Tuesday, April 5, 2011

NHẬT BẢN và NỀN GIÁO DỤC PHI XÃ HỘI CHỦ NGHĨA (Phan Tất)


Phan Tất
Đăng ngày: 07:42 05-04-2011

Phan tiên sinh từ TP Vinh gửi cho Chủ tịch bàiviết này. Dẫu dư luận đang tập trung sự chú ý vào vụ án củ chuối Cù Huy Hà Vũthì chuyện nước Nhật vẫn là chuyện không nên bỏ qua. Xin được post lên đây chobà con tham khảo.  P.T.H.
----------------------------

Nước Nhật vừa trải qua một trận động đất và sóngthần kinh hoàng ngày 11/3/2011 với thiệt hại rất lớn về người và của. Nước Nhậtvà những quốc gia lân cận đang trong tình trạng căng thẳng ám ảnh nỗi lo phóngxạ. Nền kinh tế cả thế giới cũng bị ảnh hưởng lớn bởi những thiệt hại ở Nhật. Ngẫmmột chút về đất nước này để rút ra một điều gì đó cho xứ Thiên đường ta.

Gồm bốn đảo lớn và trên sáu ngàn hòn đảo nhỏ, đất nước Nhật Bảncũng gần giống Việt Nam có dáng hình chữ S, với diện tích 378.000 km2 vàdân số trên 120 triệu người. Đã có thời người ta ví nước Nhật như một con cálớn nổi lên giữa đại dương. Mỗi lần cá quẫy mình là đất trời lại chao đảo. Núilửa, động đất, sóng thần là những điển hình thiên tai mà nước Nhật phải hứngchịu.

Với chiều dài gần 3000 km từ bán đảo Triều Tiên lên Bắc cực, nướcNhật nằm trong miền khí hậu lạnh ôn đới, có sự chênh lệch nhiệt độ lớn giữa cácvùng. Ngoài những tiềm năng về biển, một số di tích, danh lam thắng cảnh nổitiếng được gìn giữ và xây dựng. Vùng đất rực rỡ Hoa Anh Đào này tài nguyênnghèo nàn. Sống trong sự khắc nghiệt, bạc đãi của thiên nhiên, người Nhật nổitiếng cần cù, điềm tĩnh, thông minh, tính kỷ luật cao, và thực sự nhiệt tình,mến khách.

Là nước bại trận trong Thế chiến thứ hai, phải chịu sức tànphá thảm khốc của hai quả bom nguyên tử Mỹ ném xuống Hiroshimavà Nagasaki. TrongViệckhám kiểm tra độ nhiễm phóng xạ tro tàn chiến tranh, người Nhật đã gồng mìnhđứng dậy. Để phục hưng đất nước, cùng với những Quốc sách khác, từ năm 1947 ở Nhật giáo dục bắt đầu được quan tâm và đầutư rất lớn.

Hệ thống giáo dục của Nhật Bản được đào tạo theo quy tắc6-3-3-4 (6 năm tiểu học; 3 năm trung học cơ sở; 3 năm trung học phổ thông và 4năm cho cao đẳng, đại học. Riêng ở bậc đại học những ngành đặc biệt như y học,một vài trường kỹ thuật công nghệ cao có thời gian đào tạo từ 5- 6 năm). Đặcbiệt việc đào tạo ở cấp tiểu học được hết sức chú trọng với những yêu cầu chuẩnmực về dạy người, dạy chữ. Ở Nhật hầu hết các trường tiểu học là trường công,được đầu tư quản lí chặt chẽ từ nguồn Quốc phí, chỉ có 0,7% là trường tư, chủyếu từ các nguồn vốn đầu tư thí điểm hoặc tài trợ nhân đạo, không mang tínhkinh doanh.

Nước Nhật có 50 huyện. Mỗi huyện được quyền tuyển chọn giáoviên cho huyện mình dựa theo tiêu chuẩn hoá của Quốc gia. Giáo viên tiểu học cóthể được thay đổi việc giảng dạy thường xuyên: Năm nay dạy lớp 1, năm sau cóthể dạy lớp 3, hoặc lớp 5 và ngược lại. Ngoài những kiến thức khoa học cơ bản,thời gian học tiểu học, học sinh đặc biệt được chú trọng đến việc giáo dục về lòngyêu nước, đạo đức, trách nhiệm xã hội, nề nếp ứng xử, hướng tới những khát vọngnhân văn, chân, thiện, mỹ.

Trong sách giáo khoa chúng ta vẫn dạy trẻ em: “Nước ta rừng vàng biển bạc, tài nguyên dồidào...”. Hàng bao thế hệ qua, sách giáo khoa Nhật nói điều ngược lại: “Nước Nhật nghèo tài nguyên lắm, thiên nhiênbạc đãi lắm. Con đường duy nhất là các em phải cố gắng lên!”…Trình độ giáodục, và từ đó là trình độ công nghệ đã đưa nước Nhật bước vào kỷ nguyên của nềnkinh tế tri thức, trở thành một Quốc gia có đời sống, an ninh tuyệt vời, tiềm năngkinh tế hùng mạnh.

Trong hệ thống giáo dục tiểu học, sự liên kết giữa nhà trườngvà gia đình hết sức chặt chẽ, đặc biệt vai trò người mẹ rất quan trọng. Trongđó việc dạy dỗ, chăm sóc con cái là bổn phận, là hạnh phúc thiêng liêng củangười mẹ. Phụ nữ Nhật hầu hết đều có trình độ học vấn, họ luôn trau dồi nhữnghiểu biết văn hoá, đời sống xã hội để chăm sóc gia đình, nuôi dạy con cái.Những kiến thức học được ở nhà trường, tình thương và sự dạy dỗ của người mẹ cótầm quan trọng đặc biệt, là nhân tố quyết định cho sự phát triển những công dântương lai của nước Nhật.

Ở Nhật với hệ thống cao đẳng, trung học dạy nghề, việc ápdụng thực hành rất được chú trọng. Mục tiêu thiết thực là: “làm được cái gì sau khi học”. Vì vậy, từcác lĩnh vực cơ khí điện tử đến quản lí ứng dụng, học sinh sau khi ra trường đềucó thể trở thành những người làm việc thuần thục thích hợp với các dây chuyềncông nghệ của một xã hội tiên tiến.

Ở trường đại học, trong giảng dạy, học tập, tư duy nghiêncứu, những thiên hướng phát triển cá nhân luôn luôn được khuyến khích. Nền giáodục của Nhật Bản tạo cho con người có ý thức và điều kiện học tập, nghiên cứusuốt đời, cân bằng hài hoà giữa các kiến thức truyền thống với các kiến thứccông nghệ tiên tiến, với phương châm: “Sángtạo không ngừng là con đường duy nhất để đi tới thịnh vượng”. Các chuyêngia giáo dục Nhật Bản luôn hoàn thiện, bổ sung chương trình giáo dục cho mọicấp. Nhưng người Nhật cũng rất thận trọng và rất “dị ứng” về việc đem hệ thốnggiáo dục nơi khác để áp đặt cho mình. Bộ Giáo dục có một ban chuyên trách tuyểnchọn sách giáo khoa cho từng cấp học. Những tài liệu được phổ biến giảng dạytrong nhà trường đều phải được thanh tra giáo dục Quốc gia cho phép. Người taquan niệm rằng: chính học sinh, sinh viên là người sử dụng sách giáo khoa đó.
Việcgiảng dạy của giáo viên chỉ là để hướng dẫn phương pháp tiếp thu cho học sinhmà thôi.

Hiện nay 6 năm tiểu học và 3 năm trung học cơ sở là chươngtrình bắt buộc đối với trẻ em Nhật Bản. Trên 70% số lượng học sinh THPT đềuđược học tiếp lên đạt đến trình độ cao đẳng, đại học và sau đại học. Xã hội NhậtBản coi ngành giáo dục là ngành sản xuất cơ bản nhất trong nền kinh tế trithức. Giáo dục không chỉ quan tâm đến từng con người với mục tiêu hoàn thiệnnhân cách, trí tuệ cho mỗi cá nhân, làm cho con người phát triển toàn diện, cócuộc sống hạnh phúc, mà giáo dục còn hướng tới sự phát triển kinh tế - xã hộicủa đất nước, sự phồn vinh của cộng đồng. Nhật Bản là nước được Tổ chức giáodục Quốc tế đánh giá có tỉ lệ học vấn về đại học ngang hàng với nước Mỹ, vượtxa nhiều nước châu Âu.

Ngày nay giáo dục Nhật Bản thực sự là một nơi lí tưởng, làniềm mơ ước cho những sinh viên muốn du học nước ngoài. Tuy vậy, học sinh các nướchọc ở Nhật không nhiều. Để theo học tại đất nước Mặt trời mọc này, sinh viên Quốctế cần phải biết tiếng Nhật - vốn được coi là ngoại ngữ khó. Chi phí cho họctập tại Nhật Bản rất lớn. Để học được một khoá ngoại ngữ 6 tháng, trung bìnhphải tốn khoảng trên 5000 Đô la Mỹ tiền học phí.

Nước Nhật vừa trải quamột trận động đất và sóng thần kinh hoàng ngày 11/3/2011 với thiệt hại rất lớnvề người và của. Đây là tổn thất do thiên tai gây ra lớn nhất trong lịch sử nhânloại. Hiện tại cả nước Nhật và những quốc gia lân cận đang trong tình trạng căngthẳng ám ảnh nỗi lo phóng xạ. Nền kinh tế cả thế giới cũng bị ảnh hưởng lớn bởinhững thiệt hại ở Nhật. Nước Nhật cần ít nhất 200 tỷ USD để tái thiết đất nước.

Trong mất mát đau thương, người Nhật càng toả sáng. Nền giáodục Nhật càng minh chứng được việc dạy Người, dạy Chữ cho thế hệ tương lai. Cảnhân loại đang nhìn về đất nước Mặt trời mọc này với biết bao suy ngẫm và niềmtin về một sự phục hồi.

Phan Tất
88 - Võ Thị Sáu -TP. Vinh - Nghệ An. Tel:0912387344
.
.
.

No comments: