Thanh Phương – RFI
Đăng
ngày 12-07-2016
.
Người
dân Philippines và Việt Nam biểu tình tại Manila hoan nghênh phán quyết của Tòa
Án Trọng Tài, ngày 12/07/2016TED ALJIBE / AFP
Tờ Financial Review của
Úc hôm nay, 12/07/2016, đã trích dẫn ý kiến của nhiều chuyên gia châu Á báo động
về tác động của phán quyết về vụ kiện Biển Đông lên tình hình châu Á. Những ý
kiến này được trích ra từ các cuộc phỏng vấn được trang Asialink của Đại học
Melbourne, Úc đăng tải.
Đối
với chuyên gia Termsak Chalermpalanupap, thuộc Trung tâm Nghiên cứu ASEAN của
Viện Nghiên cứu Đông Nam Á- Yusof Ishak, Singapore, việc Tòa Án Trọng Tài Thường
Trực bác bỏ bản đồ “đường lưỡi bò” của Trung Quốc sẽ khiến Bắc
Kinh thêm giận dữ và càng đẩy nhanh việc bồi đắp xây dựng đảo nhân tạo tại các
vùng đang tranh chấp ở Biển Đông.
Bà
Elina Noor, giám đốc nghiên cứu an ninh và chính sách đối ngoại của Viện Nghiên
cứu và Chiến lược Quốc tế, Malaysia, cũng quan ngại là sau phán quyết của Tòa
hôm nay, căng thẳng ở Biển Đông sẽ gia tăng và trầm trọng thêm, với việc Trung
Quốc tiếp tục xây đảo nhân tạo, một hành động theo bà là “vi phạm Tuyên
bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông DOC”. Bà Elina Noor cũng dự báo Bắc
Kinh sẽ tuyên bố thiết lập vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông và đưa thêm
nhiều tàu xâm nhập các vùng đặc quyền kinh tế của những nước tranh chấp chủ quyền
với Trung Quốc.
Về
phần mình, ông Ngeow Chow Bing, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Đại
học Malaya, Malaysia, thì lo ngại là một phán quyết có lợi cho Philipines sẽ đẩy
Trung Quốc đến tâm lý “một mình đương đầu với nhiều người”, với
Philippines và rồi các nước tranh chấp khác trong ASEAN liên kết với hai đối thủ
truyền thống của Bắc Kinh là Mỹ và Nhật tạo thành một mặt trận chống Trung Quốc.
Theo vị chuyên gia này, điều đó sẽ dẫn đến những hậu quả tai hại về địa chính
trị.
Cũng
quan ngại không kém, ông Suchit Bunbongkarn, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn của Viện
Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược, Thái Lan, dự báo là việc Trung Quốc không
tuân thủ phán quyết sẽ có tác động tiêu cực đến an ninh khu vực. Theo ông, phán
quyết của Tòa Án Trọng Tài sẽ không giải quyết xung đột mà sẽ làm vấn đề thêm
gay gắt.
Từ
góc độ của Jakarta, ông Evan Laksmana, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và
Chiến lược Indonesia, cho biết nước này sẽ theo dõi sát phản ứng của Trung Quốc
và sự leo thang căng thẳng có thể xảy ra ở Biển Đông. Dầu sao thì Jakarta sẽ
tìm cách khai thác phán quyết ra hôm nay vì phán quyết này củng cố vị thế của
Indonesia nếu nước này cũng đệ đơn kiện về những vụ đánh cá trái phép của tàu
Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia.
Còn
chuyên gia Lee Poh Ping, thuộc Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Đại học Malaya, thì
lo ngại về một phán quyết hoàn toàn bất lợi cho Trung Quốc. Ông cũng sợ rằng
Hoa Kỳ và Nhật Bản sẽ dùng phán quyết này để thi hành chiến lược “bao
vây” Trung Quốc, với lý do Trung Quốc là một quốc gia “côn đồ”,
xem thường luật pháp quốc tế. Trong trường hợp đó, Bắc Kinh sẽ phản pháo bằng
cách lôi kéo các nước Đông Nam Á khác.
Giám
đốc Viện Nghiên cứu Phát triển và Chiến lược, Philippines, ông Herman Kraft
cũng dự đoán là sau phán quyết hôm nay, Trung Quốc sẽ gia tăng các hoạt động
trên Biển Đông, đi xa hơn những gì mà họ đã làm để xác quyết chủ quyền trước
khi có phán quyết. Theo chuyên gia này, nếu Việt Nam và Philipines đáp trả cái
mà họ xem như là chiến thuật hù dọa của Trung Quốc, cộng thêm với việc hải quân
Hoa Kỳ can dự nhiều hơn, điều này có thể tại ra một môi trường thù nghịch mà
trong đó mọi quyết định vội vã có thể dẫn đến khủng hoảng.
Phó
chủ tịch Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam, Đại học Công nghệ Nayang,
Singapore, chuyên gia Ong Keng Yong thì quan ngại cho sự đoàn kết nhất trí của
khối ASEAN vì phản ứng của Trung Quốc sau phán quyết hôm nay sẽ gây khó khăn
cho việc thực thi Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông DOC, việc thực thi
DOC trên nguyên tắc sẽ dẫn đến một bộ Quy tắc ứng xử giữa các bên ở Biển Đông
COC, có tính chất ràng buộc pháp lý hơn. Tân chính phủ Philippines có thể sẽ buộc
có thái độ cứng rắn hơn với Trung Quốc và điều này sẽ gây mất đoàn kết nội bộ
ASEAN, cản trở sự đồng thuận trong việc ra các quyết định của khối này.
No comments:
Post a Comment