Tuesday, May 10, 2011

NHÂN QUYỀN VẪN LÀ MỐI BẤT HÒA TRONG QUAN HỆ HOA KỲ - TRUNG QUỐC

10/05/2011 - 14:47

Vào ngày 9/5 vừa qua, Hoa Kỳ và Trung Quốc bắt đầu đối thoại chiến lược và kinh tế vòng 3 kéo dài hai ngày tại thủ đô Washington. Hoa Kỳ đã gay gắt chỉ trích Trung Quốc về vấn đề vi phạm nhân quyền.

Đây là cuộc đối thoại giữa các nhà lãnh đạo cấp cao về một loạt các vấn đề liên quan đến chính trị, kinh tế, nhân quyền và giao lưu thương mại giữa hai cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới.
Cơ chế đối thoại chiến lược và kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc được Tổng thống Barrack Obama và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào quyết định sau cuộc gặp tại Hội nghị Cấp cao nhóm G20 vào tháng 1/2009.
Về phía Trung Quốc có Phó Thủ tướng Vương Kỳ Sơn, Uỷ viên Quốc vụ Đới Bỉnh Quốc còn phía Mỹ có Ngoại trưởng Hillary Clinton, Bộ trưởng Tài chính Timothy Geithner, cùng chủ trì cuộc đối thoại kéo dài trong hai ngày từ 9-10/5.
Đây cũng là lần đầu tiên có sự tham gia của các quan chức quân sự cấp cao từ cả hai phía.

Phóng viên Đài Úc Liam Cochrane đã có cuộc phỏng vấn ông Glenn Somerville - phóng viên của Hãng Thông tấn Reuters xoay quanh mục đích và các vấn đề nổi bật trong cuộc đối thoại Trung-Mỹ lần này.

PV: Xin ông cho biết mục đích của cuộc đối thoại lần này?
Ông Glenn Somerville: “Mục đích ban đầu là tìm cách giải quyết những vấn đề gây tranh cãi giữa hai cường quốc kinh tế, Trung Quốc và Mỹ. Sau đó, Tổng thống Obama đã đề nghị mở rộng các chủ đề đối thoại sang lĩnh vực chính sách ngoại giao thay vì chỉ giới hạn về kinh tế. Đây cũng chính là cơ hội cho hai nước ngồi xuống cùng thương lượng và giải quyết ổn thỏa các vấn đề trước khi chúng vượt tầm kiểm soát”.

PV: Hiện nay có nhiều quan ngại về vấn đề vi phạm nhân quyền tại Trung Quốc khi chính quyền nước này liên tục thực hiện các vụ trấn áp những nhà hoạt độngnhân quyền. Chủ đề này có được đưa ra thảo luận tại cuộc đối thoại lần này không, thưa ông?
Ông Glenn Somerville: "Đây chính là vấn đề bị Mỹ chỉ trích gay gắt nhất và là điều gây bất ngờ nhất khi theo dõi cuộc đối thoại lần này. Đặc biệt khi Phó tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu rằng “Chúng tôi kịch liệt phản đối về vấn đề nhân quyền” ngay khi mở màn cuộc đối thoại và câu nói đó được lăp lại lúc đại biểu của đoàn Trung Quốc gặp gỡ Tống thống Obama”.

PV: Tin cho hay Phó thủ tướng Trung Quốc cùng chủ trì đối thoại với Bộ trưởng Tài chính Timothy Geithner. Vậy đã có những bước tiến trong lĩnh vực kinh tế hay chưa ?
Ông Glenn Somerville: “Trong cuộc đối thoại vừa rồi, cả Trung Quốc và Mỹ có vẻ rất thận trọng trong lĩnh vực này. Chưa bên nào đưa ra một lời khẳng định hay tuyên bố chính thức nào về vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất trong thời gian qua như tỷ giá hối đoái giữa đồng nhân dân tệ và đô-la Mỹ và cả hai bên đều muốn cho thấy nó hiện vẫn đang nằm trong vòng kiểm soát. Về phía Mỹ, Bộ trưởng Tài chính Timothy có vẻ không gây nhiều áp lực lắm với Trung Quốc đại diện Trung Quốc cũng cho biết đây không phải là vấn đề cấp thiết và quan trọng trong quan hệ hai nước”.

PV: Thưa ông, hiện đã có thông tin gì về cuộc đối thoại của các quan chức quân sự cấp cao?
Ông Glenn Somerville: “Đây là lần đầu tiên giới lãnh đạo quân sự cấp cao có mặt trong cuộc đối thoại song phương này. Vào ngày mai (ngày 10/5 theo giờ địa phương) thì các lãnh đạo quân sự mới chính thức bắt đầu chương trình làm việc nên hiện giờ, chúng tôi vẫn chưa có thông tin gì về nội dung đối thoại của họ. Cuộc đối thoại kinh tế dần được mở rộng và bao gồm cả lĩnh vực quân sự cho thấy nỗ lực của cường quốc kinh tế trong việc giải quyết các vấn đề gây tranh cãi nhằm ngăn chặn chúng vượt ngoài tầm kiểm soát”.

-----------------------------------

Tú Anh   -   RFI
Thứ ba 10 Tháng Năm 2011

Đi thoi kinh tế và chiến lược gia Hoa Kỳ và Trung Quc ln th ba khai mc vào ngày th hai 09/05/2011 ti Washington. Mc tiêu là đ gii quyết nhng bt đng hoc ít ra làm gim bt nhng xung khc trong quan h song phương.
H sơ nhân quyn vn tiếp tc là mi bt hòa sâu đm gia hai nước. Hoa K kêu gi lãnh đo Bc Kinh tôn trng nhân quyn vì trn áp tiếng nói phn kháng ch làm tn hi cho chính Trung Quc.

Trong các cuc tiếp xúc riêng vi phái đoàn Trung Quc do Phó Th tướng Vương K Sơn và « c vn » ngoi giao Đi Bình Quc dn đu, Tng thng Obama và Ngoi trưởng M Hillary Clinton kêu gi Trung Quc cn phi ci thin nhân quyn vì bóp nght quyn cơ bn này ca con người ch làm tn thương cho chính Trung Quc.
Trong ba tháng qua, t khi Cách mng Hoa Lài din ra ti Trung Đông, Trung Quc hàng lot lut sư, ngh sĩ, trí thc, doanh nhân, blogger, b qun thúc, b truy t ra tòa hoc b « mt tích » mt cách bí n. Hàng trăm tín đ Tin Lành k b bt giam, người b sách nhiu.

Phó Tng thng M Joe Biden có l là người tuyên b gay gt nht. Ông nói vi phái đoàn Trung Quc là Hoa K rt quan ngi v tình trng trn áp nhân quyn nghiêm trng nht t nhiu năm nay đang din ra ti Trung Quc. Hoa K vn mong có s hp tác gia hai cường quc kinh tế hàng đu thế gii « nhưng không ngn ngi phê phán chính sách ca Bc Kinh » vì « quan h gia hai nước không th xây dng trên mt cơ s gi di ».

T Washington, thông tín viên Jean Louis Pourtet cho biết thêm chi tiết :
"Nếu Washington và Bc Kinh đng ý vi nhau là cùng làm vic chung đ phc hi tăng trưởng kinh tế toàn cu thì cũng có mt vn đ tiếp tc phân cách hai bên mt cách sâu rng.
Dù trong cuc gp g vi Tng thng Barack Obama ti Nhà Trng hay trong bui hp vi Ngoi trưởng Hillary Clinton b Ngoi giao, phái đoàn Trung Quc b phê bình mnh m vì thái đ thiếu tôn trng nhân quyn.
Khi tiếp Phó Th tướng Vương K Sơn và c vn v chính sách đi ngoi ca đng Cng sn Trung Quc là ông Đi Bình Quc, Tng thng M cho biết mi quan ngi v nhân quyn và nhn mnh là ông ng h quyn t do ngôn lun và tín ngưỡng, quyn được tiếp cn thông tin và t do sinh hot chính tr.
Trước đó, phái đoàn Trung Quc cũng phi lng nghe thông đip tương t t Ngoi trưởng M. Bà Hillary Clinton nhn mnh : Hoa K có thông tin nhiu người Trung Quc k c lut sư, văn sĩ, ngh sĩ và các thành phn khác đã b giam hoc mt tích. Và chúng tôi cũng biết là theo dòng lch s, nhng xã hi nào biết tôn trng nhân quyn là xã hi s thành công và tr thành thnh vượng và n đnh hơn.
Phn ng li, c vn Đi Bình Quc mi người M đến Trung Quc đ nhn xét tn mt nhng thành qu gt hái được trong nhiu lãnh vc khác nhau, và ông nhn mnh, trong đó có lãnh vc nhân quyn".

Vào lúc M -Trung đi thoi thì ti Thm Khuyến, Trung Quc, nhóm Lut sư bo v nhân quyn gi tc là CHRLCG kêu gi chính ph M can thip. T chc tranh đu này công b mt danh sách các lut sư b mt tích.
Gii lut sư thường gp khó khăn khi hành ngh, bo v thân ch trong các v khiếu kin. Trong nhng tháng qua, bn thân gii lut sư b cn tr sách nhiu mt cách có h thng. Đ chun b « Thế vn hi Đi hc » vào tháng 8, chính quyn Thm Khuyến đã đe da : Trong vòng năm tháng ti đây, mi hành đng phn kháng k c kiến ngh đu b xem là phm ti « hình s ».

Tht ra , không phi tt c nhng người trong chính quyn Trung Quc đu là nhng k vô tâm. Bn thân Th tướng Ôn Gia Bo đã nhiu ln, và gn đây nht trong din văn đc ti Quc hi hi đu tháng ba, ông nhn đnh là phi ci cách dân ch vì « lòng dân đã oán hn » chế đ.
Mt nhân vt khác là Trung tướng Lý Á Châu, Giám đc Hc Vin Quc Phòng đ xướng Trung Quc phi đi theo mô hình Hoa K nếu Đng mun tn ti.
Tuy nhiên, theo gii ly khai Trung Quc, ngày nào mà Mao Trch Đông, k gây ra nhng cuc tm máu ti Trung Quc t « Cách mng Văn hóa » đến « Đi nhy vt » vn còn được xem là thn tượng thì ngày đó khó có cơ may dân ch.
Quan đim ci cách cho dù do đương kim Th tướng đ xut cũng không được công b rng rãi. Nim hy vng kinh tế phát trin đưa đến t do đang b nhng thế lc th cu ngăn chn.
Ch trương quay v quá kh « văn hóa đ » ca Bc Hy Lai, th trưởng Trùng Khánh đang được qung bá. Ti đa phương này, trường hc, xí nghip, đài phát thanh , truyn hình đu phi hc tp và phát các bài hát ca ngi h Mao.
.
.
.

No comments: