CUỘC CHIẾN Ý THỨC HỆ CỦA TRUMP (Hiếu Chân / Người Việt)

 

Cuộc chiến ý thức hệ của Trump

Hiếu Chân/Người Việt

March 21, 2025 : 11:32 AM

https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/cuoc-chien-y-thuc-he-cua-trump/

 

Cuối tuần này, ông Donald Trump đã ngồi trên ghế tổng thống Mỹ tròn hai tháng. Sáu mươi ngày cai trị vừa qua của ông là một quãng thời gian “rung lắc” dữ dội, đúng hơn là một cuộc “cách mạng” thay đổi nhiều nền tảng của nước Mỹ cả về đối nội và đối ngoại.

 

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/03/A-Y-thuc-he-Trump-1536x1024.jpg

Mỗi lần họp báo là bà Karoline Leavitt, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, đều khen ngợi ông Donald Trump, tổng thống Mỹ. (Hình: Chip Somodevilla/Getty Images)

 

Người ủng hộ ông hào hứng với những hành động quyết liệt, chớp nhoáng của một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, sẽ làm cho “nước Mỹ vĩ đại trở lại.” Ngược lại, đa số người Mỹ, kể cả người theo đảng Cộng Hòa, lo ngại ông Trump đang phá hủy những gốc rễ tạo nên sức mạnh Mỹ và khiến đất nước rơi vào một cuộc khủng hoảng không có lối ra.

 

Với hàng trăm sắc lệnh hành pháp, không cần thông qua Quốc Hội, ông Trump đã làm đảo lộn mọi chính sách cả đối nội và đối ngoại, nhưng nếu xem kỹ, tất cả những thay đổi đó đều có một nền tảng tư tưởng chung, một hệ tư tưởng cực hữu mà cốt lõi là chống quan điểm tôn trọng sự đa dạng, công bằng và hòa nhập, gọi tắt là DEI.

 

DEI đại diện cho Diversity (Đa dạng), Equity (Công bằng) và Inclusion (Hòa nhập). Sẽ không thể hiểu hành động của ông Trump và guồng máy của ông nếu không tìm hiểu về DEI được trình bày khá cụ thể trong Project 2025 – kim chỉ nam cho sự điều hành nước Mỹ trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, do think-tank cực hữu nổi tiếng The Heritage Foundation soạn thảo.

 

Quan niệm DEI có gốc rễ từ phong trào đấu tranh đòi bình đẳng sắc tộc đầu thập niên 1960 và được pháp chế hóa trong Đạo Luật Nhân Quyền 1964 – đạo luật xóa bỏ phân biệt đối xử dựa trên sắc tộc, màu da, tôn giáo, giới tính và nguồn gốc xuất thân.

 

Theo thời gian, quan niệm DEI được mở rộng, trong đó Diversity hướng tới cộng đồng đa dạng, không phân biệt đối xử về sắc tộc, chủng tộc, giới tính, xu hướng tính dục, trạng thái kinh tế xã hội, tuổi tác, thể lực, niềm tin tôn giáo hoặc quan điểm chính trị; Equity yêu cầu đối đãi công bằng, cơ hội công bằng cho tất cả mọi người, xóa bỏ những rào cản sự tham gia của một nhóm người nào đó vào xã hội và Inclusion tạo ra một môi trường mà mọi cá nhân, tập thể đều được đón nhận, tôn trọng và hỗ trợ để hòa nhập.

 

Về mặt lý thuyết, DEI là một phần của văn hóa tự do, dân chủ và bình đẳng trong xã hội Tây phương. Nó chi phối chính sách của nhà nước, từ chính sách nhập cư bao dung đối với người tị nạn và di dân không giấy tờ cho đến chính sách tuyển sinh vào các trường đại học hàng đầu sao cho bảo đảm tính đa dạng của cộng đồng đại học.

 

Trong thực tế, DEI đôi khi bị lạm dụng để “ưu tiên” cho một nhóm nào đó, gây thiệt thòi cho các nhóm khác; ví dụ chính sách ưu tiên cho người da đen, người gốc Hispanic nhằm đa dạng hóa cộng đồng sinh viên các trường đại học hàng đầu (Ivy Leagues) đã làm hạn chế cơ hội của sinh viên da trắng và sinh viên gốc Á dù nói chung hai nhóm sau có thành tích học tập trội hơn.

 

Thế nhưng thay vì cải cách quan niệm về DEI và các chương trình ứng dụng DEI vào hoạt động hằng ngày của các công ty, cơ quan công quyền, trường đại học… các nhà tư tưởng bảo thủ đã coi DEI là hệ tư tưởng của đảng Dân Chủ cánh tả, là thủ phạm chính gây ra mọi vấn nạn của xã hội Mỹ, xói mòn các giá trị Mỹ về gia đình, tôn giáo, quốc gia v.v.

 

Làn sóng người nhập cư từ các nước nghèo chẳng hạn, không chỉ làm mất công ăn việc làm của người Mỹ bản địa, tăng gánh nặng kinh tế xã hội, tăng tỷ lệ tội phạm (những lập luận đã được chứng minh là sai) mà còn pha loãng dân số, làm mất vị thế thống trị của người da trắng đa số – thành phần được coi là “lập nên” nước Mỹ.

 

Về tín ngưỡng, sự du nhập và phát triển nhanh chóng các cộng đồng Hồi Giáo, Phật Giáo… theo chân người nhập cư làm suy giảm tỷ lệ tín đồ Thiên Chúa Giáo của nước Mỹ. Tương tự việc chấp nhận sự đa dạng về giới, cho phép một người được chuyển giới từ nam sang nữ và ngược lại, cho phép hôn nhân đồng giới… làm suy yếu các giá trị của gia đình Mỹ truyền thống…

 

Các tư tưởng gia bảo thủ mơ về một nước Mỹ vĩ đại là nước Mỹ của những nhà lập quốc, là “thành phố trên ngọn đồi” như ngọn hải đăng để toàn nhân loại đi theo. Đó là nước Mỹ WASP, nước Mỹ của người da trắng (White) gốc Âu Châu (Anglo-Saxon) và theo đạo Tin Lành (Protestant). Để nước Mỹ hùng cường trở lại cần phải nhổ tận gốc quan niệm về DEI, loại nó ra khỏi mọi sinh hoạt xã hội càng nhanh càng tốt, kể cả bằng những biện pháp cực đoan nhất.

 

Một trong những sắc lệnh đầu tiên của ông Trump là nước Mỹ chỉ công nhận hai giới tính, nam hoặc nữ, theo đúng giới tính khi sinh ra, không chấp nhận cái gọi là chuyển giới hay đồng tính. Ông cấm người chuyển giới phục vụ trong quân đội, cấm quân đội trả tiền chăm sóc y tế cho quân nhân là người chuyển giới, cấm các trường trung học dạy cho học sinh về giới, cấm lực sĩ chuyển giới thành nữ thi đấu trong các môn thể thao chỉ dành cho nữ v.v.

 

Khi xảy ra vụ tai nạn hàng không gần thủ đô Washington ngày 29 Tháng Giêng, 2025, ông Trump ngay lập tức đổ lỗi cho chương trình DEI đã khiến Cơ Quan Hàng Không Liên Bang (FAA) tuyển dụng những kiểm soát viên không lưu không đủ phẩm chất dù giới chuyên gia khẳng định nguyên nhân hoàn toàn không phải như vậy.

 

Sắc lệnh về trục xuất người nhập cư bất hợp pháp, người cư trú tại Mỹ không giấy tờ – lên tới hàng chục triệu người – là thành phần quan trọng trong chiến dịch chống DEI của ông Trump. Người nhập cư bất hợp pháp bị coi như tội phạm có phần lớn do màu da và văn hóa của họ không được tôn trọng trong chiến dịch chống đa dạng và chống hoà nhập.

 

Trong khi trục xuất quyết liệt những người nhập cư da màu, ông Trump lại mở cửa mời gọi người da trắng Nam Phi, gọi là người Afrikaner, chuyển đến Mỹ định cư “để làm trắng dòng máu Mỹ” như tiêu đề một bài báo.

 

Theo lệnh “cấm đề cập DEI” của ông, hàng trăm ngàn trang web và cơ sở dữ liệu của chính quyền liên bang đã bị xóa sạch chỉ vì có chứa những từ ngữ “nhạy cảm” liên quan tới sắc tộc hoặc giới tính. Chính quyền Trump còn thi hành một chiến dịch bôi xóa và chỉnh sửa thông tin có chứa những từ ngữ liên quan tới DEI, kể cả những thông tin hết sức thiết yếu của Trung Tâm Phòng Ngừa Dịch Bệnh (CDC) hay của Cơ Quan Thống Kê Dân Số (Census Bureau).

 

Có những vụ bôi xóa không thể hiểu được như Bộ Quốc Phòng ra chỉ thị tẩy xóa các liên hệ tới quân nhân là người da màu, người thiểu số, tẩy xóa những gì không phải người da trắng. Chỉ thị của ông Pete Hegseth, bộ trưởng Quốc Phòng, hồi Tháng Hai về xóa mọi nội dung liên quan tới DEI mơ hồ tới mức các viên chức dưới quyền phải dùng cách “tìm và xóa” các tài liệu có từ khóa (keywords) như “chủ nghĩa phân biệt chủng tộc,” “dân tộc,” “lịch sử,” “đầu tiên” v.v. Một số viên chức thừa nhận theo cách đó họ đã xóa nhầm những thứ “là lịch sử, không phải DEI.”

 

Nghĩa trang Quốc Gia Arlington xóa các trang giáo dục lịch sử liên quan tới nữ quân nhân và người da màu trong quân ngũ, Lục Quân và Hải Quân xóa những trang web lịch sử liên quan tới nữ quân nhân và đội quân người da đỏ bộ tộc Navajo có tên Navajo Code Talkers sử dụng ngôn ngữ của bộ lạc để truyền đạt thông tin mật của quân đội Mỹ thời Đệ Nhị Thế Chiến…

 

Chiến dịch bôi xóa lịch sử được thi hành trong bí mật, công chúng Mỹ ít biết tới nhưng lớn đến mức trên báo The New Yorker một nhà khoa học gọi đây là cuộc đốt sách thời kỹ thuật số (digital book burning) gợi nhớ chiến dịch đốt sách của Cộng Sản ở Sài Gòn sau ngày 30 Tháng Tư, 1975 hay xa hơn là cuộc “phần thư khanh nho” (đốt sách, chôn học trò) của Tần Thủy Hoàng bên Tàu Trước Công Nguyên.

 

Đáng ngại nhất là chiến dịch chống DEI trong hệ thống đại học, không chỉ xóa bỏ các chương trình DEI trong tuyển sinh và tuyển dụng mà chính quyền Trump còn can thiệp vào nội dung giảng dạy, dọa cắt tài trợ những trường nào vẫn tiếp tục giảng dạy và thảo luận các vấn đề DEI.

 

Mới đây, ông Ed Martin, quyền công tố viên liên bang khu vực thủ đô Washington DC, gửi một lá thư lời lẽ gay gắt cho hiệu trưởng trường Luật, đại học Georgetown University, cảnh báo nếu trường tiếp tục các chương trình DEI thì sinh viên của trường sẽ bị tước cơ hội làm việc trong ngành tư pháp thủ đô.

 

Chiến dịch chống DEI còn chi phối mạnh mẽ chính sách đối ngoại của Mỹ. Ông JD Vance, phó tổng thống, trong bài diễn văn nặng mùi cực hữu đọc tại Hội Nghị An Ninh Munich tại Đức hôm 14 Tháng Hai đã gây sửng sốt cho các đồng minh khi phê phán nặng nề quốc gia Âu Châu đã không ngăn chặn làn sóng di dân bất hợp pháp và không lắng nghe quan điểm của các đảng chính trị bảo thủ.

 

Ông Vance cho rằng kẻ thù của Liên Âu (EU) không phải là tác nhân bên ngoài như Nga hoặc Trung Quốc, mà là sự suy đồi từ bên trong do đường lối dân chủ xã hội đề cao sự công bằng và bao dung. Quan điểm của ông Vance đã bị phản đối kịch liệt, bị các nhà lãnh đạo EU lên án nhưng lại được truyền hình nhà nước Nga ca ngợi hết lời.

 

Cuộc “xoay trục” đột ngột của Mỹ, chia tay với các đồng minh lâu đời ở Âu Châu và chuyển sang lập trường của Nga không chỉ do những tính toán địa chiến lược mà sâu xa hơn là ở sự đồng cảm ý thức hệ giữa ông Trump, phe bảo thủ Mỹ với quan điểm về sự suy đồi của Tây phương của ông Vladimir Putin, tổng thống Nga.

 

Ông Putin là chính trị gia dân túy thượng thặng và người ta thấy trong hai tháng qua, ông Donald Trump gần như lặp lại những phát ngôn chính của ông Putin về Ukraine, về EU và nhiều thứ khác. Có người nói sự xoay trục của ông Trump là do ông có tình thân đặc biệt với ông Putin, do ông là “người của Moscow cài cắm”… song chúng tôi vẫn nghĩ rằng, do ông Trump đã tìm thấy ở ông Putin một đồng minh ý thức hệ mạnh mẽ.

 

Những quyết định và hành động của ông Trump đôi khi có vẻ như tùy hứng, có vẻ không theo khuôn phép, nhưng thật ra tất cả đều xuất phát từ một nền tảng tư tưởng chung, ổn định là chống lại quan điểm cấp tiến đề cao sự đa dạng, công bằng và hòa nhập đã tồn tại trong xã hội Mỹ và văn hóa Tây phương, tiến tới một chế độ chuyên chế da trắng. Có điều, ông cố gắng làm thật nhanh, thật quyết liệt nên 60 ngày cầm quyền của ông đầy những sự xáo trộn như một cuộc cách mạng văn hóa theo chiều hướng xấu. [qd]