Tuesday, February 22, 2011

VẾT DẦU LOANG CỦA PHONG TRÀO DÂN CHỦ Ả RẬP (RFI)

Mai Vân  -  RFI
Thứ hai 21 Tháng Hai 2011

Phong trào biu tình đòi dân ch ti các nước Rp, như vết du loang, tiếp tc lan rng vùng Bc Phi và vùng Vnh, bt chp tình trng b đàn áp thng tay ti mt s nơi như Libya. S kin Trung Quc đàn áp gi ly khai dám kêu gi biu tình ng h Cách mng Hoa nhài cũng rt được chú ý.

Le Monde nêu bt trước tiên trong hàng ta trang nht : "Đàn áp thô bo ti Libya, Barhain và Yemen". T báo ghi nhn bên dưới : "Các cuc ni dy không ngng lan rng, và nay đến lượt Djibouti".

Le Figaro chú ý đến "cuc ni dy đã lan rng khp Libya", tít trên trang nht. Tường thut tình hình trang trong, Le Figaro nhn thy là mc dù b đàn áp đm máu, 174 người chết trong vòng 4 ngày, nhưng người xung đường không thi lui, và ti thành ph Benghazi, thành ph ln th nhì Libya, nhng người biu tình hu như đã kim soát thành ph, còn lc lượng an ninh thì đã li rút v căn c ca h, trong lúc lãnh đo các y ban nhân dân thân chính ph thì đã b chy.

Le Figaro cũng như các đng nghip, chưa nhìn thy li thoát như thế nào đi vi các chế đ đc tài trong vùng, mà ch thy là "s tc gin người dân đang như vết du loang, t Bc Phi, vi Maroc đang b khuy đng, cho đến các nước vùng Vnh, và cui tun qua đến lượt Djibouti.

Các cuc ni dy cũng đã gi cm hng cho người dân Trung Quc : trên nhng site web, có l đt nước ngoài, có li kêu gi nhng người tht nghip, sinh viên, đng viên nhau đi biu tình. Lc lượng cnh sát đã được chính quyn trin khai hùng hu ti 13 thành ph, trong đó có Bc Kinh, Thượng Hi. H bt người đ ngăn chn các cuc biu tình kiu 'cách mng Hoa nhài'. Theo t báo, t th by va qua, nhiu nhà hot đng bo v dân quyn đã biến mt.

Libération, cũng theo vết du loang, và cũng chú ý đến Maroc, nơi mà hôm qua, ln đu tiên, theo t báo, hàng ngàn người biu tình đã đòi chính ph t chc. T báo cũng trích thành ta, li ca mt thanh niên, mang biu ng : "Đây ch mi là bước đu".

Trung Quc bóp nght phong trào ng h Cách mng Hoa nhài 

Libération cũng ghi nhn cách đi phó khác nhau ca các chính quyn : đàn áp đm máu như chế đ ca ông Kadhafi', trong lúc mà ti Bahrain, quân đi rút lui, và chế đ cho biết sn sàng đi thoi. T báo cũng nhìn sang Trung Quc, nước đã "bóp nght cuc biu tình ca gii ly khai". 

Đc phái viên Libération ti Thượng Hi đã mô t cnh 3 nhân viên công an mc sc phc, cùng vi 5 người mc thường phc vây bt mt sinh viên đ 20 tui bên ngoài mt quán cà phê Qung trường Nhân Dân, ngay trung tâm Thượng Hi. Thanh niên đã bt đu din thuyết trước mt đám đông nh gm nhng người đã đáp ng li kêu gi biu tình vì dân ch mà gii ly khai Trung Quc đã tung ra trên mng Internet.

Trang mng Bác Tn (Boxun) do gii ly khai Trung Quc hi ngoi qun lý, trước đó đã xác đnh rng : "Trung Quc cũng cn mt cuc cách mng hoa nhài". H đng thi kêu gi người Trung Quc theo gương Tunisia và Ai Cp, tp hp li ti các thành ph ln vào lúc 14 gi ngày hôm qua 20/02, đ hô to khu hiu : « Chúng tôi mun có ăn, có vic làm, nhà và mt h thng công bng ». "Tuy nhiên, công an Trung Quc đã chun b đy đ đ đi phó vì h đã theo dõi cht ch các trang blog và các mng như Twitter đã loan truyn li kêu gi đó.

Thế là, theo Libération, hàng chc cnh sát chng bo đng và mt chiếc xe trang b máy quay video đã được huy đng đến, vây quanh Qung trường Nhân Dân Thượng Hi. Đám đông nh biu tình hu như không phn ng gì khi công an xông vào bt chàng thanh niên táo bo đó và kéo xch anh ta lên xe.

Nhng người tham gia biu tình, trong đó có mt s gi v làm khách b hành, ch dám chp cnh bt gi bng máy đin thoi di đng ca h mà thôi. Mt c già 78 tui đã v hưu chng kiến cnh tượng này đã thì thm : « Vn đ đây là người Trung Quc ghét ch nghĩa cng sn, nhưng li có tâm lý s hãi ». C già này nói tiếp : « Chính ph này là mt chính ph ca k cướp và k côn đ ». Ông đã thì thm như trên gia đám đông, và s dng tiếng Anh đ người chung quanh không hiu ông nói gì.

Kéo chúng tôi ra mt ch vng v, ông nói thêm: "Ti Trung Quc, không có dân ch, không có t do ngôn lun, không có quyn t do nào c. các nước bình thường khác, quân đi phc v đt nước, nhưng Trung Quc, h li phc v Đng Cng sn. ».
Ngoài thanh niên b bt k trên, theo đc phái viên Libération, dường như còn có hai người khác cũng b bt gi ti Thượng Hi. Các cuc t tp nho nh cũng din ra Bc Kinh, trên đi l Vương Ph Tnh, và 11 thành ph khác như Thành Đô, Tràng Sa và Qung Đông. nơi nào cũng thế, chính quyn đã cho trin khai mt lc lượng ngăn chn hùng hu.

T "hoa nhài" b cm trên các din đàn, ging như t "Ai Cp", "Tunisia" và "dân ch"

Theo t báo Pháp, có l không phi là ngu nhiên mà vào hôm kia, ch tch Trung Quc H Cm Đào đã yêu cu kim soát mt cách cht ch hơn màng lưới Internet, vn đã là đi tượng ca mt chế đ kim duyt rt hà khc. Hin nay, theo Libération, t "hoa nhài" đã b cm trên các din đàn, tương t như các t "Ai Cp", "Tunisia" và "dân ch".

Tht bi trong vic huy đng lc lượng vào hôm qua tuy nhiên đã không làm cho gii bt đng chính kiến nn lòng, cho rng điu đó ch tương đi mà thôi. Ông Bào Đng, nguyên bí thư ca cu Tng bí thư Triu T Dương, b k lut sau v đàn áp Thiên An Môn năm 1989 xác đnh : « Ngay c khi không đt kết qu mong mun, li kêu gi biu tình này cho thy là người dân Trung Quc vn khao khát dân ch ».

V phn mình, nhà văn Hà Thanh Liên trên mng Twitter, đã không ngn ngi ch trích mt chính quyn Trung Quc hoang tưởng, nhìn đâu cũng thy đch. Theo ông : « Duy trì n đnh bng vũ lc có th có hiu qu trong ngn hn, nhưng không bao gi hiu nghim trong dài hn... Tt nht là chính quyn nên trao tr quyn lc li cho nhân dân ».

Còn mt người s dng Twitter khác, bút danh là FreeMandchuria (tm dch là Mãn Châu T do) thì kêu gi tung ra trên mng li kêu gi biu tình c mi hai tháng mt ln đ làm cho XIN TRICH : « Đng Cng sn ăn cướp đó phi sng trong lo âu thường xuyên[...]. Điu quan trng không phi là thc s xung đường ».

Mt khách hàng Twitter khác thì tiếc răng ‘’Hoa nhài Trung Quc chưa n’’ vì còn thiếu ‘’mt cht xúc tác, mt khu hiu có sc đng viên, mt đòi hi và mc tiêu rõ ràng’’. Tuy nhiên nhân vt này hy vng rng : « Hoa nhài s n trong thi gian ti đây ».
.
.
.

No comments: