Phạm Chí Dũng
Sunday,
April 24, 2016 2:43:20 PM
Quan
chức Vũ Huy Hoàng
Vào thời
điểm kết thúc “chế độ Nguyễn Tấn Dũng” và cũng chấm dứt vai trò bộ trưởng công
thương của ông Vũ Huy Hoàng, trên mặt báo chí nhà nước bất chợt rộ lên một chiến
dịch lên án “những dự án nghìn tỷ đắp chiếu gây lãng phí, lãi mẹ đẻ lãi con,
ngân sách thất thoát... thiệt hại lớn hơn cả tham nhũng.”
Ông Vũ
Huy Hoàng là một bộ trưởng đã tồn tại đủ lâu dưới thời một thủ tướng bị bị quá
đủ chỉ trích “phá chưa từng có trong lịch sử Việt Nam.”
Những dẫn
chứng điển hình về nạn lãng phí chỉ có ở Việt Nam là nhà máy xơ sợi 7,000 tỷ đồng
ở Hải Phòng “đắp chiếu” và dự án nhà máy lên đến 8,104 tỷ đồng đang phơi mưa nắng
của công ty cổ phần gang thép Thái Nguyên (TISCO).
Con số
15,000 tỷ đồng bốc hơi lên trời ấy có thể xây được vài chục trường trung học
khang trang hoặc hàng trăm trạm xá, cùng vô số nhà tình thương.
Cái gì
xéo lắm cũng quằn. Nếu trước đây, báo chí và giới chuyên gia chỉ dè dặt khi nêu
về các vụ việc lãng phí, thì nay bắt đầu có nét truy buộc “trách nhiệm các khâu
phải rõ và ai vi phạm phải truy cứu, xử nghiêm. Nhà máy 7,000 - 8,000 tỷ đồng bằng
tiền thu ngân sách nhiều tỉnh trong nhiều năm.”
Ít nhất
đã có vài chuyên gia như ông Trần Ngọc Hùng, chủ tịch Tổng Hội Xây Dựng Việt
Nam, có yêu cầu truy cứu trách nhiệm như trên khi trả lời công khai với báo giới
nhà nước.
Ông
Hùng tiết lộ: Không chỉ dự án của TISCO mà nhiều dự án “có yếu tố Trung Quốc” đều
chậm tiến độ, bị đội vốn và sản phẩm làm ra không đạt thông số ban đầu... Ngay
từ khâu làm hồ sơ mời thầu và thương thảo hợp đồng, nhiều chủ đầu tư Việt Nam đã
bị “quả đắng,” bị tăng vốn, chậm tiến độ, nhà máy khó khăn. Tuy nhiên, điều
đáng nói là khi làm dự án, các cán bộ liên quan rất hay đi nước ngoài tìm hiểu...
mô hình, thường do chính một nhà thầu nào đó mời. Không những giới thiệu rất
hay, các nhà thầu này thường chiêu đãi vô cùng long trọng từ ăn uống, đi lại,
tham quan, quà cáp... Do đó trong thương thảo hợp đồng nhiều điều khoản bị hớ,
nhất là vấn đề điều chỉnh giá cả, tiến độ thực hiện, các điều khoản về phạm vi
hợp đồng.
Trong vực
thẳm lãng phí vô cùng tận ở Việt Nam, nguồn vốn ODA “từ trên trời rơi xuống” lại
là cái đáy tận cùng của mọi loại đáy. Năm 2015, báo chí phản ánh công trình cầu
vượt Giá Rai (thị xã Giá Rai, Bạc Liêu) được xây dựng với tổng vốn đầu tư 290 tỷ
đồng rồi... bỏ không khoảng ba năm nay do hết vốn làm đường dẫn, gây lãng phí.
Hoặc dự án trích dầu cám ở Bến Tre, dự án dây chuyền dệt bao đay ở Sài Gòn, dự
án nhà máy thủy sản đông lạnh Hạ Long, chương trình phát triển dâu tằm tơ ở Lâm
Đồng và hàng loạt dự án cơ khí, cấp nước, nông nghiệp vay vốn ODA từ Pháp, Đức
không hiệu quả.
Một loạt
dự án sử dụng vốn ưu đãi, nhất là lĩnh vực giao thông, chậm tiến độ và đội vốn
lớn so với tổng mức dự kiến đầu tư ban đầu như dự án tuyến metro Nhổn - Ga Hà Nội,
dự án xây dựng tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) và dự án metro tuyến Bến
Thành - Tham Lương ở Sài Gòn.
Nhân
nào quả đó. Từ năm 2013, hàng loạt quốc gia viện trợ ODA cho Việt Nam đã quyết
định ngừng một phần hoặc toàn phần viện trợ của họ.
Lãng
phí và vi phạm đã quá rõ. Nhưng truy cứu và xử lý cán bộ lãnh đạo nào? Chính phủ
Nguyễn Xuân Phúc có chống được tham nhũng như đã tuyên thệ trước Quốc Hội hay
không?
Với tư
cách từng là người lãnh đạo cao nhất ngành công thương vào thời tham nhũng và
lãng phí “quyết liệt” nhất, cựu Bộ Trưởng Vũ Huy Hoàng là người đầu tiên phải
được đưa ra để truy cứu trách nhiệm, đặc biệt về trách nhiệm hình sự. Trong những
năm qua, quan chức này đã hoàn toàn phớt lờ phản ứng dữ dội của dư luận về quá
nhiều sự việc do hai nhóm lợi ích tung hoành là Tập Đoàn Điện Lực Việt Nam
(EVN) và Tập Đoàn Xăng Dầu Việt Nam (Petrolimex) gây ra.
“Tận
trung:” Những kẻ nối giáo cho Trung Quốc
EVN, từng
được một tờ báo Anh vinh phong là “cậu ấm hư hỏng” do người mẹ đỡ đầu của nó là
Bộ Công Thương, là tiếp dẫn ngoan ngoãn vô song cho chiến dịch tiếp tay cho
Trung Quốc đến mức phản nghịch tình dân tộc.
Thậm
chí, EVN mua điện của Trung Quốc với giá cao cả ở thời điểm nguồn cung cấp
trong nước dồi dào, vin vào lý do vì hợp đồng mua điện với Trung Quốc được ký từ
năm 2005 và chính thức mua điện từ 2009. Thái độ kinh doanh bất chấp này đã bất
chấp một thực tế là trong thời gian gần đây, nguồn điện trong nước được tăng cường
nhiều hơn, nhiều nhà máy điện ngoài EVN chưa huy động hết công suất, có thời điểm
điện dư thừa, giá lại rẻ hơn nhiều giá điện Trung Quốc bán cho Việt Nam. Nhưng
bởi lối hành xử đầy ngờ vực “dưới gầm bàn” về bao thư và cả những ẩn giấu chính
trị, EVN đã cố tâm mua điện trong nước với giá chỉ bằng 1/3 giá mua điện của
Trung Quốc, kèm theo các điều kiện rất khắt khe.
Ở Việt
Nam, EVN là một trong những dẫn chứng sống động và dối trá nhất về việc người
ta đã mượn lý thuyết kinh tế chỉ huy thời chiến để trục lợi như thế nào vào thời
bình. Trong điều kiện nền chính trị độc đảng, thủ đoạn lợi dụng càng trở nên
thâm ý hơn. Độc quyền và đặc lợi cũng vì thế đồng nghĩa với tội đồ, đối với nền
kinh tế và đời sống dân sinh.
Đó
chính là tội ác.
Năm 2011,
vào lúc nền kinh tế Việt Nam dợm chân vào suy thoái, sự đổ bể của hai thị trường
chứng khoán và bất động sản đã kéo theo một phát minh không tiền khoáng hậu kể
từ thời mở cửa 1990: Những doanh nghiệp nhà nước đặc trưng bởi chủ thuyết “giá
chỉ có tăng chứ không giảm” như EVN và Petrolimex đã tạo thành cặp song sinh có
chung hậu môn. Hàng loạt chiến dịch đầu tư trái ngành của các tập đoàn này vào
chứng khoán, bất động sản và bảo hiểm rốt cuộc đã tích đọng gánh nợ đến trên
40,000 tỷ đồng.
Trong
suốt năm năm qua, toàn bộ số nợ nần đó đã được EVN và Petrolimex tuồn qua tuyến
đại tràng để đổ lên đầu người dân đóng thuế.
Nhưng
cũng trong suốt năm năm qua, bất chấp những đợt tăng giá điện vô tội vạ của
EVN, đã không có bất cứ cuộc kiểm tra nào được làm tới nơi tới chốn.
Vào năm
2013, một cuộc thanh tra của thanh tra chính phủ đã phát hiện trong bảng giá
thành của mình, EVN đã hạch toán cả các công trình xây bể bơi, sân quần vợt và
biệt thự vào giá bán điện. Giá bán điện lại được phổ cập cho mặt bằng dân trí
thấp kém trong dân chúng. Và thêm một lần nữa, người ta có được bằng chứng về
cái được coi là “trận đánh đẹp” của EVN: Cuộc chiến bù lỗ vào dân.
Nhưng
sau đó, đã không có bất kỳ “phản tỉnh” nào từ phía cơ quan thanh tra và chính
phủ. Mọi thứ đều chìm xuồng.
Tất cả
những dấu hiệu khuất lấp về tài chính và số lương “nghèo khổ” ít nhất vài chục
triệu đồng theo đầu người ở EVN mà dư luận bức xúc từ năm 2011, đã hầu như
không bị cơ quan chủ quản của EVN là Bộ Công Thương có phản ứng gì.
Cùng với
EVN, cựu Bộ Trưởng Vũ Huy Hoàng còn phải chịu trách nhiệm về một thực tế quá khốn
quẫn: Nền kinh tế và sản xuất của Việt Nam đã phụ thuộc ghê gớm vào Trung Quốc.
Xét về
giá trị, hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc tăng gần 26 lần sau 13 năm, từ $1.4 tỷ
năm 2000 lên $36.9 tỷ. Trong khi đó, giá trị hàng xuất cảng chỉ tăng khoảng
chín lần, từ mức $1.5 tỷ năm 2000 lên $13.3 tỷ năm 2013.
Nếu năm
2002, nhập cảng từ Trung Quốc chiếm 8.9% tổng nhập cảng, thì đến năm 2011, tỷ lệ
này đã là 23.3% và tăng lên 27% vào năm 2013.
Quá nhiều
thứ phải nhập từ Trung Quốc. Chỉ còn thiếu việc nhập cảng người.
Những
kẻ “giết sống” dân nghèo
Nhưng một
sự việc khủng khiếp mà đã hoàn toàn chìm xuồng là cú xả lũ đồng loạt của 15 nhà
máy thủy điện của EVN ở miền Trung vào cuối năm 2013 đã “giết sống” đến năm chục
mạng người nghèo nơi rốn lũ.
Tất cả
đều biết cấp trên trực tiếp của các nhà máy thủy điện là EVN, còn thủ trưởng trực
tiếp của EVN là Bộ Công Thương. Tuy nhiên, sau vụ “giết sống” trên, nhiều phóng
viên báo chí quốc doanh đành nuốt nhục vì bị cơ quan tuyên giáo “chặn họng.”
Công lý đã trở nên trơ trẽn nhất khi đã không có bất kỳ một quan chức vô cảm và
vô trách nhiệm nào phải đối mặt với vành móng ngựa, mặc dù chính vào lúc người
dân chết chìm trong nước lũ xả trắng mênh mông, Bộ Trưởng Công Thương Vũ Huy
Hoàng còn bận “công du” ở nước ngoài.
Sau năm
năm kể từ lúc các chiến dịch “thủ ác” được kích phát dồn dập và bất chấp oán
thán dân tình, kẻ tội đồ EVN đã có đủ thời gian chứng tỏ nó có năng lực gây ra
tội ác ghê gớm đến thế nào, kể cả thành tích nối giáo ngoại xâm kinh tế.
Nếu
chính phủ Nguyễn Xuân Phúc không bắt đầu chống tham nhũng từ việc tổ chức điều
tra cựu Bộ Trưởng Vũ Huy Hoàng và những thủ hạ liên đới, chính phủ mới này sẽ
chẳng mấy chốc đi vào lối mòn tham nhũng và mị dân thời chính phủ Nguyễn Tấn
Dũng.
No comments:
Post a Comment