Tôi ngồi co ro trong một
quán nhỏ ven đường, trước mắt tôi là màn mưa dày đặc, một chiếc xe hơi chạy vù
qua tạt một lượng lớn nước mưa lên người phụ nữ đi xe đạp đang chở cồng kềnh những
bao ve chai, xốp nhựa. Bị hoảng hốt, mất thăng bằng, chị té ngã giữa đường…
Đỡ chị dậy trong cái lạnh
tê buốt, chị lập cập run rẩy cảm ơn tôi và như quá ngưỡng của tủi thân, uất ức
do bị té ngã, chị òa khóc, tôi cũng bật khóc theo. Những giọt nước mắt đồng cảm,
xót thương nhau chan hòa trên khuôn mặt của hai người đàn bà giữa chiều mưa, đã
kéo theo nhiều cái nhìn ngỡ ngàng của dòng người qua lại…
Người phụ nữ nghèo khó bị
té ngã giữa đường, đã kéo tôi trở lại với hình ảnh ngôi nhà cháy đen, hình ảnh
bốn quan tài với di ảnh của bốn cha con, trong “Bi kịch một người cha tẩm xăng
chết chung với ba con – khi cái nghèo bủa vây” tại Tây Ninh, đã khiến tôi không
còn giữ được bình tĩnh để tiếp tục cất giấu những xúc cảm đau đớn vào sâu trái
tim mình.
Bi kịch bốn mạng người chết
vì nghèo đói đã khiến tôi bần thần nhớ về Jean Valjean (Giăng Van-giăng), một
anh thanh niên khốn khổ phải ăn cắp bánh mỳ về cho gia đình đang chết đói. Anh
bị kết án khổ sai và chỉ được thả sau 19 năm ngồi tù, nhưng phải mang giấy
thông hành màu vàng của người đã từng có tiền án, là nhân vật chính trong cuốn
tiểu thuyết nổi tiếng “Những người khốn khổ” của đại văn hào Pháp – Victor
Hugo.
“Những người khốn khổ” đã
miêu tả trần trụi cả một thế giới của những con người nghèo khổ, đó là bức
tranh rộng lớn về cuộc sống của những người lao động khốn cùng ở Pháp vào nửa đầu
thế kỷ 19.
Vậy ở Việt Nam, đã là thế
kỷ 21, đã 200 năm rồi mà tại sao vẫn còn đầy rẫy những phận người đói nghèo, khốn
khó bần cùng, điều gì đã đẩy họ đến chỗ tùng quẫn, phải tự tử trong bế tắc và
tuyệt vọng?
Chắc hẳn mọi người vẫn
chưa quên cái chết của chị Nguyễn Thị Mỹ Nhân (48 tuổi, ở ấp 5, xã An Xuyên, TP
Cà Mau) vào tháng 4/2013. Đó là một người đàn bà đáng thương, bệnh hoạn, mỗi
ngày phải tốn tiền thuốc 140.000 đồng, chị đã treo cổ tự vẫn kết liễu cuộc đời
mình, để lại thư tuyệt mệnh với lời nhắn nhủ:
“Em không còn lối thoát… Em chết đi sẽ tiết kiệm được
khoản này và còn được mọi người đi phúng điếu, sẽ kiếm thêm được chút ít tiền nữa
cho chồng con…
Các con đừng trách mẹ, mẹ khổ nhiều lắm. Mẹ chạy tiền
cho các con ăn học, bây giờ nợ nhiều lắm. Mẹ đã đi van xin được cấp sổ hộ nghèo
để mẹ vay tiền đóng học phí cho các con. Nhưng không ai cho gia đình mình nghèo
hết. Mẹ chết để giảm gánh nặng cho cha con, để chính quyền thấy nhà mình thực sự
khổ rồi cấp sổ hộ nghèo, vay tiền đóng học phí cho các con. …, xin các cấp
chính quyền ấp 5 thấu hiểu cho hoàn cảnh không lối thoát của chúng tôi hiện nay
mà cấp sổ hộ nghèo cho chồng con tôi để sống những ngày tháng còn lại trên đời!”
Sự nghèo khổ đã khiến người đàn bà này phải bức bách
mà đoạn tuyệt cuộc sống, cái chết của chị để lại sự xót xa đau đớn cho người
thân và những dấu chấm hỏi ngơ ngác giữa lòng xã hội.
Và, đất nước này vẫn bất lực chứng kiến, các nhà điều
hành xã hội đều lặng im, không ai nhận trách nhiệm khi tiếp tục để xảy ra thêm
hàng loạt những thảm cảnh đau thương vì đói nghèo:
Mới đây, ngày 13/9/2015 tại Tây Ninh, anh T đã khóa
trái cửa nhà trọ, dùng xăng tự tử cùng ba con nhỏ, để lại lá thư tuyệt mệnh cho
người vợ:
“Anh không nuôi con nổi nữa nên sẽ đưa chúng đến một
nơi tốt hơn…”
Anh T, người chồng, người
cha trong bi kịch này đã hoàn toàn bế tắc sau ly hôn với vợ, cộng thêm những khốn
khó trong cuộc sống bởi anh không có nghề nghiệp ổn định, hàng ngày phải đi làm
thuê, nhổ mì để kiếm sống và nuôi con, anh bất lực phải cho đứa con đầu của
mình nghỉ học vì không có tiền nộp học phí. Những khó khăn chồng chất đã dồn đẩy
anh đến sự khốn cùng, buộc anh kết thúc đời mình cùng mạng sống của ba đứa con
nhỏ.
Nhìn hiện trường còn sót
lại sau vụ cháy, người ta không khỏi bàng hoàng khi thấy thi thể của bé Nguyễn
Xuân Q (chị cả) đang ôm em là Nguyễn Phạm Xuân Q, phía trên là thi thể bé út
Nguyễn Phạm Bích T, cùng nhiều sách vở của các bé bị cháy còn sót lại…
Ngọn lửa oan nghiệt đã
thiêu cháy cuộc đời và giấc mơ học hành của ba đứa trẻ, liệu như thế đã đủ chưa
để người ta cảm thấy bất nhẫn về một xã hội chủ nghĩa thiên đường, nơi vẫn đang
tự nhiên bộc phát những thảm kịch còn thê thảm hơn cả “những người khốn khổ” của
Vitor Hugo cách 200 năm về trước.
Cái vòng luẩn quẩn:
nghèo, lao động cực nhọc, thu nhập không đủ sống, trẻ con thất học, bệnh tật bủa
vây không có tiền chạy chữa, thiếu đói bấp bênh … những cảnh này tôi gặp nhiều
lắm trong đời thật và trong những chuyến đi từ thiện về các vùng sâu vùng xa, họ
chính là “những người khốn khổ” của đất nước Việt Nam hiện tại.
Một xã hội với những con
người, để mặc cho đồng bào mình nghèo khổ đến mức cùng quẫn, tuyệt vọng, phải tự
tìm đến cái chết, là một xã hội hoang mạc, vô cảm, mà ai trong chính chúng ta
cũng đã ít nhiều tạo nên hiện trạng ấy.
____
No comments:
Post a Comment