HOW STUPID !

“How stupid!”
Nguyên Khôi
http://www.tienve.org/home/activities/viewThaoLuan.do;jsessionid=60CF34279E53AB2BFB10D7B7D0C053CC?action=viewArtwork&artworkId=8222

Xin cảm ơn và hoàn toàn đồng ý với ý kiến của chị Hà Thanh Thuỷ trong bài “Trẻ em Việt Nam sẽ thành loại người gì?”. Hôm 12.02.2009, đọc bài “Cha, con và cháu” của nhà văn Nguyễn Viện, tôi cũng đã lần theo đường dẫn của ông để đọc bài báo trên trang mạng vietnamnet. Đọc xong, tôi cười ngất, nhưng chợt nghĩ: biết đâu mình đầy định kiến và đôi khi nhìn nhận vấn đề thiếu... “trong sáng” chăng?

Trong bữa ăn tối của gia đình tối hôm qua, tôi trò chuyện với đứa con trai[1] của tôi. Nội dung trò chuyện có liên quan đến mẩu tin trên vietnamnet. Tôi xin kể lại:

Bố: Này con, học lịch sử nước Úc, con thấy thích và kính trọng ông thủ tướng nào nhất?
Con: What for, dad? Uhm... I don’t pay much attention to Australian history or political system, but recently I like Mr. Kevin Rudd because he did something that other prime ministers could not do, which is his saying sorry to the aborigines and their “stolen generation”.[2] (Chi vậy, bố? Ừm... con không để ý lắm đến chuyện lịch sử và hệ thống chính trị Úc, nhưng gần đây con thấy thích ông Kevin Rudd vì ông ta đã làm một việc mà các ông thủ tướng trước đó không làm được, đó là việc ông ta xin lỗi những người thổ dân và “thế hệ bị đánh cắp” của họ.) [3]

Bố: Vậy à. Tại sao con nghĩ việc xin lỗi đó là quan trọng và đáng quý?
Con: Very simple, dad. It takes guts to do so. I do respect the truth and people who protects the truth. Mr. Rudd has guts and sincereness doing so; he does protect the truth and I respect him. (Rất đơn giản thôi, bố. Làm việc này cần can đảm. Con tôn trọng sự thật và những người bảo vệ sự thật. Ông Rudd có lòng can đảm và sự chân thành; quả thật ông ta bảo vệ sự thật và con tôn trọng ông ta.)

Bố: Vậy con nghĩ ông ta có nên được tôn thờ hay không?
Con: What? Worshiping? Why? Why must someone worship a public servant? He is a prime minister and he is a citizen of Australia. He is doing his job and if he does the right things, he should be respected. But worshiping? No way. (Cái gì? Tôn thờ? Tại sao? Tại sao phải tôn thờ một công chức? Ông ta là thủ tướng và ông ta là một công dân Úc. Ông ta làm công việc của mình và nếu ông ấy làm đúng, ông ấy đáng được kính trọng. Nhưng tôn thờ? Không đời nào.)

Bố: Đó là con đã có suy nghĩ, có khả năng nhận biết chuyện phải trái. Nhưng nếu hồi con còn ở nhà trẻ, cô giáo của con dạy con phải học thuộc lòng chân dung của một ông lãnh tụ nào đó và luôn luôn phải yêu kính, tôn thờ ông ta, thì liệu cho đến nay, con có không yêu kính, tôn thờ ông lãnh tụ ấy không?
Con: What the ...? Why should there be an idiotic way of teaching like that? Who gives them the right to force children to love and respect someone? And worship? This is insane, dad. (Cái quỷ gì vậy? Tại sao lại có một lối dạy ngớ ngẩn như thế? Ai cho họ cái quyền cưỡng bách trẻ con kính yêu một người nào đó? Và tôn thờ? Chuyện này điên rồ quá đi thôi, bố ơi.)

Bố: Vậy mà chuyện này có thật đấy...
...

Sau bữa ăn tối, tôi mở trang http://vietnamnet.vn/giaoduc/2009/02/828339/ ra cho thằng bé đọc. Nó không thạo tiếng Việt đến mức nắm rõ 100% nội dung, nhưng nó đủ hiểu để trợn tròn mắt rồi thở dài. Nó đề nghị tôi dịch từng dòng sang tiếng Anh một cách kỹ lưỡng vì nó không dám tin vào khả năng tiếng Việt của nó. Tôi dịch cho thằng bé trọn bộ bài báo. Nghe xong, nó lắc đầu và chỉ thốt ra mấy chữ: “How stupid!”
_________________________

[1]Con trai tôi 16 tuổi. Nó sinh ra và lớn lên tại Úc và hoàn toàn không có bất cứ định kiến nào về chính trị, văn hoá và đời sống ở Việt Nam.

[2]Ngày 13 tháng 2 năm 2008, thủ tướng Kevin Rudd chính thức xin lỗi thổ dân về những sự mất mát và đau đớn mà họ đã chịu đựng trong lịch sử Úc châu: http://www.smh.com.au/multimedia/2008/national/australia-says-sorry/main.html

[3]Các đoạn in nghiêng trong ngoặc là do tôi dịch ra tiếng Việt, vì bố con tôi trao đổi bằng tiếng Anh.