Thursday, July 16, 2015

Chuyện xăng ở California: Không ai hiểu tại sao giá tăng (Hà Tường Cát - Người Việt)





Thursday, July 16, 2015 3:58:36 PM

CALIFORNIA - Thời kỳ xăng rẻ không còn nữa và giá xăng hiện nay đang lên. Tại California, giá trung bình một gallon xăng loại thường là $3.880, tăng 40.8 cents so với tuần trước. Trung bình trên toàn quốc $2.834,  cũng tăng thêm 4.1 cents từ tuần trước, nghĩa là thấp hơn California $1.046. 

Tuy nhiên  tình hình không mấy êm ả cho người lái xe tại Nam California. Trong chiều hướng gia tăng, mỗi gallon giá $3.55 cuối tuần trước, hiện nay lên tới $4.20 ở Los Angeles và Orange County.

Giá đắt nhất tới trên $5.00 mỗi gallon xăng loại thường, tại một số cây xăng ở Los Angeles sáng Thứ Năm: $5.49/gallon tại trạm xăng Chevron ở góc N. Alameda St & N. Main St;  $5.29/gallon tại  trạm xăng 76 ở khu Brentwood.

Tờ USA Today nói rằng giới tiêu thụ cảm thấy bực bội vì không nhận ra lý do gì giải thích xăng lên giá như thế. Hồi tháng Hai xăng lên vì tai nạn nổ trong một xưởng lọc dầu, còn bây giờ theo lời một chuyên gia trong ngành “chỉ vì sự hốt hoảng” của các nhà buôn.

Tom Kloza thuộc OPIS, một cơ quan dịch vụ thông tin về dầu khí, nói rằng các nhà buôn bán dầu khí luôn bị bối rối với thị trường hỗn độn ở California và lo ngại về sự gián đoạn cung cấp.

Giá cả xăng dầu tại California bất ổn vì thị trường dầu khí ở đây tách biệt không liên hệ với toàn quốc và các cây xăng chỉ có thể được bán những sản phẩm hợp với quy định về ô nhiễm của tiểu bang. Trung bình mỗi gallon xăng tại California đắt hơn ở các tiểu bang khác khoảng 80 cents.

Theo Los Angeles Times, một số người cho rằng các hãng dầu lửa làm giá; các hãng nói là do những bất ngờ ở các xưởng lọc dầu – tai nạn hay đình công; còn các giới chuyên môn giải thích là vì cơ chế hoạt động – nguồn cung cấp và thị trường tiêu thụ đều không giống nơi nào khác. Tờ báo này nói rằng tất cả các lý do ấy có thể đúng, nhưng chỉ đúng một phần.

Cuối tháng Giêng năm nay, giá xăng ở California chỉ có $2.43 mỗi gallon, rẻ nhất kể từ tháng Năm, 2009. Một tháng sau tăng thêm 93 cents và quanh quẩn ở mức $3.20, cao hơn các tiểu bang khác 80 cents.

Tiếp theo, Tesoro Corp. cho ngưng hoạt động xưởng lọc dầu Martinez để sửa chữa vào thời gian công nhân nghiệp đoàn đình công trên toàn quốc. Giữa tháng Hai, nhà máy lọc dầu của Exxon Mobil ở Torrance nổ và sau đó không hoạt động đủ công suất.

Các công ty dầu lửa nói rằng điều kiện thị trường bao gồm cung cấp và tiêu thụ quyết định giá cả ở các cây xăng trong đó có giá dầu thô, giá lọc, phí tổn hoạt động, hệ thống phân phối, công với thuế liên bang và tiểu bang. Tuy nhiên giới tiêu thụ quy lỗi cho sự làm giá của các hãng lọc dầu, lơi dụng tình hình gián đoạn cung cấp để kiếm thêm lợi nhuận.

Thượng viện tiểu bang tuần trước tổ chức một phiên điều trần ở Sacramento để tìm hiểu vì sao giá xăng lên và lên nhanh như vây. Nghị sĩ chủ tọa Ben Hueso – Dân Chủ, San Diego – đặt câu hỏi: “Tại sao giá xăng bây giờ lên cao tới $1. Chúng tôi muốn biết phải chăng California thiếu một thị trường đủ cạnh tranh để giữ cho giá rẻ?”

California  được coi như một ốc đảo trong ngành kỹ nghệ dầu khí, tách biệt với các vùng cung cấp do những quy định môi trường khắt khe về nguyên liệu được phép sử dụng và sự thiếu thốn đường ống dẫn dầu xuyên bang. Để bảo vệ phẩm chất không khí, tiểu bang đòi hỏi xăng phải theo một công thức hỗn hợp đặc biệt có tên là CARBOB, giá thành quá đắt đối với các nhà sản xuất ngoài tiểu bang để đưa vào California.

Trước khi Calfornia đưa ra những quy định này, giá xăng bán buôn của các xưởng lọc dầu California cao hơn trung bình toàn quốc khoảng 6 cents/gallon. Từ 1996 đến 2014, chênh lệch là 14 cents.

Thuế nhiên liệu California cũng vào hàng cao nhất toàn quốc, 63.8 cents mỗi gallon, cao hơn trung bình toàn quốc 15 cents. Khi giá xăng $2.68 cuối năm ngoái, thuế và phí tổn chiếm khoảng ¼, gần phân nửa là tiền dầu thô, 12% về lọc dầu, 16.5% chi phí cho phân phối và bán lẻ. Giữa tháng Ba, lúc giá xăng $3.44, phí tổn lọc dầu và tiền lời chiếm 34%.

Sự cải tổ các xưởng lọc dầu thành những xưởng lớn hơn và tập trung vào tay những công ty lớn, từ 30 xưởng năm 1982 chỉ còn 11 xưởng hiện nay cũng hạn chế canh tranh. Hai công ty Chevron và Tesoro hiện nay nắm giữ 55% năng lực lọc dầu ở California. Họ nói rằng các nhà máy lọc dầu ở California luôn chạy hết công suất để có đủ sản phẩm cung cấp cho khách hàng, như các cây xăng, theo đúng hợp đồng dài hạn. Khi thiếu vì lý do nào đó họ cần mua thêm của các hãng nhỏ và các nhà buôn, nhưng những nơi này thường cũng không có dư để dễ dàng chuyển nhượng và giá phải trả cao hơn.

Đây không phải là lần đầu quốc hội California đã từng cố gắng tìm hiểu và đáp ứng đòi hỏi của giới tiêu thụ, xem có thể bằng cách gì đưa ra những quy định chống tập trung độc quyền và thao túng thị trường của một số ít công ty dầu lửa giữ quá nhiều quyền lực. Nhưng theo lời nhìn nhận của một nghị sĩ: “Chúng tôi biết rất nhiều về artichokes hơn là hiểu biết về xăng dầu ở Mỹ.”

Hiện nay nhà máy lọc dầu  Martinez của Tesoro đã bắt đầu hoạt động trở lại và trong vòng vài tuần lễ sắp tới giá xăng có thể xuống lại. Tuy nhiên với nhiều điều kiện tác động, chưa thể nào biết chắc là giá cả sẽ ổn định ở mức nào.

Còn tờ USA Today dẫn lời của Yvonne Noble, một người từ miền Đông Hoa Kỳ qua Nam California nghỉ hè. Bà này nói: “Tôi cần xăng cho xe của mình cho nên giá nào cũng là giá. Bao giờ trở về Virginia hãy hay.” (HC)

----------------------------------------

Tuesday, July 14, 2015 11:41:44 AM 

ACRAMENTO, California (NV) – Dân California thấm thía cơn đau khi đem xe đi đổ xăng và thấy giá đột ngột tăng quá nhanh, nhưng ngược lại, các tiểu bang khác không phải lo như vậy, CNBC trích thuật lời của phân tích gia kỹ nghệ Tom Kloza đưa ra hôm Thứ Hai.

Quả thật, theo ông Kloza, giá xăng trên toàn quốc trong khi đó sẽ tiếp tục xuống thấp hơn.
Ông Kloza là phân tích trưởng năng lượng thế giới kiêm đồng sáng lập tổ chức Oil Price Information Services.

Trả lời phỏng vấn của CNBC, ông nói: “California hoàn toàn tách biệt. Tiểu bang có hệ thống lọc dầu riêng. Họ không nhập cảng dầu như mọi nơi trên thế giới, không những thế California còn phải chịu một hệ thống giao tiếp thiếu thân thiện giữa các nhà lọc dầu với các cơ quan thanh tra.”

Trong vài ngày vừa qua, giá xăng tại một số khu vực ở tiểu bang lên cao hơn $4/gallon, trong khi theo AAA, giá trung bình trên toàn quốc chỉ $2.77/gallon.

Ông Kloza cho biết, những gì xảy ra ở California là trường hợp khi “mọi yếu tố cùng kết hợp ở giai đoạn chín mùi nhất.”

Ông dẫn chứng việc chính phủ chủ trương giảm 50% việc sản xuất nhiên liệu hóa thạch, tức dầu hỏa.

Theo ông Kloza, đó là “cái giá mà chúng ta phải trả.”

Tuy nhiên ông tiên đoán rằng cơn đau này có thể sẽ kéo dài từ 5 ngày đến 5 tuần, rồi sau đó giá xăng sẽ xuống thấy rõ.

Đến lúc ấy, khoảng cách biệt về giá cả giữa California và khắp nước Mỹ sẽ thu hẹp lại nhiều, với giá xăng xuống còn $2 hoặc $2.25 mỗi gallon.

Hãy gắng chờ đến tháng Mười Một hoặc Mười Hai, ông Kloza kết luận. (TP)




No comments: