11/03/2015
16:21
"Tháo ghế ra chọi
tao coi đi"
"Máu me tùm lum tùm la hết trơn, ớn quá"
"Vi ơi Vi, canh dùm nha"
"Mày!"
"Máu me tùm lum tùm la hết trơn, ớn quá"
"Vi ơi Vi, canh dùm nha"
"Mày!"
Video học sinh đánh bạn
đang gây bức xúc trên mạng - Nguồn: YouTube
Từ bao giờ những đứa
trẻ được phép lấy lý do học giỏi để tra tấn người khác?
Từ bao giờ môi trường
học đường không còn chỗ ẩn nấp hay cơ hội đối thoại nào cho một nạn nhân của cuộc
đánh đập?
Khi nào trẻ con biết
cách trở thành những người tra tấn?
Giáo dục có cho phép
những kẻ trở nên tàn bạo được tha thứ vì chúng có danh hiệu hay đem lại thành
tích cho trường không?
*
Cuộc
đánh nhau trong clip của học sinh lớp 7 Trường THCS Lý Tự Trọng (Trà Vinh) có
những câu thoại như vậy. Đối nghịch với nó là phản ứng của những người làm giáo
dục trực tiếp tại ngôi trường: Theo ông Nguyên (hiệu trưởng), những học sinh
tham gia vụ đánh nhau trong video clip đều có học lực khá giỏi, hiện tại thì
các em đi học bình thường và quan điểm nhà trường là không tạo áp lực cũng như
những ảnh hưởng tâm lý đến việc học của các em.
Thời
của những cuộc đấm đá, xông vô cào cấu nhau dường như đã qua, khi mấy năm trước
đây, lần đầu tiên dư luận giận dữ với một em nữ sinh ở Tây nguyên đánh bạn. Bạo
lực trong học đường đã bước lên một đẳng cấp mới. Nó không còn là cơn giận dữ của
những đứa trẻ con, cũng không dừng lại ở một cuộc xô xát loạn xà ngầu, la hét ẩu
đả, cào cấu đánh nhau cho hả cơn tức. Bạo lực giờ đã trở thành một cuộc tra tấn
giải trí.
Sự
bình thản, cấp độ, cũng như cao trào của cuộc đánh bạn của những em học trò mới
14 tuổi đã trở nên có tổ chức và bình tĩnh hơn clip của các “đàn anh đàn chị” mấy
năm trước. Đầu tiên, các em gái đánh bạn, sau đó, bạn trai nghĩ ra một trò hay,
bèn đưa ghế để ném vào đầu bạn. Tiếp theo, thấy chưa đủ “đô”, các bạn trai bèn
nghĩ ra cách mới, chồng các cái ghế thành một chồng, bảo bạn Vi (gọi tên trong
clip) kéo tóc giữ đầu em gái xuống, để em có thể chọi hẳn một chồng ghế vào đầu
và gáy bạn.
Đối
thoại trong clip rất đơn giản - thán phục máu nhiều quá, ra hiệu, canh dùm để
chọi cho trúng. Một đứa trẻ giữa gần một chục đứa trẻ khác giống hệt một con gà
chọi trong sới đá gà, người ngoài la hét cho nó đá nhau cho đổ máu, chết càng
hay. Em gái ở trung tâm cuộc "tra tấn" ấy, đã đổ máu, nhưng vẫn tiếp
tục bị kéo tóc, chọi ghế, hành hạ cho thỏa mãn mọi bề, trước khi cuộc vui tan.
Sau
khi hoàn tất, các em post clip lên mạng, tự hào giới thiệu việc mình làm. Tất cả
hành vi đã không còn dừng ở mức độ giận dữ làm liều hay thái quá vì bực dọc, cuộc
đánh bạn trở nên lý trí và có đầy đủ thủ tục để chứng tỏ khả năng của kẻ đánh bạn.
Ai
đã từng xem các clip bạo lực học đường trên mạng sẽ ngạc nhiên vì độ “chuyên
nghiệp” và bình tĩnh của các em học trò này.
Ngôi trường nơi xảy ra
vụ việc - Ảnh: Vũ Lê
Hình
ảnh trong clip làm tôi nhớ trong hội thảo "Thực trạng và giải pháp ngăn chặn
bạo lực học đường trong trường phổ thông" của Viện nghiên cứu giáo dục (Đại
học Sư Phạm TPHCM) cuối 2014, khi đọc các chuyên đề tham dự, tôi đặc biệt ấn tượng
với khảo sát của thạc sĩ Đinh Anh Tuấn trong một khảo sát trên 496 em học sinh
tại 8 trường ở Quy Nhơn (Bình Định). Bài viết có đoạn: “Khi chứng kiến bạo lực
học đường, số học sinh chọn cách “can ngăn” chỉ ở mức vừa phải (17,8%), “báo
cáo với GV” chiếm tỷ lệ cao nhất (36,5%). Cách hành xử an toàn là “bỏ đi nơi
khác” cũng được nhiều học sinh lựa chọn (30,9%), các hành vi bàng quan như “đứng
xem” chiếm tỷ lệ khá cao (22,6%), quay phim, chụp hình (5,4%) và hô hào, cổ vũ
(7,3%)”.
Vậy
là bất chấp “danh hiệu” được là kênh thông tin đầu tiên được học trò tìm kiếm,
giáo viên vẫn chỉ mới chiếm được 36,5% phản ứng tin cậy mà các em học sinh dành
cho trước một cảnh bạo lực. Trong khi đó, có đến 30,3% đã trở thành nhân tố
tích cực của một cuộc đánh đấm. Các con số này không gợi ra điều gì, nhất là khảo
sát này lại diễn ra ở Bình Định, một nơi khác hẳn Trà Vinh. Nhưng hình ảnh
trong clip lại có vẻ... khá giống với cách những em học trò đang hành xử. Biểu
hiện côn đồ, tra tấn bạn tăng cấp, chuyên nghiệp. “Khán giả” xem rất đông. Ngạc
nhiên hơn, trong không gian một ngôi trường, không hề có bóng dáng của giám thị,
bảo vệ hay thầy cô nào xuất hiện, bất chấp tiếng khóc và la hét khủng khiếp của
em nữ sinh nạn nhân. Sau đó, thầy hiệu trưởng cũng “nhẹ nhàng” với sự việc đến
bất ngờ, với lý do tất cả các em “tham dự” đều là học sinh khá giỏi?
Từ
bao giờ những đứa trẻ được phép lấy lý do học giỏi để tra tấn người khác? Từ
bao giờ môi trường học đường không còn chỗ ẩn nấp hay cơ hội đối thoại nào cho
một nạn nhân của cuộc đánh đập? Khi nào trẻ con biết cách trở thành những người
tra tấn? Giáo dục có cho phép những kẻ trở nên tàn bạo được tha thứ vì chúng có
danh hiệu hay đem lại thành tích cho trường không? - Những câu hỏi này có lẽ
dành cho lương tâm của những người đang thực hiện việc giáo dục tại ngôi trường
đó.
Vài
năm trước, khi các clip hành hung xuất hiện, người ta chứng kiến sự “thẳng tay”
của các hiệu trưởng, giáo viên, các ngôi trường chối bỏ những em học trò gây hấn,
đuổi học, bắt chuyển trường. Một kịch bản giống giống như vậy đã được chuẩn bị
sẵn cho các ngôi trường muốn xoa dịu nhà báo và dư luận đang giận dữ ngoài kia.
Có cách nào tốt hơn để bảo vệ danh hiệu là hi sinh một vài con tép phiền nhiễu?
- Một quy trình cần thiết để giúp các em học trò tìm kiếm sự giúp đỡ ẩn danh
khi bị bắt nạt, hay dò tìm, hỗ trợ, tư vấn các em có nguy cơ trở thành kẻ bắt nạt
chưa thực sự xuất hiện ở số đông các trường phổ thông. Ngoại trừ nỗ lực tự thân
của một số trường như nhờ đến công an bảo vệ trường hoặc có giáo viên tư vấn
trò chuyện vài buổi mỗi tuần. Đặc biệt, với nhiều trường cách hành xử dễ thấy
nhất sau khi có bạo lực xảy ra là hạ hạnh kiểm, đuổi học... để chối bỏ những kẻ
hành hung và cả nạn nhân.
Nhưng
đi xa hơn những tấn công ấy là gì, đằng sau của những đứa trẻ nhạt miệng thán
phục “máu nhiều quá” hay đứa bé gái khóc thét đau đớn (nhưng lại nhẹ nhàng im lặng
không kêu cứu sau trận đòn) là gì? Đó là một vết thương sâu hoắm giữa cái thế
giới giáo dục bồng bềnh tốt đẹp không biết phải làm gì trước những đứa trẻ hành
hạ nhau. Đó là những gia đình yên lặng với đám trẻ con tách biệt thành một thế
giới khác. Một lớp trưởng học giỏi có thể giỏi tra tấn bạn. Một em học trò bị
đánh máu me đầm đìa có thể mỉm cười nói bị ngã cầu thang.
Người
lớn đã không còn nhận được tín hiệu của con trẻ nữa. Cách duy nhất họ biết chuyện
gì đang xảy ra là.... clip (do tụi trẻ con quá vui sướng tự post lên mạng
chơi).
Giờ
thì trẻ con có thêm một cách "giải trí" mới: Quay clip hành hạ bạn bè
mình.
Trong
khi môi trường giáo dục vẫn chưa nghĩ ra cách nào để hành xử đáp lại.
Khải
Đơn (*)
(*) Bài
viết thể hiện văn phong và góc nhìn của tác giả, một người viết tự do đang sống
và làm việc tại TP.HCM
--------------------------
Nữ
sinh Trà Vinh đánh bạn bằng ghế nhựa gây bức xúc (Dân Luận): Một nhóm học
sinh nữ nắm tóc, dùng ghế nhựa đập liên tục vào mặt, vào đầu, thậm chí ném cả
chồng ghế nhựa lên đầu một nữ sinh khác khiến em này bị điếc một bên tai và khủng
hoảng tâm lí.
No comments:
Post a Comment