Thùy
Dương – RFI
Đăng
ngày 12-08-2016
“Tâm lý tức giận, chống lại ông Obama đã tạo
ra ứng viên Donald Trump” là nhận định của nhật báo Libération
trong số ra ngày 12/08/2016. Hai năm trước đây, trong các cuộc thăm dò ý kiến về
các ứng viên tiềm năng của Đảng Cộng Hòa, ông Donald Trump đã vươn lên dẫn điểm “nhanh
như tên bắn”.
Sau tám
năm cầm quyền của tổng thống George W. Bush, với các cuộc chiến tại Irak và
Afghanistan, ý nghĩ là người dân Mỹ có thể bầu một người da màu lên làm tổng thống
Mỹ đã tạo ra những điều tuyệt vời. Ông Hector Tobar, tác giả bài viết “Tâm lý hận thù, chống Obama của tầng lớp
công nhân da trắng đã hỗ trợ chiến dịch tranh cử của Donald Trump” đăng
trên nhật báo Libération, cho biết là một người da màu, khi tổng thống Obama đắc
cử, ông đã coi đó là một kỳ tích và cảm thấy được an ủi.
Thế
nhưng, tám năm sau khi ông Obama được bầu làm tổng thống, nước Mỹ đã “kiệt
quệ, mất phương hướng và bị chia rẽ”. Trong thời gian Obama nắm quyền,
bất bình đẳng về thu nhập và các mâu thuẫn xã hội ngày càng tăng.
ở Los
Angeles, thành phố đông dân thứ hai nước Mỹ, từ năm 2008 đến năm 2016, giá nhà
đã tăng 61%, vượt quá khả năng của phần lớn người lao động. Trong bốn năm qua,
số người vô gia cư đã tăng thêm 19%. Đây cũng là xu hướng chung tại phần lớn
các thành phố khác của Mỹ. Thêm vào đó là các vụ cảnh sát hành hung, giết hại
người da màu, dẫn đến các phong trào chống kỳ thị sắc tộc và vụ sát hại cảnh
sát tại Dallas, bang Texas thời gian gần đây.
Phe Cộng
Hòa đã cáo buộc ông Obama chia rẽ đất nước, nhưng họ đã nhầm. Những gì xảy ra tại
Mỹ trong tám năm qua là hệ quả của 40 năm phát triển trước đó. Từ những năm 1970-1980, phe bảo
thủ đã tìm cách phá vỡ nhà nước xã hội - dân chủ mà các đảng cánh tả đã dày
công xây dựng. Chính sách tấn công tội phạm và hỗ trợ xã hội chẳng qua chỉ nhằm
che giấu cuộc đấu chống lại người da màu ngày càng tự tin và đang vươn lên nắm
quyền.
Các chính trị gia bảo thủ đã lợi dụng nỗi
sợ của người da trắng trước phong trào đòi bình quyền cho người da màu. Họ đã
thuyết phục các cử tri da trắng ủng hộ các chính sách mới về thuế khóa có lợi
cho người giàu, cắt giảm quyền của các nghiệp đoàn, các quỹ dành cho giáo dục
công…
Trên thực tế, tổng thống Obama, cũng như những người tiền nhiệm, không thể ngừng
cuộc đấu này.
Những
người Mỹ da trắng đã rất hài lòng khi ông Obama tái đắc cử năm 2012. Nhiều người
hy vọng thái độ “rộng lượng” của họ khi bỏ phiếu ủng hộ ông
Obama sẽ gột rửa những tội lỗi của thế hệ đi trước với người da màu. Nhưng
Libération nhận định, "lòng tốt và vị tha không thể mang lại thịnh
vượng". Có lẽ chính vì lẽ đó mà những người ủng hộ ông Donald Trump đã
quyết định quẳng lòng vị tha đi. Họ sinh ra trong một đất nước mà quyền lực và
mọi khả năng đều là vô hạn.
Thế
nhưng, mọi điều tốt đẹp đã tan biến. Chẳng hạn, giờ đây chẳng còn chuyện mua
nhà ở ngoại ô với giá rẻ, học trường công lập với chất lượng tốt, mua xăng giá
rẻ, mua thuốc lá bị đánh thuế ít. Chuyện không có bằng tú tài mà lại vẫn mua được
nhà ở ngoại ô với bể bơi là điều không thể. Giờ đây cũng không còn chuyện bôi
nhọ các nền văn hóa khác ở nơi công cộng mà không bị phản đối. Những mất mát
này khiến nhiều người tức giận. Bà Hillary Clinton, những người thuộc phe Dân
Chủ, những người da màu hay những người ủng hộ họ đều bị quy tội đã tạo ra hệ
thống chính trị mà ông Trump cáo buộc là “gian lận”.
Tác giả
bài viết nhận định “kỷ nguyên” cầm quyền của ông Obama là giai
đoạn ngày càng có nhiều nghịch lý. Chẳng hạn, chính phủ của ông đã trở nên
khoan dung về văn hóa nhưng lại bị cáo buộc phân biệt chủng tộc. Chính phủ
cải cách hệ thống chăm sóc sức khỏe, cho phép hàng triệu người được hưởng dịch
vụ chăm sóc y tế, nhưng lại không thể kiểm soát các vụ giết người hàng loạt mà
nạn nhân là các học sinh tiểu học, những người đi lễ nhà thờ hay những người đồng
tính.
Một số
ít người da trắng tự cho là nước Mỹ là do người da trắng gây dựng nên và để phục
vụ người da trắng, còn người la-tinh, người da đen hay người châu Á chỉ là
khách mời. Nhưng đương nhiên là họ đã nhầm: nước Mỹ, ngay từ khi được thành lập,
đã là một đất nước đa sắc tộc và đa văn hóa.
Tuy
nhiên, Libération cho rằng, phần lớn người dân Mỹ vẫn tin vào sức mạnh của lòng
bao dung, vị tha. Họ hiểu là sự đa dạng về sắc tộc và văn hóa đã tạo nên sức mạnh
của Hoa Kỳ. Họ tự hào đã bầu một người da màu, con trai của một người nhập cư gốc
Phi, lên làm tổng thống. Vì thế, tác giả bài viết tin là họ sẽ đánh bại Donald
Trump.
No comments:
Post a Comment