01.12.2015
Cách
đây 2 tháng, khi ông Putin quyết định lao vào cuộc chiến ở Syria với những cuộc
không kích mạnh mẽ, nhiều nhà bình luận khen ông đã có một quyết định cao mưu,
chủ động làm thay đổi cán cân lực lượng ở Trung Đông, cho thấy Nga đang trở lại
trên lĩnh vực ngoại giao cũng như quân sự trong tư thế một cường quốc đáng nể.
Nhiều người ca tụng nước cờ cao tay của người hùng Putin đã làm quên đi cơn khủng
hoảng ở Ukraine và việc xâm chiếm bán đảo Crimea – hai sự kiện đã làm cho Nga bị
thế giới trừng phạt.
Trên
báo Pháp Le Monde hồi đó (ngày 26/8/2015) đã có lời bình rằng Hoa Kỳ và phương
Tây bị thua một ván cờ, bị động lúng túng đối phó khi nước cờ cao của Putin đã
làm thay đổi cục diện, xáo trộn các lá bài trên mặt trận Syria. Lực lượng quân
sự Nga được phô trương tại hải cảng quân sự Latakia nước sâu và căn cứ quân sự
Hmeymim gần đó, với lực lượng không quân và hải quân hiện đại, như nhiều phi
đoàn Su-24, tên lửa phòng không và tuần dương hạm Moskva. Nước Nga đã trở lại
Trung Đông với thế mạnh của một cường quốc.
Thế của Tổng thống Syria al- Assad đang thua to, bỗng nhiên được Putin ứng cứu bằng hàng trăm cuộc oanh kích và hàng trăm tên lửa phóng đi từ biển Caspian tập trung đánh vào các lực lượng nổi dậy chống al-Assad, chỉ một tỷ lệ rất nhỏ nhắm vào các mục tiêu của IS (Nhà nước Hồi giáo) đang bị liên minh các nước phương Tây cùng các nước Ả-rập tấn công.
Thế của Tổng thống Syria al- Assad đang thua to, bỗng nhiên được Putin ứng cứu bằng hàng trăm cuộc oanh kích và hàng trăm tên lửa phóng đi từ biển Caspian tập trung đánh vào các lực lượng nổi dậy chống al-Assad, chỉ một tỷ lệ rất nhỏ nhắm vào các mục tiêu của IS (Nhà nước Hồi giáo) đang bị liên minh các nước phương Tây cùng các nước Ả-rập tấn công.
Nhược
điểm của ông Putin là đã đến quá muộn, khi al-Assad - bạn đồng minh hiếm hoi -
đã bị mất nhiều vùng đất rộng lớn, bị mất hết uy thế do gây nên nhiều vụ tàn
sát dân thường. Ông Putin cũng đã chậm chân vì IS đã chiếm được một vùng lãnh
thổ rất rộng - 1/3 diện tích Syria và 1/4 diện tích Iraq - thực hiện chính sách
giết người man rợ, chuyên chặt đầu tù binh và con tin, trở thành kẻ thù chính của
toàn thế giới.
Nước cờ
đã tưởng là cao tay của ông Putin hóa ra là nước cờ quá thấp, trái khoáy. Cho đến
khi máy bay hàng không dân dụng của Nga bị IS đặt bom làm chết hơn 200 thường
dân Nga, ông Putin mới tỉnh ra đôi chút, buộc phải coi IS thực sự là kẻ thù của
mình để tập trung các cuộc không kích vào nhóm cuồng chiến man rợ này, nhưng
ông Putin không chịu buông bỏ al-Assad, vẫn chơi trò 2 mang, tỏ ra thiếu viễn
kiến, thiếu sự bén nhạy của một sỹ quan tình báo lão luyện. Ông còn tiếp đón
al-Assad tại Moscow một cách rất thân tình. Sau khi chuyển sang tập trung đánh
vào IS, ông Putin vẫn còn tiếc rẻ, tiếp tục đi theo lối mòn cũ, giả dối cam kết
với Hoa Kỳ và Liên Âu sẽ tập trung không kích mạnh hơn các cơ sở của IS, nhưng
vẫn dành một tỷ lệ cao các cuộc oanh kích đánh phá các nhóm nổi dậy chống
al-Assad, trong đó có các nhóm người gốc Thổ ở phía Tây Bắc Syria, sát biên giới
với Thổ Nhĩ Kỳ.
Và tai
nạn không bất ngờ đã xảy ra. Theo loan báo của Thổ Nhĩ Kỳ, một máy bay Sukhoi
Su-24 của Nga bay vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ và đã bị máy bay F-16 của Thổ bắn hạ.
Ông Putin lên án Thổ Nhĩ Kỳ, nói rằng chiếc Su-24 không hề vi phạm không phận
Thổ, và tố cáo Thổ cố tình «đâm sau lưng» Nga. Ông Putin rất cay khi Tổng thống
Barack Obama khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ có quyền chính đáng bảo vệ không phận quốc
gia, đồng thời kêu gọi 2 bên tránh leo thang đối đầu. Liên Âu cũng có lập trường
tương tự. Mối liên lạc quân sự Nga - Thổ Nhĩ Kỳ bị cắt đứt, nhưng 2 bên đều thấy
không thể căng thẳng thêm.
Ông
Putin thêm bẽ bàng vì 1 trong 2 phi công từ chiếc Su-24 nhảy dù ra bị thiệt mạng.
Hai trực thăng Mi-8 của Nga đến cấp cứu thì một bị bắn rơi, 1 người lái trúng đạn,
gây ra một tổn thất kép cho phía Nga trong vụ này. Phía nổi dậy người Syria và
Thổ Nhĩ Kỳ nói thẳng ra rằng nếu như ông Putin giữ lời hứa tập trung không kích
IS là kẻ thù chung, từ bỏ chủ trương đánh phá các nhóm người Syria và người Thổ
Nhĩ Kỳ, xem họ là đồng minh cùng chống al- Assad, thì đã không thể xảy ra những
chuyện đáng tiếc như vậy.
Họ đã
nói trúng tim đen của người hùng Putin, vì ông vẫn còn giữ ảo vọng duy trì
al-Assad bằng mọi giá, vì là bạn hiếm, cánh hẩu mua nhiều vũ khí Nga và còn để
Nga sử dụng lâu dài những căn cứ hải quân nước sâu và căn cứ quân sự ở Latakia
- là những căn cứ quý hiếm ở Trung Đông. Chính do những tính toán như trên mà
ông Putin ở trong tình trạng bất an, và hay bị bất ngờ.
Sau các
cuộc khủng bố lớn của nhóm IS ở Paris ngày 13/11, chúng còn dọa sẽ gây sự ngay ở
Nga và ở các nước Hồi giáo láng giềng của Nga ; đã có vài trăm người ở các nuớc
này sang Syria để được nhồi sọ tôn giáo và huấn luyện khủng bố, ông Putin buộc
phải tỏ quyết tâm tham gia mạnh mẽ hành động nhằm tiêu diệt IS - kẻ thù nguy hiểm
nhất của nhân loại. Ông khẳng định lập trường này trong cuộc gặp Tổng thống
Pháp Francois Hollande ở Moscow ngày 26/11 vừa qua, tuyên bố Nga sẽ đẩy mạnh
các cuộc không kích, nhận sự phân công chung là không quân và tên lửa Nga sẽ
đánh mạnh hơn vào các mỏ dầu và nhất là các đoàn xe quân sự, xe bồn to chở dầu
của bọn IS, giáng mạnh vào nền kinh tế tài chính của chúng, đồng thời thỏa thuận
sẽ cùng nhau trao đổi thông tin quân sự và tình báo rộng rãi, kịp thời giữa các
nước tham gia trận chiến diệt IS.
Đó là
con đường duy nhất để khôi phục uy tín của nước Nga, hòa nhập với thế giới hiện
đại. Thực tế đã mở mắt thêm cho người hùng Putin về tình hình thực tiễn ở Trung
Đông.
Tìm cách khôi phục tư thế cường quốc hàng đầu bằng những tính toán riêng tư thiển cận theo chủ nghĩa Đại Nga chỉ là lặp lại những ảo tưởng lạc lõng của các Nga hoàng xa xưa và của các hoàng đế CS Stalin và Lenin trước đây.
Tìm cách khôi phục tư thế cường quốc hàng đầu bằng những tính toán riêng tư thiển cận theo chủ nghĩa Đại Nga chỉ là lặp lại những ảo tưởng lạc lõng của các Nga hoàng xa xưa và của các hoàng đế CS Stalin và Lenin trước đây.
Lời hứa
trên đây của ông Putin còn phải được chứng minh ngay trong hành động trong những
ngày sắp tới ở Trung Đông.
------------------------------
* Blog của nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân.
Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản
ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
No comments:
Post a Comment