Friday, March 11, 2011

ĐẠO ĐỨC DỊCH THUẬT (Mẹ Nấm)

10-03-2011

Theo trang mạng Phiên dịch Hoàng Thiên, thì:

Dịch thuật là một công việc chuyển đổi từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt và ngược lại hoặc chuyển từ tiếng nước ngoài này sang tiếng nước ngoài khác. Qua đó ta tạo ra được một văn bản tương đương hoặc tương tự gọi là bản dịch.

Bản chất của dịch thuật là đa ngôn ngữ và liên bộ môn.

- Đa ngôn ngữ được thể hiện qua Tiếng Anh, Tiếng Trung, Tiếng Nhật, Tiếng Hàn, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Đức...

- Liên bộ môn: Biên dịch viên không chỉ thông thạo ngoại ngữ mà phải giỏi tiếng mẹ đẻ và phải có kiến thức toàn diện; cả 3 mặt đó phải được liên đới lẫn nhau kết hợp một cách hài hoà và nhuần nhuyễn.

* Dịch thuật phải mang tính chuyên nghiệp: Bởi vì nếu không có tính chuyên nghiệp thì sẽ gây hậu quả rất nghiêm trọng đến văn hoá, xã hội, kinh tế, chính trị, an ninh...của nước nhà. Chính vì lý do đó mà biên dịch phải cực kì cẩn trọng, đòi hỏi chất lượng và tính chuyên nghiệp cao.


Thời buổi thông tin toàn cầu như hiện nay, có lẽ cần nhắc đi nhắc lại các khái niệm căn bản trên để thấy rằng, dịch sai một ly, là đi hơn một dặm, chưa kể đến việc cắt xén bớt thông tin so với bản gốc như bản tin “Những quốc gia có khả năng vỡ nợ cao nhất thế giới” trên VNExpress sáng ngày 10 tháng 03 năm 2011.

Hiện bản tin nói trên đã bị gỡ bỏ, bạn có thể đọc tại đây.

Sẽ không có gì đáng nói nếu phóng viên Hà Thu không tự ý đục bỏ vị trí thứ 9 của Việt Nam trong bản xếp hạng Business Insider dựa trên dữ liệu lấy từ hãng CMA Datavision và Bloomberg.

The 18 Countries Most Likely To Default
#9 Vietnam
5-Year CDS spread: 365.00
Recent turmoil: Vietnam has been forced to devalue its currency in a bid to deal with its debt problems.
Source: CMA Datavision, Bloomberg


Read more: The 18 Countries Most Likely To Default

Một yếu tố khác khá cơ bản của dịch thuật mà ít người chịu quan tâm (trong trường hợp này là phóng viên Hà Thu). Không thể chỉ nói đến kỹ thuật, khiếu ngôn ngữ, hiểu biết văn hóa, mà nhất định tồn tại một yếu tố quan trọng nữa: đạo đức dịch thuật.

Lẽ ra sau sự cố liên quan đến việc lấy lại thông tin trên báo chí nước ngoài (thực chất là một trang chuyên đăng các bài “press release” tự quảng cáo tiếp thị (PR) trong mọi lĩnh vực, từ thương mại, nghệ thuật, công nghệ, cho đến chính trị, do khách hàng tự viết gửi đến) trong bài “Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng - nhân vật năm 2010” thì các trang báo mạng Việt Nam phải biết rằng bịt mắt người đọc ở thời đại công nghệ thông tin này là chuyện rất khó.

Nói láo - tuyên truyền theo kiểu tô hồng mãi thì quen tay chăng?

Coi thường người đọc đến thế là cùng.

Kêu gào nâng cao dân trí bằng cách thử thách sức chịu đựng của người đọc Việt Nam trước nhiều luồng thông tin như VNExpress đang làm, có lẽ là cách ổn định xã hội trên giấy tốt nhất nhỉ?

© DCVOnline



DCVOnline: Đây không phải là lần đầu tiên dịch giả Hà Thu đã "tùy tiện đục đẽo" nguyên bản như thế này. Mời độc gỉa đọc lại bài “Cắt cả đoạn, bứng cả câu và xén từng con chữ!” của tác giả Phan Tường Vi (trên DCVOnline.net hôm 17 tháng Chín 2010) nói về dịch giả Hà Thu đã "xào nấu" bản gốc bài Vietnam's economy lures some who left in the 1970s của ký giả Kathy Chu như thế nào trước khi đi trên VNExpress hôm tháng Tám năm 2010 rồi.
.
.
.

No comments: