Friday, September 18, 2015

Trump và Fiorina, hai ngôi sao của Cộng Hòa (Hà Tường Cát/Người Việt)





Trump và Fiorina, hai ngôi sao của Cộng Hòa
Hà Tường Cát/Người Việt (tổng hợp)
Tuesday, September 15, 2015 2:01:59 PM

SIMI VALLEY, California – Cuộc tranh luận thứ nhì của các ứng cử viên Tổng Thống đảng Cộng Hòa được tổ chức vào lúc 5 giờ chiều Thứ Tư 16 tháng 9 tại thư viện Ronald Reagan, Simi Valley, California.

Một nhóm ủng hộ Donald Trump tập trung trước một vận động trường tại Dallas, Texas,  trước khi ứng cử viên  này nói chuyện tại đây buổi chiều Thứ Hai. (Hình: Vernon Bryant/The Dallas Morning News via AP)

Cuộc tranh luận đầu tiên tháng trước tại Cleveland Ohio do Fox News dẫn,  đã thu hút một số khán giả truyền hình toàn quốc chưa từng có là 24 triệu. Theo dự đoán, số khán giả chiều Thứ Tư trên truyền hình CNN có thể sẽ còn cao hơn.

Căn cứ trên 14 thăm dò dư luận toàn quốc, điểm phần trăm trung bình của 11 ứng cử viên đứng đầu là: 1) Donald Trump: 27.8; 2) Ben Carson: 14.0; 3) Jeb Bush: 9.2; 4) Ted Cruz: 7.4; 5) Scott Walker: 5.6; 6) Marco Rubio: 5.4; đồng hạng 7) Carly Fiorina và  Mike Huckabee: 4.4; 9) John Kasich: 3.6; 10) Rand Paul: 3.2; 11) Chris Christie: 2.8.

Bà Fiorina là người được “nâng cấp” từ cuộc tranh luận “quét sân” giữa 7 ứng cử viên điểm thăm dò thấp lần trước lên cuộc tranh luận chính lần này.

Donald Trump đã bất ngờ nổi lên là người dẫn đầu và tiếp tục củng cố thêm vị trí sau cuộc tranh luận đầu tiên. Thoạt đầu, Trump đem đến sự tò mò đối với nhiều cử tri, nhưng đến bây giờ không thể phủ nhận rằng ông là một hiện tượng chính trị và văn hóa trong kỳ bầu cử 2016.

Tuy nhiên cũng theo thăm dò dư luận, có tới 70% dân Mỹ nói rằng Trump không phải là một ứng cử viên nghiêm chỉnh và không đủ tư cách làm Tổng Thống nên sẽ không bỏ phiếu cho ông dù ông được đảng Cộng Hòa tiến cử ! Tầng lớp lãnh đạo đảng Cộng Hòa cũng không muốn chấp nhận Trump vì không tin ở sự trung kiên của nhà tỷ phú này. Do đó đảng Cộng Hòa đứng trước một nan đề là nếu Trump thắng vòng bầu cử sơ bộ chưa chắc đã thắng kỳ tổng tuyển cử tháng 11/2016. Nếu Trump không thắng, ông ta có thể ứng cử với tư cách là một ứng cử viên độc lập – như đã công khai xác nhận trong cuộc tranh luận trước -  và chia bớt số phiếu của cử tri Cộng Hòa.

Ứng cử viên vẫn được coi là mạnh nhất trước đây là Jeb Bush, cựu Thống Đốc Florida, dẫn đầu về gây quỹ cho ban tranh cử cũng như cho các Super PACs ủng hộ ông. Nhưng Bush tỏ ra hãy còn mờ nhạt trong cuộc tranh luận tháng 8, chưa xác định được thế ưu việt của mình đối với Trump và những ứng cử viên khác.

Sự chú ý trong cuộc tranh luận ngày Thứ Tư  vì vậy sẽ dồn vào một ngôi sao mới nổi, một ứng cử viên hãy còn được coi như cấp thâp, đó là bà Carly Fiorina. Với ngôn ngữ tự do không kiềm chế quen thuộc như người ta đã biết, Trump từng phê bình Fiorina với những lời lẽ cay độc, chằng hạn: “Nghe giọng nói của bà tôi thấy hết sức nhức đầu”, và châm chọc bà về thành tích kinh doanh cũng như khi lãnh đạo hãng điện tử Hewlett- Packard.

Người ta sẽ chờ xem sự đối đầu giữa Fiorina và Trump lần thứ nhất hơn bất cứ ứng cử viên nào khác trong cuộc tranh luận ngày Thứ Tư.  Một sự kiện lý thú khác là hai người đều chưa bao giờ là một chính trị gia, viên chức dân cử hay giữ một vị trí chính quyền.

Jake Tapper và Dana Bash của CNN cùng điều hợp viên hội luận truyền thanh Hugh Hewitt  chủ trì cuộc tranh luận. Hewitt được coi là người am hiểu về các vấn đề đường lối chính sách và đối ngoại. Cự đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc John Bolton nhận định: “Tôi tin rằng Hewitt sẽ làm tất cả những gì có thể được để cho cuộc tranh luận có giá trị về chính sách. Ông ta hiểu rằng đối ngoại là một đề mục quan trọng trong cuộc bầu cử và chắc chắn sẽ đòi hỏi các ứng cử viên trình bày rõ quan điểm của họ về những vấn đề an ninh quốc gia”.

Giữa một số đông đảo các ứng cử viên, điều quan trong nhất của mỗi người ngay từ bây giờ là phải làm thế nào để vượt lên trên đám đông và giữ vững được vị trí ấy cho tới khi cử tri bắt đầu bỏ phiếu vòng bầu cử sơ bộ sẽ khởi đầu từ tháng 2 năm 2016.

Sau đây là tóm lược một số điểm đáng chú ý của 11 ứng cử viên trước cuộc tranh luận:

Donald Trump: Lo ngại của những người Cộng Hòa là Trump tiếp tục củng cố thêm vị trí dẫn đầu. Nhưng một số người tin rằng Hewitt sẽ làm cho Trump giảm uy tín khi phải nói về chính sách đối ngoại.  Nhà tỷ phú lần này phải chuẩn bị mà không có sự giúp đõ của hai cố vấn trong kỳ tranh luận trước là Roger Stone và Sam Nunberg đã rời khỏi ban tranh cử của ông..

Ben Carson. Trong lúc Trump ồn ào thì Carson nổi lên dần bằng sự lặng lẽ. Tuy nhiên điều ấy sẽ khiến vị bác sĩ giải phẫu thần kinh trở thành mục tiêu bị tấn công. Ông đã nói với tờ Washington Post rằng không muốn để bị lôi vào còng “giác đấu” (chiến đấu một mất một còn thời cổ La Mã), nhưng có lẽ ông không được chọn lựa trong cuộc đấu ngày Thứ Tư và sau đó.

Jeb Bush: Trump gọi cựu Thống Đóc Florida là người “năng lực yếu”. Tuyên bố tại New Hampshire tuần này, Bush khẳng định: “Kẻ nào nhắm tới tôi, chắc chắn tôi sẽ nhắm trả”. Bush vẫn tìm cách thu hút khối cử tri gốc Hispanic. Trên truyền hình, ông nói chuyện bằng tiếng Tây Ban Nha và để cho bà vợ dân Mexico nói tiếng Anh. Bush cần phải lấy lại uy thế trong cuộc tranh luận này vì hiện nay ông đứng hạng 5 trong thăm dò dư luận tại New Hampshire.

Ted Cruz: Thượng Nghị Sĩ Texas này là một trong số ít ứng cử viên tránh phê phán chỉ trích Trump. Ông đang đứng hạng ba ở Iowa. Cruz để cho Super PAC ủng hộ mình nói những điều ông không muốn trực tiếp đề cập và có lẽ sẽ giữ chiến thuật này trong cuộc tranh luận thứ nhì.

Marco Rubio: Thượng Nghị Sĩ nhiệm kỳ đầu ở Florida chưa gia tăng được uy tí theo thăm dò dư luận có lẽ vì nhiều cử tri Cộng Hòa thấy ông vẫn có vẻ là người ngoại cuộc, kể cả tâm lý nhận xét ông là dân gốc Cuba. Nhưng nói với CNN, ông cho biết sẽ lấy đề tài chính sách đối ngoại làm một trọng tâm tranh cử và sẽ đề cập đến trong cuộc tranh luận.

Carly Fiorina
: Cựu Tổng Giám Đốc Hewlett-Packard có lợi thế là khuôn mặt mới duy nhất trong cuộc tranh luận. Bà sẽ cần phải thể hiện nhuệ khí và tranh luận với Trump sẽ là cơ hội thuận tiện để thực hiệnđiều  ấy.

Scott Walker: Cuộc tranh luận ở Simi Valley có thể đánh dấu chuyển biến quan trọng trên con đường tranh cử sau khi Thống Đốc Wisconsin đã mất điểm sau lần tranh luận thứ nhất vì không chứng tỏ được điều gì nổi bật. Ông đã không xác định được một lập trường vững chắc và bây giờ có lẽ sẽ trở lại với chủ trương chống đối ảnh hưởng của công đoàn như đã từng theo đuổi ở cấp tiểu bang.

Mike Huckabee:  Sự xuất hiện ở KentuckyAn để bênh vực Kim Davis, người nữ lục sự bị bỏ tù vì từ chối cấp chứng chỉ hôn thú cho những cặp đồng tính, có hiệu quả đối với những cử tri mà cựu Thống Đốc Arkansas muốn thu hút:  giáo dân Thiên Chúa Giáo và giới bảo thủ.  Nhưng với tình hình khối cử tri này đang ngả về Trump và Carson, trong cuộc tranh luận thứ nhì Huckabee cần phải cố gắng hơn nữa để tranh đoạt và làm cho cá nhân mình nổi thêm trong đám đông.

John Kasich: Lần trước Thống Đốc Ohio quyết định tránh đương dầu với Trump và kết quả sau đó là đã lên điểm ở New Hampshire. Ông giải thích trong chương trình Fox News Sunday: “Tôi chưa phải là tên tuổi được biết đến nhiều trên toàn quốc. Do đó tôi tránh đề cập đến  những người khác mà cố gắng nói về chính mình”. Có thể rằng bằng chiến lược này và đường lối chính trị ôn hòa sẽ khiến ông một lần nữa nổi thêm ở cuộc tranh luận sắp tới.

Rand Paul: Trong cuộc tranh luận đầu tiên, mưu toan  tấn công Trump của nhà Thượng Nghị Sĩ tiểu bang Kentucky đưa tới một kết quả phản tác dụng, Trump tiếp tục nổi lên và Paul thất bại không lúc nào tạo  được động lực cho mình. Nhưng trong cuộc tranh luận thứ nhì với đề tài về đối ngoại, quan điểm nổi tiếng là bồ câu của Paul có thể tách biệt khỏi 10 ứng cử viên khác và gây được sự chú ý  trở lại.

Chris Cristie: Vị Thống Đốc New Jersey nhấn mạnh rằng ông chưa vội vã để tìm cách đạt một thành tích quyết định nào trong cuộc tranh luận vì các cuộc bầu cử hãy còn xa. Cho đến nay ông mới chỉ đạt điểm thấp, hàng đơn vị trong thăm dò dư luận toàn quốc. Ông nói: “Tôi sẽ hiện diện tối Thứ Tư và trình bày tất cả sự thật như mình thấy. Hãy để mọi chuyện tiến tới một cách tự nhiên. Tôi không cảm thấy có áp lực gì”. 

-----------------------------

Nguyễn Văn Khanh
Tuesday, September 15, 2015 6:50:09 PM 

Trận chiến chính trị dẫn về Tòa Bạch Ốc của 16 ứng cử viên Cộng Hòa chắc chắn sẽ sôi nổi hơn ở cuộc tranh luận truyền hình diễn ra tối nay, Thứ Tư (15 Tháng Chín 2015) tại California, bằng chứng là những dấu hiệu cho thấy mọi người đều sẵn sàng sử dụng “tuyệt chiêu” nhắm vào tỷ phú Donald Trump, người đang dẫn đầu tất cả các cuộc thăm dò.

Dấu hiệu mọi người sẽ sử dụng đủ “mười thành công lực” trong trận chiến sắp tới được chính ông chủ tịch điều hành Ðảng Cộng Hòa nói đến trong cuộc phỏng vấn trên đài CNN hôm Chủ Nhật tuần này để trả lời câu hỏi về dự đoán những gì sẽ xảy ra trong cuộc tranh luận. Theo ông Reince Priebus, “có lẽ chuyện thúc cùi chỏ vào nhau sẽ xảy ra nhiều hơn” vì người nào cũng muốn nổi bật trên sân khấu, đồng thời với số đông ứng cử viên như vậy, 16 ông bà đang nuôi mộng trở thành nhà lãnh đạo quốc gia biết là “cần sự tài trợ” của những người ủng hộ, và đương nhiên, người bỏ tiền ủng hộ bao giờ cũng muốn đặt tiền vào cửa họ nghĩ có cơ hội thành công.

Ðiều ông Priebus trình bày là điều rất đúng với thực tế. Tất cả các ứng cử viên và cử tri ngồi trước màn ảnh truyền hình xem cuộc tranh luận tối nay đều hiểu cái đinh vẫn là ông Trump, người tiếp tục to tiếng chê bai chính phủ Dân Chủ đương thời, chẳng ngần ngại chỉ trích cả những khuôn mặt chính trị nổi bật của đảng, coi thường dàn ứng cử viên đối thủ của mình, nhưng chưa đưa ra chính sách để thực hiện điều ông cam kết “sẽ đưa nước Mỹ tới phồn thịnh và mọi người phải kính nể.” Vì thế, ứng cử viên Rand Paul cho rằng “phải có người nào đó kéo ông ta (Trump) xuống” báo trước “tôi sẽ không ngồi yên để ông ta trở thành ứng cử viên đại diện cho đảng,” vì “đó là thảm họa cho đảng .”

Không chỉ ông Rand Paul, những ứng cử viên khác cũng báo trước “sẽ không nhượng bộ” ông Trump ở cuộc tranh luận. Thứ Bảy vừa rồi khi nói chuyện trước những người ủng hộ thuộc cộng đồng Hispanic ở Miami, ông Cựu Thống Ðốc Jeb Bush của Florida đem ông Trump ra diễu cợt, nhắc mọi người “ông ta bảo rằng tôi không nói được tiếng Spanish,” và cười bảo thêm “Pobrecito (Tạm dịch: “tội nghiệp cho ông ta quá”). Bà Carly Fiorina, người phụ nữ duy nhất trong hàng ngũ ứng cử viên Cộng Hòa cũng chỉ trích ông Trump “thuần túy chỉ là một anh diễn xuất trên TV. Lãnh đạo không phải là người có máy bay riêng, có văn phòng rộng, có trực thăng, mà phải là người có đầu óc, có chính sách hoạt động, có tầm nhìn để xây dựng đất nước,” hay ông Ben Carson đưa ra nhận xét “không phải cứ ồn ào (như ông Trump) mới là người có năng lực.”

Nói phải hạ ông Trump là điều rất dễ, nhưng làm thế nào để hạ được ông tỷ phú đang dẫn đầu cuộc đua là điều chẳng dễ, hay nói đúng hơn, dường như cánh Cộng Hòa chưa biết phải làm gì để triệt hạ “cơn ác mộng” mang tên Donald Trump. Tin hành lang cho thấy lực lượng nòng cốt nhất của đản liên tục thảo luận, những chiến lược gia đang làm việc cho các ủy ban vận động tranh cử và các tổ chức Siêu Vận Ðộng (Super PAC) cũng liên tục trao đổi email, điện thoại, lẫn gặp gỡ, chỉ để bàn về chuyện ông Trump. Tình trạng này cũng xảy ra trong giới truyền thông: những ký giả chuyên viết tin chính trị khi gặp nhau cũng chỉ bàn chuyện ông Trump, người đưa ý kiến này kẻ nêu ý kiến khác, đại để cho rằng chẳng ai muốn thấy -hay nghĩ- ông Trump sẽ trở thành ứng cử viên đại diện cho đảng Cộng Hòa, nhưng làm thế nào để hạ ông Trump thì “bàn cãi thì sôi nổi lắm nhưng vẫn chưa ai đưa ra được một kế hoạch cụ thể và hiệu quả nào cả,” theo nhận xét của nhà phân tích độc lập Tim Buchanan.

“Theo tôi hiểu, họ có nghĩ đến những kế hoạch giải quyết chuyện ông Trump, nhưng rất tiếc những kế hoạch họ bàn tới đều thất bại,” ông Buchanan nói bên lề cuộc thảo luận về bầu cử và chính sách do Viện Nghiên Cứu Brookings Institution tổ chức cách đây 2 tuần lễ ở Washington D.C., “nhưng tất cả những gì họ đưa ra đều gặp phản ứng ngược.” Ông đưa thí dụ chê bai ông Trump từng ủng hộ các chính trị gia Dân Chủ, “ông ta trả lời ngay ở xứ này có tiền mua tiên cũng được, xác nhận ông có tặng tiền cho phe Dân Chủ vì khi cần gì, gọi họ là họ có mặt ngay, kèm theo lời cam kết sẽ bỏ tiền túi ra để tranh cử, để không lệ thuộc hay bị mua chuộc bởi cá nhân hay tổ chức nào cả. Họ bảo phải đánh mạnh vào điểm ông Trump có những lời phát biểu mang tính kỳ thị người thiểu số và tập thể phụ nữ, nhưng những lời chỉ trích lại quá yếu ớt, không đủ lực để tấn công ông ta. Họ cũng bàn đến kế hoạch cứ để yên, mặc kệ ông ta muốn làm gì thì làm, kế hoạch này cũng chẳng đi tới đâu vì họ im trong lúc ông Trump cứ tiếp tục nói, và ông ta càng nói nhiều chừng nào, lại được dân chúng chú ý tới nhiều chừng đó.”

Nhưng theo lời một nhà phần tích khác, ông Mark Gordon, “lỗi anh lỗi ả lỗi cả hai đàng,” giải thích “cử tri chưa hẳn đã bằng lòng với ông Trump, nhưng những gì ông ta nói ra mọi người đều vỗ tay, có thể tán thưởng cũng có thể chỉ vào hùa với đám đông cho vui. Có những điều ông ta nói ra không làm hài lòng người nghe, gần nhất là chuyện ông ta chê bà Carly Fiorina, bảo rằng 'khuôn mặt đó làm sao làm tổng thống' mọi người cũng để yên, chẳng ai lên tiếng nói gì, vô hình trung cho ông Trump cảm nghĩ ông ta được sự ủng hộ, từ đó ông ta lại nói hăng hơn, nói cả những điều chính người ủng hộ ông cũng thấy ngại, và họ cũng để yên.”

Ông Gordon không quên trách giới truyền thông đã góp phần tạo nên tên tuổi cho ông Trump, bằng chứng “ông ta lên tiếng miệt thị cô ký giả của đài FOXNews, thay vì phải lên tiếng buộc ông Trump xin lỗi đồng nghiệp của mình, cánh nhà báo lại xem đó là chuyện không đáng chú ý tới, vì họ ngại ông Trump không nhấc điện thoại trả lời phỏng vấn.” Ngay lãnh đạo đảng Cộng Hòa “cũng phải nhận lỗi, khi ông Trump nói năng linh tinh họ đưa ông Chủ Tịch Prebius lên New York năn nỉ làm ơn giảm bớt, khi ông Trump dọa sẽ ra tranh cử với tư cách độc lập, họ cũng đưa ông Prebius lên New York nài nỉ ông Trump ký giấy trung thành với đảng.” Theo ông, “đó là sai lầm, ông Trump là người luôn luôn có ý tưởng ta đây, bây giờ lại cho ông ta cảm tưởng ông ta là chúa tể.”

Mới đây trong bài viết cho tờ Bloomberg, nhà bình luận Mark Helperin kể lại hôm ông Trump chê bài Thượng Nghị Sĩ John McCain “có tài cán gì đâu mà được gọi là anh hùng quốc gia,” ông có gặp ông Trump để nêu câu hỏi “ông có ngại những điều ông nói ra sẽ gây bất lợi cho hình ảnh của chính ông không?” Câu trả lời của ông tỷ phú New York: “Tôi lúc nào cũng là tôi, là người nói thẳng nói thật. Nếu tôi làm khác đi thì đâu phải là tôi nữa. Những điều tôi nói cũng chính những điều mọi người muốn nghe.” Trong bài viết, ông Helperin cũng nhắc lại lời ông Trump mới nói với tờ The Wall Street Journal về cuộc tranh luận tối nay “tôi mong họ tấn công tôi,” vì “ai tấn công tôi thì kẻ đó tàn đời” (nguyên văn: “I hope they attack me, because everybody who attacks me is doomed.”)

Lời cảnh báo này cho thấy chính ông Trump cũng biết tối nay sẽ bị đám đông tấn công, và ông đã sẵn sàng đối phó, chẳng ngần ngại “giết” đối thủ (về mặt chính trị). Lời qua tiếng lại trong 72 giờ qua hứa hẹn cuộc tranh luận sẽ rất sôi nổi, không chỉ “thúc cùi chỏ” như ông Chủ Tịch Prebius nói mà “có thể chuyện máu đổ thịt rơi” sẽ xảy ra, như lời một nhà báo xin được giấu tên nói với các đồng nghiệp.





No comments: