Tiếp tục rắc rối vụ tàu Mỹ-Trung
Cập nhật :02:59 GMT - Thứ Tư, 11 Tháng 3, 2009
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2009/03/090311_china_us_tension.shtml
Ba ngày sau sự kiện mà Hoa Kỳ cáo buộc là tàu Trung Quốc gây hấn với tàu thăm dò đại dương của họ, cuộc cãi cọ Mỹ-Trung mới nhất vẫn đang có xu hướng tiếp tục.
Trung Quốc phản ứng một cách mạnh mẽ với cáo buộc ngược lại, rằng Hoa Kỳ đã "vi phạm luật lệ quốc tế và Trung Quốc khi vào Nam Hải mà không được phép của Trung Quốc".
Trong khi đó, tòa đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh thì gửi công hàm phản đối vì cho rằng tàu thăm dò Impeccable chỉ làm công việc thường lệ "theo đúng luật lệ quốc tế".
Các phân tích gia cho rằng các tranh cãi, thậm chí đụng độ như thế này sẽ ngày càng nhiều khi Bắc Kinh bày tỏ rõ quyết tâm củng cố hải quân và khẳng định chủ quyền đối với các vùng biển lân cận.
Sự kiện hôm Chủ nhật xảy ra tại hải phân quốc tế thuộc khu vực mà Việt Nam gọi là biển Đông, cách đảo Hải Nam 75 dặm (120 km). Hải Nam là nơi Trung Quốc đặt căn cứ hải quân.
Giới quan sát nói động thái mới nhất của Trung Quốc cho thấy Bắc Kinh đang muốn tái khẳng định quyền phải được quyết định có cho tàu nước ngoài vào bên trong khu vực kinh tế (EEZ) 200 hải lý của mình hay không.
Khác biệt nhận thức
Theo luật quốc tế, các nước được quyền khai thác tài nguyên khoáng sản bên trong vùng EEZ của mình. Tuy nhiên, hãng Associated Press trích lời ông Shen Dingli, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Bắc Mỹ thuộc đại học Fudan ở Thượng Hải nói Bắc Kinh muốn khẳng định quyền hạn không chỉ trong lĩnh vực kinh tế.
"Trung Quốc cho rằng luật pháp quốc tế chỉ cho phép tàu quân sự đi qua khu vực kinh tế của các nước khác thôi chứ không được tiến hành các hoạt động với mục ̣đích quân sự."
Điều này trái với một trong các nguyên tắc quan trọng nhất mà Hoa Kỳ áp dụng trong hoạt động viễn dương - quyền đi lại tự do trong hải phận quốc tế chừng nào vẫn tôn trọng và không làm phương hại tới quyền lợi kinh tế của quốc gia mà họ đi qua.
Một số chuyên gia cho biết Trung Quốc đã ghi nhận ít nhất 200 trường hợp tàu Mỹ thu thập thông tin tình báo trong khu vực kinh tế của Trung Quốc, thế nhưng nói chung tránh đối đầu.
Trong trường hợp mới nhất này, tuy Impeccable không phải là tàu do thám, nhưng có khả năng đo lường đáy biển để nhận biết và theo dõi tàu ngầm các nước.
Hải Nam là nơi có nhiều cơ sở hải quân và không quân của Trung Quốc, căn cứ tàu ngầm mới nhất của nước này cũng được đặt ở đây. Trong những năm tới, Bắc Kinh có dự tính phát triển thêm nhiều tuần dương hạm, tàu ngầm và cả hàng không mẫu hạm.
Hoa Kỳ cũng như nhiều quốc gia khác muốn tìm hiểu thêm về các chương trình này và do vậy việc giữ bí mật là điều Bắc Kinh coi trọng.
Ông Ron Huisken từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng Úc nhận định: "Trung Quốc sẽ còn tiếp tục có hành động để thử thái độ và tìm cách ngăn Mỹ soi mói vào công việc của Trung Quốc".
Về phần mình, các quan chức Hoa Kỳ được các hãng thông tấn trích lời tuyên bố quân đội Mỹ sẽ vấn tiếp tục đi tuần trong biển Đông dù bị Trung Quốc phản đối.
Rắc rối ngoại giao
Cáo buộc gây hấn đang gây căng thẳng ngay trước chuyến thăm Mỹ của Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì.
Hai cường quốc đang phải tìm cách đối phó với khủng hoảng kinh tế thế giới và chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh G20 tại London vào tháng tới.
Hãng thông tấn Trung Quốc trong bài xã luận ra hôm thứ Tư nói hai quốc gia Trung-Mỹ cần hợp tác để vượt qua khủng hoảng tài chính.
"Hoa Kỳ cần chấp nhận sự thực, là Trung Quốc đang ngày càng hùng mạnh, và hợp tác cùng nhau vì lợi ích của cả hai bên."
Ông Dương cũng phải chuẩn bị cho cuộc gặp giữa Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Tổng thống Barack Obama bên lề hội nghị.
Thứ Tư này, ông sẽ hội kiến Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, người đã thăm Trung Quốc vào tháng trước, và bộ trưởng Tài chính Tim Geithner.
Với một nghị trình nặng nề như vậy, hai bên có thể sẽ nhắc tới sự kiện tại Nam Hải, nhưng giới phân tích cho rằng nó sẽ không chiếm vị trí gì quá quan trọng.
Thế nhưng nó vẫn là một ổ gà thêm vào trên con đường quan hệ Mỹ-Trung vốn đã quá gập ghềnh.
Giám đốc cơ quan Tình báo Quốc phòng Hoa Kỳ, trung tướng Michael Maples, phát biểu trước Quốc hội rằng Trung Quốc đang tìm cách phát triển năng lực quốc phòng nhằm "thống lĩnh trong các xung đột khu vực và đối đầu với các kế hoạch quân sự của Mỹ".
Giám đốc cơ quan Tình báo Quốc gia Dennis Blair thì nói thái độ của Trung Quốc trong việc khẳng định chủ quyền tại các vùng biển quốc tế quanh các khu vực kinh tế của nước này ở Đông Nam Á và Nam Hải trở nên "mang tính quân sự hơn, hung hăng và tiên tiến hơn" so với một vài năm trước.
Ông nói hiện chưa rõ Bắc Kinh chỉ muốn đánh động các nước xung quanh, hay sẽ dùng vũ lực một cách triệt để.
Trung Quốc xem gần như toàn bộ khu vực Nam Hải (biển Đông) là lãnh thổ của mình.
Đường đỏ là vùng Trung Quốc tuyên bố chủ quyền; Đường xanh là các khu vực kinh tế EEZ theo Công ước LHQ về luật biển; Các đảo xám là nơi có tranh chấp.
http://www.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2009/03/090311025602_map_southchinasea.jpg
Các bài liên quan
Tàu TQ bị cáo buộc gây hấn
Khẩu chiến sau vụ đụng độ hải quân
Tàu Trung Quốc uy hiếp một quân hạm Mỹ tại Biển Đông:
http://www.rfi.fr/actuvi/articles/111/article_2796.asp
Mỹ, TQ tố cáo lẫn nhau về vụ đối đầu trong vùng biển Nam Trung Quốc
10/03/2009
http://www.voanews.com/vietnamese/2009-03-10-voa6.cfm
Trung Quốc nói rằng một chiếc tàu hải quân của Hoa Kỳ đã có một cuộc đụng độ với các tàu của Trung Quốc trong vùng biển Nam nước này vi phạm luật quốc tế và luật của Trung Quốc. Cùng lúc đó, một phát ngôn viên Trung Quốc không đưa ra mấy chi tiết về sự cố hoặc về các biện pháp nào sẽ được tiến hành. Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stephanie Ho của đài VOA ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Cả Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ đều đưa ra những lời phản đối về sự cố hôm chủ nhật, trong đó Ngũ Giác Đài nói rằng 5 chiếc tàu của Trung Quốc đã gây khó khăn cho một chiếc tàu thăm dò đại dương của Hải quân Hoa Kỳ.
Tại một cuộc họp báo thường lệ của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ở Bắc Kinh hôm nay, phát ngôn viên Mã Triêu Húc cực lực bác bỏ cách thuật lại câu chuyện của Mỹ, đổ lỗi một cách trực tiếp cho phía Trung Quốc.
Ông Mã nói rằng những lời tuyên bố của Hoa Kỳ trái ngược một cách nghiêm trọng với các sự kiện, gây lẫn lộn trắng đen và hoàn toàn không thể chấp nhận được đối với Trung Quốc.
Người phát ngôn của Trung Quốc cho rằng hành động của Mỹ vi phạm Quy ước của Liên hiệp quốc về Luật biển và nhiều luật khác của Trung Quốc.
Ông Mã cho biết chính phủ Trung Quốc đã đưa ra một 'giao thiệp nghiêm chính' cho chính phủ Hoa Kỳ bởi vì chiếc tàu 'Impeccable' đã tiến hành các hoạt động trong vùng được gọi là 'Đặc khu Kinh tế' trong vùng biển nam Trung Quốc mà không được phép của Trung Quốc.
Ông Mã cùng yêu cầu phía Mỹ đình chỉ ngay tức khắc điều ông gọi là 'các hành vi xúc phạm' và thực thị các biện pháp hữu hiệu để ngăn tránh các sự cố tương tự xảy ra trong tương lai.
Phát ngôn viên Mã Triêu Húc không đưa ra chi tiết nào về sự cố và không trả lời các câu hỏi của các phóng viên về luật cụ thể nào đã bị vi phạm.
Giới chức này của Trung Quốc cũng không trực tiếp bàn cãi các tuyên bố của Ngũ Giác Đài cho rằng sự cố xảy ra trong hải phận quốc tế.
Ngũ Giác Đài nói rằng tàu Impeccable là một chiếc tàu khảo cứu đang thực hiện việc thăm dò đại dương như thường lệ trong vùng hải phận quốc tế, cách đảo Hải Nam của Trung Quốc 120 kilomet về phía nam.
Một phát ngôn viên của Ngũ Giác Đài nói rằng 5 chiếc tàu của Trung Quốc đã bao vây chiếc tàu của Mỹ, và có các hành động hung hăng và nguy hiểm.
Một tuyên bố của chính phủ Hoa Kỳ hôm nay nói rằng các tàu quân sự không cần được phép của quốc gia trên bờ về các hoạt động bên trong Đặc khu Kinh tế. Tuyên bố này nói rằng có những cơ chế Trung-Mỹ đã được thiết lập để thảo luận các vấn đề hàng hải và rằng Washington sẵn sàng mở các cuộc thảo luận đó.
Vụ đụng độ trên biển diễn ra chỉ vài tuần sau khi Hoa Kỳ và Trung Quốc nối lại các cuộc đàm phán quân sự đã bị đình chỉ sau khi Hoa Kỳ loan báo bán vũ khí cho Đài Loan. Bắc Kinh coi Đài Loan là một tỉnh phản loạn và đã thề quyết dùng vũ lực nếu như hòn đảo tự trị này tuyên bố độc lập chính thức.
Căng thẳng mới nhất cũng diễn ra vào lúc ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì đang có mặt tại Hoa Kỳ để thảo luận về những chuẩn bị cho một cuộc hội kiến giữa tổng thống Barack Obama và chủ tịch Hồ Cẩm Đào tại London vào tháng tư.
No comments:
Post a Comment