Nhạc sĩ Tuấn Khanh
24/09/2015
Một sự quan sát, cảm
nhận và phân tích đầy sức thuyết phục về người Việt muốn làm giầu thật nhanh –
làm giầu nóng – và sau đó ra đi thật nhanh đến một quốc gia khác cho dù “chỉ số
hạnh phúc” thấp hơn mảnh đất “quê hương là chùm khế ngọt” hình chữ S. Có một sự
khá trái khoáy là, ở phần kết, người nhạc sĩ tài hoa này lại khuyên mọi người,
sau khi đọc xong bài viết “đừng
nói một lời nào cả. Chúng ta hãy cùng lặng im và suy ngẫm”. Phải! Một đất
nước có quá nhiều khẩu hiệu, có quá nhiều lời hứa suông cũng như có quá nhiều
“định hướng tầm nhìn” đến năm 2030, thậm chí 2050, thì không cần phải nói gì cả
mà hãy đợi những… cơn mưa.
Bauxite
Việt Nam
--------------------
Trong những ngày mưa ngập lụt lội nhiều nơi tại Việt
Nam, có một người đàn ông đi xe hơi hạng đắt tiền đã giận dữ bỏ đi giữa làn nước,
vốn đã lên đến thắt lưng, để lại chiếc xe của mình một cách đau đớn bất lực.
Như hàng vạn người nghèo khó khác đã ngụp lặn, lội qua giòng nước ô nhiễm đó,
chèo kéo từng chiếc xe Honda, xe đạp của mình để về nhà, người đàn ông đó chắc
cũng có chung một câu hỏi không lời đáp về tương lai mà tiền của là vô nghĩa
trước những biến động đang ập đến ngay cửa nhà mình.
Qua những biểu đạt than phiền về ngập lụt khắp nơi,
qua các trang mạng hay báo chí, có thể thấy rằng không phải con người Việt Nam
đã quá sức chịu đựng, mà họ như sực tỉnh trước một giấc mộng dài được vỗ về bởi
những người lãnh đạo về sự hoa lệ của đô thị, về những chỉ số phát triển… nhưng
chỉ trong tích tắc đã lộ ra rằng mọi thứ chỉ là sân khấu tạm thời rực rỡ. Khi
cánh màn nhung và những lời tuyên bố vừa dứt, hiện thực đã hiện ra tàn nhẫn với
tương lai về nhà đen ngòm.
Người Việt rầm rộ làm giàu từ nhiều năm nay, tập bỏ
quên mọi thứ khác chung quanh mình, mà tưởng chừng miếng cơm manh áo no đủ sẽ
giải quyết tất cả, nhưng mọi thứ lại không phải như vậy.
Chưa bao giờ người Việt ào ạt in và ngấu nghiến đọc
những công thức dạy làm giàu, dạy thành đạt như bây giờ. Thậm chí liều thuốc cường
dương dựng đứng giấc mơ thành đạt của Mã Vân (Jack Ma) cũng được nhắc đi nhắc lại
như một kim chỉ nam “quá 35 tuổi mà còn nghèo là tại bạn”. Thế nhưng những
phong trào uống, chích các loại thuốc như vậy không hề có việc ghi chú chống chỉ
định rằng việc thành đạt nóng, phải giàu có cho bằng được đôi khi cũng tạo ra
loại ác thú núp kín sau bộ mặt niềm nở với đồng loại của mình.
Rất nhiều người trẻ ở Việt Nam muốn nhanh giàu có,
nên đã bơm hoá chất vào heo gà và rau xanh, hoặc trở thành những kẻ cướp máu lạnh.
Tệ hơn nữa là những kẻ luồn lách và làm giàu bằng gian lận và tham nhũng tiền
thuế của nhân dân. Làm giàu và khoe giàu đã trở thành một tín chỉ quan trọng để
vuơn lên, leo vào một chuồng trại khác trong xã hội Việt Nam hôm nay. Già hay
trẻ cũng vậy! Sự tôn thờ vật chất đã có rất nhiều ví dụ đau lòng như con giết
cha mẹ để lấy nhà, lấy đất cho đời thụ hưởng.
Nhưng rồi sự giàu có đó, sự tách biệt hãnh tiến đó bất
chợt vỡ toang như những chiếc bong bóng xà phòng khi cơn mưa đem lụt lội đến. Họ
nhận ra rằng mặt bằng cuộc sống không an sinh, không có gì cân bằng với giáo dục,
môi trường, an ninh… Mọi hợp đồng bảo hiểm chỉ là trò tận thu chứ không hề cứu
rỗi lúc tai ương. Mọi lời hứa vĩ đại trôi qua năm tháng, chìm vào hiện thực.
Tương tự như sự kiện “ngày đen tối” của thị trường chứng khoán Việt Nam ảnh hưởng
bởi thị trường chứng khoán Trung Quốc, trong tháng 9/2015 với gần 10 tỷ USD bốc
hơi trong vài ngày, đã nhắc khéo rằng dường như mọi lâu đài đang được dựng lên
bằng ảo tưởng của một đám đông, và bằng thực tế đáng giá của một vài kẻ đứng
sau cánh gà.
Một chị bạn để dành được ít tiền sau những năm dài vật
lộn mưu sinh, đã gọi hỏi tôi rằng có cách nào đưa con đi du học nước ngoài thật
nhanh. Khi tôi hỏi lý do vì sao chị gấp gáp như vậy, thì câu trả lời – không phải
của riêng một người – rằng chị cảm thấy lo lắng và muốn đưa con đến một môi trường
sống và giáo dục tốt hơn. Một thế hệ mới của người Việt đang tự cào cấu với
khát vọng đổi thay cuộc sống của mình nhưng bất lực, nên đành chọn cách chạy
đi?
Câu chuyện của chị bạn xảy đến cùng lúc với tin những
học trò nghèo ở Huế chưa đóng được học phí bị bêu tên dưới cột cờ. Công ty Tôn
Hoa Sen kêu gọi từ thiện nhưng chặn nguồn nước của dân thiểu số ở Đạ Mri đế ép
lấy đất. Công ty Tân Hiệp Phát thì thay vì xin lỗi người tiêu dùng, bãi nại cho
người tố cáo sản phẩm lỗi bị gài bẫy đi tù… thì thay giám đốc người nước ngoài
để rửa mặt. Và ở Hà Nội, quan lại chia nhau cai trị trong họ hàng của mình ở
huyện Mỹ Đức.
Đã có bao nhiêu người Việt đang gắng làm giàu, chỉ để
tìm cách cho mình hay con em mình rời xa quê hương? Chắc không ít, và cũng chắc
chắn không phải là một khuynh hướng tạm thời.
Nhan nhản trên các trang báo, cũng như tin nhắn rác,
là các dịch vụ môi giới đầu tư hay học nghề… ám chỉ việc ra đi, định cư ở nước
ngoài. Một người bạn làm công việc này cho biết lượng người gọi vào, tìm hiểu,
làm đơn hay hy vọng đang tăng đến mức kinh ngạc, thậm chí diện EB-5 của Mỹ, đòi
hỏi phải có ít nhất 500.000 USD cũng vậy . Trong các bài phóng sự đuợc dịch từ
báo nước ngoài cho thấy người Trung Quốc làm ra tiền đang ùn ùn tìm cách chuyển
tài sản ra khỏi nước hoặc tìm cách di cư sang các nước phương Tây. Chỉ tính
trong 10 năm, từ năm 2000 đến 2011, Trung Quốc đã chảy máu hơn 3.500 tỷ USD do
người giàu Trung Quốc chuyển ra ngoài.
Chưa có con số thống kê nào về người Việt Nam nhưng
tin tức vẫn hay hé mở cho biết các đại gia Việt luôn trong thế “an toàn” khi tất
cả nhà cửa, tài sản, gia đình… được sắp xếp ở Mỹ, Canada… thậm chí ở ngay
Singapore. Cũng như người Trung Quốc, họ đã cố gắng làm giàu bằng mọi cách trên
quê hương mình nhưng không chọn tồn tại ở nơi đó. Điều này có ý nghĩa gì?
Có cái gì đó thật khó nghĩ về cách vồ vập muốn làm
giàu của người Việt hôm nay, kể cả cách sau đó họ che mặt ra đi, bất chấp Việt
Nam vẫn đang sáng rực tên trên các bản tin bình chọn là một trong những quốc
gia hạnh phúc và đáng sống nhất thế giới.
Trong bài thơ Quê hương của nhà thơ
Đỗ Trung Quân, đời thật đẹp với những chùm khế ngọt. Nhưng dường như một lớp
người Việt hôm nay không chỉ tranh nhau hái trái, đốn hạ cây mà âm mưu sở hữu
bán cả mảnh đất cha ông đã trồng cây để đầy túi. Nhưng lạ thay, sau đó họ lại lặng
lẽ gói ghém ra đi thật xa. Người Việt đang cố gắng làm giàu thật nhanh rồi như
vậy, vì sao?
Xin đừng ai trả lời. Đừng nói một lời nào cả. Chúng
ta hãy cùng lặng im và suy ngẫm.
(Hết phần 1)
T.K.
No comments:
Post a Comment