Sunday, September 6, 2015

Cảnh sát, nghề ngày càng nguy hiểm ở Hoa Kỳ (Hà Tường Cát/Người Việt)





Hà Tường Cát/Người Việt (tổng hợp)
Tuesday, September 1, 2015 6:38:26 PM 

Các nhân viên công lực hôm Thứ Ba mở một cuộc săn người rộng lớn và ráo riết ở Fox Lake, 60 dặm phía Bắc Chicago, để truy tầm ba nghi can bắn chết một cảnh sát viên đang đi tuần. Đây là lần thứ tư trong vòng chín ngày mà một cảnh sát viên Mỹ bị giết trong khi thi hành công vụ.

Chỉ trong vòng 10 năm gần đây, tại Hoa Kỳ đã có hơn 1,500 cảnh sát hy sinh trong lúc thi hành nhiệm vụ, trung bình 58 giờ có một cảnh sát chết. Tử nạn vì súng trong lúc đương đầu với  tội phạm và tai nạn giao thông là hai nguyên nhân chính, mỗi nguyên nhân chiếm khoảng gần 30%.

The Officer Down Memorial Page Inc. (ODMP) là một tổ chức vô vị lợi, thong kê tất cả những cảnh sát viên Hoa Kỳ, Canada, Âu Châu, Úc và New Zealand tử nạn trong khi thi hành công vụ . Theo ODMP thì từ đầu năm 2015 đến nay, trên toàn quốc Hoa Kỳ đã có 85 cảnh sát chết, trong số đó 23 bị bắn.

Tuy nhiên, theo thống kê của liên bang, nghề cảnh sát không được kể trong số 10 ngành nghề nguy hiểm nhất tại Hoa Kỳ. Cũng không nên quên rằng số thường dân chết trong tay cảnh sát không phải là nhỏ. Wikipedia cho biết con số nạn nhân này năm trong năm nay là 601 người,  trong mọi hoàn cảnh chính đáng hoặc phải nghi ngờ, do chạm súng, chống lại nhân viên công lực hay bị giết oan do một tình huống nào đó.

Chính vì có nhiều vụ cảnh sát bắn hạ một nạn nhân không có hành động kháng cự, không gây nguy hiểm đe dọa gì hoặc không mang vũ khí mà đã đưa tới những hậu quả tai hại hơn. Điển hình gần đây là các vụ bạo loạn xảy ra ở Ferguson, Missouri, và Baltimore, Maryland. Tranh luận về những trường hợp này hầu như không bao giờ đem đến một kết luận dứt khoát và điều đáng tiếc là nhiều khi được dùng để biện minh cho hành động của những người quá khích hoặc phần tử xấu cố tình tấn công cảnh sát.

Tấn công cố tình sát hại cảnh sát là việc làm không thể tha thừ được. Tổng Thống Barack Obama từng nói: “Tấn công cảnh sát là không thể chấp nhận được, đây là chuyện làm mất mặt một xã hội văn minh”.

Ông phát biểu hôm Thứ Hai sau vụ Darren Goforth, 47 tuổi, cảnh sát viên ở Harris County, bị bắn chết đêm cuối tuần trước tại vùng Houston, bằng nhiều phát đạn từ khoảng cách gần ở phía sau lưng. Tổng thống cũng nói rằng cần phải gia tăng bảo vệ an ninh cho cảnh sát trong lúc thi hành công vụ.

Vụ bắn cảnh sát ở Houston là chuyện đã nhiều lần xảy ra, nhưng hầu như những chuyện này có vẻ đang gia tăng trong tình hình căng thẳng vì phản ứng của dân chúng, nhất là cộng đồng dân da màu, đối với sự sử dụng vũ lực quá mức cần thiết hoặc hoàn toàn không chính đáng của cảnh sát. Trên nguyên tắc, cảnh sát có quyền tự vệ khi bị đe dọa nguy hiểm đến sinh mạng mình. Tuy nhiên, trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, cảnh sát viên khó có thể nhận định đúng mức về mức độ nguy hiểm của sự đe dọa, chưa kể có những trường hợp hiểu lầm và thiếu sáng suốt do tâm lý bị ám ảnh lo sợ đưa tới thái độ sẵn sàng chọn cách tự vệ trước, hơn là chần chừ suy tính để tới khi đã quá muộn.

Tình hình gay cấn ấy lên tới cao độ do việc đã có một số dân da màu không có vũ khí, bị những cảnh sát viên hầu hết là da trắng, bắn chết. Vụ thanh niên da màu 18 tuổi Michael Brown bị bắn chết ở Ferguson, Missouri, năm ngoái, đã được giải quyết về mặt pháp lý, nhưng vẫn không thể làm hài lòng nhiều người, và sau đó, mỗi khi xảy ra thêm một trường hợp tương tự, dư luận càng hoài nghi hơn. Đã có nhiều lời kêu gọi chấn chỉnh thể thức làm việc của cơ quan cảnh sát và đòi hỏi giảm lối sử dụng bạo lực quá mức của các cảnh sát viên. Tuy vậy, rất khó phân định một ranh giới rõ rệt cho việc này, vì thực tế cảnh sát viên cần phải giữ được ưu thế hành động, trong điều kiện xã hội Mỹ là nơi đầy rẫy súng đạn.

Có thể kiểm soát và hạn chế sử dụng súng đạn sẽ giảm bớt rất nhiều, nếu không phải là giải quyết được vấn đề phức tạp ấy. Tuy nhiên, mang vũ khí là quyền của cá nhân đã được ghi trong Hiến Pháp, không dễ dàng để có thể tu chính luật lệ, một phần vì những công dân không có cùng quan điểm về vấn đề này, phần khác do ảnh hưởng về chính trị được thúc đẩy bởi những tổ chức có quyền lực quan trọng như NRA.

Cũng không thể phủ nhận rằng sắc tộc trên mặt này mặt khác có tác dụng của nó trong một xã hội đa chủng tộc như Hoa Kỳ. Tâm lý và nhận thức khác nhau của những thành viên các cộng đồng ấy đưa tới những thái độ phức tạp không thể tránh khỏi, đúng cũng như sai.

Tạp chí Time cho biết Hoa Kỳ có khoảng 680,000 cảnh sát viên bao gồm cảnh sát liên bang, tiểu bang (California gọi là California Highway Patrol, CHP, mỗi tiểu bang mang tên khác nhau, chẳng hạn State Trooper, State Police), cảnh sát quận hạt (sheriff) và cảnh sát địa phương các thành phố. Như vậy cứ 469 người dân có một cảnh sát phụ trách an ninh trật tự cho họ.

80% cảnh sát là dân da trắng, 16% da đen, 13% gốc Hispanic và 2% gốc Á Châu. Đa số cảnh sát có trình độ tốt nghiệp đại học (44%), 36% có bằng cao hơn đại học, và 21% chỉ có học vấn trung học. Mức lương trung bình của một cảnh sát viên trên toàn quốc là $59,560 một năm – thấp nhất là Mississippi $32,740 và cao nhất là New Jersey $88,530.

Sở Cảnh Sát New York có nhân sự lớn nhất trong các sở cảnh sát thành phố và cũng chịu tổn thất nhân mạng cao nhất. Texas, tiểu bang có luật lệ dễ dàng về sử dụng súng, cũng là nơi có nhiều cảnh sát bị bắn chết.

Trong lịch sử, cảnh sát viên bị giết đầu tiên là ở Albany County, New York, năm 1791. Cảnh sát viên liên bang đầu tiên bị hạ sát năm 1794 là một cảnh sát tòa án. Nữ cảnh sát viên bị bắn chết đầu tiên là hồi năm 1906 ở New York.

Như vậy, từ lâu đã có nhiều cảnh sát viên bị giết, nhưng tình hình đáng quan tâm là hiện nay những hành động bạo hành này đang có chiều hướng gia tăng. So sánh trong cùng thời gian tám tháng đầu năm ngoái và năm nay, số trường hợp cảnh sát bị tấn công và tử thương tăng lên 14%. 






No comments: