Tuesday, December 13, 2011

VỤ VINASHIN BỊ KIỆN & UY TÍN CỦA CHÍNH PHỦ VIỆT NAM (Vũ Hoàng, RFA)



Vũ Hoàng- RFA
2011-12-13

Quỹ đầu tư Elliott Advisers LP có trụ sở tại Hoa Kỳ vừa khởi kiện công ty đóng tầu quốc doanh Vinashin của Việt Nam tại toà án Anh Quốc. Một lần nữa con nợ quốc tế Vinashin lại khiến dư luận quan tâm.

Chưa có câu trả lời
Vụ quỹ đầu tư quốc tế Elliot VIN có trụ sở tại Hà Lan châm ngòi kiện Vinashin hồi giữa tháng 11 ra toà án tại quốc tế chưa kịp lắng xuống, thì tiếp đến, báo Wall Street Journal ngày 12 tháng 12 cho biết quỹ đầu tư Elliot Advisers LP có trụ sở tại Hoa Kỳ cũng đâm đơn kiện Vinashin. Công ty này đòi tổng số tiền 13 triệu 200 ngàn đô la gồm cả tiền vay và số lãi chưa trả. Theo hồ sơ vụ kiện thì 21 công ty con của Vinashin là con nợ chính và đứng tên là bên bị đơn.

Việc “quả đấm thép” của Việt Nam bị kiện lần thứ hai tại Anh quốc chắc hẳn sẽ có những ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín của khối tập đoàn kinh tế nói riêng và của cả nền kinh tế Việt Nam nói chung trên thị trường vốn quốc tế.

Ngay sau khi bị khởi kiện lần đầu tiên hồi giữa tháng 11 với xấp xỉ 60 triệu đô la, nhiều luật sư kinh tế đều cho rằng khả năng Vinashin bị buộc phải trả nợ rất cao, theo đó, toàn bộ tài sản của Vinashin cũng như của các công ty có vốn góp của Vinashin tại các nước có ký hiệp định tương trợ tư pháp với Anh quốc đều có thể bị phong toả. Thậm chí tài sản được tạo ra trong tương lai cũng nằm trong diện bị phong toả nếu phía Elliot tiến hành thu nợ mở rộng.
Số tiền 600 triệu đô la mà Vinashin hiện đang mắc nợ các ngân hàng và các quỹ đầu tư ngoại quốc là những khoản tiền không có bảo lãnh của Chính phủ, nghĩa là Chính phủ không phải trả thay. Vậy nên câu hỏi nhiều người quan tâm đặt ra là làm sao Vinashin có thể trả nợ được tổng số tiền khổng lồ này, khi mà họ đang phải tiến hành tái cơ cấu, cắt giảm chi tiêu.

Xin được nhắc lại trong phần trả lời của Phó thủ tướng Nguyễn Văn Ninh trong chiều ngày 14/11 bên hành lang quốc hội, được báo trong nước trích đăng cho biết “Vinashin phải tự lo, Vinashin tự vay thì Vinashin phải tự trả thôi.” Còn mới đây nhất, hôm 9/12, trong buổi thảo luận đánh giá 10 năm đổi mới, phát triển DNNN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết:
“Xảy ra chuyện như Vinashin, cuối cùng Thủ tướng đứng ra nhận trách nhiệm. Tôi nhận trách nhiệm chính trị với tư cách người đứng đầu Chính phủ, chứ tôi cũng không ra quyết định nào sai”
Với trách nhiệm chính trị là như vậy, nhưng trách nhiệm kinh tế để trả nợ nước ngoài, thì dư luận chưa thấy có một câu trả lời dứt khoát.

Phủ nhận trách nhiêm được chăng?
Mặc dù, trên thực tế, số nợ của Vinashin chính phủ không cam kết trả, nhưng trên góc độ pháp lý vấn đề lại không đơn giản, vì theo T.S Nguyễn Vân Nam, giám đốc công ty luật Nam Hùng được báo Sài Gòn Tiếp Thị trích thuật rằng cho dù về lý Chính phủ không có cam kết trả nợ thay nhưng vì có lá thư bảo đảm mà các tổ chức tín dụng thế giới mới cho vay, vì vậy Chính phủ tuyên bố không có trách nhiệm sẽ gây ra một cú sốc rất lớn trong mắt các định chế tài chính.
Còn theo lời ông Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý Kinh tế Trung Ương thì sức lan toả của những vụ kiện như vậy sẽ rất lớn và sẽ khiến cho chỉ số tín nhiệm về nợ của Chính phủ giảm xuống, Việt Nam sẽ gặp khó khăn hơn trên thị trường tín dụng quốc tế hoặc sẽ phải chấp nhận lãi suất cao hơn rất nhiều.

Cùng quan điểm, hôm 17/11, nhận xét về vụ việc Vinashin lần đầu tiên bị Elliot VIN, Hà Lan kiện, ông Huỳnh Bửu Sơn, nguyên thành viên của tổ tư vấn cho Thủ tướng chính phủ những năm 90, cho phóng viên Nam Nguyên, Đài Á Châu Tự Do biết:
"Tôi cho rằng khi để xảy ra vụ kiện như vậy thì tất nhiên nó có ảnh hưởng ít nhiều đối với vấn đề vay nợ của các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp Nhà nước đối với thị trường tài chính quốc tế. Về phần mình Chính phủ sẽ phải thận trọng hơn đối việc cho phép các doanh nghiệp đi vay"

Còn nhớ, hồi cuối năm ngoái, hãng lượng giá tín dụng toàn cầu Moody đã từng hạ cấp tín dụng Việt Nam từ Ba3 xuống B1, trong đó, Vinashin góp phần không nhỏ khiến Việt Nam bị liệt vào nhóm các nền kinh tế “có rủi ro tín dụng cao.”
Mặc dù việc kiện tụng mới chỉ là bắt đầu, nhưng giới chuyên gia đã nhìn thấy tính chất phức tạp của vụ việc. Bởi nếu chính phủ không trả nợ hộ Vinashin thì ai sẽ là người phải trả? Nhất là bây giờ 21 công ty con của Vinashin đã được chuyển sang các công ty mẹ khác, chẳng hạn gán nợ sang Tập đoàn Dầu Khí Việt Nam hoặc Công ty hàng hải Vinaline.
Vì thế khả năng Vinashin phải đối diện với một vụ kiện đơn lẻ sẽ trở thành một vụ kiện tập thể các công ty, và các công ty mẹ tiếp quản họ phải chịu trách nhiệm. Ý kiến này, được ông Nguyễn Trần Bạt, Tổng giám đốc công ty InvestConsult nhận định trong một bài phỏng vấn với tờ Sài Gòn Tiếp Thị gần đây.

Uy tín cả nước
Về tính phức tạp và tác động lan toả của vụ việc Vinashin, ông Nguyễn Trần Bạt cho rằng hậu quả phức tạp của vụ việc không chỉ dừng lại ở góc độ kinh tế mà kéo theo cả hậu quả chính trị, mà ở đây được hiểu là uy tín của chính phủ chứ không phải là uy tín chung chung. Về phương diện này, ông Trần Bạt đã trả lời đài chúng tôi hôm 17/11 như sau:
"Rất khó để mà nói về những hậu quả chính trị cụ thể, bởi vì hậu quả chính trị bao giờ cũng là kết quả của bản lĩnh chính trị của nhà cầm quyền và của xã hội nữa. Bây giờ nhà cầm quyền chưa có bất kỳ một tuyên bố nào liên quan đến việc kiện cáo của tập đoàn Elliott với Vinashin, cho nên tôi chỉ muốn gợi ý với các nhà quản lý, với nhà nước là cần phải nhìn việc này một cách sâu sắc hơn để tránh tất cả những vụng về trong việc xử lý hậu quả. Buộc phải nhìn nó như một hiện tượng, một hiện tượng khủng hoảng chứ không phải là một hiện tượng cụ thể của công ty Vinashin"

Có thể nhận thấy những diễn biến phức tạp của vụ việc Vinashin không chỉ dừng lại ở khâu vay trả 600 triệu đô la, mà tới đây sẽ là những chi phí liên
quan đến kiện tụng rất lớn. Câu chuyện Vinashin bị các quỹ đầu tư nước ngoài kiện tụng chắc chắn sẽ còn ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trong dài hạn, vì nó không chỉ dừng lại ở 2 vụ này, mà sẽ còn nhiều những công ty giống như Elliot lên tiếng.
Đây chắc chắn là một bài học lớn về tính trách nhiệm và thể diện cho các tập đoàn kinh tế Việt Nam trong việc tham gia vào một sân chơi mang tầm cỡ thế giới trong tương lai.

Copyright © 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.

------------------------

12-12-2011

Quỹ đầu tư Elliott Associates LP tại New York đang thách đố một chính quyền khác tại tòa án. Đó là công ty đóng tàu quốc doanh Vinashin của nhà nước Việt Nam.

Elliott đang kiện Vinashin tại Anh Quốc vì công ty này quỵt tiền vay hợp vốn 600 triệu USD lúc đầu đã có sự hậu thuẫn của chính phủ Việt Nam. Sau khi quỵt các khoản nợ trong tháng 12 năm 2010, Vinashin đề nghị trả 35 xu cho mỗi đồng đô la nợ với chủ nhân có trái phiếu, một người quen thuộc với vấn đề này cho hay. Elliott đang kiện để đòi nợ đúng với mệnh giá đầu tư, 100 xu lấy 1 đồng đô-la.

Kinh nghiệm quá khứ cho thấy rằng Elliott là sẵn sàng để chơi một trò chơi dài ngày, Đây là một chiến lược đã thành công trong quá khứ.

Vào năm 2000, Elliott đã nổi tiếng vì thắng kiện trong một trận chiến pháp lý kéo dài 4 năm chống lại chính phủ Peru, khi từ chối tham gia vào việc cơ cấu lại các khoản nợ thương mại bị quỵt định vào cái gọi là trái phiếu Brady. Chủ nợ cuối cùng đã mất 40% trong việc cơ cấu lại đó, nhưng chính phủ Peru đã phải trả 56 triệu đô-la để Elliott thôi
Một số người chỉ trích cho rằng các công ty đầu tư mua nợ của các nước đang phát triển và kiện để họ phải trả tiền thì chẳng khác gì nhiều hơn các con kên kên cơ hội khai thác, bóc lột người nghèo.

Biện hộ cho các quỹ này nói rằng họ giúp canh giữ các chính phủ ăn cắp khỏi lộng hành.

Trong một cuộc phỏng vấn năm 2007 với tạp chí “Chính sách đối ngoại”, một phát ngôn viên của Elliott cho biết, “những người ủng hộ cứu trợ con nợ nên biết rằng những người hưởng lợi của việc giảm nợ thường là các chế độ tham nhũng hay tồi tệ không đủ năng lực, lãng phí tài sản quốc gia của họ và sau đó khóc nghèo khóc đói để chạy trốn các khoản nợ hợp pháp. Chu kỳ này phải được dứt để các nước nghèo phát triển kinh tế.”

Trong năm 2008, một chi nhánh Elliott, Kensington International Ltd, đi đến hòa giải một vụ kiện với nước Cộng hòa Congo bằng một số tiền không được tiết lộ. Elliott đã cho vay hơn 100 triệu đô-la tính cả lãi tích lũy trong hơn hai thập kỷ qua. Vụ kiện đã đưa đến việc đóng băng một số tiền thanh toán tiền mua dầu, cũng như tiết lộ những giao dịch bất hợp pháp của tổng thống CH Congo trốn tránh thanh toán cho các chủ nợ.

Elliott tiếp tục chiến đấu đòi nợ Argentina. Việt Nam đã tái cơ cấu khoảng 93% số nợ, trả cho chủ nhân trái phiếu khoảng 33 xu cho mỗi đồng đô la đã vay; tuy nhiên 4,5 tỷ USD, giá trị của trái phiếu, vẫn thuộc sở hữu của chủ nợ chưa thỏa thuận.

Người ta chưa rõ quyền hạn thực thi của tòa án Anh ra sao với chính phủ Việt Nam, nhưng trong trường hợp Argentina, Elliott đã thành công trong việc chống án của tòa án thấp hơn, tại Tòa án tối của Anh Quốc, ban đầu quyết rằng Argentina đã có tính bất khả xâm phạm của một nhà nước. Việc chống án đã cho Elliott quyền gom thu tài sản của Argentina ở Anh, mặc dù Hoa Kỳ đã phán quyết chống lại việc chủ nợ được phép giữ tài sản nhà nước Argentina nằm ở Mỹ

Vinashin, và chính phủ Việt Nam, phù hợp với sự mô tả của Elliott là loại chế độ “không đủ năng lực” Elliott tuyên bố bắt chịu trách nhiệm. Trong năm 2010, thành viên quản lý của Vinashin, gồm cả Giám đốc Điều hành của nó, đã bị bắt giữ vì bị cáo buộc quản lý tài chánh của công ty quá tồi, Thủ tướng Việt Nam, một người ủng hộ nhiệt tình của Vinashin, cũng bị tai tiếng khi vụ Vinashin đổ bể.

Elliott đã không trả lời yêu cầu bình luận.

© DCVOnline

------------------

VỤ VINASHIN BỊ KIỆN Ở ANH QUỐC
.
.
.

No comments: