Phạm Chí Dũng
Sunday,
December 6, 2015 2:25:44 PM
“Đòi
nợ”
Thành
công vang dội nhất của Quốc Hội Việt Nam tại kỳ họp cuối năm 2015 có lẽ là kết
quả “đòi nợ.”
Món nợ
trên thuộc về lời hứa hẹn tăng lương cho giới hưu trí và đội ngũ gần 3 triệu
công chức viên chức nhà nước mà phía chính phủ đã trễ hẹn suốt ba năm qua.
Chủ Tịch
Quốc Hội Nguyễn Sinh Hùng đóng vai trò chủ thể quyết định trong việc đòi nợ
trên. Chỉ sau khi ủy viên Bộ Chính Trị này “càm ràm” theo cách “nói hay thế mà
sao một đồng tăng lương cũng không có” trước báo cáo trơn tuột của Thủ Tướng
Nguyễn Tấn Dũng, bên chính phủ mới vội vã “giật gấu vá vai” để tìm ra ít ngàn tỷ
đồng tăng 8% lương cho giới về hưu và 5% lương cơ bản cho công chức viên chức từ
năm 2016.
Tuy
nhiên, số tiền được dùng cho tăng lương sắp tới chỉ vào khoảng 10,000 tỷ đồng,
khác xa nguồn gốc dự kiến khoảng 30,000 tỷ đồng vào đầu năm 2015. Để có được số
tiền này, chẳng còn một nguồn dôi dư nào mà đành phải “tiết kiệm là quốc sách”
từ chi phí hội họp, tiếp khách và đi nước ngoài.
Dù còn
xa mới đạt yêu cầu về “rửa mặt,” nhưng chí ít tình hình cán cân lực lượng cũng
không đến nỗi thiểu não như khoảng thời gian cuối năm 2014. Người ta còn nhớ
ngay trước kỳ họp Quốc Hội cuối năm ngoái, một số trong giới ngân hàng suýt
phát điên bởi sự kiện một trong những người được coi là thân tín với chủ tịch
Quốc Hội bị bắt khẩn cấp và bị tống giam ngay lập tức. Tiếp liền vụ bắt một hơi
ba quan chức cao cấp của Ngân Hàng Xây Dựng vào Tháng Bảy, 2014, cái tên Hà Văn
Thắm của ngân hàng có tên rất mơ màng là Đại Dương đã trở nên nỗi đe dọa khủng
khiếp đối với “sân sau” của giới lãnh đạo chính trị - nếu bản chất vụ việc đúng
là như vậy.
Còn vào
cuối năm nay, tình hình có vẻ trở nên dễ thở hơn khá nhiều với ông Nguyễn Sinh
Hùng. Trước Hội Nghị Trung Ương 12 vào đầu Tháng Mười, đã chẳng có “chân dung
quyền lực” nào và không khí “an ninh trật tự” cũng hoàn toàn lặng sóng. Thậm
chí trước kỳ họp quốc Hội năm nay đã chẳng xảy ra một vụ bắt bớ nào.
Trong
khung cảnh khá an toàn như thế, không những đòi được một phần nợ lương từ phía
chính phủ, Chủ Tịch Hùng còn tăng cường được vị thế “cơ quan giám sát” và đường
hướng dân chủ hóa đôi chút của ông trước khi “hạ cánh.” Tối thiểu, thủ tướng
cũng phải ra điều trần trước Quốc Hội, dù ngay sau đó đã hiện lên phản ứng dư
luận “hỏi thẳng, trả lời cong.”
Câm nín
Nhưng có lẽ bản thành tích của Quốc Hội Việt Nam và Chủ Tịch Nguyễn Sinh Hùng chỉ đến thế.
Năm
nay, so với năm ngoái, tình hình kinh tế và ngân sách đã thảm thiết hơn rất nhiều.
Lần đầu tiên nổ ra hiện tượng một đương kim bộ trưởng Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư -
ông Bùi Quang Vinh - để mặc dòng cảm thán tuôn trào về “ngân sách trung ương chỉ
còn 45,000 tỷ đồng” mà “không biết phân bổ cho cái gì.”
Chưa một
kỳ họp Quốc Hội nào, không khí ngân sách lại trở nên nguy ngập như cuối năm
2015. Bội chi ngân sách vẫn tăng vọt; tiếp biến năm 2014, nợ công và nợ xấu đều
vượt trần khủng hoảng; chi đầu tư công cùng tràn ngập các trụ sở hành chính
hoàng tráng và tượng đài đã phá phách chút niềm tin cuối cùng vào chính thể;
còn nạn tham nhũng vẫn hoàn toàn “ổn định”...
Tưởng
như thời điểm cuối năm 2015 đã chứng kiến một kỳ họp Quốc Hội bùng nổ. Nhưng một
trong những đau khổ tận cùng của nhân loại là người ta không thể thốt ra được
cái đau khổ riêng có từ đáy lòng. Vẫn quá ít tiếng nói bức xúc và phản biện xuất
xứ từ một Quốc Hội mang nặng thói quen nín thở. Hiện thực khó có có thể tưởng
tượng được là bất chấp cái hiện thực quá sức đen tối về tương lai túi rỗng, tuyệt
đại đa số đại biểu dân bầu vẫn ung dung hưởng lạc trong khán phòng tiêu tốn
hàng tỷ đồng cho mỗi ngày họp.
Những
ngày họp hoang phí như thế đã kéo dài ít nhất từ năm 2011 - khi lạm phát lên đến
20% chỉ tính trên báo cáo và nền ngân sách quốc gia bắt đầu có dấu hiệu khủng
hoảng - cho đến tận bây giờ.
Nhưng nếu
vào năm 2011 vẫn còn rơi rớt chừng 4-5 dân biểu chịu phản biện, thì đến năm
2012 con số đó chỉ còn một nửa, dù tình thế kinh tế và ngân sách lại càng ngập
ngụa hơn.
Còn từ
năm 2013 đến nay, điều kỳ lạ là bất chấp kinh tế và xã hội mau chóng rơi vào
cơn mê sảng, Quốc Hội vẫn như câm nín.
Thái độ
câm nín quá đáng nể phục như thế còn xuất thần hơn trước “bạn vàng” Trung Quốc.
Nếu vào giữa năm 2014 và song trùng với cuộc tấn công chính trị của giàn khoan Hải
Dương 981 mà Quốc Hội Việt Nam còn không thở hắt được bản nghị quyết nào về Biển
Đông, đến cuối năm nay tất cả như phủ phục dưới cái xoa đầu nghễu nghện của Tập
Cận Bình.
Để ngay
sau khi rời Hà Nội, họ Tập thẳng tuột tại Singapore về “Hoàng Sa, Trường Sa là
của Trung Quốc,” còn toàn bộ Quốc Hội Việt Nam vẫn tiếp tục câm nín.
Được kết
thúc vào những ngày gần cuối Tháng Mười Một, nhưng Quốc Hội Việt Nam vẫn như
“không nghe, không thấy, không biết” trước hình ảnh tàu Trung Quốc chĩa AK vào
tàu hải quân Việt Nam. Chỉ một ngày sau khi kỳ họp Quốc Hội này bế mạc, một ngư
dân là Trương Đình Bảy đã bị “tàu lạ” nhảy thẳng sang tàu cá Việt bắn chết.
Bản
lĩnh ê chề của Quốc Hội Việt Nam là thế.
Nguyễn Thị Kim Ngân?
Trở nên mờ nhạt một cách bất thường trước ông Nguyễn Sinh Hùng trên phương diện phát ngôn, Phó Chủ Tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân như giữ thái độ “bất tuân dân sự” tại kỳ họp cuối năm 2015.
Đại hội
12 đang đến rất gần với bất cứ sơ sểnh nào cũng trở thành mồi cho lũ cá mập.
Nghe nói bà Ngân đang nằm trong vài phương án nhân sự: Hoặc thay ông Hùng làm
chủ tịch Quốc Hội, hoặc được điều động về Sài Gòn làm bí thư thành ủy.
Khả
năng được đôn lên làm chủ tịch quốc hội của bà Nguyễn Thị Kim Ngân là rõ hơn.
Bà cũng là người có vẻ được lòng các phe cánh đối đầu.
Nhưng
làm thế nào để một khi trở thành chủ tịch Quốc Hội, bà Ngân sẽ trở nên một con
én để ít nhất khiến biến đổi gương mặt quá trì độn của phần lớn trong gần 500 đại
biểu đang tiêu tốn không ít tiền đóng thuế của dân?
Thực ra
chưa thấy manh mối hy vọng nào về chuyện đó. Bằng chứng mới nhất là Luật Trưng
Cầu Dân Ý.
Sau gần
hai năm đưa lên đặt xuống, Quốc Hội Việt Nam đã chịu thông qua Luật Trưng Cầu
Dân Ý vào ngày 25 Tháng Mười Một. Trong quyết định trưng cầu ý dân có “vấn đề đặc
biệt quan trọng về kinh tế-xã hội có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của đất nước,
hoặc vấn đề đặc biệt quan trọng khác của đất nước.”
Tuy
nhiên như thế nào là “vấn đề đặc biệt quan trọng” lại vẫn chưa được chi tiết
hóa trong luật. Giải thích về quy định thế nào là “vấn đề đặc biệt quan trọng,”
Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội chỉ mô tả: “Việc xác định thế nào là 'đặc biệt quan
trọng' gắn với nội dung từng vấn đề được xem xét, trong từng điều kiện, hoàn cảnh
cụ thể và liên quan đến nhiều yếu tố chủ quan, khách quan khác nhau. Do đó, nội
dung này nên để Quốc Hội cân nhắc, xem xét quyết định đối với từng nội dung cụ
thể khi có đề nghị của các chủ thể có thẩm quyền quy định tại Điều 14 của Luật
Trưng Cầu Dân Ý.”
Cần nhắc
lại, trước khi Luật Trưng Cầu Dân Ý được chính thức thông qua, một số ý kiến đã
cho rằng Quốc Hội phải tiến hành trưng cầu ý dân về tình trạng chiến tranh hoặc
những quyết sách lớn của thể chế liên quan đến Bộ Quốc Phòng, Bộ Công An và có
thể cả chính sách ngoại giao. Tương tự, những dự án có vốn “khủng” lên đến hàng
trăm ngàn tỷ đồng (chẳng hạn dự án sân bay Long Thành và dự án đường sắc cao tốc
Bắc Nam sử dụng vốn ODA), đương nhiên Quốc Hội phải trưng cầu dân ý.
Thế
nhưng có vẻ Luật Trưng Cầu Dân Ý chỉ được thông qua cho có. “Vấn đề đặc biệt
quan trọng” vẫn quá mù mờ và dường như bị cố ý “cho qua.” Tình trạng này rất có
thể dẫn đến việc hiện diện một pháp lệnh hay nghị định triển khai Luật Trưng Cầu
Dân Ý không muốn chi tiết hóa những “vấn đề đặc biệt quan trọng” là gì, và do
đó việc cho ra đời luật này chỉ là một cách để đối phó với sức ép dư luận mà
hoàn toàn chưa có gì được coi là “xem trọng ý kiến người dân.”
Tình trạng
vật đổi người không đổi như thế cho thấy ý chỉ “Cương lĩnh đảng quan trọng hơn
hiến pháp” vẫn ngự trị. Theo đó, Bộ Chính Trị đảng cầm quyền luôn muốn cầm tay
chỉ việc Quốc Hội mà không để người dân có lấy một chút cơ hội phản biện.
Ngoài
Luật Trưng Cầu Dân Ý, Quốc Hội Việt Nam hiện vẫn đang lúng túng đối phó với hai
bộ luật khác được giới dân chủ nhân quyền trong nước và quốc tế lên tiếng thúc
ép là Dự Luật Tôn Giáo và Dự Luật Lập hội. Cả hai dự luật này đều liên đới mật
thiết với tiến trình vào TPP của Việt Nam.
Và cũng
liên đới không kém mật thiết với đường đi nước bước cùng thế còn - mất sau đại
hội 12 của từng nhân vật cao cấp, trong đó có đương kim Ủy Viên Bộ Chính Trị
Nguyễn Thị Kim Ngân.
No comments:
Post a Comment