Thanh Hà - RFI
Đăng ngày 15-10-2015
Các bên tham gia ký
kết thỏa thuận ngừng bắn tại Naypyidaw, Miến Điện ngày 15/10/2015. REUTERS/Soe
Zeya Tun
Lần
đầu tiên kể từ khi giành được độc lập năm 1948, triển vọng chấm dứt xung đột sắc
tộc đang mở ra cho Miến Điện với thỏa thuận ngừng bắn vừa được ký kết sáng ngày
15/10/2015 giữa chính quyền Naypyidaw và 8 nhóm vũ trang. Thành công hay thất bại
của tiến trình hòa bình Miến Điện nằm trong tay quân đội.
Tờ báo chính thức của Miến Điện Global New Light of
Myanmar ấn bản đề hôm nay chạy tựa lớn trên trang nhất « Hòa bình bắt đầu
từ đây » cho dù chỉ có 8 trong số 15 nhóm sắc tộc thiểu số đòi ly khai
ký kết vào thỏa thuận hòa bình. Tổng thống Thein Sein lên cầm quyền từ năm 2011
luôn xem việc giải quyết xung đột sắc tộc là một ưu tiên.
Buổi lễ ký kết thỏa thuận ngừng bắn tại Naypyidaw dưới
sự chủ tọa của Tổng thống Thein Sein cùng với lãnh đạo 8 nhóm vũ trang tham gia
tiến trình hòa bình được tường thuật cặn kẽ trên đài truyền hình Nhà nước.
Chứng kiến buổi lễ ký kết văn bản mang tính lịch sử
này, ngoài Tổng thống Thein Sein, còn có nhiều đại diện cao cấp của chính quyền
và quân đội Miến Điện, của Liên Hiệp Quốc, Liên Hiệp Châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ
hay Nhật Bản. Riêng lãnh đạo đối lập Miến Điện, bà Aung San Suu Kyi vắng mặt.
Bộ Ngoại giao Mỹ hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn được
ký kết tại Naypyidaw là , « bước đầu trong tiến trình xây dựng hòa bình
» cho Miến Điện. Cùng lúc tại các vùng miền bắc, gần biên giới Trung
Quốc, giao tranh vẫn tiếp diễn. Vẫn còn ít nhất 7 nhóm vũ trang đòi ly khai từ
chối tham gia tiến trình hòa đàm. Hai nhóm vũ trang đòi ly khai thuộc sắc tộc
Shan và Kachin vẫn tiếp tục đương đầu với quân đội chính phủ. Chính thái độ
cương quyết này đã dẫn tới việc Naypyidaw cách nay vài hôm đã tuyên bố không thể
tổ chức bầu cử tại các vùng có giao tranh.
Trả lời phỏng vấn đài RFI, chuyên gia về Đông Nam Á,
bà Sophie Boisseau Du Rocher thuộc trung tâm nghiên cứu Asia Centre cho rằng,
triển vọng thực sự đem lại hòa bình cho Miến Điện còn xa vời và Trung Quốc là một
yếu tố quan trọng trên con đường tìm kiếm hòa bình tại Miến Điện :
« Đối thoại từng bước đã được mở rộng đến nhiều nhóm
sắc tộc thiểu số. Thế rồi càng gần đến đích, tức là càng gần ngày mà các bên
cùng đặt bút ký vào bản hòa ước, thì xung đột hay ít ra là những bất đồng ngày
càng hiện lên rõ nét. Chẳng hạn như bất đồng về tiến trình giải giới các vùng
có giao tranh. Ngoài ra cần lưu ý là chính quyền Naypyidaw đã không thuyết phục
được tất cả các nhóm nổi dậy như mục tiêu đề ra ban đầu. Chủ yếu các sắc tộc
thiểu số ở miền Đông thì đã chấp nhận thỏa thuận ngưng bắn.
Ngược lại các tổ chức ở phía Bắc thì đã từ chối tham
gia vào sáng kiến của Naypyidaw bởi các nhóm này đã đạt được một thỏa thuận với
phía Trung Quốc (…) Cái khó đặt ra với chính quyền Miến Điện là làm thế nào
thuyết phục được những sắc tộc thiểu số đòi ly khai ở vùng biên giới phía Bắc,
sát cạnh với Trung Quốc để họ chấp nhận một mô hình nhà nước liên bang. Các
nhóm này có khuynh hướng cho rằng họ có lợi hơn trong tình thế hiện nay, tức là
cứ duy trì xung đột võ trang thay vì buông súng để bị hòa tan trong khuôn khổ một
nhà nước liên bang ».
Miến Điện là một quốc gia với gần 52 triệu dân, và gần
1/3 dân số là người thuộc các sắc tộc thiểu số sống ở miền núi, như cộng đồng
người Karen, người Mon tập trung tại khu vực Đông Nam Miến Điện ; cộng đồng người
Shan ở phía Đông ; sắc tộc Kachin sống trong vùng biên giới phía bắc hay người
Chin ở phía tây. Không dễ để thuyết phục được tất cả cùng chấp nhận tìm kiếm một
giải pháp chính trị, hầu đem lại hòa bình bền vững cho quốc gia Đông Nam Á này.
Thêm một yếu tố cần lưu ý : mới chỉ có 8 trong số
các nhóm đòi ly khai ký thỏa thuận ngưng bắn. Họ đồng ý chấm dứt đấu tranh bằng
bạo lực để đổi lấy một quyền tự trị rộng rãi hơn. Theo giới quan sát, đòi hỏi
đó có được thỏa mãn hay không, điều này còn tùy thuộc vào thái độ của quân đội,
chứ không nằm trong quyền hạn của chính quyền dân sự trong tay ông Thein Sein.
Tại Miến Điện, quân đội đã liên tục cầm quyền với một
bàn tay sắt trong nhiều thập niên và hiện vẫn còn đóng một vai trò then chốt
trong các hoạt động chính trị. Các cuộc xung đột sắc tộc triền miên tại Miến Điện
từng là cơ hội để giới tướng lãnh Miến Điện trong quá khứ củng cố quyền lực. Do
vậy theo lời một nhà phân tích độc lập có mặt tại Naypyidaw trong buổi lễ ký kết
thỏa thuận ngừng bắn sáng nay được AFP trích dẫn, đối với Miến Điện «
thách thức đang được đặt ra trước mắt. Thỏa thuận được các bên ký kết hôm nay
phải chứng minh rằng dù là một thỏa thuận không trọn vẹn nhưng vẫn đem lại lợi
ích thực sự cả về mặt chính trị lẫn an ninh » cho Miến Điện.
*
*
Thanh Hà - RFI
Đăng ngày 15-10-2015
Đăng ngày 15-10-2015
Tổng thống Miến Điện
Thein Sein trong buổi gặp các nhóm lực lượng nổi dậy ngày 09/09/2015. REUTERS/Soe
Zeya Tun
Ba
tuần trước bầu cử Quốc hội, ngày 15/10/2015, chính quyền Miến Điện ký kết thỏa
thuận ngưng bắn với 8 tổ chức thuộc các sắc tộc thiểu số. Đây là một bước tiến
quan trọng đem lại hòa bình cho quốc gia Đông Nam Á này sau hơn nửa thế kỷ xung
đột sắc tộc.
Tuy nhiên theo giới quan sát, thỏa thuận ngưng bắn
hôm nay không trọn vẹn, khi chỉ có 8 trong số 15 nhóm sắc tộc thiểu số đòi ly
khai đặt bút ký vào văn bản do chính quyền của Tổng thống Thein Sein đề nghị.
Thông tín viên đài RFI tại Rangun, Rémy Favre
cho biết cụ thể:
« Phải nhanh chóng ký kết trước khi cuộc bầu
cử Quốc hội diễn ra vào ngày 08/11/2015. Các nhà cầm quyền Miến Điện xuất thân
từ hàng ngũ quân đội, bằng mọi giá muốn đạt được thỏa thuận trước cuộc bỏ phiếu
để tô điểm hình ảnh của chính quyền và để chứng minh với công luận rằng, họ đã
đem lại hòa bình cho đất nước.
Naypyidaw cũng đã phải nhanh chóng đạt được thỏa thuận
với các phe nổi dậy vũ trang cho dù là vẫn có tới gần một nửa các tổ chức đòi
ly khai vẫn đứng ngoài tiến trình hòa bình. Trong số những thành phần cứng rắn
nhất phải kể tới các lực lượng nổi dậy thuộc sắc tộc thiểu số Kachin hay thuộc
cộng đồng người Was. Những tổ chức này vắng mặt trong buổi lễ ký kết thỏa
thuận hòa bình sáng nay. Để có được một thỏa thuận ngưng bắn thực sự trên quy
mô toàn quốc, khép lại 6 thập niên xung đột, Miến Điện cần phải đàm phán với tất
cả các nhóm nổi dậy của các sắc tộc thiểu số.
Tuy nhiên trong quá trình đàm phán kéo dài gần ba
năm qua, ba nhóm vũ trang ở miền đông bắc Miến Điện đã vắng mặt. Cả ba tổ chức
này vẫn tiếp tục chiến đấu từ đầu năm tới nay. Do vậy thỏa thuận ngưng bắn được
các bên chính thức ký kết hôm nay không cho phép giải quyết dứt điểm xung đột về
sắc tộc đang diễn ra tại Miến Điện.
Trong những tuần qua, giao tranh xảy ra hàng ngày ở
các khu vực miền Bắc. Dù sao thỏa thuận ngưng bắn vừa được các bên đặt bút ký
cũng cho phép mở ra đối thoại với một số nhóm nổi dậy. Số này đòi quyền tự trị
rộng rãi hơn ».
------------------------
Myanmar
ký hiệp ước ngưng bắn với 8 nhóm vũ trang
(VOA 15-10-2015)
.
(BBC 15-10-2015)
No comments:
Post a Comment