Tú Anh - RFI
Đăng ngày 10-02-2015 Sửa đổi
ngày 10-02-2015 17:13
Bất bình cuộc đảo chính tại
Thái Lan, Hoa Kỳ giảm bớt hợp tác quân sự với đồng minh truyền thống tại Đông
Nam Á từ thời chiến tranh lạnh. Tuy nhiên, theo giới phân tích, để ngăn chận ảnh
hưởng Bắc Kinh trong khu vực, Washington sẽ không đẩy các tướng lãnh Thái Lan
vào thế cùng. Bangkok cũng không dại gì theo Bắc Kinh để mất tất cả.
Từ nhiều chục năm nay, cuộc tập
trận « Cobra Gold » Kim Mãng Xà là một loại báu vật trong quan hệ giữa Mỹ và đồng
minh chiến lược Thái Lan.
Tuy nhiên, cuộc tập trận năm
nay, khai diễn từ ngày 09/02 đã giảm quy mô đáng kể vì Hoa Kỳ rút bớt các
phương tiện yểm trợ.
Washington không ngần ngại bày
tỏ bất bình với tập đoàn quân sự Thái do tướng Chan-O-Cha cầm đầu. Xử lý thường
vụ sứ quán Mỹ tại Bangkok, Patrick Murphy tuyên bố trên mạng điện tử : cuộc tập
trận đã được « thay đổi » vì tình thế « khó khăn ». Đại diện ngoại giao Mỹ kêu
gọi Thái Lan phải tái lập chế độ dân chủ toàn diện. Điểm chốt của chiến dịch là
cuộc đổ bộ của Thủy Quân Lục Chiến cũng bị rút ra khỏi chương trình.
Theo AFP, trong suốt những
tháng qua, từ khi Thái Lan bị quân đội kiểm soát, Hoa Kỳ đã đặt vấn đề là liệu
có nên tiến hành chiến dịch « Cobra Gold » cho năm 2015 này hay không. Một số
dân biểu và thượng nghị sĩ Mỹ đề nghị hủy bỏ hoặc dời địa điểm sang miền bắc nước
Úc.
Vấn đề là trong chính sách «
xoay trục » về châu Á Thái Bình dương để đối đầu với Trung Quốc mỗi ngày mỗi mạnh
và hung bạo, Hoa Kỳ không thể đánh mất đồng minh Thái Lan. Vai trò của quân đội
Thái là điểm tựa không thể thiếu của Mỹ bắt nguồn từ giữa thế kỷ trước theo như
nhận định của chuyên gia quốc phòng Anthony Davis ở Bangkok, của viện IHS-Jane
: Từ chiến tranh Triều Tiên, Việt Nam, Lào, cho đến chiến tranh chống cộng sản
nổi dậy ngay tại Thái Lan, đều có liên minh Mỹ-Thái. Do vậy, không thể một sớm
một chiều vất mối quan hệ sâu đậm này vào sọt rác.
Vấn đề là quan hệ Mỹ-Thái không
còn nồng nhiệt như trước kể từ tháng 5/2014.
Cách nay không đầy một tuần, Trợ
lý ngoại trưởng Mỹ đặc trách châu Á, Daniel Russel tuyên bố tại Bangkok « cần
phải tái lập chính phủ dân cử » và chỉ trích chính quyền mới truy bức thủ tướng
bị lật đổ Yingluck vì « lý do chính trị ».Tướng Chan-O-Cha đã không che giấu bất
bình : cuộc họp báo trình bày về cuộc tập trận chung Cobra Gold bất ngờ bị hủy
bỏ mà Thái Lan không giải thích lý do.
Cũng cùng thời điểm đó, ngày
06/02, thủ tướng Chan-O-Cha tiếp bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn
Toàn và khen ngợi Bắc Kinh « thông hiểu hoàn cảnh chính trị » của Thái. Nói
cách khác, tập đoàn quân sự Thái Lan gần như thẳng thừng trách đồng minh Hoa Kỳ
kém tế nhị.
Trung Quốc còn được Thái Lan
kêu gọi trợ giúp công nghiệp quốc phòng và chuyển giao công nghệ.
Tháng 12/2014, Thái Lan và
Trung Quốc cũng đã ký nhiều hợp đồng kinh tế trong đó xây dựng đường xe lửa được
giới phân tích xem là bằng chứng Bắc Kinh khai thác tình thế cơm không lành
canh không ngọt giữa Mỹ và Thái Lan.
Quân đội Trung Quốc năm nay, là
lần thứ hai, tham gia vào chiến dịch Kim Mãng Xà bên cạnh 20 quốc gia khác.
Theo Gregory Poling, một chuyên
gia quân sự Đông Nam Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế cho rằng
chính các tướng lãnh Thái qua cuộc đảo chính tháng 05/2014 đã đẩy Hoa Kỳ vào thế
kẹt. Mỹ không thể đồng tình một hành động phản dân chủ và ủng hộ một tập đoàn
quân sự.
Tuy vậy giới phân tích tại Thái
Lan như Anthony Davis tin rằng dù Hoa Kỳ chỉ trích, dù Thái Lan tiếp cận với
Trung Quốc nhưng cuối cùng người Thái, với nghệ thuật ngoại giao cân bằng ảnh
hưởng khôn khéo, không bao giờ nộp mình cho mãnh long Trung Quốc.
Căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Thái
thật ra vì vụ đảo chính gây ra. Thái Lan không bao giờ dại dột bỏ Mỹ chạy theo
Trung Quốc vì như thế quốc gia Đông nam Á này sẽ bị thiệt hại vô cùng.
VOA
10.02.2015
Hoa Kỳ tuyên bố không gửi tàu
sân bay sang thăm Trung Quốc trong năm nay, bác một kế hoạch đề nghị trước kia
nhằm mở rộng quan hệ quốc phòng giữa hai nước Mỹ-Trung và để thuyết phục Bắc
Kinh tìm giải pháp chính trị cho các tranh chấp chủ quyền ở Châu Á.
Ngũ Giác Đài cuối tuần qua loan
báo các giới chức của hai nước hôm thứ năm tuần trước gặp nhau thảo luận về các
trao đổi quân sự trong năm tới nhưng Hoa Kỳ loại bỏ khả năng một hàng không mẫu
hạm Mỹ ghé thăm Trung Quốc.
No comments:
Post a Comment