Thursday, September 10, 2015 12:01:28 PM
Trong
khi các công ty dầu đá phiến đang khốn khó vì dầu thô rớt giá thì cuối tuần nghỉ
lễ Lao Ðộng vừa qua dân chúng Mỹ được hưởng giá xăng rẻ nhất từ nhiều năm.
Giá trung bình toàn quốc một gallon xăng loại thường
là $2.37, rẻ nhất là ở South Carolina $1.96, tiếp đó tới Mississippi $2.01 và
các tiểu bang Alabama, Tennessee, Louisiana,... Còn California thì vẫn là một
trong những nơi xăng đắt hơn hết, giá rẻ nhất ở một số cây xăng miền Bắc là gần
$2.50 một gallon và miền Nam là gần $3.00.
Một thiết bị bơm dầu ở khu mỏ Big Springs, Texas. Nhờ
kỹ thuật 'fracking' và khai thác dầu 'shale oil', tiểu bang này đã tăng sản lượng
dầu thô lên gấp ba trong vòng 5 năm. Nhưng với tình hình dầu mất giá 60%, việc
khai thác thua lỗ, các công ty thiếu vốn để khoan thêm giếng mới và phải dừng
hoạt động nhiều giếng dầu khác. (Hình: Spencer Platt/Getty Images)
Nhưng nếu giới tiêu thụ cảm thấy khoan khoái, thì
ngược lại các công ty khai thác và sản xuất dầu lửa trong các mạch đá phiến
(shale) đang gặp khó khăn nặng nề vì lỗ lã không thâu lại được tư bản đã xuất
ra, và tình hình chưa thấy có dấu hiệu hồi phục trong tương lai gần.
Ngày đầu tuần, giá dầu thô xuống 3%, do ảnh hưởng từ
chứng khoán Trung Quốc tiếp tục yếu, và sản lượng dầu thô vùng Bắc Hải lên cao,
tạo thêm áp lực vào hiện tình sản xuất dư thừa trên thế giới. Giá hợp đồng giao
vào tháng 10 là $47.76 một thùng dầu Brent LCOc1, và $44.25 một thùng dầu Mỹ
CLc.
Từ Tháng Sáu năm ngoái, dầu thô đã mất giá khoảng
60% do cung cấp thặng dư từ OPEC (Tổ chức các quốc gia xuất cảng dầu lửa), dầu
khai thác ở vùng Bắc Hải/Ðại Tây Dương và dầu đá phiến (shale oil) tại Mỹ. Bằng chiến lược do Saudi Arabia
dẫn đầu, OPEC duy trì một mức sản xuất cao gần kỷ lục, nhằm giữ cho giá dầu thấp
để cho các công ty dầu đá phiến ở Mỹ thua lỗ không thể tiếp tục khai thác.
Carsten Fritsch, phân tích gia cao cấp của
Commerzbank về năng lượng, nói rằng OPEC sẽ tiếp tục để dầu thô trong tình trạng
cung cấp thừa, vượt quá nhu cầu tiêu thụ toàn cầu. Theo kế hoạch, sản lượng dầu
thô của Saudi Arabia trong quý 4 năm nay vẫn sẽ ở mức 10.2 triệu tới 10.3 triệu
thùng mỗi ngày.
Chiến lược của Saudi Arabia có phần nào thành công
trong việc ngăn chặn dầu đá phiến gia tăng đi vào thị trường, tuy nhiên chưa có
nghĩa là ngành kỹ nghệ này sẽ chết. Những công ty lớn mạnh, nhiều vốn, chi phí
thấp, hoặc cả hai, đủ khả năng chịu đựng trong điều kiện khó khăn nhất thời.
Còn nhiều công ty khác đã phải huy động vốn để hoạt động, hay vay tiền với lãi
suất và nợ cao, đang trong hoàn cảnh khốn đốn về mặt tư bản.
Nhờ những tiến bộ kỹ thuật mới, việc khai thác dầu
đá phiến trong nội địa đã phát triển rất nhanh từ 2008 và Hoa Kỳ tiến tới vị
trí là nước sản xuất dầu thô đứng đầu thế giới. Nhưng chi phí tốn kém trong việc
khai thác khiến cho giá thành của một thùng dầu đá phiến cao hơn dầu quy ước,
và như thế sản xuất dầu đá phiến chỉ có hiệu quả kinh tế khi giá dầu thô cao
như trong mấy năm trước đây. Với
giá dưới $50 một thùng hiện nay, các công ty khai thác dầu đá phiến bị thua lỗ
nặng.
Cho đến đầu năm nay, các công ty dầu đá phiến hãy
còn tương đối dễ dàng trong việc vay nợ, thu hút đầu tư hay phát hành cổ phiếu
dù giá dầu xuống từ năm ngoái. Bây giờ những việc ấy ngày càng giảm mạnh và trở
ngại tài chính gia tăng cho ngành kỹ nghệ này. Ðể bảo đảm tín dụng của họ, các
ngân hàng gần tới lúc phải tái xác định căn bản vay vốn của những công ty dầu
đá phiến.
Những hy vọng từ mùa Xuân về giá dầu có thể hồi phục,
đã mau chóng tan biến. Ủy Ban Giám Ðịnh Tiền Tệ liên bang cũng đã khuyến cáo
các ngân hàng đánh giá rủi ro trong việc cho các công ty dầu khí vay tiền. Các
ngân hàng sẽ cố gắng tránh cắt giảm tín dụng quá mạnh để tránh đẩy các công ty
đến chân tường. Tuy nhiên nếu vẫn cố gắng giữ cho các công ty không vững có thể
tồn tại, có lẽ các ngân hàng sẽ phải giảm ngân khoản cho vay.
Buddy Clark, chủ tịch bộ phận năng lượng của hãng
pháp lý Haynes and Boone, nói rằng khi các công ty loan báo giới hạn vay tiền,
các nhà đầu tư cần nhận định kỹ. Giới hạn ấy có thể là rộng rãi nhưng có thể định
lại trong vòng 6 tháng hay ngắn hơn tùy theo tình hình.
Ðể thuyết phục các nhà đầu tư và ngân hàng, chi phí
là vấn đề chính. EOG Ressources, công ty đầu tiên sản xuất dầu đá phiến thành
công, cho biết đã giảm giá khoan một giếng dầu từ $6.1 triệu năm ngoái xuống
còn $5.5 triệu hiện nay. Whiting Petroleum công ty lớn nhất ở khu mỏ Bakken,
North Dakota, nói rằng bằng cách sử dụng một lượng cát lớn trong kỹ thuật
'fracking' đã tăng sản lượng từ 40% đến 50% trong khi chi phí chỉ tăng 15%.
Năm ngoái, ở khu mỏ dầu Eagle Ford, miền Nam Texas,
sản lượng dầu tại mỗi giếng mới đã tăng 42%, từ 556 thùng lên 792 thùng. Tuy
nhiên số thiết bị bơm dầu (rigs) giảm 59% so với thời kỳ cao điểm tháng 10,
2014. Virendra Chauhan thuộc công ty tư vấn Energy Aspects,dự đoán trong quý 4
sắp tới, các mỏ dầu tại Mỹ chỉ hoạt động ở mức cầm chừng và sản lượng sẽ thấp
hơn cùng thời gian năm trước.
Trong nửa đầu năm nay, các công ty dầu đá phiến báo
cáo tư bản thoát ra đã lên tới hơn $30 tỷ sau khi đã chi ra $35 tỷ năm 2014.
Ngành kỹ nghệ này đã phát triển nhanh trong bảy năm qua nhưng chưa bao giờ quân
bình được ngân sách và thâu hồi tài khoản đã xuất trước khi chịu tác động bởi
giá dầu thế giới xuống thấp. Tình hình ấy báo hiệu sẽ có nhiều công ty phá sản
và kỹ nghệ dầu đá phiến cần phải được tái cấu trúc để chỉ còn lại các công ty
có hiệu năng.
Khai thác dầu
đá phiến hầu hết là các công ty nhỏ, không phải những đại công ty dầu khí như
ExxonMobil và Chevron. Theo Standard & Poor, đã có 16 công ty dầu đá
phiến vỡ nợ trong năm nay. Thất bại lớn nhất là Samson Resources, do một tổ hợp
tài chính cầm đầu bởi KKR mua lại năm 2011 với giá $7.2 tỷ, hồi cuối Tháng Tám
đã loan báo sẽ xin được bảo vệ bởi luật phá sản trong Tháng Chín. Thomas
Watters, một giám đốc điều hành của S&P cho biết 8 công ty khác chỉ có thể
tồn tại dưới một năm nữa thì hết vốn hoạt động.
Khu vực dầu đá phiến tập trung một số công ty rất hỗn
tạp về khả năng khai thác và sản xuất. Một nghiên cứu mới đây của Moody cho biết
cho biết Seven Generations là công ty sản xuất rẻ nhất, chỉ khoảng $20 một
thùng bao gồm chi phí khai thác và đầu tư cần thiết để tìm dự trữ mới. Giá sản
xuất cao nhất là Breitburn Energy Partners và Denbury Resources, khoảng $70 một
thùng.
Với thời giá thị trường $46 một thùng, hơn phân nửa
các công ty bị lỗ. Tuy vậy cho đến đầu năm nay, thị trường tư bản vẫn mở rộng
cho các công ty dầu khí do niềm tin cuối cùng tình thế sẽ ổn định trở lại.
Nhưng rồi trong hoàn cảnh khó khăn dự đoán sẽ còn kéo dài, nguồn tiền đổ vào
cho các công ty dầu đá phiến giảm dần. Theo Dealogic, quý 1 năm nay các công ty
dầu đá phiến còn bán ra được $10.8 triệu cổ phiếu, tới quý 2 chỉ còn $3.7 tỷ và
trong hai tháng Bảy-Tám dưới $1 tỷ. Ðồng thời trái phiếu phát hành trung bình
$6.5 tỷ mỗi tháng trong nửa đầu năm, tới Tháng Bảy-Tám chỉ còn $1.7 tỷ.
Kinh tế thế giới hoạt động nhờ năng lượng nhưng các
công ty dầu khí vận hành bằng tiền.
No comments:
Post a Comment