Ông Trump ra tay kiềm
chế tỷ phú Musk sau cuộc đấu khẩu trong nội các?
Anthony Zurcher
Phóng
viên Bắc Mỹ
8
tháng 3 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cwydrw5ezj3o
Tổng
thống Donald Trump đã triệu tập một cuộc họp với các bộ trưởng nội các vào hôm
Thứ Năm 6/3 để thảo luận về tỷ phú Elon Musk và những nỗ lực của ông chủ Tesla
nhằm cắt giảm chi tiêu và số lượng nhân sự của chính phủ Mỹ.
Theo
thông tin từ các kênh truyền thông Mỹ, mọi chuyện đã trở nên căng thẳng.
Tỷ
phú Musk cáo buộc Ngoại trưởng Marco Rubio đã không cắt giảm đủ nhân sự tại Bộ
Ngoại giao, báo New York Times đưa tin.
Theo
tờ báo này, ông trùm công nghệ đã nói với Ngoại trưởng
Rubio rằng ông "giỏi trên truyền hình", cố tình bỏ qua lời
khen ngợi về công việc của ông với tư cách là nhà ngoại giao cao nhất của Mỹ.
Cũng
theo New York Times, người giàu nhất thế giới còn xung đột với Bộ trưởng Giao
thông Sean Duffy về việc liệu lực lượng đặc nhiệm Bộ Chính phủ Hiệu
quả (DOGE) do ông Musk lãnh đạo có tìm cách sa thải các kiểm soát viên không
lưu vốn đã thiếu hụt tại Cục Hàng không Liên bang hay không.
Bộ
Giao thông do ông Duffy đứng đầu đã bị giám sát chặt chẽ sau hai vụ tai nạn máy
bay ở Mỹ kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng 1/2025.
·
Musk phô diễn ảnh
hưởng với Quốc hội trong vở kịch đóng cửa chính phủ Mỹ
20 tháng 12 năm 2024
·
Họp nội các đầu
tiên của ông Trump: Musk, thuế quan, căng thẳng và gì nữa?
28 tháng 2 năm 2025
·
Bên trong cuộc
đua Elon Musk khuynh đảo chính quyền Mỹ
·
7
tháng 2 năm 2025
Sau
khi lắng nghe các bên lời qua tiếng lại, Tổng thống từ Đảng Cộng hòa được cho
là đã can thiệp để làm rõ rằng ông vẫn ủng hộ DOGE, nhưng từ giờ trở đi các bộ
trưởng nội các sẽ chịu trách nhiệm và đội ngũ của ông Musk sẽ chỉ đưa ra lời
khuyên.
Một
phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với tờ báo này rằng ông Rubio cảm thấy
cuộc họp nội các là một "cuộc thảo luận cởi mở và hiệu quả".
Nhà
Trắng chưa trả lời yêu cầu bình luận thêm của BBC.
Cuộc
họp được lên kế hoạch vội vàng này có thể cung cấp bằng chứng cho thấy tổng thống
Mỹ đã quyết định hạn chế quyền lực rộng lớn mà ông chủ SpaceX
và Tesla cùng sáng kiến cắt giảm chi phí DOGE của ông đã nắm giữ
trong những tuần đầu ông Trump nhậm chức.
Ông
Trump lần đầu tiên bình luận về nội dung cuộc họp hôm 6/3, thông qua một bài
đăng vào tối hôm đó trên mạng xã hội Truth Social của ông. Cuộc họp này vốn chỉ
được tiết lộ qua các bản tin truyền thông sau sự kiện.
Ông
Trump cho biết ông đã chỉ thị cho các bộ trưởng của mình làm việc với DOGE về
"các biện pháp cắt giảm chi phí".
"Khi
các bộ trưởng tìm hiểu và hiểu rõ về những người làm việc cho các bộ phận khác
nhau, họ có thể rất chính xác về việc ai sẽ ở lại và ai sẽ ra đi," ông viết,
đồng thời nói thêm rằng họ nên sử dụng "dao mổ" để cắt giảm chứ không
phải "rìu".
Tỷ
phú Musk vung cao máy cưa được Tổng thống Argentina tặng, biểu tượng cho cắt
giảm chi tiêu, ở sự kiện của phe bảo thủ tại thủ đô Washington hôm 20/2
Chỉ
vài tuần trước, tỷ phú Musk đã vung một chiếc cưa máy sáng loáng tại một hội
nghị bảo thủ - một biểu tượng rõ ràng cho những nỗ lực mạnh mẽ nhằm cắt giảm
chi tiêu của chính phủ khiến Đảng Dân chủ tức giận và khiến một số quan chức
trong chính quyền Trump lo ngại.
Đội
ngũ của ông Musk đã gửi nhiều email từ một tài khoản chính thức của chính phủ tới
hàng triệu công chức liên bang, khuyến khích họ nhận tiền trả trước nhiều tháng
để đổi lấy việc từ chức.
Các
công chức liên bang được hướng dẫn cung cấp báo cáo về thành tích hằng tuần của
họ hoặc có nguy cơ bị sa thải - một yêu cầu mà một số cơ quan đã hướng dẫn nhân
viên của họ bỏ qua.
DOGE
cũng đã ra lệnh sa thải nhiều nhân viên chính phủ mới được tuyển dụng, những
người không được bảo vệ đầy đủ do cơ chế "thử việc".
Một
số cơ quan chính phủ kể từ đó đã rút lại các lệnh này vì những nhân viên được
coi là thiết yếu, chẳng hạn như những người giám sát an ninh vũ khí hạt nhân,
đã bị ảnh hưởng.
Tỷ
phú Elon Musk cũng có mặt tại cuộc họp nội các đầu tiên của Tổng thống Donald
Trump vào ngày 26/2, mặc chiếc áo có in chữ "Hỗ trợ kỹ thuật"
Trong
một sự kiện tại Phòng Bầu dục hôm 7/3, ông Trump đã trả lời các câu hỏi về cuộc
họp nội các nói trên – cũng như những tin tức về các cuộc trao đổi căng thẳng.
Tổng thống Mỹ khẳng định rằng "không có xung đột nào".
Ông
khen ngợi cả ông Rubio và ông Musk, đồng thời nói rằng cả hai người đều "rất
hợp nhau".
Tuy
nhiên, bài đăng của ông Trump trên Truth Social vào hôm 6/3 có vẻ như đã trao
quyền nhiều hơn cho các bộ trưởng để phản đối tỷ phú Musk.
Đây
cũng có thể là một nỗ lực nhằm bảo vệ chính quyền Trump khỏi các vụ kiện cáo buộc
ông Musk đang nắm giữ quá nhiều quyền lực đối với một người, mà không giống như
các bộ trưởng nội các, không phải chịu sự xem xét và xác nhận của Thượng viện.
VIDEO
:
Tỷ
phú Elon Musk hưởng lợi gì khi ông Trump trở lại Nhà Trắng?
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cwydrw5ezj3o
Nhiều
thẩm phán liên bang giám sát các vụ kiện này đã bày tỏ lo ngại về thẩm quyền của
ông Musk – những lo ngại có thể càng được thổi bùng thêm bởi những bình luận của
ông Trump trong bài phát biểu trước Quốc hội vào ngày 4/3, khi ông nói rằng tỷ
phú Musk thực sự là người đứng đầu DOGE.
Tỷ
phú Musk và Tổng thống Trump đã hình thành nên một mối quan hệ đối tác đáng gờm
cho đến nay – với tư cách là người giàu nhất thế giới và là chính trị gia quyền
lực nhất nước Mỹ. Và ở Washington đã tràn ngập những đồn đoán trong nhiều tháng
qua về việc liệu mối quan hệ đối tác đó cuối cùng có thể tan vỡ hay không.
Tuy
nhiên, sau những dự đoán đó thường là những dấu hiệu hòa nhã mới giữa hai người
đàn ông.
Vào
đêm 7/3, người ta thấy tỷ phú Musk lên chuyên cơ Air Force One cùng với tổng thống
để bay đến dinh thự Mar-a-Lago, nhà riêng của ông Trump ở bang Florida vào cuối
tuần.
Cuộc
tranh cãi trong phòng nội các có thể là vết nứt đầu tiên trong nền móng - nhưng
có rất nhiều bằng chứng cho thấy ông Trump vẫn ủng hộ những nỗ lực và mục tiêu
rộng lớn hơn của ông Musk, ngay cả khi tổng thống Mỹ có thể thích ông Musk sử dụng
"dao mổ" trong những ngày tới, chứ không phải chiếc cưa máy.
------------------------------
TIN
LIÊN QUAN
DOGE là gì và tại
sao Elon Musk lại cắt giảm nhiều việc làm như vậy?
15
tháng 2 năm 2025
.
Việt Nam mở đường
cho công ty tỷ phú Elon Musk: Xoa dịu Mỹ?
19
tháng 2 năm 2025
·
Musk sẽ tuyển lại
trợ lý Doge từng bị cáo buộc phân biệt chủng tộc
8
tháng 2 năm 2025
DOGE
là gì?
Mặc
dù có tên đầy đủ, nhưng DOGE không phải là một bộ chính thức của chính quyền Mỹ,
vì để chính danh cần phải được Quốc hội thông qua bằng một đạo luật.
Thay
vào đó, bộ này ra đời chỉ bằng một trong những sắc lệnh hành pháp của Tổng thống
Trump và hoạt động như một cơ quan cố vấn với ít nhất có bốn nhân
viên phụ trách mỗi cơ quan chính phủ.
Một
phần nhiệm vụ của DOGE, theo sắc lệnh, liên quan đến việc nâng cấp công nghệ
thông tin nhằm tăng cường hiệu quả. Cơ quan này phải hoàn thành công việc vào
tháng 7/2026.
Nhiều
nhân viên của DOGE dường như là những người trẻ tuổi có nền tảng công nghệ.
Elon
Musk có phải là nhân viên chính phủ không?
Phải.
Ban
đầu tỷ phú Musk nói rằng ông sẽ thực hiện vai trò của mình như một tình nguyện
viên bên ngoài chính phủ nhưng sau đó Nhà Trắng cho biết ông đang hoạt động với
tư cách là một nhân viên chính phủ đặc biệt không lương.
Chức
danh đó được định nghĩa chính thức là những người làm việc cho chính phủ trong
130 ngày trở xuống trong một năm.
Đối
với một số người ủng hộ cơ quan mới này, địa vị bên ngoài của DOGE - cũng như
nhiệm vụ có phần mơ hồ của nó - sẽ làm tăng hiệu quả của cơ quan này.
"Họ
ít bị ràng buộc hơn so với chính bộ máy quan liêu hay các hệ thống khiến quy
trình bị chậm ở đây", Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Kevin Cramer của bang Bắc
Dakota nói với BBC. "Tôi nghĩ rằng việc thiếu các tham số là một phần khiến
họ trở nên hiệu quả".
Tỷ
phú Elon Musk cùng cậu con trai bốn tuổi Lil X và Tổng thống Donald Trump trong
buổi họp báo về sắc lệnh tinh gọn chính phủ Mỹ tại Phòng Bầu dục hôm 11/2
DOGE
đã làm được gì cho đến nay?
Sứ
mệnh của DOGE, theo ông Musk, là tiết kiệm tiền thuế của người dân và giảm nợ
quốc gia Mỹ, hiện đang ở mức 36 ngàn tỷ USD.
Ban
đầu, tỷ phú công nghệ cho biết ông hy vọng sẽ tiết kiệm được tới 2 ngàn tỷ USD
một năm, nhưng sau đó đã giảm bớt ước tính này.
Musk
cho biết ông muốn chấm dứt "nạn chuyên quyền của bộ máy quan liêu",
mà ông mô tả là nhánh quyền lực thứ tư của nhà nước đang hoạt động chống lại chương trình nghị
sự của ông Trump. Những người chỉ trích công việc của ông Musk cho rằng
có một động cơ ý thức hệ đơn giản hơn đang được thực hiện.
"Họ
sẽ không đến mấy cơ quan đang làm những công việc họ thích. Họ sẽ chỉ đến các
cơ quan mà họ không đồng tình", Douglas Holtz-Eakin, cựu giám đốc Văn
phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) và đảng viên Cộng hoà, nói với hãng thông tấn Reuters.
Không
rõ DOGE đã tiết kiệm được bao nhiêu tiền cho đến nay, mặc dù tài khoản trên mạng
xã hội X của họ thường xuyên cập nhật thông tin và ca ngợi những gì họ nói là
đã cắt giảm. Một số hoạt động gây chú ý của DOGE bao gồm:
·
Các
đại diện của DOGE đã đến các phòng ban khác nhau để giám sát chi tiêu. Ông
Trump nói họ đã xác định được "gian lận và lạm dụng", mà không đưa ra
bằng chứng.
·
Là
một phần trong cuộc chiến chống các chính sách "woke" (trạng thái
"thức tỉnh", nắm bắt nhanh nhạy các vấn đề chính trị - xã hội đương
thời, chẳng hạn như quyền LGBTQ+, nạn phân biệt chủng tộc…), tỷ phú Musk cho biết
đội ngũ của ông đã "tiết kiệm cho người nộp thuế hơn 1 tỷ USD trong các hợp
đồng DEI [đa dạng, công bằng và hòa nhập] điên rồ".
·
Cắt giảm USAID, tổ
chức viện trợ nước ngoài chính của Mỹ vốn tài trợ cho các dự án ở hàng chục quốc
gia - mà cả ông Trump và ông Musk đều gọi là lãng phí.
·
Đưa
ra lời đề nghị bồi thường cho hai triệu nhân viên chính phủ để cố gắng cắt giảm
quy mô lực lượng lao động liên bang.
·
Cố
gắng kiểm soát và có thể đóng cửa Cơ quan Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng
(CFPB). Cơ quan này được thành lập để bảo vệ người tiêu dùng sau cuộc khủng hoảng
tài chính 2007-2008 - nhưng bị Đảng Cộng hòa cáo buộc là đã vượt quá quyền hạn.
Thâm
hụt ngân sách liên bang mỹ
Thâm
hụt ngân sách liên bang Mỹ
Người
Mỹ nghĩ gì?
Theo
một cuộc thăm dò của đài CBS News, đối tác tin tức của BBC tại Mỹ, DOGE nhận được
sự ủng hộ rộng rãi của công chúng.
Cuộc
khảo sát chỉ ra rằng đa số người Mỹ - đặc biệt là những cử tri Đảng Cộng hòa - ủng
hộ công việc của DOGE, dù họ có thể không đồng ý về mức độ ảnh hưởng mà ông
Musk nên có.
Quy
mô lực lượng viên chức chính thức ở Mỹ hiện tại vượt quá hai triệu người và một
trong những lần gia tăng lớn nhất là vào năm 2023, một phần là nhờ vào các khoản
đầu tư lớn của chính quyền Biden vào các dự án cơ sở hạ tầng.
David
Ditch, một nhà phân tích cấp cao tại Trung tâm Đổi mới Chính sách Kinh tế, một
nhóm nghiên cứu bảo thủ, cho biết công việc của DOGE là cần thiết.
"Họ
đang rọi ánh đèn rất sáng vào nhiều bộ phận khác nhau của chính phủ liên bang
và họ, dù là công chúng Mỹ hay các thành viên ôn hòa của đảng Cộng hòa, tự hỏi
rằng liệu đây có phải là cách bạn muốn tiền thuế của người Mỹ được sử dụng
không?"
Chi
tiêu của chính phủ Mỹ từ tháng 10
DOGE
đã vấp phải sự phản đối nào?
Các
đối thủ chính trị và các tổ chức giám sát chính phủ cáo buộc DOGE hành động mà
không có sự minh bạch, phát tán thông tin sai lệch về chi tiêu chính phủ - và
cáo buộc ông Musk vượt quá quyền hạn của mình khi là một quan chức không được bầu.
Những
người chỉ trích chỉ ra các xung đột lợi ích tiềm ẩn của tỷ phú Musk, khi các
công ty của ông có các hợp đồng trị giá hàng tỷ USD với chính phủ Mỹ. Ông Trump
và ông Musk phủ nhận rằng sẽ có bất kỳ vấn đề nào phát sinh.
Nhiều
nhóm bao gồm các công đoàn và tổng chưởng lý các bang đã kiện DOGE và chính quyền
Trump nói chung về các kế hoạch của họ, và Đảng Dân chủ cáo buộc họ can thiệp
vào nguồn tài trợ được Quốc hội phê duyệt nằm ngoài phạm vi của tổng thống. Nhà
Trắng phủ nhận công việc này không vi phạm bất kỳ luật nào.
Nhiều
lần, tòa án đã vào cuộc để ngăn chặn các động thái cắt giảm chi phí, ít nhất một
lần là trực tiếp chặn DOGE khi một thẩm phán ngăn cơ quan này truy cập dữ liệu
cá nhân được lưu giữ trong hồ sơ của Bộ Tài chính Hoa Kỳ.
Khi
nói chuyện với báo giới tại Phòng Bầu dục, Elon Musk cho biết ông dự đoán sẽ bị
giám sát chặt chẽ vì công việc của mình, nhưng nhấn mạnh người Mỹ đã bỏ phiếu
cho cải cách chính phủ "theo lý trí".
Tuy
nhiên các chuyên gia đặt câu hỏi liệu người giàu nhất thế giới có thể thực hiện
được những lời cam kết táo bạo của mình hay không.
Elaine
Kamark, thành viên cấp cao về nghiên cứu quản trị tại Viện Brookings, nói với BBC rằng
những nỗ lực tinh giản chi tiêu của chính phủ Mỹ "có thể thực hiện được",
đồng thời nhấn mạnh ví dụ như công việc của chính bà làm cho Tổng thống Bill
Clinton vào những năm 1990.
Nhưng
bà cho rằng ý tưởng của Musk về việc cắt giảm một phần ba chi tiêu chính phủ là
"vô lý", vì phần lớn ngân sách là bắt buộc, bao gồm các chương trình
phổ biến như an sinh xã hội và Bảo hiểm Medicare.
Jessica
Parker và Cai Pigliucci tường thuật bổ sung.
-----------------
TIN
LIÊN QUAN
Vì sao Elon Musk trở
thành 'ngôi sao đang lên' của Donald Trump?
14
tháng 11 năm 2024
Mỹ dự định áp thêm
thuế quan lên nhiều nước, Việt Nam lọt tầm ngắm?
9
tháng 2 năm 2025
Mỹ đóng băng viện
trợ nước ngoài, Việt Nam chịu thiệt gì?
6
tháng 2 năm 2025
No comments:
Post a Comment