Nguồn: Tom Plate, The Korea Times
Diên Vỹ, X-Cafe chuyển ngữ
Tue, 01/18/2011 - 12:36
Nhìn theo mọi góc cạnh, Trung Quốc có khả năng để chứng tỏ rằng họ là một đối thủ cứng cỏi đối với Hoa Kỳ, thậm chí hơn cả al-Qaida hoặc bất cứ những kẻ ác độc cùng loại.
Nhưng điều này không có nghĩa là quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington phải hoàn toàn có vấn đề. Chắc chắn là việc hiểu rõ hơn Trung Quốc sẽ giúp giảm bớt những hiểu lầm nhanh chóng hơn.
Đúng, nhưng có một khó khăn với cách tiếp cận này. Đó làm giả định được ngầm hiểu rằng Trung Quốc ít nhiều đã hiểu được chính bản thân mình. Nhưng ngày càng thấy rằng đây không phải là trường hợp ấy.
Lý do là như thế này. Thình lình trở nên giàu có hơn hàng thế kỷ trước, Trung Quốc giờ đây đang phải chịu cảnh ngượng ngập vì những phương án. Trong số đó là phương án tiên quyết phát triển kinh tế - giữ một vị thế khiêm tốn trên thế giới trong khi âm thầm xúc tiến cuộc hành trình kinh tế vượt bậc của mình.
Một phương thức trái ngược hẳn, có thể được đặt tên là phương án "Lý Tiểu Long". Dưới phương thức này, Trung Quốc bắt đầu dùng quyền lực của mình để khoe cơ bắp và phô trương bản thân trước châu Á (và xa hơn nữa?) như là một thách thức mới đối với sự độc quyền siêu cường của Hoa Kỳ.
Hai cách tiếp cận này có thể được tiến hành song song với nhau, nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert Gates có thể được tha thứ khi đã nghi ngờ rằng Bắc Kinh đã quyết định đi theo phương án "Lý Tiểu Long" từ đây trở đi.
Hãy nghĩ đến những gì đã xảy ra trong chuyến viếng thăm Bắc Kinh chính thức vừa qua của ông. Nó được nhằm để làm ấm lại quan hệ giữa hai thế lực quân sự khổng lồ, nhưng chính vào lúc đó giới tướng lĩnh Trung Quốc đã ra quyết định thử nghiệm chiếc chiến đấu cơ tàng hình siêu hiện đại của mình. Thời điểm thử nghiệm không chỉ gây bất ngờ đối với các quan chức quân sự cao cấp Hoa Kỳ mà rõ ràng cũng đã làm giới lãnh đạo dân sự Bắc Kinh ngạc nhiên không kém.
Nhưng khi việc thử nghiệm được báo chí loan truyền trên toàn thế giới, dường như giới lãnh đạo quân sự Trung Quốc lại tỏ ra vô cùng vui sướng để tiết lộ bí mật của chiếc máy bay tàng hình này. Cứ như là họ đang muốn nói rằng ai đang là ông chủ thật sự ở Bắc Kinh.
Bình thường thì Trung Quốc không thô lỗ mấy, nhưng lần này thì quá rõ ràng. Thế mục đích của việc này là gì? Hãy nghĩ lại giả thuyết Lý Tiểu Long tôi đã đưa ra. Nói chung, mọi người đều thấy rằng Trung Quốc đang mang tâm trạng "lên gân", như người Mỹ thường nói.
Họ đang phô trương cơ bắp, lấn át mọi người với trọng lượng mới có của mình. Nói một cách khác là họ đang bộc lộ "hội chứng Lý Tiểu Long" của mình. Lý Tiểu Long vĩ đại quá cố không chỉ đơn giản là một nhân vật huyền thoại hàng đầu về điện ảnh võ thuật và triết lý mà trong thời của mình, ông còn là một nhân vật nổi tiếng về chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc.
Cũng như James Bond đầy hào hoa đã đưa nước Anh ra khỏi tình trạng uỷ mị trong những năm 1960s, Lý trong những năm 1970s đã tạo cho vô số người Trung Quốc hâm mộ ông một hình ảnh đầy quyền uy của trí thông minh kiên quyết và sức mạnh đầy hiệu năng.
Sau nhiều thế kỷ bị xâm lược và bóc lột, thậm chí bị chiếm đóng, người Trung Quốc cần một liều thuốc Lý Tiểu Long cực mạnh cũng gần như người Anh cần liều thuốc tăng lực James Bond.
Và vì thế giờ đây những gì ta đang chứng kiến từ làn sóng mới về sự kiên quyết của Trung Quốc có thể là sự tái sinh của hội chứng Lý Tiểu Long.
Thật thế, ta hầu như có thể mường tượng được sự rạng rỡ trong ánh mắt của quân đội Trung Quốc gần đây khi họ chống lại Nhật Bản, va chạm với những láng giềng châu Á và xù lông cỗ máy quân sự cường tráng của mình - ngay cả (hoặc đặc biệt là) khi quan chức quốc phòng tối cao của Hoa Kỳ hiện diện.
Tuy nhiên, việc phân tích và hiểu được điều này không đồng nghĩa với việc chấp nhận hoặc ủng hộ. Trên màn ảnh, một Lý Tiểu Long vẻ vang và táo tợn chỉ mang tính giải trí và tương đối vô hại. Trong đời thực, một Lý Tiểu Long khoe mẽ có thể dẫn đến những hệ quả đáng sợ và ngoài ý muốn.
Các nhà lãnh đạo của Quân đội Giải phóng Nhân dân có thể đang đưa Trung Quốc vào một cuộc vạn lý trường chinh sai lầm.
Nếu có một sửa đổi bên trong Trung Quốc về hiện tượng Lý Tiểu Long, nó nằm trong tay Đảng Cộng sản, cơ quan quyền lực tối cao của Trung Quốc với những nhà lãnh đạo tối cao của chính phủ và đảng.
Nhưng có phải là họ đã bị cắt giảm quyền hạn của mình? Việc giới quân sự đã không thèm báo trước với giới lãnh đạo dân sự Trung Quốc về việc thử nghiệm máy bay tàng hình trong thời gian Gates đến thăm đã không giúp cho hình ảnh của giới lãnh đạo tí nào.
Cơ hội để sửa chữa ấn tượng này, nếu nó không đúng, xảy ra với chuyến viếng thăm chính thức Washington của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào vào ngày 19 tháng Giêng. Được chuẩn bị từ lâu và được Bắc Kinh trông chờ như là một cuộc trò chuyện tâng bốc giữa những "ông lớn" với nhau, hội nghị cần được xem là phương tiện để đưa Trung Quốc và Hoa Kỳ gần lại với nhau trên một số vấn đề.
Một vấn đề có thể dùng để bắt đầu là sự bế tắc Bắc Hàn. Một nỗ lực chung giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ sẽ đưa cơn khủng hoảng đến việc giảm thiểu những dị biệt giữa miền Bắc và miền Nam, một sự bình thường hoá với phương Tây, và một khởi đầu cho việc giải trừ vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn, có thể là điều để giúp ngăn chặn cuộc vạn lý trường chinh sai lầm của Trung Quốc, đặt những đô đốc và tướng lĩnh Trung Quốc về lại vị trị của mình, và đặt nền ngoại giao hợp lý trở về vị thế quan trọng đầy xứng đáng của nó.
.
.
.
No comments:
Post a Comment