễn
Như Phong nổi loạn’
Quyết định rất nhanh của Bộ Thông tin và Truyền
thông rút thẻ nhà báo của ông Nguyễn Như Phong, Tổng biên tập báo Petrotimes,
sau khi cơ quan chủ quản là Hội Dầu khí Việt Nam đã cách chức ông Phong, đồng
thời đình bản Petrotimes 3 tháng, cho thấy vụ Petrotimes đăng lại bài Thời Báo
(Đức) phỏng vấn Blogger Người Buôn Gió (Bùi Thanh Hiếu) không phải do một cấp
dưới của ông Nguyễn Như Phong tự ý đăng mà ông Phong không biết, cũng không phải
ông Phong bị “gài” bởi một bàn tay bí ẩn nào đó, mà chính là ông Nguyễn Như
Phong quyết định đăng bài phỏng vấn này.
Hiểu một cách nào đó, vụ việc chưa từng có trên có
thể ví như “Nguyễn Như Phong nổi loạn”. Trong lịch sử cầm quyền của đảng CSVN,
thỉnh thoảng lại có một tờ báo bị đình bản hoặc một tổng biên tập bị cách chức
vì đăng bài mang quan điểm có phần đối lập. Tuy nhiên, chỉ là “có phần” thôi chứ
không toạc móng heo như vụ Petrotimes đăng bài phỏng vấn Người Buôn Gió.
Người Buôn Gió lại nằm trong số nhân vật bất đồng
chính kiến bị đảng cầm quyền ghét cay ghét đắng và đánh giá là “cực kỳ phản động”.
Không những thế, blogger này đang liên đới cực kỳ mật thiết với nhân vật Trịnh
Xuân Thanh ra mặt chống đảng mà đảng lùng bắt mãi không được. Không ít ý kiến
cho rằng việc Petrotimes đăng bài phỏng vấn Người Buôn Gió là một thách thức trực
tiếp đối với quyền lực của đảng và đồng thời là một “cái tát” đối với thể diện
của Tổng Bí thư Trọng - người mà có lẽ thù Trịnh Xuân Thanh và Người Buôn Gió đến
tận xương tủy.
Nhưng sau tất cả màn hỉ nộ sân si ấy, có thể hiểu
tâm thế của ông Nguyễn Như Phong ra sao để dẫn ông đến hành động đăng bài chưa
từng có như trên?
Tâm
thế Nguyễn Như Phong
Nguyễn Như Phong lại là đại tá công an, từng là phó
tổng biên tập báo Công An Nhân Dân của Bộ Công an. Trong suốt quá trình hành
nghề của mình, Nguyễn Như Phong không chỉ nổi tiếng với triết lý “làm nhà báo
phải như con chó ấy”, mà là tác giả của không ít bài báo công kích, kể cả xúc
phạm nhân phẩm giới đấu tranh dân chủ nhân quyền. Bác sĩ Nguyễn Đan Quế - một
trong những nhà đấu tranh dân chủ có bề dày ở Việt Nam - kể lại rằng vào năm
1991 khi bác sĩ còn trong tù, chính nhà báo Nguyễn Như Phong đã vào tận trại
giam để chụp hình và viết bài công kích ông.
Với chiều dài quá “chuyên chính” như thế, vì sao
Nguyễn Như Phong lại quyết định “kết” Người Buôn Gió - nhân vật nằm trong “đám”
mà ông Phong vẫn thường chửi rủa thậm tệ? Nếu để câu lượng đọc cho báo, ở Việt
Nam không thiếu gì vụ cướp - giết - hiếp mà sao Nguyễn Như Phong phải quá mạo
hiểm đề cập đến “lằn ranh đỏ” - giới hạn mà là một nhà báo công an quá nhiều
kinh nghiệm, ông Phong không thể không thấm đến tận não bộ?
Nhìn lại, từ khi Nguyễn Như Phong về làm tổng biên tập
ở Petrotimes, tờ báo này đã bật lên và có ít nhất hai thế lực chính trị mạnh sủng
ái: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Bộ Công an.
Vào thời gian trước Đại hội XII, Petrotimes là một
trong số ít tờ báo có vẻ ra mặt ủng hộ Thủ tướng Dũng. Dư luận cũng thường nhắc
đến mối quan hệ “thân tình” giữa Thủ tướng Dũng với ông Nguyễn Như Phong.
Theo đó, không loại trừ việc đăng lại bài phỏng vấn
Người Buôn Gió là một hành động “cướp cò” của ông Nguyễn Như Phong để phản ứng
trước chiến dịch một số tờ báo nhà nước “đánh Trịnh Xuân Thanh”, bởi bài trả lời
phỏng vấn của Người Buôn Gió là có lợi cho Trịnh Xuân Thanh, mang hàm ý thanh
minh cho Thanh ở PVC; đồng thời phản ứng với loạt bài của tác giả Huy Đức tấn
công trực diện Bí thư TP.HCM Đinh La Thăng, qua đó gián tiếp phản ứng với chiến
dịch “chống tham nhũng” của Tổng Bí thư Trọng mà dường như đang nhắm đến Đinh
La Thăng và sau đó có thể là Nguyễn Tấn Dũng.
Nếu quả Nguyễn Như Phong muốn phản ứng theo cách
trên thì chỉ có thể cho rằng: để bảo vệ nhóm lợi ích của mình, trong một cơn bức
xúc không kiềm chế được hoặc với một chủ đích đã tính toán, ông Phong đã gạt phắt
ý thức hệ bảo vệ chế độ để một bước nhảy thẳng sang phía “thế lực thù địch” Người
Buôn Gió.
Bước nhảy ghê gớm trên có thể làm sững sờ phần còn lại
của giới công an, đặc biệt đối với những cán bộ công an vẫn giữ rịt quan niệm
“còn đảng còn mình”, đồng thời khiến bật ra một câu hỏi chĩa thẳng vào rường cột
chế độ: Phải chăng cú nhảy quyết liệt của Nguyễn Như Phong công an là một đặc
trưng cho tâm trạng sẵn sàng quay ngoắt của đa phần cán bộ đảng viên nếu “tình
hình có biến”?
Thông
điệp nào của ông Trọng?
Bất kể Tổng Bí thư Trọng và các đồng chí của ông
đang nghĩ gì, biến đổi cũng là quy luật của thời gian, chỉ là sớm hay muộn hơn
một chút mà thôi.
Sau những gì thuộc về tâm thế Nguyễn Như Phong, hãy
nhìn vào tâm thế của đảng, hay chính xác hơn là một bộ phận nhỏ trong đảng. Bằng
động tác cách chức và rút thẻ nhà báo ông Nguyễn Như Phong, đảng muốn “nhắn nhủ”
gì đến xã hội và nội bộ?
Với xã hội, đảng vẫn đương nhiên muốn ngăn chặn những
tư tưởng bất đồng, đặc biệt trong giới báo chí.
Trên phương diện nội bộ, rất dễ hình dung rằng sau
khi bài phỏng vấn Người Buôn Gió xuất hiện trên Petrotimes, vụ việc này đã được
báo cáo trực tiếp cho Ban bí thư của ông Đinh Thế Huynh, và Ban bí thư lại báo
cáo ngay cho Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Riêng với hai ông Huynh và Trọng,
đây là một thách thức ghê gớm đối với cá nhân các ông và quyền lực của đảng cầm
quyền mà hai ông đang cùng nắm giữ. Ngay sau đó, “Thường trực Bộ Chính trị” đã
chỉ đạo cho ông Trương Minh Tuấn - nhân vật hiện thời là Bộ trưởng Thông tin và
Truyền thông kiêm chức Phó trưởng ban Tuyên giáo trung ương, mà về thực chất là
“người của đảng” - phải ra quyết định xử lý ngay lập tức đối với Nguyễn Như
Phong.
Ông Trương Minh Tuấn đã mau mắn và mẫn cán thi hành
việc này. Tuy nhiên, quyết định thu hồi thẻ nhà báo của ông Nguyễn Như Phong và
đình bản 3 tháng Petrotimes lại không nêu rõ lý do. So với những trường hợp kỷ
luật báo chí gần đây đều nêu nguyên do, sự trống vắng quá khó lý giải vào lần
này cho thấy ít nhất hai điều:
1. Ông Nguyễn Như Phong có một khả năng thoát bị
truy tố vì vụ đăng bài phỏng vấn Người Buôn Gió, vì nếu bên đảng tự tin thì đã
nêu rõ lý do ông Phong bị rút thẻ nhà báo và báo Petrotimes bị đình bản 3
tháng.
2. Dường như đã có một sự không thống nhất giữa cơ
quan tuyên giáo, Bộ Thông tin và Truyền thông với Bộ Công an trong việc “xử lý
Nguyễn Như Phong”. Nói cách khác, có thể Bộ Công an tìm cách “đứng ngoài cuộc”
và để cho cơ quan đảng làm phần hành của bên đảng, nhưng chỉ làm việc xử lý kỷ
luật đảng và kỷ luật chính quyền, còn việc đưa ông Phong vào vòng tố tụng hình
sự là một chuyện hoàn toàn khác.
Quyền lực của đảng cũng vì thế vẫn đang theo khuynh
hướng dần bị co hẹp. Nếu trước đây quyền lực này bị áp lực bởi phản ứng của
phong trào đấu tranh dân chủ nhân quyền, thì nay còn chông chênh hơn bởi những
bất đồng đã biến thành hành động công khai ngay trong nội bộ.
Rất có thể, vụ Nguyễn Như Phong mang ý nghĩa như một
phát pháo công khai đầu tiên trên mặt báo chí nhà nước, thay vì chỉ trên mạng
xã hội như trước đây, của một nhóm quyền lực - tài phiệt phản ứng đối với thế lực
bên đảng, tiếp theo hàng loạt vụ việc nội bộ nổ ra từ tháng Tám năm 2016 cho đến
nay như cái chết bị nghi vấn của viên thiếu tướng chỉ là “phụ trách Tư lệnh
quân khu 2” Lê Xuân Duy, vụ giết quan chức Yên Bái với tin đồn kinh khủng “cả
ba bị bắn”, vụ Trịnh Xuân Thanh ung dung tẩu thoát ngay trước mũi công an, vụ bắt
Vũ Đức Thuận sau đó, và tất nhiên phải kể đến nhân vật Đinh La Thăng có thể
đang nằm trong tầm ngắm “truy diệt” của bên đảng.
Đồng thời với một vị trí “giám sát” mới của mình
trong Thường vụ Đảng ủy công an trung ương, có lẽ Tổng Bí thư Trọng - thông qua
vụ kỷ luật rất nhanh ông Nguyễn Như Phong - còn muốn răn đe lực lượng công an
“phải trung thành hơn với đảng”, và muốn đánh bạt mọi hy vọng cứu vớt cho nhóm
ông Nguyễn Tấn Dũng - nhân vật vừa là cựu nhưng vẫn là đương kim đối thủ của
ông Trọng.
--------------------------
* Blog của nhà báo Phạm Chí Dũng là blog cá nhân.
Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản
ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
No comments:
Post a Comment